18

nr 10 (398) | 31.05.­16.06.2022

Wspomnienia

www.kuriergalicyjski.com

Lwowski okres kardynala Mariana Franciszka Jaworskiego

Kościól rzymskokatolicki we Lwowie w latach 1945­1991  (cz. 7)

MARIAN SKOWYRA

Zameldowanie we Lwowie

ks. Ludwika Kamilewskiego

i dzialalność katedry

do 1991 roku

Jak już wspomniano, w 1974

roku, dzięki staraniom dr Ireny

Pelczarskiej udalo się zamel-

dować przy parafii katedralnej

drugiego kaplana ks. Ludwika

Kamilewskiego (1946­2019),

który przybyl tu po krótkim

wikariacie w Samborze. Od-

powiednia  umowa  między

komitetem katedralnym a ks.

TUŻ PRZED WSTĄPIENIEM DO SEMINARIUM. (STOJĄ OD LEWEJ)

W CZASIE UROCZYSTOŚCI POGRZEBOWEJ. (W PIERWSZYM

Kamilewskim zostala podpi-

STANISLAW SZYROKORADIUK, BAZYLI PAWELKO, GERARD LIRYK.

RZĘDZIE OD LEWEJ STOJĄ ) LUDWIK MARKO, ANDRZEJ BACZYŃSKI,

sana 1 października 1974 roku,

(SIEDZĄ OD LEWEJ) - N.N., N.N. I LUDWIK MARKO

JAN NAUMKO I ROMAN STADNIK

wyznaczając miesięczne wy-

nagrodzenie 240 rubli i od 12

we Lwowskim Instytucie Epi-

w grę. Wreszcie, w czasie pobytu

demiologii i Mikrobiologii.

października 1974 roku ks.

w Polsce, w 1960 roku, doszlo do

sześćdziesiątych, kiedy jako

przyjąl 7 lipca 1979 roku

Otaczal też opieką lekarską lu-

Ludwik Kamilewski oficjalnie

moich święceń. Odbyly się one

wybitny uczony, kierownik In-

z rąk bpa Mariana Rechowicza

rozpocząl pracę duszpaster-

dzi starszych i samotnych.

w absolutnej tajemnicy, nocą,

stytutu Epidemiologii we Lwo-

w Lubaczowie ks. Bronislaw

ską w katedrze. W katedrze

Początki powolania semi-

w podwarszawskich Laskach.

wie, przyjechal na krótko do

Baranowski (ur. 1938). Należal

pracowal do 1991 roku. On też

narium we Lwowie wiązaly się

Nikt o nich nie wiedzial, nawet

Polski. Dzielil się swym glębo-

do najbliższych wspólpracow-

w okresie przemian odzyskal

z poznaniem bpa Karola Wojty-

pracujące tam siostry zakonne.

kim pragnieniem slużenia lu-

ników ks. Mosinga, a w 1984

szereg świątyń w obwodzie

ly w czasie jednego z pobytów

Udzielil mi ich kardynal Stefan

dziom nie tylko jako lekarz, ale

roku tajny biskup Jan Cieński

lwowskim, takich jak: Żólkiew,

dra Mosinga w Polsce. Wraz

Wyszyński, a jedynym świad-

również jako kaplan. W tam-

ze Zloczowa udzielil we Lwo-

Kamionka Buska, Bóbrka, Ja-

z prymasem Polski kard. Ste-

kiem byl mój dlugoletni przyja-

tych trudnych czasach, korzy-

wie święceń kaplańskich ks.

nów, czy Gródek Jagielloński.

fanem Wyszyńskim biskup

ciel, jeszcze z czasów lwowskich,

stając z możliwości slużbowych

Leonowi Malemu (ur. 1958),

Przez caly ten okres mieszkal

Wojtyla przychylil się do jego

ks. Aleksander Fedorowicz".

wyjazdów w różne strony ów-

późniejszemu biskupowi po-

w budynku przy ul. Tatarbu-

prośby o dyspensę od studiów

Po powrocie do Lwowa ks.

czesnego Związku Radzieckie-

mocniczemu

archidiecezji

narskiej 10.

teologicznych i o udzielenie mu

Henryk Mosing lączyl pra-

go, chcial podjąć trud niesienia

lwowskiej.

O. Rafal Kiernicki OFM Conv

święceń kaplańskich.

cę zawodową z duszpaster-

Ewangelii i duchowej opieki

Zmiany spoleczno-religijne

zatroszczyl się również o nowe

Po kilku latach to wlaśnie

stwem. Jeździl z poslugą za

tym, do których inni kapla-

po 1978 roku

powolania kaplańskie. Za wie-

kard. Karol Wojtyla mial zasu-

Zbrucz, a potem na Kaukaz,

ni nie mogli dotrzeć. Po zasię-

lu wstępujących do seminarium

Istotnym momentem w życiu

gerować ks. Mosingowi utwo-

Syberię i do Kazachstanu. Jego

gnięciu opinii, wiedząc, jak

w Rydze uiszczal oplaty za stu-

Kościola lacińskiego na Ukra-

rzenie tajnego seminarium. Po

glównym zadaniem w czasie

wiele dobra uczynil ludziom

inie byl wybór na papieża kar-

dia. Pierwszym powojennym

latach ks. Henryk wspominal:

tych wyjazdów bylo spowia-

w latach wojny i w okresie po-

dynala Karola Wojtyly, który

pochodzącym ze Lwowa ka-

,,Odebralem te slowa poważ-

danie wiernych w specjalnie

wojennym, wraz z Kardyna-

mial miejsce 16 października

planem byl ks. Ludwik Roman

nie i zacząlem grupować wokól

skonstruowanych konfesjona-

lem Prymasem przychyliliśmy

1978 roku. W wielu kościolach

Marko (1947­2007). Do 1991

siebie mlodych ludzi. Nie bylo

lach. Msze św. sprawowal taj-

się do jego prośby o dyspen-

sprawowano dziękczynne na-

roku z grona wychowanków

to tajne seminarium, choć w at-

nie w domach prywatnych. We

sę od studiów teologicznych

bożeństwa za wybór papie-

katedralnych zostali kaplana-

mosferze nauki, modlitwy, kon-

Lwowie czynil to we wlasnym

i o udzielenie święceń kaplań-

ża Polaka. Nowy pontyfikat

mi: ks. Wladyslaw i Celestyn

templacji kilku moich mlodych

mieszkaniu. Do liturgii używal

skich. Wiem, że naszego zaufa-

wniósl nadzieję na umocnienie

Derunowowie, ks. Piotr Saw-

podopiecznych uzyskalo z cza-

malych naczyń liturgicznych

nia nie zawiódl. Z wielką gor-

wiary i zmiany w życiu Kościo-

czak i ks. Bazyli Pawelko. Z ka-

sem święcenia kaplańskie".

i dwie stuly ­ jedną otrzymal od

liwością, jako lekarz i kaplan,

la katolickiego. Pozytywnym

tedrą byl również związany bp

Mimo iż byl szanowaną po-

ks. Karola Jastrzębskiego, drugą

pelnil swoją pasterską misję

zjawiskiem byla historyczna

Marcjan Trofimiak.

stacią, wladze miejskie we

od ks. Aleksandra Fedorowicza.

od wschodniej Ukrainy, aż po

wizyta Michaila Gorbaczowa

Zachowaly się pewne in-

Lwowie śledzily każdy czyn

W telegramie pośmiertnym

Kaukaz i Syberię".

w Watykanie, do której doszlo

formacje na temat mszy św.

doktora i w raportach znala-

o ks. Mosingu papież Jan Pa-

Spośród wychowanków ks.

1 grudnia 1989 roku. Od tego

zly się liczne sprawozdania, że

prymicyjnej  ks.  Ludwika

wel II tak pisal: ,,Dane mi bylo

Henryka Mosinga jako pierw-

czasu wierni rozpoczęli stara-

codziennie odwiedza katedrę

Marko w katedrze lwowskiej,

poznać go jeszcze w latach

szy  święcenia  kaplańskie

nia o zwrot kościolów, zabra-

i należy do grupy bardzo wier-

którą odprawil 10 czerwca

nych im po 1945 roku. Do po-

nych Kościolowi. W następ-

1984 roku. Msza św. oraz blo-

mocy o. Rafalowi Kiernickiemu

goslawieństwo  prymicyjne

nych latach wladze mialy także

OFM Conv w katedrze lwow-

dowiedzieć się o święceniach

neoprezbitera trwaly kilka go-

skiej przybywali nowi kaplani.

ks. Mosinga, jednak z racji pia-

dzin. Uroczystość zaczęla się

Tak w latach 1986-1987 wika-

stowanego urzędu świeckiego

wprowadzeniem prymicjanta

riuszem katedry byl ks. Piotr

odroczyly uwięzienie, czekając

od drzwi wejściowych. Każdy

Sawczak, w 1988­1989 ks. Ge-

na stosowną ku temu chwilę.

uczestnik nabożeństwa otrzy-

rard Liryk i w 1987­1989 ks.

O święcenia kaplańskich

mal pamiątkowy obrazek z datą

Bazyli Pawelko.

ks. Mosinga w pierwszych la-

na odwrocie i sentencją ducho-

W nowej rzeczywistości

tach wiedziala zaledwie zniko-

wą prymicjanta.

przemian spolecznych Kościól

ma grupa wiernych we Lwowie,

Ks. dr Henryk Mosing i jego

katolicki musial zmierzyć się

gdyż byly przyjmowane w cal-

dzielo

z dotkliwym brakiem ducho-

kowitej tajemnicy. ,,Po powro-

Jak już wspomniano, jedy-

wieństwa, mogącym obslużyć

cie z lagru biskupa unickiego

nym seminarium, gdzie od lat

zwiększającą się liczbę przy-

Mikolaja Czarneckiego przez

70. zezwolono studiować kan-

wracanych do kultu świątyń.

czas jakiś się nim zajmowalem ­

dydatom z Ukrainy, bylo se-

Z tej też racji 31 lipca 1990

wspominal ks. Mosing. ­ Od nie-

minarium w Rydze. Jednak

roku odbylo się w bazylice me-

go też otrzymalem we Lwowie

nie każdy kandydat, z powodu

tropolitalnej we Lwowie ze-

niższe święcenia, tzw. tonsurę.

ograniczeń ilościowych, mógl

Zaplanowane byly już święce-

branie kaplanów, na którym

dostać się na studia. Wycho-

powolano Radę Kaplańską ar-

nia diakonatu i prezbiteratu.

dząc z pomocą pragnącym nieść

Jednak w międzyczasie biskup

chidiecezji lwowskiej. Sklad

jako kaplani pomoc duchową

Czarnecki, bardzo oslabiony

rady obejmowal przewodniczą-

wiernym we Lwowie, dr Hen-

pobytem w lagrach, zmarl. Byl

cego, w osobie o. Rafala Kiernic-

ryk Mosing (1910­1999) powo-

to rok 1959, potem próbowalem

kiego OFM Conv, który jako wi-

lal do istnienia tajne semina-

otrzymać święcenia na Litwie.

kariusz generalny archidiecezji

rium duchowne.

I byl tam nawet biskup, który

dokonywal zmian personal-

Dr Henryk Mosing po za-

zgodzil się mi ich udzielić, jed-

nych i mianowal kaplanów na

kończeniu II wojny światowej

nak jak oświadczyl, musi o tym

nowe placówki duszpasterskie.

pozostal we Lwowie i pracowal

poinformować wladze. Taki

Warto przy tej okazji dodać, że

jako kierownik oddzialu tyfusu

wariant dla mnie nie wchodzil

urząd wikariusza generalnego

KS. BRONISLAW BARANOWSKI I KS. HENRYK MOSING