18

nr 17 (405) | 16­29.09.2022

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Tajemnice Stryjskiego Parku  (cz. VII)

wojskowości i instytucji finan-

,,Nowości ilustrowane" do-

sowych, radcy miejscy, repre-

nosily, że ,,gmach przebudowa-

zentanci Izby handlowej i prze-

no kosztem przeszlo 100.000

W 1904 roku ,,Przewodnik

myslowej, naczelnicy wladz

koron i w zupelności odpowia-

rządowych i ekonomicznych,

da on celom i zadaniom poważ-

po Lwowie" autorstwa

rady szkolnej krajowej i Wy-

nej krajowej instytucji, czyli

Franciszka Barańskiego

dzialu Krajowego. Prezes ,,Ligi

,,Ligi pomocy przemyslowej".

reklamowal Plac

pomocy przemyslowej" książę

Wartość szacunkowa gmachu

Powystawowy jako

Andrzej Lubomirski w swoim

obliczona przez instytucje ban-

miejsce ,,do urządzenia

przemówieniu podkreślil ko-

kowe na kwotę 800.000 koron

periodycznych wystaw,

nieczność usilnej pracy nad

stanowi silną podstawę mate-

podniesieniem

przemyslu

rialną dla dalszego rozwoju ca-

festynów i zabaw

w Galicji.

lej organizacji.

ludowych, z restauracjami,

We wrześniu podczas trwa-

karuzelami i muzyką".

W uroczystości

nia jarmarku odbyl się zjazd

W porze letniej

poświęcenia budynku

delegatów ,,Ligi pomocy prze-

urządzano tu m.in.

myslowej". Książę Lubomirski

wzięlo udzial kilkuset

wystawy sadownictwa,

oglosil trzy najważniejsze kie-

zaproszonych gości

pszczelarstwa, rasowych

runki dzialalności Ligi, mia-

i delegatów Ligi

nowicie organizacje warszta-

psów. Wzdluż alei glównej

z marszalkiem

tów przemyslowych, kursów

powstawaly liczne

krajowym

fachowych, wykladów z dzie-

św. Marcina 11. Gorzelnie, bro-

krajowych" organizowane na

tymczasowe pawilony

i reprezentantami

dziny przemyslu, handlu i rę-

wary, mlyny i tartaki urządza

Placu  Powystawowym.  Na

i ogródki.

kodzielnictwa. Najważniejszy

wzorowo nowe lub przerabia

przyklad w 1911 roku trze-

wladz na czele. ,,Po

kierunek dzialalności, to ,,pra-

istniejące pod gwarancją do-

ci ,,Jarmark wyrobów krajo-

poświęceniu gmachu

ca informacyjna i konkretna

broci i terminów. Za dobroć ma-

wych" trwal od 24 czerwca

JURIJ SMIRNOW

zebrali się obecni

J

dzialalność przemyslowo-han-

terialów i dokladne wykonanie

do 16 września czyli prawie 3

w sali wykladowej,

ednym z glównych or-

dlowa, organizacja wystaw

wedlug najpraktyczniejszych

miesiące.

gdzie po otwarciu

ganizatorów  corocznych

przemyslowych, również ru-

i najnowszych wymagań tech-

Wystawa glówna

obrad przemawial

wystaw byla ,,Liga pomo-

chomych". Liga organizowa-

niki oraz terminowość dosta-

zostala umieszczona

prezes książę Andrzej

cy przemyslowej dla Galicji",

la też caly szereg nieznanych

wy fabryka gwarantuje. Fabry-

w której od 1904 roku prezeso-

dotąd w Galicji spólek i kas

ka dostarcza pojedynczo: kotly

w salach Palacu Sztuki,

Lubomirski i marszalek

wal Andrzej książę Lubomirski

fakturowych, zaś w 1911 roku

parowe, maszyny parowe, apa-

zaś wzdluż alei glównej

krajowy hr. Badeni".

(1862­1953). Książę Lubomir-

raty kolumnowe gorzelnicze,

pierwszą w Galicji ,,Spólkę ma-

,,wzniesiono na placu

Podczas ,,Jarmarku

ski byl znaną postacią w życiu

takież o podwójnym gotowa-

szynową i kredytową we Lwo-

powystawowym

wyrobów krajowych"

politycznym, mecenatem sztu-

wie". Ponadto otwarto Muzeum

niu i rektyfikacyjne, aparaty

mnóstwo gustownych

każdego dnia na Placu

ki i kultury. Książę dzialal bar-

periodyczne, pompy wszelkie,

Przemyslowe i biuro eksporto-

kiosków i budynków,

Powystawowym

dzo aktywnie w życiu Galicji,

rezerwuary, gniotowniki i tp.

we, posiadające wzory towa-

nie tylko kulturalnym, ale od-

Transmisje, odlewy wszelkiego

rów przedsiębiorstw Galicyj-

wiele budek

odbywaly się akcje

znaczyl się również jako orga-

rodzaju, specjalne ruszty, pale-

skich i ,,kontrawzory towarów

jarmarcznych

reklamowe kolejnych

nizator życia gospodarczego,

niska, urządzenia dla opalania

sprowadzonych z zagranicy".

i kramów, gdzie

instytucji i fabryk

przedsiębiorca, przemyslowiec

ropą, garty tartaczne paten-

Książę Lubomirski dążyl do or-

drobni przemyslowcy

galicyjskich, również

na wielką skalę, ,,biznesmen

towane, turbiny itd. Fabryka

ganizacji stalych jarmarków we

sprzedają swoje wyroby.

liczne festyny i zabawy.

z wyobraźnią jak Rockefeller".

obecnie znacznie rozszerzona,

Lwowie ,,na wzór kontraktów

Dużą atrakcją będzie

Między innymi wielką

Wlaśnie taką opinię wyra-

zreorganizowana  postępowo

Kijowskich". Prasa lwowska

dla publiczności, oprócz

zil o nim wspólczesny autor dr

i pod nową dyrekcją, posiada

pisala, że ,,dzięki niezmordo-

popularnością cieszyly

Lukasz Chrobak w monografii

specjalistów gorzelnictwa ze

wanej pracy jednostek stanęla

szeregu zabaw dla

się akcje browarów

,,Książę Andrzej Lubomirski.

światowej fabryki ,,Tow. Bor-

organizacja Ligi już po kilku la-

dzieci, prócz teatru

galicyjskich pod haslem

Ordynat i przemyslowiec w la-

man i Schwede w Warszawie".

tach w szeregu najpoważniej-

kinematograficznego,

,,Probiernia piwa

tach 1882­1939". Znaczna część

W latach przed I wojną świa-

szych naszych spoleczno-na-

specjalny park ,,Luna",

galicyjskiego".

dzialań inwestycyjnych i orga-

tową lwowska ,,Liga pomocy

rodowych stowarzyszeń". Liga

gdzie będzie można

nizacyjnych A. Lubomirskiego

przemyslowej dla Galicji" na

utworzyla Powszechny Uni-

tanio, milo i wesolo czas

byla związana bezpośrednio

czele z Andrzejem Lubomirskim

wersytet przemyslowy i kilka-

Podczas takich akcji moż-

ze Lwowem i ziemią lwowską.

starala się zwalczać konkuren-

dziesiąt wystaw okręgowych

na bylo ocenić rozmaite ga-

spędzić". Na otwarcie

Trudno sobie wyobrazić, że ów

cje towarów pruskich na ryn-

i przeglądowych, na przyklad

tunki piwa absolutnie za dar-

jarmarku zaproszono

arystokrata lączyl w sobie za-

ku galicyjskim i organizowala

wyrobów z szuwaru, wyrobów

mo. Również zabawy i festyny

licznych gości na

interesowania tak przeciwle-

bojkot tych towarów. Liga pod-

kościelnych. Liga zbudowa-

zbieraly ,,wśród większych

czele z prezydentem

gle. Z jednej strony byl kurato-

la wlasną siedzibę we Lwowie

trzymywala rozwój przemy-

i mniejszych pawilonów wy-

królewskiego miasta

rem lwowskiego Ossolineum,

przy ul. Pańskiej 11 (obecnie ul.

slów ludowych. Wystawy kra-

stawow ych"  tysiące  ludzi,

Lwowa Stanislawem

prezesem galicyjskiego Towa-

jowe we Lwowie byly bardzo

Iwana Franki). Byl to trzypię-

którzy bawili się do późnego

rzystwa Muzycznego, czlon-

trowy budynek z wielką salą

dziejowym sposobem na rozwój

wieczoru. Wśród organizo-

Ciuchcińskim

kiem Towarzystwa Przyjaciól

wykladową i 80. pokojami. 8

galicyjskiego przemyslu i dzia-

wanych festynów wyróżnialo

i wiceprezydentem

Sztuk Pięknych we Lwowie.

września 1911 roku uroczyste-

lalności gospodarczej.

się widowisko pirotechnicz-

Tadeuszem Rutowskim.

Aktywnie dzialal jako polityk,

go poświęcenia budynku doko-

Jednym z najbardziej uda-

ne, dzielo inżyniera J. Rut-

Obok nich na otwarcie jar-

byl czlonkiem austrowęgier-

nal ks. Wladyslaw Bandurski,

nych przedsięwzięć byly tak

kowskiego, czy też wieczór

marku przybyli przedstawiciele

skiej Izby Panów, poslem na

biskup pomocniczy lwowski.

zwane  ,,Jarmarki  wyrobów

świętojański.

sejm Galicyjski.

Niektóre pawilony dzialaly

Z drugiej strony ­ byl ak-

na terenie Placu Powystawo-

tywnym biznesmenem, dzia-

wego przez cale lato i jesień,

laczem  Galicyjskiego  To-

na przyklad ,,Pawilon okocim-

warzystwa  Gospodarczego,

ski", który polecal dobrą kuch-

wlaścicielem wzorcowych cu-

nie, zimne i gorące przekąski,

krowni w Przeworsku i Horo-

kawę, herbatę i nabial najlep-

dence, fabryki maszyn we Lwo-

szej jakości (maslo tylko de-

wie, ,,fabryki wódek, likierów

serowe). Książę Andrzej Lubo-

i rumu", fabryki ,,Kauczuk"

mirski dążyl do organizowania

w Bydgoszczy. W Przeworsku

we Lwowie wielkich targów

uruchomil nowoczesną cegiel-

ha n d l o w o-p r z e m y s l o w y c h ,

nię parową, która produkowala

ale I wojna światowa pokrzy-

dwa miliony cegiel rocznie. Byl

żowala wszystkie plany. Idea

też wspólwlaścicielem lwow-

zostala zrealizowana dopiero

skiej fabryki cukierniczej i po-

po wojnie, kiedy w 1921 roku

widel ,,Dr Jan Rukier i Sp." wy-

wladze miasta Lwowa i Izba

kupil lwowską fabrykę maszyn,

Przemyslowo-Handlowa orga-

którą staral się rozbudować na

nizowaly we Lwowie Między-

skalę krajową. Reklama tej fa-

narodowe Targi Wschodnie. Na

bryki zaczynala się ze sloganu:

miejsce przeprowadzenia Tar-

,,Popierajcie przemysl rdzennie

gów i budowę miasteczka wy-

krajowy!". Dalej czytamy: ,,Fa-

stawowego wybrano tenże Plac

bryka maszyn i odlewnia ks. A.

Powystawowy z monumental-

Lubomirskiego we Lwowie, ul.

nym gmachem Palacu Sztuki.