img
11
nr 15 (403) | 16­29.08.2022
Wydarzenia
www.kuriergalicyjski.com
Odszedl Iwan Hreczko, Wielki Hucul Lwowa  (19.01.1929 ­ 15.06.2022)
Poznaliśmy się w ,,Nektarze".
środowiskami polskimi. Lą-
Hreczko zalatwil nam audien-
zgromadzil  największą  na
Pod taką nazwą w latach
czyla go przyjaźń z Bohdanem
świecie kolekcję huculskich
cję u arcybiskupa Wolodymyra
80. w kamienicy nr 11 przy
Osadczukiem, orędownikiem
ikon na szkle oraz wiele rzeź-
Sterniuka, zarządcy greckoka-
ul. Saksagańskiego (d.
porozumienia polsko-ukraiń-
bionych krzyży, świeczników,
tolickiej metropolii halickiej.
Romanowicza) zaistniala
skiego. Spotykal się z prof. Sta-
strojów ludowych, pisanek. Byl
Przeprowadziliśmy  wywiad
slynna kawiarnia, gdzie
nislawem Stępniem z Przemy-
jak gdyby żywym nosicielem
dla mediów na Zachodzie. Ze
w czasie tzw. pierestrojki
śla, a we Lwowie z pierwszymi
vicenzowskiego świata ,,praw-
swej strony, nie mogliśmy nie
spotykali się malarze,
prezesami Towarzystwa Kul-
dy starowieku", jedną nogą
udostępnić Iwanowi Hrecz-
poeci, muzycy, aktorzy
byl we Lwowie czy w Lublinie,
tury Polskiej Ziemi Lwowskiej
ce zdjęć i nagrań na dyktafon
oraz przybliżona do nich
Leszkiem Mazepą i Stanisla-
Wroclawiu, Krakowie, a drugą
wywiadów z uczestnikami ne-
publiczność. Nie brakowalo
wem Czerkasem.
na wysokich poloninach. Dla-
gocjacji hierarchów Watykanu
tam też dziennikarzy, którzy
,,Nam trzeba uczyć się od
tego tak aktywnie się zaanga-
i patriarchatu moskiewskiego
w tym środowisku czerpali
Polaków i korzystać z ich do-
żowal w inicjatywę polskich
z biskupami greckokatolickimi.
świeże i oryginalne tematy.
świadczeń" ­powtarzal nieraz
naukowców ­ prof. Jana Cho-
Przez swoje szlaki komunika-
Kiedyś znany ówczesny
w rozmowach z Ukraińcami.
roszego z Uniwersytetu Wro-
cyjne przekazal je do czasopisma
fotoreporter Boris Krisztul,
clawskiego, prof. Miroslawy
W gmachu dawnego kasy-
,,Patriarchat" w USA.
który później wyjechal do
na miejskiego na prospekcie
obrządków, Polakami i Ukraiń-
Oldakowskiej-Kuflowej z Ka-
Po jakimś czasie zadzwonil
Izraela dowiedzial się, że
Szewczenki, czyli Akademic-
cami we Lwowie nie ma. W tym
tolickiego Uniwersytetu Lubel-
do mnie ówczesny polski kon-
w poludnie przy jednym
kiej 13 zalożyl Bibliotekę Lite-
skiego i innych, którzy podnie-
sul Józef Fijal. Zapytal czy jest
czasie Iwan Hreczko byl też
z wysokich stolików zawsze
śli zainteresowanie i badanie
ratury Diaspory Ukraińskiej.
możliwość, by zalatwić spo-
dzialaczem RUCHu i odpowia-
jest obecny kolekcjoner,
twórczości Stanislawa Vincen-
Iwan Hreczko rezydowal tam
dal za sprawy dotyczące wy-
tkanie z unickim metropolitą
posiadający największą
wśród zbiorów książek. Aby
za na wysoki poziom między-
znań i mniejszości narodowych.
Sterniukiem, bo wynikla pilna
kolekcję ikon huculskich na
go znaleźć, trzeba bylo poblą-
narodowy z udzialem również
Dolożyl wszelkich starań, aby
sprawa. We lwowskiej obwodo-
szkle i że już wyrazil zgodę na
dzić między regalami i zejść
mlodych naukowców z Ukrainy.
rozladować napięcie.
wej gazecie partii komunistycz-
promocję w mediach. Byl to
Uczestniczyl w konferencjach
wąskimi schodkami do sali,
Na początku lat 90. Iwan
nej ,,Wilna Ukraina" ukazala się
inżynier Iwan Hreczko.
naukowych w Polsce. Jedna
którą żartobliwie nazywano
Hreczko zalożyl we Lwowie na
publikacja o tym, że proboszcz
,,Bunkier Jo" (tak ­ po hucul-
z pierwszych konferencji vin-
wzór polskich KIKów Klub In-
katedry lacińskiej o. Rafal Kier-
sku). To bylo pierwsze miejsce
teligencji  Greckokatolickiej
cenzowskich na Ukrainie od-
nicki byl jakoby przeciwny le-
KONSTANTY CZAWAGA
Z
we Lwowie, gdzie udostępniano
byla się w Kolomyi we wspól-
oraz wspólpracowal z różnymi
galizacji Kościola Greckokato-
pracy z dyrektorką Muzeum
do czytania paryską ,,Kulturę"
lickiego, co od razu wywolalo
środowiskami w Polsce.
aprosil  nas  do  poko-
Sztuki Ludowej Huculszczyzny
i wydania polskiej ,,Solidar-
Osobne miejsce w jego dzia-
nastroje antypolskie w środo-
ju w swoim mieszkaniu,
ności". Na biurku pana Hrecz-
i Pokucia Jaroslawą Tkaczuk.
lalności spolecznej zajmowalo
wiskach ukraińskich. Spotka-
a wlaściwie do prawdziwej
ki można bylo zobaczyć też
promowanie twórczości Stani-
Zawsze mieliśmy tam również
nie za posrednictwem polskich
kunstkamery (kolekcja dziel
,,Gazetę Lwowską", ,,Spotkania
przystanek kawowy podczas
slawa Vincenza. Iwan Hreczko
dyplomatów odbylo się wkrótce
sztuki ­ wikipedia), gdzie obok
Lwowskie", pierwsze wydania
dorocznych tzw. wyjazdów po
w ówczesnej lwowskiej placów-
pochodzil z Nadwórnej ­ bra-
obrazów świętych na ścianach
,,Kuriera Galicyjskiego".
pisanki do bajecznej krainy,
my Gorganów i przez cale życie
ce polskiej firmy ,,Metroneks".
zobaczyliśmy mnóstwo unika-
Iwan Hreczko spędzil ostat-
gdzie szum Prutu, Czeremoszu
świadomie i z wyczuciem uży-
Uczestniczyli w nim: o. Rafal
towych dziel huculskiej sztuki
nie lata w pokojach Ukraiń-
Huculom przygrywa. Zapraszal
wal gwary huculskiej w biesia-
Kiernicki, wikariusz ks. Ludwi-
ludowej, zwlaszcza sakralnej.
skiego Katolickiego Uniwersy-
do tych podróży przez jarmar-
dzie czy wystąpieniach pod-
ki Kamilewski i Iwan Hrecz-
Trudno bylo też nie zauważyć
tetu we Lwowie. Zmarl w tym
ki przedwielkanocne także go-
czas konferencji i różnych
ko jako osobisty przedstawiciel
rozlożone na biurku książki
mieście w polowie czerwca br.
ści z Polski. Tak poznaliśmy się
greckokatolickiego arcybiskupa
imprez. Chociaż od mlodych
o charakterze religijnym. Jak
Nie zagrali huculowi smutnym
z historykiem Janem Malickim,
lat zakorzenil się we Lwowie,
Wolodymyra Sterniuka. Wszy-
okazalo się niebawem Iwan
glosem trembity, tylko wyly
który jest obecnie dyrektorem
przemierzyl ścieżki do prawie
scy dobrze się znali, ponieważ
Hreczko byl dzialaczem świec-
syreny alarmowe. Wieczny
Studium Europy Wschodniej.
wszystkich przysiólków na
pan Hreczko od lat chodzil do
kim Kościola Greckokatolic-
spoczynek znalazl na wzgórzu
Uniwersytetu Warszawskiego.
Huculszczyźnie. Jako inżynier
katedry lacińskiej, a nawet byla
kiego, który w okresie komuni-
Cmentarza  Lyczakowskiego,
Iwan Hreczko nigdy nie
przedsiębiorstwa projektu linii
tam potajemnie katechizowana
stycznym dzialal w podziemiu,
gdzie rosną mile mu świerki
ukrywal  swoich  poglądów
elektroenergetycznej, a zwlasz-
jego córka. W trakcie spotkania
a dokladniej znajdowal się poza
i skąd widać wypelnione jego
patriotycznych,
podtrzy-
stwierdzono, że żadnego kon-
cza jako krajoznawca i zbieracz
prawem i coraz aktywniej dążyl
modlitwami cerkwie i kościoly.
mywal również kontakty ze
ludowych dziel starozytności
fliktu między katolikami dwóch
do legalizacji tego obrządku. Pan
Czy on uratowal nam życie?
,,Bylem tylko zwyklym
Kuklińskiego, który w latach
żolnierzem,
zimnej wojny, świadomy gro-
który chcial spelnić obowiązek
żącej światu katastrofy nu-
wobec Ojczyzny"
klearnej, postanowil dzialać.
plk Ryszard Kukliński
Ujawniając Amerykanom pla-
ny strategiczne Ukladu War-
W dniu 27 lipca br. w domu
szawskiego, pomógl zachodnim
zakonnym Towarzystwa
przywódcom  w  zrozumie-
niu niebezpieczeństwa, które
Świętego Pawla we Lwowie,
istnialo. Dzięki temu zostala
przy ul. Kutowej 5 odbylo
zweryfikowana cala koncepcja
się kolejne spotkanie
obronna NATO w Europie.
studentów Lwowskiego
Po projekcji, która wywarla
Uniwersytetu Trzeciego
wielkie wrażenie na uczestni-
Wieku. W czasie trwającej
kach, byl czas na wspólne dzie-
wojny zdecydowano się
lenie się wlasnymi opiniami.
na podjęcie tematyki
W jednej z nich zwrócono uwa-
niezwykle aktualnej
gę, że film, choć poświęcony ta-
i ważnej jaką jest obrona
kim trudnym tematom jak za-
wlasnej ojczyzny wobec
grożenie wojną nuklearną czy
przeważających sil
niezwykly heroizm glównego
wroga. Wybór padl
bohatera, w istocie tchnie na-
na plk. Ryszarda
dzieją. Ta nadzieja zbudowana
Kuklińskiego(1930­2004),
jest na wierze,dobro silniej-
który w opinii wielu
sze jest od zla.
uratowal świat przed III
Na  zakończenie  spotka-
wojną światową.
nia omówiono najbliższe pla-
Ukrainie i w świecie, a także
Najświętszym Sakramentem
obejrzano film dokumentalny
S
ny Lwowskiego Uniwersytetu
przedstawil dziewięć insty-
o pokój na Ukrainie oraz w in-
Dariusza Jablońskiego z 2008
Trzeciego Wieku i wykonano
potkanie rozpoczęto w ka-
tutów, które wraz z Towarzy-
tencji innych potrzeb Kościola
roku, pt. ,,Gry wojenne". Pro-
pamiątkową fotografię.
plicy. Na początku br. Adam
stwem Świętego Pawla two-
i świata.
dukcja ta w sposób niezwy-
Szczygiel objaśnil uczest-
rzą Rodzinę Świętego Pawla.
W dalszej części spotka-
kle rzetelny i ciekawy uka-
nikom istotę misji paulistów na
Następnie modlono się przed
nia, po krótkim wprowadzeniu
zuje sylwetkę plk. Ryszarda
MARIA BARANOWA