24
nr 11 (399) | 1730.06.2022
Okruchy historii
www.kuriergalicyjski.com
Plan generalny rozwoju Stanislawa z 1955 r.
Zmiany nad dwiema Bystrzycami
W naszym poprzednim
materiale przedstawiliśmy
szczególy przyjęcia i dyskusji
nad planem generalnym
rozwoju Stanislawa (taką
nazwę nosil wówczas
Stanislawów red.) w okresie
powojennym. Dziesięć lat
po zakończeniu II wojny
światowej odnowiono
uszkodzoną infrastrukturę
miejską i mieszkaniową.
Stanislaw zacząl przybierać
cechy miasta socjalistycznego
jak tego życzyli sobie
nowi wlaściciele. Planowa
GMACH WOJEWÓDZKIEGO KOMITETU PARTII (OBECNIE SĄD PRZY
gospodarka wymagala
GMACH GLÓWNY AKADEMII MEDYCZNEJ. POCZTÓWKA Z 1958 R.
UL. GRUNWALDZKIEJ). POCZTÓWKA Z 1958 R.
jednak nowych zmian
w mieście nad dwiema
Bystrzycę przy ul. Tyśmie-
rozwoju Stanislawa. Przewi-
Bystrzycami. Szczególy tych
nickiej. Zajezdnię trolejbusów
dziano budowę tamy na By-
planów z okresu ,,odwilży
planowano zlokalizować na
strzycy Solotwińskiej, aby
chruszczowowskiej"
poludniowym krańcu miasta,
ochronić pólnocną część mia-
odszukaliśmy w Archiwum
miejskie zaś przedsiębiorstwo
sta przed powodzią i zalaniem.
Państwowym obw.
taksówkowe pozostalo na swo-
Jednak nawet ta tama nie ura-
iwanofrankowskiego.
im pierwotnym miejscu przy
towala przed powodzią w 1969
ul. Strzelców Siczowych. Gara-
roku, gdy zatopione zostalo cale
że przedsiębiorstw i urzędów
nadbrzeże. W okolicy miej-
ROMAN CZORNEŃKYJ
miejskich przewidziano przy
skiego jeziora planowano ska-
PETRO HAWRYLYSZYN
Z
ulicach Sahajdacznego, Nowej,
nalizować potok Mlynówkę,
godnie z tradycją, projekt
Okrężnej, Konowalca, Petlury.
aby zapewnić meliorację za-
generalnego planu rozwoju
Planowano budowę miej-
chodniej części miasta i wy-
Stanislawa zostal opraco-
skiej stacji autobusowej na
prowadzenie ścieków wzdluż
wany w Ukraińskim Państwo-
skrzyżowaniu ul. Belweder-
pólnocnej granicy garbarni.
wym Instytucie Projektowania
skiej i Lubomyra Huzara. Z cza-
Zaprojektowano
specjal-
Miast ,,DIPRoMisto" w Kijowie.
sem przeniesiono lokalizację na
ne prace odwadniające w celu
BYDYNEK MIESZKALNY KOLEJARZY PRZY UL. GRUNWALDZKIEJ.
Nad planami pracowali archi-
pl. Szeptyckiego.
osuszenia terenów poludniowo-
POCZTÓWKA Z 1958 R.
tekci N. Pantiuchina i N. Pan-
W planie generalnym prze-
-zachodniej i wschodniej części
czuk oraz ekonomista S. Grins-
roku, gdy wybudowano nową
wojskowej blisko miejskiego
widziano nowe zielone tereny
miasta. Uważano za konieczne
berg. Omówienie projektu i jego
budowlę ,,krytego rynku". Te-
jeziora.
w mieście. Mialy powstać kolo
uporządkowanie cieków wod-
zatwierdzenie mialo miejsce 8
reny domków jednorodzinnych
Rozwój infrastruktury ko-
miejskiego jeziora z wyjściem
nych w mieście przez ich po-
kwietnia 1955 roku na posie-
poszerzono za torami w kie-
munikacyjnej Stanislawa prze-
na brzegi Bystrzycy Solotwiń-
glębienie, oczyszczenie i upo-
dzeniu Stanislawskiego Komi-
runku ul. Wowczynieckiej i Na
widywal budowę dwóch ob-
skiej i na nadbrzeżach Bystrzy-
rządkowanie. Plan przewidywal
tetu Wykonawczego.
Majzlach.
wodnic wewnętrznej w celu
cy Nadwórnieńskiej z urządze-
nowe jezioro we wschodniej czę-
Plan nie przewidywal ja-
Na przedsiębiorstwa prze-
zmniejszenia natężenia ruchu
niem drugiego jeziora oraz na
ści miasta w okolicy ul. Nieza-
kichś zasadniczych zmian
myslowe, magazyny i garaże
w centrum i zewnętrznej w celu
terenie zamkniętego cmentarza
leżności. Bylo to jezioro w dziel-
w zabudowie miejskiej. Opra-
przewidziano rezerwowe tere-
przeniesienia ruchu tranzyto-
żydowskiego przy ul. Niezależ-
nicy Na Majzlach, ale ostatecznie
cowany zostal na okres 10 lat
ny w poludniowej i pólnocnej
wego poza miasto. Obie obwod-
ności. Park w tym miejscu nie
zostalo zasypane i powstaly tam
i uwzględnial potrzeby rozwo-
części miasta. Część przedsię-
nice mialy mieć dogodne polą-
powstal, ale cmentarz znisz-
nowe bloki mieszkalne.
ju przemyslu lokalnego. Prze-
biorstw z terenów mieszkal-
czenie z centrum miasta. Po
czono i wybudowano bloki,
W kwestii miejskich cmen-
widziano utworzenie nowej
nych przeniesiono na nowe
raz pierwszy w historii miasta
a w 1963 roku pierwsze kino
tarzy w planie generalnym
ulicy w kierunku zachodnim
lokalizacje.
utworzono trasy ruchu miej-
panoramiczne ,,Kosmos".
byly sprzeczności. Początko-
od centrum miasta, która lą-
Fabrykę Mechaniczną Wag
skiego transportu autobuso-
W tym samym dniu, gdy
wo przewidywal on dalsze roz-
czylaby ul. Halicką z odcin-
z ob. ul. Konowalca (mieścila się
wego i zaprojektowano reor-
zatwierdzony zostal general-
szerzenie tzw. ,,Opryszywiec-
kiem obwodnicy i glównym
tu w dwóch oddzielnych bu-
ganizację tras trolejbusowych.
ny plan rozwoju Stanislawa,
kiego" cmentarza (ob. cmentarz
dostępem do miejskiego jezio-
dynkach) polączono częściowo
Wprowadzono je w życie do-
przyjęto plan prac z upięk-
przy ul. Kijowskiej) dla cen-
ra. Tak zostal zaprojektowany
z przedsiębiorstwem ,,Prom-
piero w 1980 r. W planie prze-
szenia miasta na rok 1955.
tralnej i poludniowej części
obecny Bulwar Poludniowy.
prylad" i przeniesiono na te-
widziano lokalizację zajezdni
Zgodnie z nim zaplanowano
miasta i dawnego katolickiego
Wiele kontrowersji wywola-
reny kolo Uniwersytetu Króla
miejskiego transportu autobu-
wysadzenie 6 tys. drzew de-
cmentarza przy ul. Niezależ-
la jego nazwa, bowiem odno-
Daniela. Zwolnioną przestrzeń
sowego przy ul. Czornowola i na
koracyjnych różnych gatun-
ności (Skwer Pamięci) dla pól-
śnie centrum miasta ulica ta
zabudowano blokami. Na par-
Aerodromnej z lokalizacją tam
ków, 60 tys. sadzonek kwiatów
nocnej części. Przewidywano
biegnie na zachód. Nie udalo
terze jednego z nich w 2015
bazy remontowej. Tych planów
i 6,4 tys. krzewów w skwerach,
również zamknięcie cmen-
się również doprowadzić jej do
roku otwarto Muzeum ,,Nie-
też nie zrealizowano, bowiem
parkach i wokól miejskiego
tarza żydowskiego przy ul.
miejskiego jeziora dochodzi-
biańskiej Sotni".
pierwsza zajezdnia powstala
jeziora.
Lenkawskiego i katolickiego
la do pola przed jeziorem i tu się
Przeniesiono też fabry-
w podmiejskiej miejscowości
Po raz pierwszy opracowane
przy ówczesnej ul. Radzieckiej
kończyla. Dziś ten teren jest już
kę wyrobów trykotażowych
Mykytyńce, za mostem przez
zostaly plany hydrotechniczne
i przeksztalcenie ich w par-
zabudowany blokami.
z obecnej ul. Szewczenki;
ki. Ostatecznie postanowiono
Plan przewidywal również
w 1970 r. przeniesiono zaklad
uporządkować Opryszywiecki
wzmocnienie istniejącej zabu-
cukierniczy z ul. Strzelców Si-
cmentarz i przeznaczyć go na
dowy ul. Belwederskiej z zacho-
czowych na ul. Lenkawskiego
centralny cmentarz miejski.
waniem wąskich uliczek jako
12; mleczarnię z ul. Dniestrow-
Po omówieniu planu wnie-
dróg osiedlowych. Centralny
skiej przeniesiono w 1961 roku
siono do niego następujące
plac miasta Rynek miano
na ul. Uszyńskiego 2; wytwór-
uzupelnienia: zamiast plano-
zachować, z wystawieniem tu
nię klejów z ul. Lenkawskiego
wanej rekonstrukcji istnieją-
glównego budynku admini-
na tereny garbarni przy tejże
cej drogi przez tory Na Majzle
stracyjnego miasta obecne-
ulicy.
miano zaprojektować nowe
go ,,Bialego Domu". Ten zostal
Nie udalo się przenieść bro-
rozwiązanie z przedlużeniem
jednak wybudowany dopiero
waru z ul. Lubomyra Huzara do
ulicy Niezależności, zmienić
w 1987 roku i w zupelnie innym
innej lokalizacji, ale w okresie
lokalizację zakladów ,,Prom-
miejscu.
niezależnej Ukrainy browar
prylad" z ul. Strzelców Si-
Centralny targ planowano
zbankrutowal; tkacką fabry-
czowych i fabryki mebli z ul.
przenieść z ul. Starozamko-
kę przy ul Garbarskiej z cza-
Czornowola. ,,Promprylad" po-
wej na nową lokalizację przy
sem zlikwidowano. Zamknięto
zostawiono jednak na starym
ul. Dniestrowskiej. Tego rów-
również mlyny z ul. Karpac-
miejscu, a fabrykę mebli prze-
nież dokonano dopiero w 1985
kiej oraz magazyny jednostki
niesiono na ul. Dudajewa.
PANORAMICZNE KINO ,,KOSMOS". POCZTÓWKA Z 1964 R.