19
nr 15 (403) | 1629.08.2022
Okruchy historii
www.kuriergalicyjski.com
Tajemnice Stryjskiego Parku (cz. V) Errata
Kurier Galicyjski, 29 lipca-15
sierpnia 2022, Nr 13-14 (401-
402), s. 18-19
Poludniowo-zachodnia
Kurier Galicyjski, 30 czerwca-28
część wspólczesnego
lipca 2022, Nr 12 (400), s. 14
parku Stryjskiego, to tak
zwany Plac Powystawowy
(w latach 30. Plac Targów
Wschodnich), usytuowany na
plaskim wzgórzu nad jarami
zarośniętymi drzewami
i krzakami. Od starej części
parku prowadzą do niego
liczne ścieżki i alejki, zaś
Plac Powystawowy ma swoją
glówną aleję i bramę od ulicy
Poniatowskiego (obecnie
Samczuka). Nazwę swoją ta
W ZAKLADZIE LECZNICZYM
część parku otrzymala od
W MORSZYNIE ZACHOWAL
slynnej Wystawy Krajowejw
SIĘ DOMNIEMANY PORTRET
1894 roku. Wystawa byla
IGNACY GOLĘBIOWSKI (1816
BONIFACEGO JANA STILLERA
wydarzeniem nie tylko dla
1865) ZDJĘCIE Z PRYWATNEGO
NIEZNANEGO AUTORA
Lwowa, i nie tylko dla Galicji.
ARCHIWUM RODZINY
Bylo to wydarzenie wskali
GOLĘBIOWSKICH-MIERNIKÓW,
calego Imperium Austro-
WARSZAWA
Węgierskiego, a nawet calej
Europy.
Kurier Galicyjski, 29 lipca-15
sierpnia 2022, Nr 13-14 (401-
402), s. 18-19
JURIJ SMIRNOW
5 czerwca 1894 roku Wystawa Krajo-
wa zostala uroczyście otwarta, ale przy-
NAROŻNA KAMIENICA
gotowania do niej trwaly kilka lat, od roku
BALLABANÓW PRZY
zaś 1891 przystąpiono do konkretnych
UL. HALICKIEJ I WALOWEJ,
dzialań organizacyjnych. Wystawa zosta-
WYBUDOWANA W MIEJSCU
la urządzona na terenie przylegającym do
KAMIENICY STILLERA.
dzielnicy willowej, zwanej Zofiówką (od
ZDJĘCIE Z KOŃCA XIX W.
osiemnastowiecznego kościola pw. św.
UL: AKADEMICKA. NA PIERWSZYM
Zofii).
PLANIE BUDYNEK NR 28, ZA
Lokalizacja terenów wystawowych na
NIM NR 26, GDZIE W 1851 ROKU
wzniesieniu umożliwila dobrą ekspozycję
i byly owe elementy określone jako styl
MIESZKAL B. STILLER, ZDJĘCIE
pawilonów wystawowych. Obszar Wysta-
szwajcarski. Dla innych pawilonów inspi-
1894 R.
wy wynosil 45917 m2. Autorem niwelacji
racją byly fantastyczne i lekkie ksztalty
terenu wystawowego byl profesor Sewe-
francuskich budowli zamkowych, w tym
ryn Widt, autorem koncepcyjnego planu
slynnych zamków nad Loarą. Najwięk-
sytuacyjnego hrabia Józef Lubieński przy
szym budynkiem wystawowym byl pa-
BUDYNEK PRZY UL. KAROLA
udziale profesora Juliana Zachariewicza.
wilon przemyslowy.
LUDWIKA I W OKRESIE,
Projekt zalożenia ogrodowego wykonal
Wielkie pawilony zbudowano dla Uni-
GDY MIEŚCIL SIĘ TU SKLEP
Arnold Röhring, kierownik wydzialu ziele-
wersytetu i Politechniki, wyróżnial się też
Z BRONIĄ B. STILLERA,
ni w urzędzie miejskim.
pawilon namiestnika Galicji Kazimierza hr.
ZDJĘCIE OK. 1880 R.
Dawno już nie ma pawilonów wy-
Badeniego. Wśród 70 pawilonów prywat-
BUDYNEK JANA
stawowych, zaś aleje i ronda, kwietniki
nych zwracal uwagę pawilon hrabiego
WIECZYŃSKIEGO PRZY PL.
i trawniki zalożone przez A. Röhringa
Andrzeja Potockiego z Krzeszowic (pro-
MARIACKIM 10, GDZIE BYL
istnieją po dzień dzisiejszy. Prezesem
jekt Zygmunta Gorgolewskiego) i pawilon
PIERWSZY SKLEP STILLERA.
komitetu wystawowego wybrano księcia
hrabiego Romana Potockiego z Lańcuta
ZDJĘCIE OK. 1862 R.
Adama Sapiehę, zaś większością prac bu-
(projekt Juliana Cybulskiego). Kolejną
dowlanych kierowali Julian Zachariewicz
,,nietypową" budowlą byl pawilon browa-
Wystawy z dworca kolejowego i z centrum
i architekt Franciszek Skowron. Cesarz
ru Okocimskiego (browaru barona Jana
miasta. Na terenie Wystawy odwiedzają-
Franciszek Józef I, który odwiedzil Wy-
Gotza).
stawę w dniach 710 września w 1894
cy mogli się poruszać wąskotorową koleją
Za najfantastyczniejszy pawilon wy-
NAROŻNA KAMIENICA
szynową napędzaną naftą oraz kolejką li-
roku i byl jej protektorem, odznaczyl
stawowy uznano tzw. kawiarnię arabską,
BALLABANÓW PRZY UL.
nową, która okazala się bardzo popularną
wysokimi nagrodami organizatorów Wy-
wzniesioną w stylu mauretańskim (projekt
HALICKIEJ I WALOWEJ,
atrakcją. W ciągu czterech i pól miesiąca
stawy za zaslugi w jej powstaniu. Arnol-
Jana Perosia). Pawilon Heleny Czyńskiej
WYBUDOWANA W MIEJSCU
od 5 czerwca do 15 października 1894 roku
dowi Röhringowi przyznano Zloty Krzyż
mial formę chińskiej pagody. Odwiedzają-
KAMIENICY STILLERA,
Wystawę odwiedzilo 1 milion 150 tysięcy
zaslugi z Koroną.
cy podziwiali pawilony Kopalni Soli w Wie-
ZDJĘCIE Z OK. 1880 R.
ZDJĘCIE Z POCZ. XX W.
osób, czyli dziesięć razy więcej niż liczba
Glówną oś kompozycyjną Wysta-
liczce i tzw. Akwarium.
mieszkańców ówczesnego Lwowa.
wy stanowila wielka aleja przebiegają-
Wystawę kwiatów firmy ogrodniczej
Zapraszamy do sluchania
ca z pólnocnego wschodu w kierunku
Wolińskiego i Kaczyńskiego organizowa-
Budowa licznych
poludniowego zachodu. Dlugość alei
no w barokowo-rokokowej budowli nakry-
audycji radiowych
pawilonów byla
stanowila 600 metrów, szerokość 20
tej dużą kopulą. Pawilonik zwracal uwagę
metrów. Centrum zalożenia byly dwa
fantastycznością formy, niezwyklą kon-
wielkim wyzwaniem dla
owalne place (ronda), na których umiesz-
strukcją i dekoracją. W wielkim pawilonie
lwowskich architektów
czono baseny wypelnione wodą. Na jed-
zwanym ,,mauzoleum Jana Matejki" urzą-
i budowniczych,
nym z nich pośrodku basenu zbudowano
dzono wystawę dziel zmarlego w 1893
a przegląd wzniesionych
fontannę elektryczną, jeden z ,,cudów"
roku mistrza. Na tę wystawę pośmiertną
wówczas budowli
wspólczesnej techniki. Glówne wejście
organizatorom udalo się zebrać tak znacz-
pozwala zaobserwować
znajdowalo się od ulicy Poniatowskiego.
ną liczbę obrazów Matejki, że po dzień dzi-
tendencje panujące
Na powitanie cesarza Franciszka Józefa
siejszy żadna inna wystawa nie może jej
zbudowano bramę triumfalną, ozdobioną
dorównać.
we lwowskiej
rzeźbami Antoniego Popiela, Stanislawa
Jednym z największych murowanych
architekturze tego
Lewandowskiego i Piotra Harasimowi-
pawilonów byl Palac Sztuki (projekt Fran-
okresu.
cza. Wyróżnialo się popiersie cesarza
ciszka Skowrona). Palac przetrwal do dziś,
W rezultacie powstalo romantyczne
w centralnej części bramy i herb miasta
wprawdzie bez wielu zdobiących fasadę
miasteczko, które po prostu czarowalo
Lwowa nad nim. Dookola alei centralnej
i wnętrza szczególów. Wyróżniala się
Zapraszamy do sluchania audycji na Polskiej Fali w Radiu Weża
lwowian i gości różnorodnością stylów
zbudowano 129 pawilonów wystawo-
również wieża wodna wysokości 39 me-
(w Iwano-Frankiwsku, dawnym Stanislawowie, obwodzie iwa-
i kierunków, również wytwornym ozdo-
wych, również mniejsze kioski, kawiar-
trów, zbudowana wedlug koncepcji Juliana
nofrankiwskim oraz internecie) w każdą sobotę 21:10 (czasu
bieniem fasad i wnętrz malowidlami,
nie, restauracje.
Zachariewicza w stylu neogotyckim, któ-
ukraińskiego) (niedziela, wtorek powtórki o 23:15, również po-
witrażami, mozaikowymi kompozycja-
Aby ulatwić dogodny dojazd na Wysta-
ra przypominala średniowieczne obronne
niedzialekpiątek powtórki nocne o 2:15)
mi, ornamentalną sztukaterią i stiuka-
wę, w mieście zbudowano linię tramwaju
bramy starego Lwowa. Wieża zachowala
Audycje są dostępne do odsluchania również na platfor-
mi.Większość pawilonów wzniesiono
elektrycznego, pierwszego na terenie Pol-
się do dziś, ale nieco przebudowana i przy-
mie SoundCloud Na Polskiej Fali audycja w Radiu Weża
z drewna w konstrukcji szkieletowej
ski. Tramwaj dowozil publiczność na teren
stosowana na restaurację.
(https://soundcloud.com/user-641170645)
