img
37
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 18 grudnia 2015­14 stycznia 2016 nr 23­24 (243­244)
Starobielsk. ksiądz, który
poczucie absurdu, a zastępuje je za-
którzy zginęli w kolchozie ,,Pobieda".
chwyt dostojnością wagonu wewnątrz
Opowiada o ostrzale, gdzie ich zma-
­ jestem w chrześcijańskiej świątyni.
sakrowano. Maksym byl w grupie,
odprawia w wagonie
Śniady mlody mężczyzna momen-
która zajmowala się pochówkiem
talnie staje się kimś niezwyklym w
zabitych żolnierzy ukraińskich. Mó-
moich oczach. Jest kapelanem żol-
wil, jak wielki ciężar czul przez trzy
nierzy ze znajdującej się nieopodal li-
dni do pogrzebu. Organizowal im
Tak jak potrzebny jest żolnierzom tlen, tak potrzebne jest im
nii demarkacyjnej, która do niedawna
pogrzeb, a potem zajmowal się ude-
Slowo Boże. Bóg jest potrzebny wszystkim, a oni rozumieją to
byla przecież linią frontu, a on jawi się
korowaniem grobów. W tym czasie
niemal misjonarzem pośród pogan.
nie mógl spać. Usnąl dopiero po po-
lepiej, bo są w ciąglym niebezpieczeństwie, balansują na granicy
Ksiądz patriarchatu kijowskiego w
grzebie. Po pogrzebie poczul ulgę.
życia i śmierci.
strefie ATO!
Zdalem sobie sprawę, jak los splótl
Wieczorem spotykamy się wszy-
nasze szlaki. Ja ­ Polak na cmenta-
scy. Ostatnim punktem programu ma
rzu, gdziepochowani polscy ofi-
być kolacja. Jedziemy naszym bu-
cerowie, on ­ Ukrainiec, pochowal
sem dokądś na pizzę. Przypominam
na tym samym cmentarzu Ukraiń-
reszcie, że chcialem jeszcze pójść
ców zmasakrowanych przez rosyj-
na cmentarz. Maksym spojrzal na
skie pociski. Opowieść o tym miej-
mnie poważniej niż zwykle, zwykle
scu nie będzie jednak dokończona,
byl mną malo zainteresowany. ,,Idzie-
jeśli nie dodam ­ a dowiedzialem się
my na piechotę". Wyskoczyliśmy z
o tym później ­ że leżą tam również
busika i umówiliśmy się, że znajdzie-
,,opolczeńcy". Walczyli przeciwko
my resztę towarzystwa w restauracji.
sobie i spoczęli w tej samej ziemi.
Maksym narzucil bardzo szybie tem-
Niektóre pochówki ukraińskie znika-
po. Mam wrażenie, że dla niego ten
jednak z cmentarza: gdy rodzinę z
spacer też jest ważny, chociaż nie
odleglych zakątków Ukrainy stać na
potrafię wyobrazić sobie dlaczego.
to, sprowadzają szczątki do siebie
Opowiadal o różnych rzeczach, o
do domów. Większość zabitych w
braku kultury wyższej w takich miej-
kolchozie ,,Pobieda" spoczywa jed-
scach jak Starobielsk, o nadużywaniu
nak ciągle w Starobielsku.
alkoholu. Mówi, że miejsce pochów-
Wypytuję jeszcze Maksyma, co
ku polskich oficerów jest zadbane
robil w czasie Majdanu. Razem z
i wyróżnia się z calego cmentarza.
Żenią tworzyli swój, lugański Majdan.
W końcu jesteśmy na cmentarzu.
Inny niż w Kijowie. Zbierali się wie-
Rośnie wiele drzew, grobyrozsia-
czorem i manifestowali sprzeciw. Po-
ne przypadkowo, nie ma alejek jako
tem rozchodzili się do domów. Zbie-
fian może być większa niż sto osób.
Na ile ­ to może odpowiedzieć
z ks. WOlODYMYREM
Stalych wiernych, którzy odwiedza-
każdy sam za siebie. Są różni lu-
BEZPAlYJEM,  kapelanem
świątynię co niedzieli, jest okolo
dzie w jednostkach. Na ile jest to im
sektora A w strefie dzialań
20 osób.
potrzebne? Tak jak potrzebny jest
antyterrorystycznych i pro-
im tlen, tak potrzebne jest im Slowo
Jak udalo się ojcu zbudo-
boszczem świątyni św. Wiry,
Boże. Bóg jest potrzebny wszystkim,
wać tu świątynię?
Nadiji, Lubowi i ich matki
Udalo mi się zorganizować
a oni rozumieją to lepiej, bo są w cią-
Zofii  Ukraińskiej  Cerkwi
świątynię w wagonie w przededniu
glym niebezpieczeństwie, balansują
Prawoslawnej Patriarchatu
Wielkanocy. Zwrócilem uwagę na ten
na granicy życia i śmierci i dlatego
Kijowskiego w Starobiel-
opuszczony wagon. Początkowo pla-
rozumieją, na ile jest im to potrzeb-
sku rozmawial WOJCIECH
nowano otworzyć w nim jakiś lokal.
ne. Jeżeli w cywilu czlowiek wiele
JANKOWSKI.
Udalo mi się namówić wlaściciela,
rzeczy odklada ,,na potem", to tu na
żeby przekazal wagon na świątynię.
ich oczach giną towarzysze, ich
Czy jest to jedyna parafia
Mironowskie. Kolejka po pomoc humanitarną
bracia i oni rozumieją, że mogą być
Jak ukladają się ojcu sto-
kijowskiego patriarchatu w
następnymi. Rozumieją potrzebę
sunki z Patriarchatem Mo-
mieście?
takich, ale dzięki temu robi wrażenie
rali się też przeciwnicy Majdanu, ale
zwrócenia się do Boga.
W Starobielsku jest to jedyna
skiewskim?
bliższego naturze. Maksym pokazuje
w Lugańsku nie bylo ,,tituszek". Tak
Większość tu są wiernymi MP.
Wiele problemów mają też ofice-
parafia KP, ale w województwie mamy
groby: ,,Nie ma tu żadnego planowa-
rozpoczęla się jego tulaczka. Pobyt
Jasne, że ich cerkwie mają więcej
rowie w jednostkach i dlatego uwa-
po jednej w Lugańsku i Bilowodzku.
nia. Ludzie chowają, gdzie uznają, że
w Starobielsku i wyjazd z Lugańska
parafian. Ale nie powiem, żeby na
żają, że potrzebnikapelani, żeby
Jak wiele jest parafii KP
to dobre miejsce". Zaprowadzil mnie
jest konsekwencją zaangażowania w
nabożeństwach bylo u nich więcej
nieść pomoc duchową. Potrzeba nas
na Donbasie?
na miejsce. Tu przeniesiono szczątki
Majdan.
ludzi. Chyba, że na święta. Co do
tu wielu, ale, niestety, nie wystarcza
W obwodzie donieckim mamy
48 polskich oficerów, którzy umknęli
Wracam z Maksymem na kola-
naszych stosunków, to absolutnie nie
nas.
ponad 120 cerkwi naszego patriar-
enkawudzistom i zmarli w obozie w
cję. Jak sądzę, obydwaj z poczuciem
zamierzam się z nimi klócić. Jednak
chatu. Ale jest to już inna diecezja.
Czy ma ojciec kontakty z
Starobielsku.
dobrze spędzonego dnia. Ja ­ bo nie
z ich strony odczuwalna jest jakaś
żolnierzami innej wiary?
Jak  wygląda  sytuacja
Kwatera jest schludna, zadba-
wyobrażalem sobie, że będę tu i nie
wrogość, nieprzyjmowanie nas tu.
Naturalnie, mam takie kontakty.
wiernych KP na terenach
na, ogrodzona, wyróżnia się z resz-
odwiedzę cmentarza, on ­ bo mógl
Jednak nie wszyscy kaplani MP tak
Mamy tu i muzulmanów, i greko-
okupowanych?
ty cmentarza. Maksym zostawia
opowiedzieć mi swoją historię tego
się zachowują.tacy, z którymi
katolików, i protestantów. Obcuję
Obecnie bezpośrednie represje
mnie na chwilę samego, a potem
miejsca. Po kolacji wracamy do Sie-
mam dobre stosunki. Pomagali mi
i wspólpracuję z ich kaplanami, bo
przeciwko nam ustaly. W Lugańsku
wierodoniecka. Jutro wyruszmy do
chce jeszcze gdzieś zaprowadzić:
czasami i nadal to czynią, ale robią
często wspólnie jeździmy na linię
o. Anatolij odprawia nabożeństwa
,,Widzisz, na tym samym cmen-
kolejnego miejsca z darami.
to nieoficjalnie.
frontu i modlimy się.
po ukraińsku. Otrzymal pozwolenie
tarzu, gdziepolscy oficerowie,
Ciąg dalszy w kolejnym numerze KG
na poslugę, ale przebywanie tam
Czy ciężko być kapelanem
Czy są tu kaplani rzym-
pochowano też naszych chlopców,
jest bardzo trudne. Wiernych ma nie-
w tych trudnych czasach?
skokatoliccy?
Czy trudno być kapelanem, ka-
Są, ale jest ich tu niewielu. W
wielu, ale ludzie chodzą do cerkwi,
Poszukujemy świadków
planem, lekarzem? To jest powolanie
ciągu minionego roku spotkalem się
bo tam pozostalo wielu Ukraińców i
i tę część pracy, którą należy wyko-
z nimi tylko kilkakrotnie. Więcej jest
wielu ludzi, którzy wychowali się w
Poszukujemy świadków, którzy latach 1935-1939 znali wlaścicieli Dru-
nać, wykonuję. Kim jest kapelan ­
tu grekokatolików, a rzymskich kato-
tej świątyni. To oni glównie tworzą
karni KS Jakubowski, pracowali w tej drukarni przy ul. Piekarskiej 11 we
kaplanem przy jednostce wojskowej.
lików jest niewielu. Czasami ktoś z
parafię.
Lwowie albo mieszkali pod tym adresem. Jeśli jesteś dzieckiem, bądź wnu-
Żolnierze to są ci sami ludzie, wierni.
nich przyjeżdża tu jako wolontariusz.
Czy wielu wiernych jest
kiem takich osób i z opowiadań rodzinnych masz informacje, dokumenty
Praca jest o tyle trudna, że spotykam
Skąd ojciec pochodzi?
w samym Starobielsku?
dotyczące dzialalności Adama i Zygmunta Jakubowskich we Lwowie, skon-
się z napięciami emocyjnymi i proble-
Urodzilem się w Starobielsku w
Naszą  świątynię  wspierają
taktuj się z nami.
mami wiernych, innymi niż w okresie
rodzinie malo wierzącej. O Cerkwi
przeważnie ludzie o poglądach pro-
Kontakt: Bernadeta Niedzielska
pokoju. Trudno jest pracować w wa-
Prawoslawnej Kijowskiego Patriar-
ukraińskich. Odwiedzająrównież
e-mail: bniedzielska@vp.pl; tel.: 48 798372906
runkach tak dużego napięcia. Męczę
chatu dowiedzialem się dopiero w
przesiedleńcy. Mają tu swój punkt
się, bo muszę przezwyciężać stany
2008 roku. Tu mieliśmy jedną cer-
wolontariatu. Przebywają w świątyni
napięcia, ale jest to bardzo ważne
Poszukuję krewnych
kiew patriarchatu moskiewskiego, a
przed poludniem, żeby byla otwarta
i potrzebne. Bez tego odprężenia
i do niej nie uczęszczalem. Pojecha-
i mogla istnieć. Ostatnio podczas
chlopcom byloby bardzo ciężko, a
lem na mlodzieżowy zlot pod Rów-
odpustu bylo ponad 20 osób ­ a byl
Mieszkanka Wielkiej Brytanii poszukuje rodzinę Shtenii Ropschitz
nawet nie daloby się wytrzymać te
nem. Bylo tam wiele prawoslawnej
to dzień powszedni. Bylo wiele no-
(nazwisko rodowe) i jej syna Arkadiego.
przeżycia.
mlodzieży i tak trafilem do cerkwi. A
wych twarzy. Czasami odwiedzają
teraz jestem tu.
nas żolnierze z różnych jednostek,
Na ile potrzebna jest taka
Kontakt mailowy: Zbigniew Figas,
ze sztabu. Tak ogólnie ilość pata-
pomoc i Slowo Boże?
Dziękuję za rozmowę.
finimax@poczta.onet.pl