4

nr 13­14 (401­402) | 29.07­15.08.2022

Rozmowy Kuriera

www.kuriergalicyjski.com

Rafal Kocot ­ konsul ,,od gór i cmentarzy"

Panie Konsulu, spędzil Pan we

kończyl swój bieg przedwojenny

Lwowie prawie 6 lat w Wydziale

czerwony szlak. Na samym wierz-

Polonii Konsulatu Generalnego

cholku do dzisiaj istnieje kamienny

RP we Lwowie. Jak Pan wspomi-

triplex ­ geodezyjny znak trójstyku

na swoje pierwsze dni w konsu-

dawnych granic II Rzeczpospolitej,

lacie po przyjeździe do Lwowa?

Rumunii i Czechoslowacji, a później

Węgier. Tutaj muszę wyrazić wiel-

Przyjeżdżając do Lwowa bylem w dość

ką wdzięczność Jerzemu Kaplono-

komfortowej sytuacji. Znalem miasto,

język i wielu ludzi, w tym pracowników

wi z centralnego Ośrodka Turystyki

Górskiej z Krakowa oraz Dariuszo-

konsulatu. Bez wątpienia ulatwilo mi to

wi Dylągowi ze stowarzyszenia Res

start w nowym otoczeniu. Poprzednio

Carpathica, który jako przewodnik

pracując w Urzędzie Marszalkowskim

towarzyszyl nam w wielu wyjazdach.

w Krakowie opiekowalem się oraz

wspieralem prace komisji ds. wspól-

Bez wątpienia projekt ten slużyl bu-

dowaniu i wzmocnieniu mlodego

pracy z Polonią i Polakami za granicą

polskiego lwowskiego i stanisla-

sejmiku Województwa Malopolskie-

wowskiego środowiska ­ przyszlych

go, która powstala, aby komplemen-

polskich elit tej części Ukrainy, a tu-

tarnie wspierać polskie środowiska

poza Ojczyzną. Dzięki tej pracy mialem

rystyczna formula spotkań sprzyja

przekazywaniu informacji o historii

możliwość wspólpracować z polskimi

i dziedzictwie tych ziem. Istotnym jej

organizacjami od Latgalii po Molda-

elementem jest promocja osiągnięć

wię. Organizowaliśmy między innymi

warsztaty metodyczne dla nauczy-

cywilizacyjnych II RP, w dużej części

cieli języka polskiego w podkrakow-

niestety zaprzepaszczonych po 1939

roku. A podczas samych wypraw

skich Myślenicach, kolonie dla dzieci,

nie zabraklo wzruszeń, gdy staliśmy

przekazywaliśmy pomoc rzeczową dla

formujący polskie środowisko oświa-

Zresztą wizyt na najwyższym szczeblu

CKPiDE ,,Forum Mlodych Polaków"

przy dawnych slupkach granicznych

polskich szkól oraz ośrodków, a nawet

towe. Ma on unikatowy charakter

odbylo się naprawdę sporo. W ubie-

czyli spotkania mlodych liderów z róż-

wnieśliśmy skromną cegielkę w odbu-

w skali calej Ukrainy, a skierowany jest

glym roku w ośrodku prezydenckim

nych ośrodków na calej Ukrainie. Wte-

czy też ruinach przedwojennych

dowę obserwatorium astronomicznego

do bardzo istotnego szkolnictwa po-

w Hucie w Gorganach odbyl się szczyt

dy wydawalo się, że w kilkuletniej per-

schronisk.

Powyższa formula turystyki histo-

na Popie Iwanie. Bywaliśmy regularnie

zasystemowego. Warto przypomnieć

Prezydentów Trójkąta Lubelskiego ­

spektywie uda się odmlodzić i nadać

rycznej lączy się w pewien sposób

na Festiwalu Partnerstwa z prezentacją

inne cykliczne wydarzenia, które mia-

Litwy, Polski i Bialorusi. W kwietniu

nową dynamikę polskim organizacjom.

z opieką nad miejscami pamięci na-

dorobku kulturalnego Malopolski. Sze-

ly swoją kontynuację: Polska Wiosna

tego roku z pomocą humanitarną dla

Oczywiście wszystkie te dzialania są

reg wcześniej poznanych osób stalo

Teatralna, Polsko-Ukraińsko-Żydow-

walczącej Ukrainy przybyl do Lwowa

sukcesem wszystkich moich koleża-

rodowej w Lwowskim Okręgu Konsu-

się partnerami do wspólnych dzialań.

skie Seminarium Mlodzieży Arka,

Prezes Rady Ministrów Mateusz Mo-

nek i kolegów z kierowanego przeze

larnym. Nie brakuje na tych ziemiach

grobów weteranów od powstania ko-

To wszystko bylo moim wianem, któ-

konkurs o ,,Indeks im. Mariusza Kaza-

rawiecki. Wicemarszalek Malgorzata

mnie wydzialu, a i urzędu. Caly ze-

ściuszkowskiego, wojen napoleoń-

re wnioslem rozpoczynając slużbę we

ny", Festiwal Partnerstwa, Czarodziej-

Gosiewska regularnie uczestniczyla

spól pracowal niezwykle ofiarnie

skich, powstań listopadowego oraz

Lwowie.

ska Noc w Bibliotece czy też Światelko

w obchodach bitwy pod Dytiatynem,

mając świadomość, że sprawy pol-

Pierwsze dni pracy to byla końcówka

Pamięci dla Cmentarza Lyczakowskie-

a podczas wojny organizuje pomoc rze-

skie we Lwowie i na Ziemi Lwowskiej

styczniowego, czy też najbardziej

przygotowań do najważniejszego pla-

go. Wszystkie te wydarzenia mialy już

czową dla Ukraińców. Nie można nie

mają szczególny wymiar. Bardzo ser-

znanych poleglych w bratobójczej

walce z Ukraińcami. Rok 2020 byl do-

cówkowego wydarzenia w roku ­ 5.

swoją historię i uznany dorobek oraz

wspomnieć regularnych wizyt mini-

decznie im wszystkim dziękuję.

brą okazją przypomnienia wojny pol-

Przeglądu Najnowszych Filmów Pol-

porządkowaly pracę roczną calego wy-

stra Adama Kwiatkowskiego z Kance-

Nazywano Pana konsulem ,,od

sko-bolszewickiej na tych ziemiach.

skich ,,Pod Wysokim Zamkiem", który

dzialu. Wartym szczególnego podkre-

larii Prezydenta, który nie tylko bral

gór i cmentarzy". Czemu wla-

jest swoistym freskiem wspólczesnej

ślenia są wydarzenia 2018 roku, kiedy

udzial w uroczystościach w Hucie

Obok najbardziej znanych miejsc

śnie takie skojarzenia mają

polskiej kultury. Wielki rozmach orga-

to polskie środowiska zmobilizowa-

Pieniackiej, ale regularnie odwiedzal

Zadwórza i Dytiatyna znajduje się

miejscowi Polacy?

u nas szereg upamiętnień i mogil nie

nizacyjny, bogaty program, możliwość

ly się i z okazji 100-lecia odzyskania

polskie środowiska w ramach pre-

spotkania wybitnych postaci polskie-

przez Polskę niepodleglości manifesto-

zydenckiej akcji pomocy Polakom na

To określenie poniekąd charaktery-

tylko żolnierzy Wojska Polskiego, ale

również naszych sojuszników ­ żol-

go świata filmu czyni ten projekt wy-

waly wspólnie swoją obecność. Bylo to

Wschodzie. Przybywal również do nas

zuje profil mojej dzialalności, choć

nierzy Ukraińskiej Armii Ludowej.

jątkowy w skali calej Ukrainy, a nawet

niezwykle budujące i krzepiące, widząc

wielokrotnie minister Jan Dziedziczak,

oczywiście nie oddaje calego spek-

tej części Europy. A przecież Przegląd

wielki pochód Polaków w Mościskach

pelnomocnik Rządu do Spraw Polonii

trum mojej pracy. Jednym z moich

Udalo się nam dwa lata temu wydać

quasi przewodnik autorstwa gosz-

odbywal się również w Iwano-Fran-

pod bialo-czerwonymi flagami. Warto

i Polaków za Granicą z Rodakami na

pierwszych spostrzeżeń w kontakcie

kiwsku, dawnym Stanislawowie, a na-

wspomnieć o projektach związanych

Ziemi Lwowskiej i Stanislawowskiej.

z naszymi Rodakami byla ich niezbyt

czących również na lamach Kuriera

Dmytro Antoniuka i Pawla Bobolo-

wet w Użhorodzie na Zakarpaciu. Bez

z Janem Pawlem II. Razem z Instytutem

Faktycznie odwiedzilo nas w ostatnich

dobra znajomość Ziemi Lwowskiej

wicza po blisko 40 miejscach zwią-

wątpienia pomyslodawcom należą się

Dialogu Międzykulturowego im. Jana

latach sporo ważnych gości z Polski,

i Stanislawowskiej. Oczywiście ma

ogromne gratulacje i wielki szacunek

Pawla II z Krakowa zaprezentowali-

którym mogliśmy przybliżyć proble-

to swoje wytlumaczenie. Otóż roz-

zanych z wojną polską bolszewicką.

Ale faktycznie mocno się zaangażo-

za ogromny wklad pracy i energii. Moje

śmy w l. 2018 i 2020 we Lwowie wy-

matykę mniejszości polskiej w naszym

poczynając naukę w szkole z polskim

pierwsze dwa tygodnie pracy odby-

stawy przypominające papieża Polaka

okręgu konsularnym.

językiem nauczania we Lwowie czy

walem w instytucjonalne uporząd-

kowanie opieki nad rożnymi miej-

waly się poniekąd filmowo, co pozwo-

oraz jego wizytę apostolską na Ukra-

Chcę jeszcze powrócić do wątku wo-

też w Mościskach w naturalny sposób

scami pamięci. Kiedy jest stabilny

lilo na szybkie poznawanie nowych,

inę w 2001 roku. Również w tym roku

lontariuszy. To w tych osobach widzia-

spędzano wakacje w Polsce organi-

a istotnych w codziennej wspólpra-

we wspólpracy z Instytutem Pamięci

lem dorastających przyszlych liderów

zowane przez choćby Stowarzysze-

opiekun, mamy pewność, że miejsce

nie zaginie i nie zostanie zniszczone.

cy ludzi. Przegląd byl również bardzo

Narodowej w Rzeszowie zainicjowa-

polskiego środowiska. Z dużą radością

nie Wspólnota Polska, bądź Caritas

dobrym formatem do nawiązywania

liśmy Przystanek Historia ­ Lwów,

przyjęliśmy ponowne uruchomienie

Spes czy też liczne parafie. W takiej

A dotyczy to szczególnie miejscowo-

ści, gdzie nie ma już Polaków albo też

wspólpracy z liderami polskich środo-

który przybliżal wybrane wydarzenia

programu stypendialnego dla studen-

sytuacji niejako umyka możliwość

Polska spoleczność jest bardzo nie-

wisk na Ziemi Lwowskiej i Stanisla-

polskiej historii mlodzieży również

tów polskiego pochodzenia w kraju

poznawania w zorganizowany spo-

wowskiej i diagnozowania ich potrzeb.

seniorom. I tu pozwolę sobie zakończyć

zamieszkania. Byl to program zachęca-

sób swojej rodzinnej ziemi, dawnych

liczna. W mojej ocenie zachowanie

tych miejsc pamięci jest świadec-

Innym aspektem bylo poznawanie

wyliczankę.

jący mlodych Polaków do studiowania

wschodnich województw II Rzeczpo-

mlodego środowiska wolontariuszy

O jednej rzeczy jeszcze wspomnę. Bar-

w swoich rodzinnych miastach, a nie

spolitej. Dlatego jeszcze jesienią 2016

twem przeszlości tych ziem i winno

przetrwać dla następnych pokoleń. To

wspólpracujących przy organizacji

dzo ważnym wydarzeniem byla wizy-

przenoszenie się na studia do Polski.

roku wymyśliliśmy razem z Markiem

poniekąd żartobliwe pytanie dotyka

Przeglądu. Wówczas intuicyjnie wy-

ta Pierwszej Damy Pani Agaty Korn-

Poprzednie edycje wykreowaly istot-

Horbaniem, prezesem Lwowskie-

czuwalem, że tej grupie powinienem

hauser-Dudy, która odbyla się z okazji

ne dzisiaj osoby polskich instytucji, jak

go Klubu Sportowego ,,Pogoń" projekt

również bardzo poważnej i smutnej

kwestii. Często przypadal mi smutny

poświęcić szczególną uwagę.

V Polsko-Ukraińskiego Dnia Dziecka

choćby Marka Horbania, prezesa LKS

,,Przedwojenne tradycje turystyczne

w 2019 roku. W Narodowym Akade-

Pogoń czy też Marię Osidacz, dyrek-

­ ścieżkami dawnego Glównego Szla-

obowiązek odprowadzenia na ostat-

Jak przez te wszystkie lata

nią drogę naszych Rodaków. Wielu

mickim Teatrze Dramatycznym im.

tora Centrum Kultury Polskiej i Dia-

ku Karpackiego im. Marszalka Józefa

zmieniala się praca i co Panu

z nich bylo fundamentami polskiej

Marii Zańkowieckiej wspólnie z po-

logu Europejskiego w Stanislawowie

Pilsudskiego". 1 czerwca 2017 roku

udalo się w tym czasie zrobić?

nad 750. dzieci z opiekunami obejrzala

czy redaktora Kuriera Galicyjskiego

ruszyliśmy jakże inaczej, w 70 osób na

spoleczności, ofiarnymi dzialaczami,

kombatantami. Te smutne okolicz-

Moi poprzednicy wypracowali in-

spektakl urodzonego w Stryju Kornela

Eugeniusza Salo. Program stypendial-

Przelęcz Rogodze Wielkie, którą na pa-

tensywny i przekrojowy plan dzialań

Makuszyńskiego ,,Przygody Koziol-

ny, teraz prowadzony przez Fundację

miątkę walk w Karpatach II Brygady

ności powodowaly u mnie refleksję

o bezpowrotnym przemijaniu pol-

placówki skierowany do rozmaitych

ka Matolka" w wykonaniu Teatru im.

Pomoc Polakom na Wschodzie, stal się

Legionów podczas I wojny światowej

skiego żywiolu. Wraz z ich śmiercią

środowisk polskich. Obejmowal on

W. Siemaszkowej z Rzeszowa, a tak-

realnym instrumentem budowania

nazwano Przelęczą Legionów. Pod-

wspieranie polskiego szkolnictwa oraz

że wystawę prac plastycznych ,,Ma-

mlodego polskiego środowiska, która

czas 6 sezonów turystycznych udalo

odchodzily wspomnienia o przedwo-

jennym Lwowie, o Polakach, którzy

wspieranie polskich organizacji spo-

kuszyński dzieciom". Wśród widzów

określa się mianem Lwowskiej Strefy

się zorganizować ponad 20 wypraw,

lecznych. Bez wątpienia wyjątkowo

byly dzieci polskie z okręgu konsu-

Mlodzieży. To wydawal się być rezer-

podczas których zdobyto najważniej-

nie opuścili swojego miasta po 1944

roku, czy też początków samoorgani-

ważnym wydarzeniem obok wspo-

larnego, dzieci z ukraińskich domów

wuar przyszlych polskich elit. Ponadto

sze wierzcholki Karpat Wschodnich

zacji polskiej mniejszości narodowej

mnianego powyżej Przeglądu byl kon-

dziecka i z ukraińskich rodzin wielo-

w roku 2018 udalo się zbudować most

­ Howerlę, Sywulę, Pikuja oraz kilka

kurs wiedzy o języku i kulturze pol-

dzietnych, dzieci weteranów ATO oraz

pomiędzy stypendystami ze Lwowa

splywów Dniestrem i jego doplywami.

w czasach niepodleglej Ukrainy. Na-

szą rolą jest, aby pamięć o tych oso-

skiej ,,Znasz-li ten kraj?" dla uczniów

krymsko-tatarskich uchodźców. Bylo

i Wilna, którzy mieli możliwość odwie-

W ubieglym roku swoistą kulmina-

szkól sobotnio-niedzielnych, nie tyl-

to duże wyzwanie organizacyjne, któ-

dzenia tych miast. Komplementarnym

cją tego projektu bylo zdobycie Stoha

bach przetrwala, a ich nazwiska nie

przepadly.

ko weryfikujący język i wiedzę, ale

re zakończylo się sukcesem.

dzialaniem bylo organizowane przez

w Górach Czywczyńskich na którym