11

nr 4 (392) | 28.02.­14.03. 2022

Recenzja

www.kuriergalicyjski.com

Pomocnik historyczny o Ukrainie i Ukraińcach

przetrwala

stwierdzili:­ jeszcze kilka lat

WITO NADASZKIEWICZ

tak popędzimy, aż wszyscy się

narracja o Polaku

Nie tak dawno temu znajo-

wymieszamy!

jak o kimś obcym,

my z Lublina w rozmowie po-

Ich rozmowa, a szczególne

wrogim, zachodnim,

wiedzial mi, że dość malo wie

ostatnie stwierdzenie, zain-

panu, ziemianinie

o Ukrainie, jej historii i po-

spirowalo mnie do publikacji

etc. ­ narracja, która

prosil, abym polecil mu dobrą

w numerze historyków ukra-

do wspólczesnych

lekturę. Nie ma sprawy ­ od-

ińskich. Niestety nie znala-

podręczników

powiedzialem, myśląc, że jak

zlem na jego stronach artyku-

tylko wejdę do jakiegoś dobre-

lów prawdziwych celebrytów,

przekoczowala

go sklepu internetowego będę

naprawdę

utalentowanych

z radzieckich, do

mial z czego wybrać! Kresy,

badaczy i publicystów (lączą-

których, z kolei trafila

Wolyń, Lwów, Gorgany..., lecz

cych te dwie cechy) takich jak

­ z jeszcze carskich.

okazalo się, że ogólem o historii

Jaroslawa Hrycaka, Wasyla

Do tej pory, jak

Ukrainy nic nie bylo. Wreszcie

Rasewycza, kulturologa Tara-

mantrę powtarzają

z trudem odnalazlem i zapro-

sa Wozniaka. Zaproszono in-

ponowalem książkę ukraiń-

nych, którzy z kolei wykazują,

one koncepcje

skiego historyka, który miesz-

czemu na Ukrainie nie ma tak

potrójnego ucisku:

kal w USA i Kanadzie Iwana

jakościowo dobrego wydania,

religijnego, etnicznego,

Lysiaka Rudnickiego ,,Między

jak wlaśnie Poradnik histo-

spolecznego.

historią a polityką". Monogra-

ryczny. Niestety musimy zda-

fia jednak nie calkiem spelni-

wać sobie sprawę z tego, że na

Jakkolwiek niechętny bylby

la oczekiwania mojego kolegi,

Ukrainie historia jeszcze pozo-

do nauki uczeń, musi o tym uci-

ponieważ jego zdaniem więcej

staje polityką obróconą w prze-

sku pamiętać! I oczywiście, ta

tam jest na temat polityki...

szlość i wciąż nie potrafi prze-

narracja jest wzmocniona lite-

ksztalcić się w naukę. Tak jeden

W tej trudnej sytuacji

raturą piękną (np. wspomniany

z autorów pisząc o Radzie Pe-

prawdziwym odkryciem

w wydaniu M. Gogol), ale też ki-

rejaslawskiej, która polączy-

nem. To wlaśnie ma decydujący

la Ukrainę z Rosją twierdzi, że

dla mnie i kolegi byl

wplyw na ,,pamięć historyczną",

Rosjanie i Kozacy (Ukraińcy)

nowy numer Pomocnika

ale też na historiografię. Pa-

w różny sposób odbierali treść

historycznego Polityki

miętajmy jednak, że ,,pamięć

porozumienia: car jakoby uwa-

,,Polacy i Ukraińcy:

jakiegoś Ostrogskiego,

historyczna" to nic innego jak

Nie będę wymienial wszyst-

żal, że uzyskal nowych wasa-

Dzieje sąsiedztwa.

wykrzywiona,  znieksztalco-

kich lapsusów i nieścislości.

li, a Kozacy traktowali je jak

Wiśniowieckiego,

Prawda i mity. Wojny

na historia, i dlatego należy się

Czego jednak wyraźnie braku-

sojusz  równouprawnionych.

wyblagać dla niego

z nią obchodzić bardzo ostrożnie

je temu wydaniu? Niestety, nie

Nie podaje przy tym żadnego

i pokoje". I chociaż

koronę i następnie

­ w pierwszej kolejności należy

zwrócono uwagi na to, co nas

uzasadnienia, żadnych wspo-

wiedzialem, że raczej

podpisać nową unię...

zrozumieć, czym jest!

lączy najbardziej ­ prawie ta

mnień, że ktoś myślal w taki

nie odkryję dla siebie

Śmiesznie to brzmi

Pomocnika równolegle ze

sama kuchnia, w której podsta-

sposób! A najgorsze ­ nie do-

Ameryki, to korzystając

i nieprawdopodobnie!

mną czytal mój znajomy poloni-

wą są barszcz czerwony i piero-

puszcza żadnej innej wersji,

z częstych podróży

sta, milośnik historii i kultury

gi, a chleb ze smalcem jednakowo

żadnego innego stanowiska,

pociągiem (wlaśnie

Ukrainy, a wraz z tym prekursor

To, że redaktorzy i wspól-

dobrze smakuje po obu stronach

wśród których, moim zdaniem,

z racji możliwości

polskiej muzyki elektronicznej

autorzy godzą się z podobnymi

Bugu. A do tego stroje ludowe, lu-

najlepiej brzmi uzasadnienie

Lubomir Jędrasik. Okazalo się,

interpretacjami, przywodzi na

dowe tradycje, zresztą podobny

ekonomiczne ­ sojusz byl za-

czytania nadaje

że ma nieco inne zdanie: ,,Pu-

myśl, moim zdaniem, kompleks

język, muzyka, pieśni, wspólne

warty pomiędzy warstwami

przewagę pociągom lub

blikacja wydaje mi się bardzo

winy zachodnich krajów wobec

wplywy literackie (wspomnia-

panującymi, ponieważ nowa

samolotom) szybko go

wyważona i bardzo na miejscu,

ich kolonii. Nie udalo się nam

no przynajmniej o Lesi Ukrain-

,,elita ukraińska" potrzebo-

przeczytalem od deski

nie pomija bolesnych tematów,

uzyskać Madagaskaru i kolo-

ce). Jeszcze niedawno Polska byla

wala rosyjskich strzelców ,,na

do deski.

wprost przeciwnie ­ wydaje się,

nii zamorskich, a Ukraina taką

oknem na świat zza kurtyny ­

wczoraj", aby utrzymać tak

że są one podawane otwartym

na pewno nie byla! Nie widzę

każdy z nas oglądal film ,,Czterej

niepewną wladzę nad chlop-

tekstem i bez niepotrzebnych tu

Przyznam, że redakcja mia-

sensu w tym przypadku, by po-

pancerni i pies", czekal na festi-

stwem, które wypędzilo ma-

subtelności. Moim zdaniem, tak

la nie lada zadanie, by opisać te

sypywać glowę popiolem i czuć

wal w Sopocie, lapal wiadomo-

gnatów i za chwilę moglo po-

trzeba o naszej wspólnej historii

dzieje ­ o wiele latwiej napi-

się niewolnikami pedagogiki

gonić również swoich nowych

ści i prognozę pogody polskie-

mówić. Nie jestem historykiem,

sać o Polakach i Rosjanach czy

wstydu. Zresztą w poprzednich

go radia i wyszukiwal nagrania

panów ­ starszyznę kozacką.

a Ukrainą interesuję się dopiero

numerach Pomocnika zachodni

Szwedach. W przypadku Ukra-

,,Czerwonych gitar".

Z kolei w innym artykule au-

od pięciu lat, więc jestem jesz-

ińców jest dość trudno precy-

badacze (na szczególną uwa-

A co nas dzieli? Wydawalo-

tor zarzuca Polsce niegotowość

cze amatorem w tej dziedzinie.

zyjnie określić sam temat, po-

gę zasluguje dorobek Danie-

by się dużo, lecz w próbie oba-

uznać Ukrainę (czy Ruś) jako

ALE: może to i lepiej, że polscy

nieważ wcześniej Ukrainy jako

la Beauvois) już wypowiada-

lenia mitów i stereotypów jakoś

równouprawnionego czlonka

historycy, prawie każdy, wyda-

odrębnego państwa nie bylo.

li się na temat utraty Ukrainy

pominięto pytanie ­ dlaczego

Rzeczpospolitej! Typowy bląd

ją się mieć (lekkie) patriotyczne

Toponim ,,Ukraina" określal

przez Rzeczpospolitą, naukowo

wciąż żyją.

historyka-amatora, próbujące-

skrzywienie, co nie pozwala im

uzasadniając i wyodrębniając

różne tereny jako krainę geo-

go wypowiedzieć się o dziejach

Moim zdaniem, warto

zobaczyć szerszego obrazu. Tzn.

graficzną w różnych okresach.

przyczyny ekonomiczne.

przeszlości, używając do tego

porównać podręczniki

zobaczą Wolyń, ale już upadku

Razem mieszkaliśmy przez set-

Czytając Pomocnika można

wspólczesnego sposobu wlasnej

ukraińskiej kultury i przymu-

ki lat na jednej ziemi, również

też dowiedzieć się jak przed-

interpretacji.

szkolne. Tak, polskim

sowej wręcz polonizacji w dwu-

dziś Ukraińcy ­ to nie tylko są-

siębiorczy i jak dzielny jest byly

można zarzucić, że

Wiadomo, że ruska

dziestoleciu ­ już nie i zbędą to

siedzi ze wschodu, ale i ci, któ-

dyrektor ukraińskiego IPN-

zawierają zbyt malo

szlachta i magnateria

frazesami. A tymczasem podjęto

rzy z dziada pradziada miesz-

-u Wolodymyr Wiatrowycz, ra-

wiedzy o wschodnich

tu taką szeroką próbę ogarnię-

kają w Polsce, zaś wskutek akcji

dząc sobie z o wiele mniejszym

byla calkiem

sąsiadach ­ typowa wada

cia przyczyn i skutków. Wedlug

,,Wisla" zostali dziś rozrzuceni

budżetem oraz uprawnienia-

zintegrowana z litewską

programów szkolnych

mnie dla milośnika tematu, ta-

po calym kraju. I bardzo dobrze,

mi aniżeli ma Polski IPN. Przy

(Litwa w zasadzie byla

kiego jak ja, jest to skarb, który

że znaczna część wydania po-

czym pomija się jego publicznie

wschodnioeuropejskich

Rusią, o czym świadczy

pozostanie na pólce z ważnymi

święcona jest czasom obecnym

wyrażane(!) nacjonalistyczne

(i nie tylko) państw,

chociażby polożenie

gazetkami. Czy fachowcom się

lub nieodleglej historii ­ walce

poglądy polityczne, stosunek do

w których więcej

na mapie, język

spodoba ­ nie wiem".

z moskiewskim komunizmem

Wolynia i UPA, a o tym że jest

uwagi poświęca się

i budowaniu nowych relacji

jednak politykiem, a nie histo-

Statutów litewskich,

supermocarstwom

Dodatki historyczne

pomiędzy wolną Polską a wol-

rykiem świadczy conajmniej

czy Kaplica Świętej

(Brytania, Francja,

Polityki są jak zwykle

ną Ukrainą w ciągu ostatnich

jego próba zmiany... jak myślicie

Trójcy w Lublinie), jak

Stany, Niemcy,

trzydziestu lat. Mamy w wyda-

czego? ­ roku zalożenia miasta!

znakomite ­ ten,

więc w tradycyjnym,

niu również wyniki sondażów,

Chodzi o Odessę ­ chcial posta-

Rosja) niż swojemu

moim zdaniem, jest

feudalnym,

dzięki którym możemy stwier-

rzyć Poludniową Palmirę o kil-

regionowi, zapominając

nieco slabszy. Ale

monarchicznym

dzić, wbrew różnym opiniom,

kaset lat, by nikomu nie koja-

o podstawowej

tylko nieco. Jak to już

spoleczeństwie można

że się lubimy i jesteśmy otwarci

rzyla się z panowaniem carycy

zasadzie geopolityki

zrozumialem, temat dla

jedni na drugich! Przypomnialo

Niemki Katarzyny II, której po-

bylo wypromować

­ najważniejsi są

polskiego czytelnika

się mi, jak na przejściu granicz-

mnik stoi w centrum tego pięk-

nowe państwo ­ nawet

sąsiedzi! W ukraińskich

nym rozmawiali dwaj kierow-

nego miasta, zamieszkiwanego

rzadki, a jednak bardzo

jako autonomię

cy Polak i Ukrainiec ­ mówili

przez wielu Polaków, i którego

zaś podręcznikach

aktualny. Więc polecam

w skladzie RP?

jak dużo rejsów mają, jak po-

wyglądu nikt lepiej nie opisal

do tej pory, niestety,

Pomocnika!

Należalo chyba znaleźć

wstają nowe trasy, aż raptem

niż Józef Ignacy Kraszewski.