19

nr 10 (398) | 31.05.­16.06.2022

Wspomnienia

www.kuriergalicyjski.com

Może okazaloby się

archidiecezji lwowskiej o. Rafal

odeslano dla potwierdzenia do

cennym sporządzenie

Kiernicki OFM Conv sprawowal

Kijowa i Moskwy. Z Moskwy

conajmniej od lat 60. XX wieku,

i Kijowa przyszlo zezwolenie

w poszczególnych

kiedy to dla lepszej organizacji

na przekazanie kościola lacin-

parafiach odpowiednich

duszpasterskiej oraz odwróce-

nikom. Jednak mimo tej decyzji

tablic z ukazaniem

nia uwagi slużb państwowych

katolicy nie mogli przystąpić

najbardziej

od tajnego biskupa na Ukrainie

do restauracji swojej świątyni,

zaslużonych osób

biskup Rygi nadal proboszczo-

gdyż mieszczące się tam wy-

świeckich (czlonków

wi katedry ten tytul. Niniejszy

dawnictwo nie mialo zamiaru

tytul zezwalal mu na udziela-

opuszczać kościola. Od 1990

komitetów kościelnych,

nie sakramentu bierzmowa-

roku rozpoczęto sprawowanie

organistów,

nia oraz konsekrowanie olejów

nabożeństwa pod zamkniętymi

katechetów),

świętych.

drzwiami kościola i ta sytuacja

dzięki którym

Do skladu zarządu wspo-

trwala do roku 1992, kiedy to

w okresie zawieruchy

mnianej Rady Kaplańskiej we-

wreszcie kościól zostal ponow-

komunistycznej

szli wówczas: ks. Marcjan Tro-

nie konsekrowany.

przetrwala świątynia

fimiak, ks. Józef Legowicz, ks.

Byl to pierwszy i jak dotych-

KLERYCY ARCHIDIECEZJI LWOWSKIEJ W SEMINARIUM RYSKIM

Ludwik Kamilewski i ks. Ka-

czas jedyny kościól zwrócony

parafialna, gdyż

zimierz Halimurka. Czlonka-

stosując zastraszanie, areszty

kościoly udalo się wladzom

przez wladze miejskie Kościo-

jak dotąd w żadnej

mi rady ponadto byli: ks. Piotr

i prześladowanie duchowień-

zlikwidować w 1962 roku. Po-

lowi rzymskokatolickiemu na

parafii taka tablica

Sawczak, ks. Celestyn Deru-

stwa. W tym okresie wielu du-

zostali na tych ziemiach ka-

terenie Lwowa.

nie powstala,

now, ks. Wladyslaw Derunow,

chownych zostalo aresztowa-

plani są uważani za bohaterów

choć w niektórych

Zakończenie

ks. Gerard Liryk, ks. Kazimierz

nych i wywiezionych w gląb

tamtych czasów i niezlomnych

wspólnotach

Mączyński, ks. Ludwik Marko

Lata 1945­1990 przynio-

Syberii. Wystraszeni najeźdź-

heroldów  wiary.  Odnośnie

i ks. Augustyn Mednis. W cza-

sly kościolowi rzymskokato-

cą inni duchowni lacińscy po-

wielu tych kaplanów rozpo-

próbowano,

sie pierwszego posiedzenia po-

lickiemu archidiecezji lwow-

zostawiali wraz z wiernymi

częto w obecnych czasach pro-

jak dotychczas

stanowiono zarejestrować radę

skiej szereg zniszczeń. Już

wlasne parafie i udawali się na

cesy beatyfikacyjne. Inni jesz-

bezskutecznie, takie

w urzędach państwowych.

w pierwszych tygodniach po

tzw. Ziemie Odzyskane. Należy

cze oczekują lub pozostają we

tablice umieścić.

Obok zmian personalnych

zakończeniu II wojny świa-

zauważyć, że dla wielu kapla-

wdzięcznej pamięci miejsco-

lwowska rada kaplańska roz-

towej ulegl likwidacji sze-

nów i wiernych, pozostających

wej ludności, o czym świad-

Wraz z uplywem lat udalo

poczęla starania u prymasa

reg parafii i wspólnot zakon-

na tych ziemiach, pośpieszne

czy nawiedzanie ich grobów,

się uzyskać zezwolenia wladz

Polski kardynala Józefa Glempa

nych. Te ostatnie ze względu

opuszczanie parafii spotykalo

skladanie na nich kwiatów,

na ksztalcenie mlodych kapla-

oraz u bpa Mariana Jaworskie-

na nie przywiązanie do dusz-

się z dużym niezrozumieniem,

zapalanie zniczy. Innym świa-

nów w jednym z dwóch semi-

go o przyslanie nowych kapla-

pasterstwa opuszczaly tereny

a nawet potępieniem.

dectwem wdzięczności są po-

nariów duchownych w Związ-

archidiecezji.

nów do pracy duszpasterskiej

Na  miejscu  pozostawali

święcone i odslonięte tablice

ku Radzieckim ­ w Rydze. Te

Zmuszono do wyjazdu ze

na tym obszarze.

w większości kaplani w pode-

pamiątkowe w nieprzerwanie

zezwolenia pozwalaly żywić

Lwowa abpa Eugeniusza Ba-

Innym zadaniem, jaki pod-

szlym wieku, na których rychlą

czynnych kościolach.

pewne nadzieje na przetrwanie

ziaka i seminarium duchowne.

jęla Rada Kaplańska, bylo ubie-

śmierć liczyly wladze komuni-

Udalo się również uka-

Kościola na Ziemi Lwowskiej

W nowych granicach PRL po-

ganie się o zwrot kościolów.

styczne, gdyż wraz ze zgonem

zać, że, na terenie archidie-

w następnych latach. Obecnie

zostal zaledwie skrawek daw-

Czyniono starania o zwrot nie-

każdego duchownego uszczu-

cezji lwowskiej dzialaly, choć

z perspektywy lat, nieocenioną

nej archidiecezji lwowskiej.

których lwowskich świątyń.

plano liczbę funkcjonujących

w ograniczonej formie, żeń-

okazala się pomoc diecezji ry-

I tam wlaśnie, w Lubaczowie,

Tak we Lwowie w 1990 roku

parafii.

skie zgromadzenia zakonne.

skiej w systematycznym kie-

powstalo centrum archidiece-

powstal komitet kościola ber-

W latach 50. XX wieku, po

Decyzję o pozostaniu siostry

rowaniu na tereny Sowieckiej

zji, gdzie przez wiele lat urzędo-

nardynów, a 26 października

śmierci Stalina sytuacja per-

w większości podejmowaly na

Ukrainy kaplanów ryskich.

wali poszczególni administra-

1990 roku zostala zarejestro-

sonalna duchowieństwa na te-

skutek blagań miejscowej lud-

Mimo wlasnych braków perso-

torzy archidiecezji z siedzibą

renach archidiecezji lwowskiej

wana religijna wspólnota przy

ności. Inne natomiast pozosta-

nalnych podzielenie się ducho-

w Lubaczowie. Do ZSRR wlą-

ulegla znacznej poprawie, a to

tymże kościele pw. św. Andrze-

ly, by opiekować się chorymi

wieństwem uratowalo szereg

czono również wschodnie tere-

dzięki powracającym z Syberii

ja. Jednak ostatecznie 21 grud-

rodzicami. W tym też czasie

parafii i wspólnot od calkowitej

ny diecezji przemyskiej.

kaplanom, którzy postanowi-

nia 1990 roku z urzędu lwow-

dzięki odwadze proboszcza

laicyzacji.

Zgromadzony i przedsta-

li pozostać w dawnych para-

skiej miejskiej rady nadeslano

lwowskiej katedry o. Rafala

Dopiero w drugiej polowie

wiony material ukazuje wal-

fiach. Należy przy tym zauwa-

pismo, podpisane przez prze-

Kiernickiego OFM Conv uda-

lat 80. wraz z ,,pieriestrojką"

kę o przetrwanie Kościola na

żyć, że najlepsza sytuacja pod

wodniczącego lwowskiej rady

lo się odrodzić zgromadzenie

rozpocząl się okres powolnego

tych terenach mimo usilnych

tym względem panowala na

miejskiej I. Szpicera, informu-

sióstr Franciszkanek Rodziny

odradzania się Kościola rzym-

prób ze strony wladz komu-

terenach dawnej diecezji prze-

jące, że kościól zostal przekaza-

Maryi. W warunkach spar-

skokatolickiego na terenach

nistycznych jego calkowitego

myskiej. Jednak i tym razem

ny grekokatolikom.

tańskich dziela katechiza-

archidiecezji lwowskiej. Od

wyeliminowania. Jednak dzię-

wladze, stosując ukryte me-

Ks. Kazimierz Mączyński

cji podjęly się również Male

1987 roku rozpoczęto starania

ki determinacji duchowień-

tody walki, wszelkimi sposo-

rozpocząl starania o zwrot ko-

Siostry Niepokalanego Serca

o zwrot zamkniętych kościo-

stwa oraz dobrej formacji wier-

bami naklanialy duchownych

ściola św. Elżbiety we Lwowie.

Maryi.

lów i klasztorów, które z wiel-

nych świeckich udalo się ocalić

do wspólpracy lub opuszcze-

Po dopelnieniu odpowiednich

W każdej z wymienionych

kim entuzjazmem przywracano

w każdym obwodzie (za wyjąt-

nia parafii i wyjazdu do Pol-

formalności w maju 1990 roku

wspólnot na szczególne uzna-

do potrzeb sakralnych.

kiem stanislawowskiego, póź-

ski. Duchowni byli śledzeni,

Rada Miejska Lwowa, po pozy-

nie zasluguje również szereg

niejszego iwanofrankiwskiego)

szukano wszelkich możliwych

tywnych odpowiedziach z Mo-

osób świeckich ­ katechetów

I na te zniszczenia, w tę

po kilka parafii.

sposobów ich znieslawienia.

skwy i Kijowa, uchwalila prze-

i bliskich wspólpracowników

resztkę wielowiekowej

W pierwszych latach po-

W ten sposób znaczna liczba

kazanie największej lwowskiej

kaplanów, którzy na swój spo-

wojennych walkę z Kościolem

duchowieństwa pod naciskiem

świątyni pw. św. Elżbiety la-

sób troszczyli się o zachowanie

spuścizny wkroczyl

prowadzono w sposób otwarty,

opuścila te tereny, a ostatnie

cinnikom. Ostatnim etapem

świątyni parafialnej.

16 stycznia 1991 roku

bylo uzyskanie zezwolenia od

pierwszy mianowany

Rady Wojewódzkiej na odzy-

po wojnie przez

skanie obiektu. Sprawę jednak

papieża Jana Pawla II

przeciągano. Dopiero 11 lute-

arcybiskup Marian

go 1991 przewodniczący Rady

Wojewódzkiej

Wiaczeslaw

Franciszek Jaworski,

Czornowil, anulując poprzednie

który w również

decyzje, przekazal świątynię

heroiczny sposób

grekokatolikom.

podjąl się reorganizacji

Kuriozalna sytuacja mia-

dawnej archidiecezji

la miejsce ze zwrotem znisz-

lwowskiej.

czonego drewnianego kościola

pw. Matki Bożej Nieustającej

Przez lata poslugi wszyst-

Pomocy na lwowskich Zbo-

kie sily i zdrowie poświęcil dla

iskach. Wierni 23 stycznia

odrodzenia i rozwoju Kościola

1990 roku zlożyli w rejonowym

rzymskokatolickiego na tych

Komitecie

Wykonawczym

terenach. Pragnąl, aby każdy

Rady Deputowanych podanie

czlowiek mial dostęp do wla-

z prośbą o otwarcie kościola,

snej świątyni, a przez to dosko-

a wraz z nim spis wymaganej

nalil się i uświęcal. Calość jego

,,dwudziestki" wraz z podpi-

dzialalności na rzecz dobra, po-

sami przeszlo 500. osób. W lu-

jednania i milosierdzia zosta-

tym tegoż roku zapadla decyzja

nie przedstawiona w następ-

o przekazaniu kościola lacin-

nych opracowaniach.

nikom. Odpowiednie pismo

NEOPREZBITERZY RYSKIEGO SEMINARIUM