img
19
nr 11 (399) | 17­30.06.2022
Wspomnienia
www.kuriergalicyjski.com
tych zmian. Po drugie wizy-
z Nowego Jorku, Lįszla Paskaia
Forma obchodów milenijnych
z Ostrzyhomia i Johannesa Wil-
ta demonstruje wolę papieża by
chrztu Rusi byla wzorowana na
uczestniczyć w ogólnych stara-
lebrandsa wziąl udzial w ofi-
obchodach 1000-lecia chrztu
niach o dobro czlowieka, w któ-
cjalnej akademii w Teatrze im.
Polski, obchodzonych w latach
rym też bierze udzial sowieckie
Tarasa Szewczenki, a także na-
1965­1966.
kierownictwo. Pierwsza wizyta
wiedzil Lawrę Peczerską.
Obchody milenijne chrztu
radzieckiego przywódcy takiej
Najważniejszym w tej wizycie
Rusi na terenie Polski byly
rangi do Watykanu zapowiada
bylo przeprowadzenie 8 czerwca
gruntownie przygotowane przez
ważne konsekwencje ­ poslu-
1988 roku rozmowy z Konstan-
prymasa Polski kard. Józefa
żą one dzielu budowania poko-
tynem Charczewem, przewod-
Glempa. ,,Elementem wschod-
ju i wzmocnienia więzi między
niczącym Rady ds. Religii przy
niego programu kard. Glem-
Watykanem a Związkiem Ra-
Radzie Ministrów Związku Ra-
pa bylo inspirowane przez Jana
dzieckim ­ zauważyl Navarro
dzieckiego. W trakcie rozmowy
Pawla II, zorganizowanie w hi-
Vals. ­ Jesteśmy bardzo zado-
prymas upominal się o możli-
storyczny przelom w relacjach
woleni z wizyty Michaila Gor-
wość zorganizowania opieki
z grekokatolikami stanowiący
baczowa do Watykanu ­ za-
duszpasterskiej nad katolikami
wstęp do normalizacji stosun-
uważyl Busardo di Martino.
mieszkającymi w ZSRR. Od tego
ków między dwoma obrządkami
Kościól zawsze dąży do pokoju,
czasu zwiększyla się liczba du-
katolickimi na Ukrainie" ­ pisal
my wszyscy pragniemy pokoju
chowieństwa przybywającego
Andrzej Grajewski.
i mamy nadzieję, że teraz stanie
na tereny ZSRR z Polski.
Już 10 września 1988 roku na
się mocniejszy.
Jasną Górę obok prymasa Pol-
Powrót hierarchii w ZSRR
W następnym roku po tej
ski kard. Józefa Glempa przy-
wizycie zostala sfinalizowana
Przelomowym byl też akt pu-
byli liczni biskupi polscy, du-
nowa ustawa sowiecka o wy-
blicznego ogloszenia 25 sierp-
chowieństwo greckokatolickie
znaniach religijnych. W dniu
nia 1989 roku pierwszego ar-
z Polski, Kanady i USA. Jubile-
15 marca 1990 roku przybyl
cybiskupa na terenie Związku
uszowej uroczystości na Walach
do Moskwy staly przedstawi-
Radzieckiego ks. Tadeusza Kon-
Jasnogórskich dla przeszlo 30
ciel Stolicy Apostolskiej arcy-
drusiewicza (ur. 1946) jako bi-
000 grupy unitów przewodni-
biskup Francesco Colasuonno
skupa i administratora apo-
czyl kard. Myroslaw Lubacziw-
(1925­2003), a przy Watykanie
stolskiego  diecezji  mińskiej
skij. Odczytano okolicznościo-
zamieszkal ambasador sowiec-
i ordynariusza dla katolików na
wy telegram od papieża Jana
ki Jurij Karlow. Byl to pierwszy
Bialorusi. Następstwem dzialal-
Pawla II. Kardynal Lubacziwskij
KARD. JÓZEF GLEMP, SPOTKANIE Z WIERNYMI W ZWIĄZKU
ambasador ZSSR przy Watyka-
ności Stolicy Apostolskiej i nun-
w języku polskim podziękowal
RADZIECKIM
nie w latach 1990­1995. Od 1995
cjusza Colasuonno w Związku
prymasowi za możliwość świę-
się wzajemnie milowali
w ciągu ostatnich
Radzieckim bylo ukonstytuowa-
roku pracowal we Wloszech jako
towania wielkiego jubileuszu na
nie hierarchii katolickiej na Bia-
przedstawiciel prezydenta Rosji
Jasnej Górze ­ ,,w miejscu dro-
katolicy obydwóch
kilkudziesięciu lat.
w sprawach ekonomii.
lorusi. W dniu 13 kwietnia 1991
gim Polakom, a zarazem tak nie-
obrządków!".
Niech to doświadczenie
roku papież Jan Pawel II bullą
odleglym od Lwowa i Kijowa".
posluży jako
Obchody Milenijne w 1988
,,Iam pridem" utworzyl diecezję
oczyszczenie, które
Do tych wydarzeń
Kardynal Józef Glemp i jego
roku
w Grodnie oraz w nowych grani-
ulatwi spojrzenie
nawiązal papież
misja wschodnia
Nie mniejsze też znaczenie
cach państwowych także diece-
z dystansem na dawne
mialy milenijne obchody Chrztu
W dziele odrodzenia struktur
zję pińską. Na metropolitę powo-
Jan Pawel II w czasie IV
Rusi w 1988 roku, celebrowane
Kościola katolickiego na Wscho-
lal wieloletniego więźnia lagrów
spory, pretensje
pielgrzymki do Ojczyzny
dzie znaczące zaslugi posiadal
przez Kościoly wschodnie i Ko-
ks. pralata Kazimierza Świątka
i wzajemne nieufności,
w czasie przemówienia
ściól katolicki. Z tej racji papież
również prymas Polski kard. Jó-
(1914­2011) z Pińska. Biskupem
a przede wszystkim
w dawnym kościele
Jan Pawel II skierowal 25 stycz-
zef Glemp, który przez wiele lat
w Grodnie zostal ks. Aleksander
ulatwi wzajemne
garnizonowym
nia 1988 roku list apostolski
realizowal misję odrodzenia re-
Kaszkiewicz (ur. 1949), proboszcz
przebaczenie dawnych
przekazanym dla
,,Euntes in mundum", w którym
ligijnego w ZSRR, prowadzoną
z Wilna. Podobnie w tym samym
krzywd. Dzisiaj
przez papieża Jana Pawla II.
dniu papież zamianowal trzech
zapisal takie slowa: ,,Pelnia cza-
potrzeb katedry
administratorów apostolskich:
su przychodzi od Boga, ale przy-
Szerokim echem w Europie
doslownie wszystko
greckokatolickiej
gotowująludzie i przychodzi
odbil się wywiad kard. Glempa
dla Rosji europejskiej ­ biskupa
­ a przede wszystkim
w Przemyślu. Papież
dla ludzi przez ludzi. Dotyczy
dany i opublikowany 4 lutego
Tadeusza Kondrusiewicza z re-
wspólna wiara w Jezusa
wówczas mówil: ,,Jakże
to pelni czasu w ogólnej ekono-
1987 roku dla sowieckiego ty-
zydencją w Moskwie, dla Sybe-
Chrystusa ­ wzywa do
serdecznie bym pragnąl
mii zbawienia, która ma swoje
godnika ,,Literaturnaja Gazieta".
rii ­ jezuitę ks. Józefa Wertha (ur.
pojednania, braterstwa
bracia i siostry, aby
uwarunkowania ludzkie i swoje
Byl to pierwszy glos katolickie-
1952) z siedzibą w Nowosybirsku
i wzajemnego
tamte jasnogórskie
konkretne dzieje". W kolejnym
go hierarchy, skierowany do so-
i dla republik muzulmańskich ­
szacunku; do szukania
poslaniu papieskim ,,Magnum
wieckiego czytelnika. Następnie
marianina ks. Jana Pawla Lengę
uroczystości Kościola
baptismi donum" 14 lutego 1988
od 7 do 14 czerwca 1988 wziąl
(ur. 1950).
tego, co lączy.
greckokatolickiego
roku papież Jan Pawel II jesz-
udzial w obchodach milenijnych,
Bardzo też ważnym wydarze-
Wzniecanie dawnych
okazaly się jeszcze
cze bardziej podkreślal potrzebę
zorganizowanych przez Kościól
niem bylo porozumienie przed-
nacjonalizmów
pod jednym względem
odrodzenia Kościola i wiary na
prawoslawny w Moskwie.
stawiciela Episkopatu Polski bpa
i niechęci byloby
prorocze: aby Bóg
terenie Ukrainy. Zawierzając
W moskiewskich uroczy-
Jerzego Dąbrowskiego z Radą
dzialaniem przeciwko
raczyl je przyjąć
stościach na terenie klasz-
sprawę opiece Maryi: ,,O Mat-
ds. Religii przy Radzie Najwyż-
chrześcijańskiej
ko Pocieszenia, skladam w Twe
toru Danilowskiego prymas
szej ZSRR w Moskwie, zawarte
jako symboliczną
dlonie wszystkie wiekowe bóle
Glemp wyglosil przemówienie,
w 1990 roku, dotyczące pomocy
tożsamości; byloby
pieczęć pojednania
i cierpienia, modlitwy i świa-
a 14 czerwca udal się do Kijowa,
duszpasterskiej dla katolików na
również rażącym
i prawdziwego
dectwo życia tylu Twoich dzie-
gdzie dal wyraz przekonaniu,
Bialorusi. Na jego podstawie 50
anachronizmem,
braterstwa Ukraińców
ci; Tobie zawierzam nadzie-
czemu początki chrztu Rusi na-
kaplanów z Polski moglo się udać
niegodnym obu wielkim
i Polaków. Tyle
je i oczekiwania dziedziców
leży upatrywać w Kijowie.
w tym roku do pracy w pozba-
narodów. O jakże
goryczy i udręki
Chrztu Rusi, którzy ufają, że za
W Kijowie w towarzystwie
wionych kaplanów parafiach.
serdecznie pragnę, aby
Twoim wstawiennictwem sta-
kardynalów Johna O`Connora
Byla to odpowiedź na plynące
przeszly oba narody
rożytny ród chrześcijański za-
z tych parafii wielokrotne proś-
zna blasku nowego rozkwitu".
by o przyslanie z Polski kapla-
Glówne uroczystości mile-
nów. Takie petycje byly również
nijne zorganizowano w dniach
kierowane z innych republik
12­18 lipca 1988 roku w Rzy-
ZSRR, w tym Ukraińskiej Repu-
mie. Tego jednak jubileuszu nie
bliki Radzieckiej.
mogli świętować grekokatoli-
Wszystkie te wydarzenia
cy rozsiani na terenach ZSRR,
w aspekcie religijnym nie mogly
toteż odbyly się one 10 i 11
nie wplynąć na zmianę sytuacji
września 1988 w Polsce na Ja-
spolecznej na Ukrainie, a tym
snej Górze. Byl to pierwszy akt
samym na odrodzenie Kościo-
bratniej pomocy ze strony Pol-
la lacińskiego w jej obszarach.
ski, skierowany do Ukraińców.
Zwlaszcza, że do czasu odnowie-
Wziąl w nich też udzial wraz
nia stosunków dyplomatycz-
z episkopatem Polski biskup
nych, jakie mialy miejsce w 1992
z Lubaczowa Marian Jaworski,
roku pomiędzy Stolicą Apostolską
który nosil w sercu glębokie
a Ukrainą, sprawami Kościola na
Ukrainie i jego odrodzeniem zaj-
pragnienie nawiedzenia tere-
mowal się nuncjusz apostolski ar-
nów archidiecezji lwowskiej,
cybiskup Francesco Colasuonno.
pozostalej poza granicami PRL.
KARD. JÓZEF GLEMP W CZASIE MISJI WSCHODNIEJ