25

nr 10 (398) | 31.05.­16.06.2022

Zapiski wojenne

www.kuriergalicyjski.com

Wojna

przejechal czolg. Ludzie po pro-

stu próbowali uciec, ale zostali

brutalnie zabici.

(część 6)

Borodianka to apoteoza de-

strukcji.  Centrum  cichego

prowincjonalnego  miastecz-

9 kwietnia 2022 roku,

ka zamienilo się w chaos. Kil-

Jasnogorodka, Moszczun,

ka wieżowców zostalo znisz-

Makarów, Andrijiwka,

czonych przez ataki rakietowe

Borodianka: żal i zniszczenie

z samolotów. Po prostu brakuje

J

części tych domów. Ratowni-

edziemy z przyjacielem

cy pracują nad stosem gruzów.

śladami okupantów w ob-

Mówi się, że dziś wydobyto

wodzie kijowskim. Nie da

kolejne cialo. W sumie, jak się

się tego zrobić tak jak wcze-

ledwo żywe. Patrzą na nas ocza-

okazuje, w wyniku tych bez-

ich potrzeb żywności, alkoholu

śniej ­ autostradą żytomierską,

mi pelnymi bólu. Powoli je teraz

względnych i bezsensownych

i gwaltów. Nic poza tym.

ponieważ most zostal znisz-

odkarmiamy".

strzelanin z samolotów zginę-

11 kwietnia 2022 roku

czony 25 lutego. Trzeba zro-

Mąż innej kobiety, emeryt,

la czterdzieści jedna osoba. Ale

Hostomel, Blistawica:

bić kolo. Najpierw jesteśmy

pracowal w SBU. Pewnego dnia

wciąż odnajdywane są doly

mieszkańcy, którzy przeżyli

w Jasnogorodce. Wioska ta sly-

zostal pobity i zabrany ­ nie

wypelnione  torturowanymi

kadyrowców

nie z mini-zoo i hodowli stru-

wie, gdzie jest, próbuje znaleźć

cialami mieszkańców Boro-

siów. W marcu poinformowano,

Przyjechal mój polski przy-

go wśród więźniów. Baliśmy

pomoc humanitarna, ale tylko

dianki. W tych dolach są też

że padlo tu wiele zwierząt. Zbli-

jaciel i kolega P. W towarzy-

się, że ten sam los spotkal na-

w holu ­ reszta splonęla i zo-

dzieci.

żamy się do zoo ­ widoczne są

stwie wojskowych jedziemy do

szego wspólnego przyjaciela,

stala zalana przez opady desz-

Przy ratownikach kręcą się

zniszczenia, kompleks jest za-

Hostomela trzema samochoda-

który mieszkal w tej wiosce.

czu. Wchodzę po schodach na

psy. Wiele rasowych. Wolon-

mknięty. Przy wjeździe do wsi

mi, z których jeden przywiózl

Ostatni raz dzwonil w lutym,

piętro. Jest tu samotna kobieta,

tariusze przynoszą tu jedzenie

­ zniszczona cerkiew patriar-

pomoc humanitarną z Polski.

mówiąc, że pod jego oknami

która sprząta. Prowadzi mnie

dla zwierząt. Później na swoim

chatu moskiewskiego. Walili po

To nie jest przejażdżka dla osób

chodzą kadyrowcy. Nie bylo już

do kilku pomieszczeń. Wszę-

zdjęciu jednego ze zniszczonych

niej moskale.

o slabych nerwach: caly pra-

potem polączenia. Podjeżdża-

dzie strop jest pęknięty, a pod-

domów Borodianki dostrzegam

Wiemy, że w sąsiednim

wie czas pod prąd, przy dużej

my do jego domu, a nasz przyja-

loga zalana, jak na przyklad

legendarną szafkę z ceramicz-

Moszczunie byli orkowie. Spo-

prędkości, nieustannie trąbimy

ciel wita nas ze lzami w oczach.

w sali wystawowej, gdzie wiszą

nym kogutem, która ocalala na

tykamy pracownika rady wsi.

tym, którzy próbują wjechać

Przeżyl ponad miesiąc oku-

dziela lokalnych artystów. Ko-

ścianie kompletnie zniszczo-

Mówi, że pani soltys wraz z sy-

między nas. Jestem za kierow-

pacji. Pierwszego dnia kady-

bieta usiluje zebrać deszczówkę

nego mieszkania. Wszystko się

nem i mężem, w chwili gdy do-

nicą nie swego auta z manu-

rowcy przyszli do jego domu,

do wiadra przy pomocy mopa

zawalilo, ale szafka z kogutem

starczali pomoc do domów, zo-

alną skrzynią biegów, od któ-

aby go przestraszyć, krzycząc

i brudnej szmaty.

pozostala. Stala się już symbo-

stali zastrzeleni i pochowani

rej trochę się odzwyczailem.

i strzelając z karabinów ma-

Na ulicy spotykamy nasze-

lem niezlomności Ukraińców,

w lesie w pobliżu wsi. Dużo

W pewnym momencie prawie

szynowych w podlogę. Ale jego

go kolegę, bylego przewodnika

więc ratownicy starannie ją

później dowiedzialem się, że

ją spalilem.

samego nie ruszyli. I dobrze,

po strefie czarnobylskiej, któ-

zdjęli i przenieśli do muzeum

pewna babcia z Moszczuna in-

W Hostomelu trafiamy do

ponieważ jest znanym politolo-

ry swoim autobusem przewozi

w Kijowie.

formowala nasze wojsko, gdzie

domu kultury, gdzie ludzie

giem i zawsze nazywal wszyst-

zagranicznych dziennikarzy.

Na glównym placu stoi po-

otrzymują pomoc. Pozostalo tu

i ilu jest moskali. Dowiedzieli się

ko po imieniu. Przede wszyst-

Mówi, że teren jest nadal za-

piersie Szewczenki, postrzelone

bardzo niewielu mieszkańców,

o tym i zniszczyli jej dom wraz

kim imperialistyczną agresję

mknięty, ale niektórzy z na-

w kilku miejscach. Wygląda jak

z nią strzalem z czolgu. Prawdo-

przeważnie starsi ludzie. Je-

rosji. Kadyrowcy jednak byli

szych kolegów już tam byli i po-

ranny wojownik.

den z nich mówi, że widzial, jak

podobnie dzięki niej nigdy nie

zajęci grabieżą jego domu i do-

mogli mieszkańcom.

Idziemy dalej glówną uli-

moskale zrzucili pierwszy de-

mów sąsiadów.

zajęli sąsiedniej Jasnogorodki.

W sąsiedniej Lipówce miej-

cą. Spotykamy napisy w języ-

sant na lotnisko, jak przyjechal

Wchodzimy do dużego domu

W Moszczunie wszystkie

scowi mówią, że buriaci schwy-

ku rosyjskim ,,V Stop, strzelają"

tu nieznany mężczyzna jeepem

sąsiada. Jest piętrowy. Wlaści-

domy mają wybite okna. Pra-

tali pięciu naszych żolnierzy,

lub ,,Kocham Rosję". Litery V

bez numerów, bez legitymacji,

ciel przyjechal kilka dni temu.

cownik rady mówi, że najbar-

których zabili strzalem w tyl

i czaszki są namalowane czar-

ale z karabinem snajperskim.

Urządza nam ,,wycieczkę". Każ-

dziej potrzebują teraz materia-

glowy i wrzucili do wąwozu. Nie

nym sprayem na obwodowym

Dlugo strzelal z garaży. Nie

dy pokój wygląda jak śmiet-

lów budowlanych do naprawy

wolno bylo ich pochować przez

urzędzie pracy. Być może orko-

wiadomo do kogo.

nik: wszystko wywrócone,

dachów i wstawiania szyb, aby

dlugi czas, dopóki nie zacząl się

wie mieli tutaj swoją kwaterę

Zdarzają się też dość nie-

polamane, porozrzucane: nie

deszcz i wilgoć nie zniszczyly

rozklad zwlok. Pokazano nam

glówną. W dalszej części ulicy

oczekiwane spotkania. Powró-

mogli zdjąć dużego telewizo-

mieszkań doszczętnie.

zniszczony czolg. ,,To nasz" --

stoją zwykle domy prywatne,

cila rodzina: mlody mężczy-

ra plazmowego ze ściany, więc

Kopilów znajduje się na au-

mówią ze smutkiem. Obok pan-

których okna są przestrzelo-

zna z żoną i pięcioletnią córką.

rozbili ekran; w garażu nowy

tostradzie E40, którą nazywa-

cerza, z którego zerwalo wieżę,

ne kulami. Zapewne moskale

,,Planujemy wkrótce wznowić

drogi samochód, calkowicie

my żytomierską. Jest tu stary

widzimy pociski. Znak zapy-

przyjeżdżali tu do Borodianki

naszą kawiarnię ,,Mimi", mówi

rozmontowany na części za-

opuszczony drewniany dwór

tania jest namalowany na żól-

i po prostu zabawiali się, strze-

kobieta, a dziecko uśmiecha się

mienne: ikony leżą chaotycznie

zrusyfikowanych  Niemców

to na samym czolgu. To saperzy

lając do każdego okna.

przyjaźnie, trzymając zabawny

w jego gabinecie. ,,Tu wszędzie,

von Meck, którzy często go-

zostawiają swoje znaki. Więc

Wciąż zadaję sobie jedno

dziecięcy plecak. Jaki to kon-

na podlodze, bylo gówno ­ już

ścili w nim Czajkowskiego.

jeszcze niesprawdzony z min.

pytanie: jak oni chcieli przez

trast z krajobrazem wojennym

posprzątalem. Sejf w sypial-

Choć kompozytor mial ukra-

Na niektórych podwórkach ry-

to wszystko zdobyć sympatię

przedstawiającym zniszczo-

ni dwa dni usilowali rozbić ­

ińskie korzenie, pozostaje dla

sują żólte kólka ­ tu już nie ma

miejscowych? Czyż nie chcieli

ne przez wybuchy samocho-

mówi nasz przyjaciel. ­ Nie byli

nas  uosobieniem  ,,ruskiego

niebezpieczeństwa.

tu mieć swoich zwolenników?

dy prywatne, domy bez okien,

mną zainteresowani. Zapuści-

miru", którego ludzie chcą jak

Andrijewka. Nigdy nie wi-

Czy naprawdę, by zdobyć sym-

światla, gazu czy wody, gdzie

lem brodę, zgarbilem się, wody

najszybciej się pozbyć. Dworu

dzieliśmy takiego horroru. Wieś

patię miejscowej ludności na te-

wciąż prawie nie ma życia...

też nie bylo, więc wyglądalem

nie zniszczyly rakiety, w prze-

jest prawie calkowicie znisz-

renie ,,wyzwolonym", koniecz-

Wieś Blistawica. Spotykamy

jak biedny staruszek. Mamy tu

ciwieństwie do dużych ma-

czona. Nie ma w ogóle calych

ne jest niszczenie tej ludności,

się tutaj z kilkoma rodzinami.

dużo psów, porzuconych przez

gazynów przy autostradzie.

domów. Na początku, w terenie,

jej mieszkań, rozstrzeliwanie

Jedni mówią, że zamierzali po-

ich wlaścicieli, więc zapytalem

Sam asfalt jest ,,zjedzony" przez

w kierunku Makarowa ­ sporo

każdego napotkanego, gwalce-

zostawać na miejscu do końca.

kadyrowców, w których do-

wybuchy wrogich min i trze-

zielonych skrzynek artyleryj-

nie, upijanie się i paskudzenie

,,Trzymamy dużo świń. Dokąd

mach widzieli psią karmę i tak

ba jechać bardzo ostrożnie. Tu

skich po pociskach. W niektó-

na ulicach i wewnątrz domów?

je mieliśmy zabrać?". Wyjecha-

po trochu karmilem te zwie-

i ówdzie widzimy porzucone

rych wciąż leżą szare naboje. Bo-

Rosyjska propaganda glosi, że

li dopiero po tym, jak moska-

rzęta." Rzeczywiście, wokól

pojazdy wroga z literą V. Czasa-

imy się chodzić po podwórkach,

na tereny ,,wyzwolone" oku-

le zastrzelili sąsiada. Wrócili

niego kręci się duży, przyjazny

mi te opancerzone transportery

ale jednak wchodzimy, ponie-

panci przynoszą pokój i dobro-

przed kilkoma dniami i ­ o cu-

owczarek. W porównaniu do

czy czolgi są tak spalone, że nie

waż przed nami są inne osoby,

byt. Widać tu bardzo dobrze, co

dzie! ­ wszystkie świnie prze-

wszystkiego, co widzę, historia

widać żadnych znaków identy-

które też oglądają te ,,pamiątki".

przynoszą. Dla moskali Ukra-

żyly. Kilka tygodni bez jedze-

przyjaciela wygląda prawie jak

fikacyjnych, więc część sprzętu

Są dwie spalone stare ,,lady". Po

ińcy nie są ludźmi, lecz jedy-

nia. ,,Są tak oslabione, biedne,

happy-end.

może należeć do Sil Zbrojnych

jednej, wedlug miejscowych,

nie środkiem na zaspokojenie

Ukrainy... Przejeżdżamy ma-

lowniczą doliną, gdzie często

widzieliśmy dużo balonów. Byl

tu klub milośników tego spor-

tu. Czytalem już, że kilku jego

czlonków zostalo zakatowa-

nych przez moskali.

Byle miasto rejonowe Maka-

rów zostalo spalone i splądro-

wane, choć blisko 70% domów

ocalalo. Ale w centrum są same

ruiny. Widzę tlum w pobliżu

domu kultury ­ rozdawana jest