31

nr 13­14 (401­402) | 29.07­15.08.2022

Kurier kulturalny

www.kuriergalicyjski.com

przerwal m.in. występ w teatrze

na przyklad ten mit: ,,Ukrainiec

literaturoznawcy z Uniwersy-

to ten, który ma czarne podnie-

tetu Pedagogicznego w Krako-

bienie". Ja nie mogę zlego slowa

wie Pawla Pruchnika. W trakcie

o moim dziadku powiedzieć,

alarmu rozmawialiśmy w schro-

ale te mity są. Są one gdzieś

nie pod teatrem.

w przysadkach mózgowych,

­ Rzeczywiście wspólpra-

nie wiem, w podświadomości

cujemy z Wierą Meniok ­ po-

spolecznej. No i potem przyszlo

wiedzial. ­ Uniwersytet Pe-

to straszne w 2014, bo uważam,

dagogiczny w Krakowie jest

że to straszne zaczęlo się wtedy.

instytucją, która od wielu już

Z tą myślą wybralem wiersze,

lat wspiera i SchulzFest, i Drugą

które będę czytal w schronie.

JÓZEF OLEJNICZAK

Jesień. Uważamy tę wspólpra-

Mialem po 24 lutego poczu-

cę za bardzo ważną dla takie-

cie niezwyklej bezsilności, że

go myślenia o jednej wielkiej

my nic nie możemy, że jeste-

bogatej kulturze europejskiej.

śmy bezsilni. Że tylko rozpacz.

I Schulz jest dobrą postacią,

W telewizji z calego świata

żeby wlaśnie w ten sposób

opowiadają o wojnie, pokazują

BARTLOMIEJ MICHALOWSKI

o kulturze naszego kontynentu,

zbrodnie. I wtedy Pawel Pruch-

o kulturze Europy myśleć.

nik, a potem Wiera Mieniok za-

Podczas mojego wystąpie-

dzwonili, czy będę w Lublinie?

nia odezwala się syrena, alarm

Oczywiście, będę. Nie wiem już,

bombowy. Elektryzujące do-

kto z nich spytal, a czy przyje-

świadczenie, ale bylo to też

dziesz do Drohobycza? I nie za-

w momencie, kiedy mówilem

wahalem się ani chwili. Mam

KRZYSZTOF SAWICKI

o sile sztuki. O sile wyobraź-

poczucie, że nawet sama obec-

ni. Podczas Lubelskiej odslo-

ność tutaj jest jakoś ważna. Dla

ny tegorocznego SchulzFestu

mnie przede wszystkim. Jestem

byl glos wybitnego polskiego

egoistą. Wszyscy jesteśmy ja-

reżysera Janusza Majewskie-

koś egoistami, ale też chyba dla

go, który mówil m.in. że żol-

was jest to ważne, że nie jeste-

nierze rosyjscy, którzy rabują,

ście sami.

mordują, gwalcą, są ludźmi bez

Wśród stalych uczestników

wyobraźni. Dlatego zrobiono

Festiwalu spotkalem też dy-

ich żolnierzami. Żolnierza-

plomatę-emeryta Krzysztofa

mi armii, która napada, nisz-

Sawickiego, Konsula General-

czy. Wlaśnie dlatego zrobiono

nego RP we Lwowie w latach

ich żolnierzami takiej armii, że

2000­2003.

oni nie mają wyobraźni. Janusz

­ Moja przygoda z Ukrainą

NATALIA RUDCZYK

Majewski podal bardzo znaczą-

jest związana ściśle z Schulzem,

WIERA MENIOK

w Katolickim Uniwersytecie

cy przyklad. To są ludzie, którzy

ponieważ pisalem w Katolic-

te prace w różnych odstępach

Niszczone szkoly, niszczone mu-

Lubelskim konferencję o Alek-

kradną pralkę, choć w domu nie

kim Uniwersytecie w latach 70.

czasowych, podczas różnych

zea, szpitale. Mialem duże obawy

sandrze Wacie (Wat), innym

mają bieżącej wody. Dlaczego? ­

pracę magisterską o Brunonie

i moje przewidywania co do roz-

festiwali tu w Drohobyczu już

wielkim polsko-żydowskim pi-

Dlatego, że nie mają wyobraźni.

Schulzu ­ wspomnial. ­ Drugim

woju sytuacji się sprawdzily, bo

byly prezentowane. Chcia-

sarzu, ja bylem świeżo po dużej

Albo ich wyobraźnia ma gru-

po Kijowie miastem, do którego

od dluższego czasu odczuwalem,

książce o Aleksandrze Wacie

bość banknotu najwyżej".

lem namalować zupelnie nową

przyjechalem po objęciu sta-

że będzie ta wojna.

wystawę, ale wybuch tej woj-

i on od razu mnie zaprosil. Przy-

Uczestnikiem jednego z wer-

nowiska konsula generalnego

Prof.

Józef

Olejniczak

ny i jakaś blokada psychiczna

jechalem, i już potem jeździ-

nisaży festiwalowych byl Bar-

we Lwowie, byl wlaśnie Dro-

z Uniwersytetu Śląskiego sta-

spowodowala po prostu to, że

lem na wszystkie konferencje,

tlomiej Michalowski, malarz

hobycz. Są tu mili ludzie. Jest

le uczestniczy w SchulzFe-

czegokolwiek dotykalem, to nie

wlącznie z tą pierwszą z 1992

z Lublina.

to dla mnie zjawisko po prostu

stach. Na moje pytanie, skąd

roku schulzowską. I ten Schulz

­ Trudno mi policzyć ile razy

bylo to co chcialem wyrazić.

fantastyczne, jak wokól Schul-

jego zainteresowanie Schulzem,

Być może ta wystawa dopiero

mnie coraz bardziej wciągal.

bylem w Drohobyczu i Lwo-

za, wokól Wiery Meniok, śp.

odpowiedzial:

powstanie... Przekaz zamordo-

W każdej niemal książce od tego

wie ­ mówil. ­ Zresztą Lwów to

Igora, jej męża już trzecie po-

­ Bo to jest wielka litera-

wanego świata żydowskiego,

momentu pojawialy się rozdzia-

jest miasto rodzinne mojego taty

kolenie wyrasta. Teraz wyra-

tura. Jestem po prostu litera-

którego symbolem stal się Bru-

ly o Schulzu, pojawialy się my-

i dziadka, który skończyl tam

stają na froncie. To prawdziwy

turoznawcą. Zakochalem się

no Schulz. Tutaj w Drohobyczu,

ślenia o Schulzu. To byl wiel-

Uniwersytet Jana Kazimierza.

teatr. No i zawsze dobrze jest

w Schulzu chyba jako lepek paru

z powodu którego tutaj przyjeż-

ki artysta, który ciągle rośnie

Dzisiejsza podróż jest wyjątkowa

tu przyjeżdżać, przyjechać do

nastoletni na poziomie liceum.

dżamy... To jest wlaśnie pewne-

i który ciągle gra na strunach

i przygnębiająca. Przekroczylem

Drohobycza, bo w Drohobyczu

Potem jako student pierwsze-

go rodzaju przekaz".

mojej wyobraźni. Mam aneg-

bardzo rano granicę Budomierz-

laduję akumulatory. Z fajnymi

go roku bylem niemym slu-

Podczas naszej rozmowy

dotę o moim pierwszym wyjeź-

-Hruszew. Bylem jedyny. Odpra-

ludźmi można porozmawiać,

chaczem pierwszej dużej kon-

z Bartlomiejem Michalowskim

dzie do Drohobycza. Jechalem na

wa trwala może trzy-cztery mi-

nigdzie się czlowiek nie musi

ferencji schulzowskiej, która

spadl jego eksponowany obraz

Pierwszy Festiwal Schulzowski

nuty. I co mnie uderzylo, jak już

śpieszyć. Tutaj to jest bardzo

odbywala się w Sosnowcu. Byli

pod tytulem ,,Plonące miasto".

do Drohobycza samochodem

wjechalem na teren Ukrainy, to

fajne. To już Dziesiąty Festiwal

tam obecni poloniści Uniwersy-

Może to jakiś znak?

z dwoma profesorami i na gra-

po prostu pustka. Że w wioskach,

i naprawdę aktywność Wiery

tetu Śląskiego. Tam poznalem śp.

­ Malowalem go równo dzie-

nicy okazalo, że nie mam pasz-

miasteczkach nie ma życia, nie

Meniok i Grzegorza Józefczuka

prof. Wladyslawa Panasa, który

sięć lat temu ­ powiedzial arty-

portu. Wysiadlem i wrócilem

ma ludzi. Wiem, że to byly po-

jest po prostu niesamowita. No,

wyglaszal tekst. Ja prawie nic

sta. ­ To jest jak Schulz, który byl

na Śląsk. Potem zorganizowa-

ranne godziny, siódma-ósma,

glównie Wiery Meniok. Ona

z tego tekstu nie zrozumialem

symbolem żydowskiego świata

lem w Zabrzu Rok Schulzowski

ale zazwyczaj o takiej porze to

przecież to wszystko ciągnie

wtedy, prawdę powiedziawszy,

zamordowanego, ale w tej chwili

i zaprosilem Wierę Mieniok.

byl ruch, jakieś targi, sklepiki

i robi to bardzo dobrze.

ale osobowość Wladka (teraz

takich osób jak Schulz jest mor-

Pierwszy raz bylem na Festiwa-

otwarte... Dopiero dojeżdżając

Festiwal objąl patronatem

mówię Wladka, bo to mój przy-

dowanych na ulicach w miastach

lu w Drohobyczu w 2018 roku,

do Drohobycza zobaczylem jakiś

Konsulat Generalny RP we

jaciel serdeczny) ogromnie jakoś

i miejscowościach w Ukrainie po

potem w 2019. na jesiennym

ruch samochodów, ludzi prze-

Lwowie, który reprezentowa-

mnie zachwycila. Potem, kie-

prostu setki, tysiące. Bezdomne

spotkaniu i jeśli tylko zdrowie

mieszczających się na Rynku.

la wicekonsul Natalia Rudczyk

dy profesor Panas zorganizowal

dzieci, mężczyźni, kobiety, starsi.

i sytuacja rodzinna pozwoli, to

Gdyby się nie widzialo tylu woj-

z wydzialu Polonii.

będę tu przyjeżdżać. Jestem tu

skowych na ulicach, żolnierzy...

­ Konsulat Generalny RP we

zawsze bardzo mile widziany, bo

Dla mnie jest to wrażenie tro-

Lwowie już od lat wspiera tę

wasza gościnność jest niezwy-

chę przerwanego życia. Ukraina

inicjatywę ­ zaznaczyla. ­ Ini-

kla. Będę przyjeżdżać tu jak naj-

się bardzo rozwijala, szczególnie

cjatywę naukową, artystyczną.

częściej. Zakochalem się w tym

w ciągu ostatnich kilku lat. Na-

Ważną dla calego środowiska

mieście, w tych rozmowach.

prawdę widzialem te zmiany na

naukowców, zajmujących się

Zakochalem się w ludziach, któ-

plus i komuś to przeszkadzalo,

twórczością i życiem Brunona

rych spotykam na konferencji

więc musial to przerwać, bru-

Schulza. Jestem także zaszczy-

i na ulicy.

talnie zniszczyć. Niestety męż-

cona, że mogę tu być i w tak

Są też takie stereotypy do-

czyźni są na froncie, w zasadzie

znamienitym gronie uczest-

tyczące Polski i Ukrainy. Nie

w tych malych miasteczkach

niczyć w Festiwalu. Wszyst-

ukrywajmy. Powinniśmy za-

zostaly osoby starsze, babcie

kim życzę powiększenia swojej

cząć mówić pewne rzeczy od-

czy dziadkowie. To jest bardzo

wiedzy i tradycyjnie samych

ważnie i prosto w oczy. Mój

odczuwalne.

dobrych wrażeń z uczestnictwa

dziadek, który byl z Wielkopol-

Na obecnej wystawie jest

w tym festiwalu.

ski, kochany czlowiek, o nie-

dwanaście moich prac z różnych

Od samego początku Schulz-

zwyklej dobroci, nosil w sobie

lat, od roku 2002. Wszystkie

Fest wspierają wladze miejscowe.