24

nr 6 (394) | 31.03.­13.04.2022

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Sewerynówka ­ najstarszy kościól na poludniu Ukrainy

i fundusze Potockich

Potoccy byli jednym

jest wielu, a Seweryn tylko je-

z najbogatszych

den, więc w 1806 roku zmienil

i najbardziej wplywowych

nazwę na Sewerynówka.

rodów szlacheckich

Dla wielu ta wioska ­ nie-

Rzeczypospolitej.

gdyś miasteczko ­ znane jest

Pozostawili po sobie

wylącznie  dzięki  powieści

wybitne ślady w historii nie

Aleksandra  Kozaczyńskiego

tylko Polski, ale również

,,Zielony powóz", akcja której

imperium Habsburgów czy

toczy się wlaśnie tu i w okoli-

Romanowych. Pozostawili po

cach wioski. Powieść zostala

sobie również wiele zabytków

zekranizowana przez Odeskie

i relikwii, które spotykamy

Studio Filmowe w 1983 roku.

podczas wędrówek. Herb

Sewerynówka  leżala  na

Pilawa można zobaczyć

dwóch ważnych szlakach han-

zarówno we Lwowie, jak

dlowych; z Balty do Odessy,

i w dalekich wioskach,

również na trasie, którą z cale-

SEWERYN POTOCKI

o których istnieniu większość

go poludniowego zachodu wę-

obywateli Ukrainy nie ma

drowano do Odessy po zbo-

świątyni

rzymskokatolic-

pojęcia. Istnieją nawet

że. W tym czasie Odessa bylą

kiej na poludniu Ukrainy, oraz

cale miasta Potockich, jak

glównym portem, przez który

resztki palacu. Jest to absolutnie

Stanislawów, Buczacz czy

rosyjskie zboże trafialo na Za-

typowa spuścizna tego rodu.

Horodenka.

chód, a byl to podstawowy to-

Ale z Sewerynówką związane

war eksportowy Rosji. W tym

jest coś absolutnie unikalnego...

czasie w Sewerynówce bylo

Mowa tu o środkach plat-

DMYTRO POLUCHOWYCZ

U

9 zajazdów ­ odpowiedników

niczych ­ żetonach/markach.

ŻETONY O NOMINALE 5 I 20 KOPIEJEK

wspólczesnych moteli. Prze-

Byly to monetopodobne znaki,

waża się, że glówne te-

względów państwowych, tak

znaczone byly dla arystokracji

pelniące rolę prywatnej gotów-

Niestety okres bicia tej

reny spuścizny Potoc-

i bogatych kupców, ale również

ki, bitej w Sewerynówce. Re-

pseudowaluty jest nieznany.

i ze względu na nadużycia, któ-

kich to Galicja, Podole,

rych ofiarami stają się najbied-

i dla ubogich wlościan. W cen-

wers żetonu zdobil herb Pilawa

Prawdopodobnie, jak i wszyst-

Wolyń oraz Ziemia Żytomier-

niejsze warstwy ludności. Pan

trum stal wspanialy palac hra-

i napis po rosyjsku: ,,Sewery-

kie prywatne pieniądze, prze-

ska i Czerkaska. Jednak ich

towarzysz ministra finansów

biego  Potockiego,  otoczony

nowska ekonomia". Na awer-

znaczone byly do obiegu we-

budowle mamy i na poludniu

(odpowiada posadzie wicemi-

parkiem i sadami.

sie wskazany byl nominal tego

wnątrz ,,ekonomii". Wiadomo

Ukrainy. Należy tu wspomnieć

nistra) w piśmie do mnie pro-

Do naszych dni przetrwa-

środka platniczego: 5, 10, 15 lub

natomiast dlaczego te monety

późno klasycystyczny palac

si zobowiązać pisemnie osoby

ly jedynie ruiny kościola pw.

20 kopiejek. Bito żetony z mie-

znikly. W grudniu 1862 roku

Olgi Potockiej w Odessie. Dziś

emitujące wspomniane zna-

św. Seweryna ­ najstarszej

dzi lub mosiądzu.

stanowisko  noworosyjskie-

mieści się tu Muzeum Sztu-

ki o wylączenie ich z obiegu

go i besarabskiego general-

ki. Z terenami tymi powiązana

w możliwie najkrótszym ter-

-gubernatora i dowódcy wojsk

jest również unikalna i calko-

minie i rozkazać posterunkom

okręgu odeskiego objąl gene-

wicie ,,nietypowa" spuścizna

policyjnym na podleglym mi

ral Pawlo Koceba. Swoją dzia-

Potockich, jaką zazwyczaj byly

kraju pilnie śledzić za emisją

lalność rozpocząl od naprawy

świątynie, klasztory, zamki,

przez osoby prywatne i towa-

systemu platności. Szczególną

palace czy parki...

rzystwa wspomnianych zna-

uwagę poświęcil pseudopie-

Na poludniu obw. odeskie-

ków pieniężnych".

niądzom i wpól legalnej wa-

go leży wioska Sewerynówka,

lucie, ponieważ negatywnie

Już  wkrótce  wszystkie

zalożona w XVIII wieku przez

pseudopieniądze, w tym i żeto-

odbijalo się to na gospodarce

hrabiego Seweryna Antoniego

ny/marki ,,Sewerynowskiej eko-

kraju. W swoim liście do na-

Potockiego (1762­1829). Po-

nomii" z herbem Pilawa zostaly

czątkowo hrabia nazwal wio-

czelnika miasta Koceba pi-

wycofane i zniszczone. Dziś ,,pie-

sal: ,,Nie zezwala się na emisję

skę ,,Potocka" ­oczywiście, na

niądze Potockich" są rzadkim

prywatnych znaków pienięż-

swoją cześć. Lecz wkrótce do-

nych osobom prywatnym ze

i interesującym numizmatem.

szedl do wniosku, że Potockich

RUINY KOŚCIOLA W SEWERYNÓWCE

Polsko-ukraińska wystawa o wojnie na Ukrainie

W Galerii Wspólczesnej

­ Te rysunki wykonalam

Sztuki Sakralnej ICONART

w piwnicach w czasie alarmów

lotniczych ­ mówi Katarzyna. ­

przy ul. Ormiańskiej we

Jest wewnętrzne odczucie, które

Lwowie zostala otwarta

tak we mnie krzyczy, że mam

wystawa rysunków

potrzebę ich wyrażenia wizu-

autorów z Polski i Ukrainy

alnego. Centrum moich prac jest

na temat inwazji rosyjskiej

serce, które bardzo mocno od-

i skutków tej wojny.

czuwa obecną sytuację. Jest to

czas, gdy nie możemy, nie mamy

glęboko ją przeżywają, two-

prawa zdradzić swych ludzi. Nie

KONSTANTY CZAWAGA

rząc wlasną refleksję, odkla-

mamy prawa poddać się, bo to

agresja przeciwko nam. Te stale

dając twórczość na przyszlość,

­ 24 lutego wszystkie na-

morderstwa, deportacje ludno-

sze plany się zmienily ­ mówi

gdy już będzie można przekazać

ści cywilnej, ten terror mają za-

Konstanty Szumski, zaloży-

wielkim wrażeniem ich glębi,

tych rysunkach są przedsta-

innym dzisiejsze doświadcze-

ciel galerii ICONART. ­ Razem

wione problemy dnia dzisiej-

nia. Wielu artystów już teraz

straszyć nasze spoleczeństwo.

a także wyraźnego wsparcia

nadaje ksztalt wlasnej reflek-

Żebyśmy się poddali, zgodzili na

z naszym przyjacielem i arty-

dla Ukrainy. Pomyśleliśmy, że

szego, tej strasznej agresji, tej

jakieś tam warunki i znowu byli

strasznej inwazji. Są to tema-

sji, ustawiając dzielo na swojej

stą Serhijem Sawczenką, wla-

przed przekazaniem rysun-

pod Rosją ­ to niemożliwe!

ścicielem galerii w Gdańsku,

ków żolnierzom i wolontariu-

ty pokoju i pomocy i jak każdy

linii frontu ­ w online i offline,

dolączyliśmy do dzialalności

szom musimy wyeksponować

z nas przeżywa tę wojnę ­ kto

udzielając swego wsparcia wal-

Nikt nie ma prawa

wolontariackiej. Otrzymuje-

w schronie, kto aktywnie po-

czącym. Wielu też broni swej

je w naszej galerii, żeby Ukra-

pozbawiać nas

my od naszych polskich przy-

ińcy mogli dolączyć do tej ak-

maga żolnierzom, są również

ojczyzny na polu bitwy. Sztuka

jaciól pomoc w postaci leków

cji. Udalo się bardzo dobrze, bo

przedstawieni lekarze. Czyli

też jest narzędziem walki.

tożsamości. Tak,

Drodzy Polacy, bardzo dzię-

i amunicji, którą przekazujemy

też nasze dzieci i starsi zaczęli

wszystko to, co jest w tej chwili

jesteśmy bardzo

potrzebującym. Z Polski prze-

przynosić swoje rysunki. Za-

aktualne.

kujemy za waszą pomoc. Na-

zranieni, ale nie

kazano nam świetne rysunki,

równo zawodowi malarze, jak

­ Artyści zajmują bardzo

prawdę bardzo dziękujemy!

cofniemy się, bo nie

W ekspozycji są też prace

które można tu zobaczyć. Są od

i amatorzy. Wszystkich jedno-

różne pozycje. Na niektórych

możemy oddać tego,

Polaków z Lodzi, z Galerii Ori-

czy chęć wsparcia i dolącze-

wojna dziala tak, że nie mogą

lwowskiej malarki ikonowej

co kochamy.

noko Store. Pozostajemy pod

twórczo pracować, ale bardzo

Katarzyny Kuziw.

nia do naszego zwycięstwa. Na