21

nr 17 (405) | 16­29.09.2022

Wspomnienia

www.kuriergalicyjski.com

określa ona prawa państwa w tej

Przewodniczący rady miej-

są dziećmi tej ziemi, na której

sferze. Artykul 9 mówi o tym,

skiej Lwowa Wasyl Szpicer

żyją. To jest ich Ojczyzna, nie

że stosunek państwa do religij-

ponownie  poinformowal  3

jesteśmy Kościolem polskim jak

nych organizacji w tym i za gra-

kwietnia dziennikarzy, że ,,re-

nas określają inni. Do naszego

nicą, które nie mają uregulowa-

aktywowanie  administracji

Kościola należą: Polacy, Ukra-

nia prawnego, urzeczywistnia

Kościola rzymskokatolickiego

ińcy, Rosjanie, Niemcy, Wę-

się drogą porozumienia między

na Ukrainie nie zostalo uzgod-

grzy. (...) Chcemy, aby w nowym

nimi a państwem. Mianowa-

nione z wladzami republiki

demokratycznym kraju, jakim

nie biskupów bez wątpienia za-

i wladzami administracyjnymi

ma być Ukraina, byla toleran-

licza się do takich. Wierzymy,

we Lwowie. Arcybiskup Ma-

cja religijna. (...) W niektórych

że konsultacje, przeprowadzone

rian Jaworski jest obywatelem

miejscowościach proponujemy

przez nuncjusza Apostolskie-

Rzeczypospolitej Polskiej, co

wspólne użytkowanie kościo-

go w USRR w końcu 1990 roku

zdaniem wladz lwowskich sta-

lów, bo tam jest malo naszych

we Lwowie i Kijowie, moglyby

nowi przeszkodę w zaakcepto-

wyznawców. Obecnie glową

się stać, chociaż niestety takimi

waniu jego nominacji".

Kościola rzymskokatolickie-

nie byly ­ dobrym początkiem

W dalszej części wywiadu

go jest Jan Pawel II ­ Polak, ale

stosunków Watykanu i USRR.

Wasyl Szpicer stwierdzil, że ,,nic

to nie oznacza, że papież będzie

W trakcie tych rozmów kie-

nie wie o kilkusetletniej historii

polonizowal Ukrainę".

rownik lwowskiej wojewódzkiej

arcybiskupstwa rzymskoka-

Problem z ingresem,

rady oraz przewodniczący do

tolickiego we Lwowie. Wladze

NUNCJUSZ APOSTOLSKI NA UKRAINIE ARCYBISKUP IVAN JURKOVIČ

którego nie bylo

spraw religii nie byli dostatecz-

ukraińskie uważają, że nomina-

nie zaznajomieni ze wszystkimi

Poprzez wszystkie wyżej

w styczniu zlożylem również

pojawily się po obu stronach

cja arcybiskupa i konsekracja na

kandydaturami na biskupów.

wspomniane sztucznie wywo-

wizytę abpowi Sterniukowi".

akcenty narodowej ksenofobii.

początku marca czterech bisku-

Wyraźnie wypowiedzieli się też,

lane nieporozumienia wladze

Jednak już w kolejnym liście z 2

Demonstracje zaczęly się odby-

pów obrządku lacińskiego ozna-

że wśród omawianych ­ sprze-

nie dopuścily, aby w planowa-

lutego, w związku z zaistnialy-

wać zarówno w Przemyślu jak

cza utworzenie, a nie reaktywo-

ciw wywoluje kandydatura ar-

nym dniu 6 kwietnia 1991 roku

mi zmianami politycznymi abp

i we Lwowie, w związku z czym

wanie archidiecezji lwowskiej

cybiskupa lwowskiego obrządku

odbyl się oficjalny ingres paste-

Jaworski tak relacjonowal abp.

lwowska Rada Deputowanych

obrządku lacińskiego. Uchwa-

rzymskokatolickiego. Tym nie-

rza archidiecezji arcybiskupa

Colasuonno: ,,W związku z nie-

zwrócila się do metropolity Ja-

la rady ­ powiedzial ­ zostala

mniej Watykan postąpil wbrew

Mariana Franciszka Jaworskie-

pewną sytuacją na Wschodzie

worskiego z wnioskiem o prze-

przeslana do konsulatu Rzeczy-

tej opinii. Takie podejście trudno

go do katedry lwowskiej. Arcy-

(jest to zdanie ogólu księży tam

sunięcie ­ wobec zaistnialej sy-

pospolitej Polskiej we Lwowie

nazwać konstruktywnym.

biskup jeszcze 24 stycznia 1991

pracujących) zamierzamy kon-

tuacji ­ jego ingresu ,,na bliżej

z kilkudniowym opóźnieniem,

roku tak pisal do abpa France-

Będąc świadomą, że sytu-

sekracje biskupów wcześniej,

nieokreślony termin".

ponieważ wladze miasta byly

sco Colasuonno: ,,Pragnę wy-

acja powinna być wyjaśniona

a mianowicie 2 marca godz.

Aby uniknąć prowokacji

zajęte przyjazdem kardyna-

razić w imieniu wlasnym i bi-

jak najszybciej, Rada w spra-

12.00". W końcu pisma zapra-

zaplanowany ingres abpa Ma-

la Miroslawa Lubacziwskiego

skupów pomocniczych glęboką

wach religii przy Minister-

szal ponownie abpa Colasuonno

riana Jaworskiego do rzym-

w ubieglą sobotę".

wdzięczność i uznanie za sku-

stwie USRR wyraża gotowość

na ingres do katedry lwowskiej

skokatolickiej  katedry  pw.

Natomiast  ówczesny  wi-

teczne starania o przywrócenie

przyjąć w Kijowie upoważnio-

na 6 kwietnia 1991 roku.

Wniebowzięcia NMP we Lwo-

ceprzewodniczący  Lwowskiej

hierarchii kościelnej w archi-

nego przedstawiciela Watyka-

Krzysztof Rafal Prokop w na-

wie zostal odwolany. ,,Wobec

Rady Obwodowej Michajlo Ho-

diecezji lwowskiej obrządku la-

stępujący sposób usilowal wy-

nu, by omówić z nim zaistnialą

drugiego w ciągu ostatniego

ryń dodawal, że ,,wladze Lwowa

cińskiego, jak również za usta-

jaśnić sytuację zaistnialą we

sytuację.

miesiąca sprzeciwu wladz ad-

znajdują się pod presją zarów-

lenie hierarchii w Kamieńcu

Proponujemy, by przed spo-

Lwowie na początku 1991 roku:

ministracyjnych Lwowa arcy-

no partii komunistycznej jak

Podolskim i Żytomierzu.

,,Początek nowego metropolity

tkaniem obywatel Rzeczypo-

biskup we wtorek (2.04.1991)

i Kościola prawoslawnego. Ten

Wraz z biskupami pomoc-

lwowskiego zapisal sę w pamięci

spolitej Polskiej mianowany

wyjechal do Lubaczowa" ­ pi-

ostatni uważa, że reaktywowa-

niczymi planujemy mój ingres

wspólczesnych bolesnym kon-

przez Watykan na stanowisko

sala Rzeczypospolita 5 kwiet-

nie administracji Kościola rzym-

i konsekrację biskupów pomoc-

fliktem, jaki rozgorzal wokól in-

arcybiskupa lwowskiego ob-

nia 1991 roku.

skokatolickiego i odrodzenie Ko-

niczych we Lwowie w sobotę 6

gresu arcypasterza do świątyni

rządku lacińskiego wystosowal

Arcybiskup Marian Jawor-

ściola bizantyjsko-ukraińskiego

kwietnia br. i ewentualnie pro-

katedralnej. Zostal on począt-

prośbę o otrzymanie radziec-

ski przybyl do Lwowa jeszcze 30

oznacza repolonizację Ukrainy".

ponujemy konsekracje w Ka-

kowo wyznaczony na sobotę 6

kiego obywatelstwa". W dalszej

marca 1991 roku na uroczystości

Z tej też wypowiedzi jasno wy-

mieńcu Podolskim 7 kwietnia

nika, że największe przeszkody

kwietnia 1991. W tych samych

treści pisma przewodniczący

Zmartwychwstania Pańskie-

oraz w Żytomierzu 8 kwietnia.

w odbudowie Kościola rzymsko-

dniach odbyć się mial również

ds. Religii N. Kolesnik wyrażal

go. Tego samego dnia w katedrze

Mój ingres i konsekracje bi-

katolickiego tworzyli hierarcho-

ingres nowego greckokatolic-

przewodniczyl liturgii Wielkiej

nadzieję, że w przyszlości zo-

skupów pomocniczych planuje-

wie Kościola Prawoslawnego Pa-

kiego wladyki przemyskiego

stanie ustanowiony odpowied-

Soboty oraz wyglosil okoliczno-

my w tym terminie dlatego, aby

triarchatu Moskiewskiego, pod

Jana Martyniaka do niegdy-

ściowe kazanie. Następnego dnia

ni mechanizm konsultacyjny

nie uprzedzać przybycia kardy-

których wplywem byli ówcześni

siejszej katedry unijnej św. Jana

pomiędzy Watykanem i Związ-

wyglosil homilię w czasie mszy

nala Lubacziwskiego do Lwowa.

urzędnicy.

Chrzciciela w Przemyślu ­ w po-

kiem Radzieckim do omawiania

św. rezurekcyjnej, sprawowanej

Sam gotów jestem wziąć udzial

We Lwowie planowany na 6

przednich latach (jak i pierwot-

przez abpa Colasuonno oraz wziąl

kolejnych nominacji biskupich.

kwietnia ingres abpa Mariana

w ingresie kard. Lubacziwskie-

nie) karmelitańskiego kościola

Dla  unormowania  sytu-

udzial w ingresie do katedry św.

go, o ile grekokatolicy w jakiś

Jaworskiego zostal odwolany.

św. Teresy. Zamiar przekazania

acji arcybiskup Marian Jawor-

Jura przybylego do Lwowa kar-

W przeddzień planowanego in-

sposób wyrażą życzenie. By-

świątyni karmelitów unitom

ski udal się 8 października 1991

dynala Miroslawa Lubacziw-

gresu ,,w pierwszy piątek mie-

loby to wyrazem poszuki-

wywolal  wszakże  protesty

skiego. Kolejne dwa dni spędzil

roku do Kijowa, gdzie przepro-

siąca, na uroczystym nabożeń-

wania zgody i jedności. Pod-

wśród części miejscowej spo-

wadzil rozmowy w Radzie do

we Lwowie, po czym podjąl de-

stwie w katedrze odprawiono

czas swego pobytu we Lwowie

leczności, w calej zaś sprawie

cyzję wyjazdu do Lubaczowa.

spraw Religii Ukrainy na temat

suplikacje ­ przeblaganie, pa-

dzialalności Kościola lacińskie-

nowal  powszechny  smutek

go oraz zabezpieczenia jego nor-

i przygnębienie. Modlono się do

malnego funkcjonowania. Po-

Opatrzności Bożej o zmilowanie

nadto w tym samym dniu wziąl

dla wciąż osieroconej lwow-

udzial w spotkaniu przedstawi-

skiej archidiecezji".

cieli religii i wyznań Ukrainy,

Natomiast

7

kwietnia

a 16 października 1991 roku w tej

w Przemyślu rozpoczęla się pi-

sprawie spotkal się we Lwowie

kieta kościola karmelitańskie-

z wicewojewodą Mikolajem Ho-

go chcących nie dopuścić z kolei

ryniem, przeprowadzil rozmowy

do ingresu bpa Jana Martynia-

w Konsulacie RP we Lwowie oraz

ka. ,,Pomimo mediacji ze strony

spotkal się z kanclerzem kurii

miejscowego duchowieństwa

greckokatolickiej we Lwowie.

i apelów hierarchii nie udalo się

Na I Ogólnoukraińskim Fo-

doprowadzić do zaniechania

rum Religijnym w Kijowie,

blokady przemyskiego kościola

które odbylo się 19 listopada

św. Teresy, które to wydarzenia

1991 roku biskup Marcjan Tro-

bardziej jeszcze podsycily na-

fimiak, reprezentant Kościola

piętą atmosferę we Lwowie".

rzymskokatolickiego na Ukra-

Z uplywem jednak czasu

inie przypomnial zebranym to,

konflikt ucichl, a bp Jan Mar-

o czym wcześniej z przedsta-

tyniak 13 kwietnia 1991 roku

wicielami wladz rozmawial abp

mógl odbyć uroczysty ingres

Jaworski: ,,Kościól rzymsko-

do katedry św. Jana Chrzcicie-

katolicki nie chce przywilejów,

la w Przemyślu, na którym byl

tylko chce być traktowany jako

również obecny abp Marian

równouprawniony z innymi na

Jaworski, który nie mógl odbyć

Ukrainie, chce, aby oddano mu

wlasnego ingresu do katedry

te świątynie, o które zabiega, nie

W DOMU KARDYNALA JAWORSKIEGO 6.02.2005. BP MARIAN BUCZEK (OD PRAWEJ), ABP IIVAN

lwowskiej.

wszystkie. (...) Nasi wyznawcy

JURKOVIČ, KARD. LUBOMIR HUZAR, KARD. MARIAN JAWORSKI I ABP JOHN FOLEY