25

nr 11 (399) | 17­30.06.2022

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Halina Dunin-Labędzka jedna z najpiękniejszych kobiet

dwudziestolecia międzywojennego

Powrócę do klimatu

Wszystko zamyka się w wąskim

dawnych lat. Czas świetności

kręgu osób. Do wspomnień wra-

prawdziwego życia, które

ca się tylko przeglądając domo-

przebiegalo w starych

we albumy.

murach, zatrzymany we

Rodzina kresowa zawsze

wspomnieniach rodzinnych

byla ostoją polskości. Dom pań-

i na starych fotografiach

stwa Labędzkich wypelnialy

wskazuje że byl kiedyś

portrety rodzinne, obrazy zna-

kochanym domem, do

nych malarzy, pianino mialo

którego powracano z wielką

swoje osobliwe miejsce, ściany

tęsknotą i sentymentem.

zdobily ogromne lustra w srebr-

Chcę przypomnieć sylwetkę

nych ramach, bogate żyrandole,

jednej z najpiękniejszych

stare oryginalne zastawy sto-

kobiet dwudziestolecia

lowe, a przede wszystkim szu-

międzywojennego Haliny

flady pelne korespondencji ze

AGATA STPICZYŃSKA (OD LEWEJ), ZDZISLAWA KROKOCKA,

Dunin-Labędzkiej i przybliżyć

znanymi i slawnymi osobami

ALICJA KOCAN. UROCZYSTOŚĆ OKOLICZNOŚCIOWA W PALACU

HALINA LABĘDZKA NA ZDJĘCIU

znane fakty z jej życia.

(zaproszenia na bale, karnety,

W PODWARSZAWSKICH PĘCICACH 1993 ROK

PORTRETOWYM Z 1924 ROKU

Tamtego życia już nie ma,

wizytówki ). Walizy pelne zdjęć

ocalalo tylko wspomnienie

i ważnych dokumentów zawie-

,,Pani", rysownik, karykaturzy-

O pięknej mieszkance stolicy na-

Stpiczyński zmagal się z gruź-

o nim, które pozostalo

raly bezcenne skarby polskości

sta i dziennikarz:

dal rozpisywala się prasa. Jeszcze

licą i choroba z dnia na dzień sta-

w pamięci koleżanek i kolegów.

minionych, kresowych lat.

,,Oglądaliśmy kilkaset foto-

w czerwcu 1930 roku jej twarz

wala się coraz bardziej poważna.

Mama Agaty ­ Halina La-

grafii, dyskutując z ożywieniem.

zdobila okladkę czasopisma fil-

Dziennikarz zmarl 26 sierpnia

będzka-Stpiczyńska byla pięk-

Rozbieżność zdań byla tak znacz-

mowego ,,Kino" a w kwietniu

1936 roku w Paryżu w wieku 40

ALICJA KOCAN

H

na. Mówila z kresowym ak-

na, że zdawalo się, iż sędziowie

1933 roku w ,,Expressie Poran-

lat. Pogrzeb Stpiczyńskiego od-

alina Dunin-Labędzka,

centem. Byla damą, jakich już

nic nie uradzą. Wreszcie pod ko-

nym" pokazywano jej zdjęcie

byl się 1 września 1936 roku na

nie ma w dzisiejszych czasach.

kobieta o zjawiskowej

niec zebrania jeden z czlonków

jako przyklad pięknej Polki. Ha-

cmentarzu wojskowym na Po-

urodzie, urodzila się 25

Jej zewnętrzny urok czaro-

jury, artysta rzeźbiarz Stanislaw

lina Labędzka, nazywana w pra-

wązkach w Warszawie. Halina

wal wszystkich. Jakże często

listopada 1905 roku na Kresach.

Jackowski wyjąl z portfela jakąś

sie ,,hrabiną Rzewuską", byla też

Stpiczyńska zostala trzydzie-

Byla córką Jana i Marii Dunin-

kobiety ksztaltowaly piękno

fotografię. Obejrzeli ją wszyscy

stalą bywalczynią warszaw-

stojednoletnią wdową z kilku-

-Labędzkich. Rodzice przyszlej

i wyjątkowość tych domów. Ich

czlonkowie jury i stal się cud.

skich bankietów i imprez towa-

miesięczną córeczką.

wlaścicielki byly obdarzone

aktorki byli przedstawicielami

Wszyscy zgodnym chórem orze-

rzyskich. W 1929 roku na Balu

Po śmierci męża Stpiczyńska

wrażliwością, poczuciem pięk-

kresowego ziemiaństwa. Jak

kli, że mloda osoba przedstawiona

Mody w Hotelu Europejskim roz-

wycofala się z życia publiczne-

na i artystycznymi zdolnościa-

wiele polskich rodzin po wy-

na fotografii zasluguje na pierw-

taczala w salonach balowych czar

go, poświęcając się wylącznie

mi. Każdy dom posiadal swą do-

buchu rewolucji bolszewickiej

szą nagrodę. Byla nią Halina Du-

swojej urody w wytwornej toale-

opiece nad dzieckiem. W latach

w październiku 1917 roku, La-

brą duszę, kogoś kto nadawal mu

nin-Labędzka, ale ponieważ byla

cie firmy ,,Herse" a w 1932 roku

1938­1939 przebywala w Skier-

będzcy stracili swoje majątki

klimat i atmosferę, która przed

niepelnoletnia, miala 17 lat i nie

Jaroslaw Iwaszkiewicz widzial

niewicach, gdzie po powrocie

i byli zmuszeni opuścić Kresy.

laty panowala w domach.

skladala żadnego zgloszenia do

ją w towarzystwie poety Jana

z Kresów mieszkali jej rodzice.

W 1920 roku przeprowadzili się

Pani  Labędzka  mieszka-

konkursu, komisja uprosila Jac-

Lechonia na koncercie Artura

Jednak na początku 1939 roku

z córką do Warszawy.

la z córką Agatą i ojcem Janem

kowskiego, aby uzyskal jej akces,

Rubinsteina w Paryżu. Halina

wrócila do stolicy i zamieszka-

We wrześniu 1923 roku cza-

Labędzkim. Pamiętam star-

ewentualnie zgodę rodziców. Tak

Labędzka prowadzila wystawne

la przy Alei Róż 5. Ulica ta przed

sopismo kobiece ,,Pani" oglosilo

szego przystojnego pana z wą-

też się stalo i ,,Pani" oglosila na-

życie godne swojego arystokra-

wojną byla jedną z najelegant-

konkurs piękności. Każda okladka

sami, o twarzy pelnej spoko-

stolatkę najpiękniejszą Polką.

tycznego tytulu.

szych w Warszawie, a większość

,,Pani" to indywidualnie zaprojek-

ju i dobroci. Zawsze z laseczką

Kariera przyszla blyska-

Malżeństwo Haliny Labędz-

mieszkań zajmowali politycy

towane dzielo sztuki.

spacerowal ulicą Lelewela, przy

wicznie. Halina Dunin-La-

kiej i Feliksa Rzewuskiego roz-

i arystokracja. Życie w luksuso-

W sklad konkursowego jury

której mieszkal, a kiedy spoty-

będzka stala się natchnieniem

padlo się na początku lat 30. Do

wych warunkach nie bylo jed-

pod przewodnictwem wydaw-

kal znajomych, z sentymentem

dla artystów. Portretowali ją

rozwodu przyczynily się przede

nak w stanie wypelnić Labędz-

cy ,,Pani" Gustawa Zmigryde-

opowiadal o Kresach a przede

rzeźbiarze i malarze. Do naj-

wszystkim różnica wieku i nie-

kiej pustki po stracie męża. Byla

ra wchodzili m.in. Maja Bere-

wszystkim o Lwowie.

bardziej znanych należal zmy-

zgodność charakterów malżon-

zawsze piękna, lecz smutna. Jej

zowska, Jerzy Zaruba, Tadeusz

Dom byl bardzo gościnny. Pani

slowy wizerunek pędzla Bole-

ków. Jedna z najpiękniejszych

fenomenalna uroda nie przynio-

Gronowski, Zofia Stryjeńska,

Stpiczyńska miala swój komplet

slawa Szańkowskiego.

kobiet stolicy nie mogla jed-

sla jej w życiu szczęścia.

Wladyslaw Skoczylas, Edward

gości do gry w brydża. Agata or-

Wkrótce stanęla przed karie-

nak dlugo pozostawać samot-

Okres II wojny światowej

Bartlomiejczyk i Józef Pankie-

ganizowala spotkania. Kiedyś

rą filmową. Z Igo Symem zagrala

na. Wkrótce zakochal się w niej

Halina Stpiczyńska spędzi-

wicz. Wśród autorów tekstów

byly to ,,prywatki". Spotykali-

w filmie sensacyjnym ,,Wampi-

redaktor naczelny ,,Kuriera Po-

la w Warszawie. Tu przeżyla

byli m.in. Tadeusz Boy-Żeleń-

śmy się po lekcjach szkolnych

ry Warszawy" w reżyserii Wik-

rannego" Wojciech Stpiczyński,

wszystkie katastrofy wojny.

ski, Jaroslaw Iwaszkiewicz,

a także potem, kiedy byliśmy

tora Biegańskiego, a w 1927 roku

jeden z najbardziej radykalnych

Mieszkala w stolicy jeszcze na

Magdalena Samozwaniec i Ju-

dorośli. Byly gry, zabawy i tańce.

w ,,Buncie krwi i żelaza" w reży-

zwolenników polityki mar-

początku lat 60. a potem wróci-

lian Tuwim.

Umieliśmy wspaniale się bawić.

serii Leona Trystana. Tu powie-

szalka Józefa Pilsudskiego. Po

la do Skierniewic i zamieszkala

Pismo ukazujące się w latach

Atmosfera byla nadzwyczajna.

rzono jej glówną rolę kobiecą,

otrzymaniu przez niego rozwo-

w odziedziczonym po rodzicach

1922­1925 bylo drogie. Naczelną

Szkoda, że czas zaciera wie-

a na plakatach rozmieszczonych

du ze spikerką Polskiego Radia

mieszkaniu w kamienicy przy

redaktorką byla Stefania Bigo-

le szczególów. Tamten świat

w calej Warszawie można ją bylo

Marią z Colonna Walewskich

ulicy Lelewela. Sąsiedzi wspo-

szowa, potem Marian Dąbrow-

przeminąl.

oglądać w towarzystwie akto-

para wzięla ślub w 1933 roku.

minają Stpiczyńską jako wielką

ski. Kierownictwo literackie

Halina z Dunin-Labędzkich

ra Wlodzimierza Ordyńskiego.

Wojciech Stpiczyński wśród

damę, elegancką, z nieodlącz-

powierzono Kazimierzowi Wie-

primo voto Rzewuska secun-

Grala też we francuskim filmie

dziennikarzy i polityków odzna-

nym pieskiem, któremu przy-

rzyńskiemu, plastyczne ­ Tade-

do voto Stpiczyńska zmarla 24

,,La tournée Farigoule" w reżyse-

czal się mlodzieńczym autoryte-

padaly najlepsze kąski. Byla

uszowi Gronowskiemu, a modą

lipca 1985 roku w wieku 80

rii Marcela Marcheza. W zagra-

tem. Publicysta odważny, dzien-

bardzo taktowna i kulturalna.

zająl się wydawca Gustaw Zmi-

lat. Zostala pochowana w ro-

nicznej karierze filmowej po-

nikarz, który robil zawrotną

Jej fryzura i makijaż byly ide-

gryder. Wszyscy oni zapewniali

dzinnym grobie na cmentarzu

moglo zwycięstwo w konkursie

karierę pisząc do ,,Glosu Praw-

alnie dopracowane. Byla osobą

najwyższy poziom periodyku.

Świętego Józefa w Skierniewi-

piękności filmowych niemiec-

dy", ,,Gazety Polskiej" i ,,Kurie-

skromną i nigdy nie zdradza-

Po dlugich miesiącach nadsy-

cach. W kwietniu 2000 roku

kiego ,,Der Spiegla" a portrety

ra Porannego". Mówiono, że ma

la się ze swoją arystokratycz-

lania zdjęć przez uczestniczki

w tym samym grobie pochowa-

filmowe byly wykorzystywane

objąć stanowisko ministerialne

ną przeszlością. Jej córka Agata

opublikowano w czerwcu 1924

no jej córkę Agatę a pięć miesię-

w reklamie angielskiej.

w dziedzinie kultury polskiej.

wyszla za mąż i doczekala się

roku zdjęcia piętnastu najpięk-

cy później zięcia.

Na początku 1927 roku Halina

W okresie Sulejówka, kiedy to

w tym związku dwóch synów.

niejszych dziewcząt wybranych

Pamiątki zaginęly podczas

Labędzka wyszla za mąż za Felik-

Pilsudski przygotowywal się do

Chcialam przypomnieć bio-

przez jury, aby czytelnicy mogli

przeprowadzek, rzeczy cenne

sa Rzewuskiego. Wkrótce po ślu-

ponownego objęcia wladzy, St-

grafię Haliny Dunin-Labędz-

wybrać swoją faworytkę. Wy-

zostaly wyprzedane, bo potrzeb-

bie Rzewuski, warszawski ko-

piczyński krążyl stale między tą

kiej, osoby którą znalam i z któ-

niki konkursu ogloszono w paź-

ne byly pieniądze na zaspokoje-

respondent ,,Daily Mail London",

rezydencją a politykami legiono-

rej córką Agatą Stpiczyńską

dzierniku 1924 roku ­ zwycię-

nie codziennych potrzeb.

sprzeciwil się dalszym jej wy-

wymi w Warszawie, byl doradcą

chodzilam do jednej szkoly

żyla Halina Dunin-Labędzka

Dom przy ulicy Lelewela

stępom. Labędzka z bólem serca

marszalka, lącznikiem i wyklad-

i bylyśmy w jednej klasie.

opatrzona godlem ,,Fragonard".

ulegla namowom męża i po 1927

stopniowo zamienil się w ruinę.

nią jego idei w swoim tygodniku.

O tym, że Skierniewice byly

Labędzka znalazla się w kon-

roku już nigdy nie pojawila się

Po urodzeniu córki Agaty

miastem niezwyklym, nie trze-

kursie przez przypadek, a jej

Korzystalam z materialów

na wielkim ekranie, chociaż o jej

wszystko wskazywalo na to,

ba nikogo przekonywać.

fotografia nie zostala wyslana

prasowych Biblioteki Naro-

powrót do filmu już w czasach

że Halina w końcu odnalazla

Ludzie od kilku czy kilkuna-

zgodnie z obowiązującymi prze-

dowej oraz książki Marka Te-

pierwszych dźwiękowców za-

w życiu szczęście i stabilność.

stu pokoleń mieszkają w tych

pisami. Wspomina o tym Jerzy

lera ,,Zapomniani Artyści II

biegal między innymi światowej

Nad malżeństwem zaciążyl

samych domach, nie zmienia-

Szwajcer Jotes, wspólpracownik

Rzeczypospolitej".

slawy reżyser Ryszard Ordyński.

jednak rodzinny dramat.

jąc nawet zamków w drzwiach.