4
nr 18 (406) | 30.09.17.10.2022
Wydarzenia
www.kuriergalicyjski.com
Koncert z okazji 150. rocznicy urodzin Salomei Kruszelnickiej
We Lwowskim
,,Carmen" Bizeta, ,,Lohengrin"
Narodowym Akademickim
Wagnera, czy też ,,Faworyta"
Donizettiego, w której zadebiu-
Teatrze Opery i Baletu
towala Salomea Kruszelnicka na
w dniu 23 września odbyl
lwowskiej scenie.
się koncert ,,Solomija.
Brava!" podczas którego
Na zakończenie
uczczono 150. rocznicę
koncertu zabrzmial
urodzin wybitnej
zachowany w nagraniu
śpiewaczki operowej
autentyczny glos
Salomei Kruszelnickiej,
wielkiej diwy operowej
patronki teatru.
z przelomu XIX
i XX wieku. Wszyscy
wykonawcy wyszli
TEKST I ZDJĘCIE
na scenę z kwiatami
ANNA GORDIJEWSKA
P
i razem z widzami
Muzeum S. Kruszelnickiej we
Lwowie. Dużo też lat spędzila
Międzynarodowego Festiwa-
odczas transmisji na
oklaskami uszanowali
lu Giacomo Pucciniego w Torre
Lwowie. Jubileusz polączyl na
we Wloszech, lączyla ją przy-
żywo koncert mogli obej-
przypadająca wlaśnie
jednej scenie najlepszych wy-
jaźń z Giacommo Puccinim,
del Lago. Maestro wspólpraco-
rzeć widzowie w 10 pań-
w tym dniu 150.
konawców ze Lwowa, Kijowa,
który nazwal ją idealną opero-
wal z teatrami i symfoniczny-
stwach na 4 kontynentach.
rocznicę urodzin
Odessy i Dnipra.
wą śpiewaczką oraz ,,najbardziej
mi orkiestrami we Wloszech,
Wydarzeniu patronowaly m.in.
Salomei Kruszelnickiej.
Kruszelnicka byla obdarzona
czarująca Butterfly". Szczegól-
Austrii, Niemczech, Belgii, USA.
Ministerstwo Kultury i In-
ny rozglos przyniosly jej wy-
Na lwowskiej scenie dyrygowal
sopranem liryczno-dramatycz-
formacyjnej Polityki Ukrainy,
po raz pierwszy.
nym, jej talent porównywali do
stępy w La Scali. Dlatego też
UNESCO, Wloska Ambasa-
Galę w Operze Lwowskiej
Podczas koncertu zabrzmialy
kunsztu Carusa, Battistinie-
gwiazdą operowego wieczoru
da w Kijowie i Wloski Insty-
poprzedzilo otwarcie wystawy
go, Ruffo, Szalapina. Salomea
we Lwowie byl wloski dyry-
arie ze slynnych oper takich jak
tut Kultury, Festiwal Giacomo
poświęconej Kruszelnickiej pt.
Kruszelnicka ksztalcila się we
gent Alberto Veronesi, dyrektor
,,Madam Butterfly" Pucciniego,
Pucciniego w Torre del Lago,
,,Historia triumfu".
uważano za niezrównaną, glos drgal taką boleścią, że
w ,,Loreley" Catalaniego. Wyszla za mąż za wloskiego
Salomea Kruszelnicka urodzila się 23 września 1873
adwokata, przyjęla wloskie obywatelstwo. Począw-
doprowadzala widzów do lez. Do roli Hrabiny wytwor-
roku pod Tarnopolem. Pochodzila z szanowanej rodzi-
na w najmniejszym ruchu i odpowiednio pyszna, a za-
szy od lat 20. śpiewala rzadziej i na ogól na koncertach.
ny ukraińskiej, byla córką grekokatolickiego księdza.
W 1927 r. odbyla tournée po Stanach Zjednoczonych
razem pelna wdzięku, wydawala się stworzoną. Dość
Ukończyla konserwatorium Galicyjskiego Towarzy-
i Kanadzie z recitalami pieśni ukraińskich.
wysoka, zgrabna, bardzo piękna o regularnych rysach
stwa Muzycznego w klasie śpiewu slynnego pedagoga
Przywiązana do rodziny, w 1936 r. przyjechala do
twarzy, umiala nosić kostium. Doceniano jej wybitny
Walerego Wysockiego. Po debiucie w Operze Lwowskiej
Lwowa (dwie jej mlodsze siostry, Anna i Kazimiera, też
talent aktorski. Świetnie wyszkolonym wysokim me-
w partii Leonory w ,,Faworycie" Donizettiego (1893)
zzosopranem o dramatycznym tonie operowala z ab-
byly śpiewaczkami). Wladze sowieckie uniemożliwily
przez krótki czas doskonalila umiejętności wokalne we
jej powrót do Wloch i odzyskanie zgromadzonego tam
solutną pewnością. Jej śpiewaczy artyzm polegal na
Wloszech, następnie wrócila do Lwowa. Występowala
majątku. Przeżyla we Lwowie dramatyczne chwile
idealnym zespalaniu muzyki z tekstem, na dostrajaniu
na lwowskiej scenie, a także w Odessie, we Wloszech
i wojnę. W 1946 r. w Lwowskim Konserwatorium pod-
barwy i natężenia glosu do wyrażanych emocji.
i w Chile. W latach 18981902, po sensacyjnym de-
jęla pracę pedagogiczną.
Po opuszczeniu Warszawy krążyla między scena-
biucie w tytulowej partii ,,Aidy" Verdiego, byla solist-
Od końca XX w. pamięć o Kruszelnickiej w jej oj-
mi Wloch i Lwowa. Przeszla do historii opery jako ta,
ką warszawskiego Teatru Wielkiego, najlepiej oplaca-
czystej Ukrainie jest coraz bardziej żywa. Na jej gro-
ną ze śpiewaczek zespolu. Stworzyla tu wówczas wiele
która po klapie prapremiery ,,Madame Butterfly" Puc-
bie na Cmentarzu Lyczakowskim stanąl postument.
ciniego w La Scali (luty 1904), kreując tytulową postać
znakomitych ról: tytulowej w ,,Manon Lescaut" i Mimě
Już w 1963 r. otwarto w dawnej plebanii w Bialej Wsi,
w zmienionej wersji opery w Brescii w maju 1904 roku
w ,,Cyganerii" Pucciniego, Leonory w ,,Mocy przezna-
gdzie spędzila dzieciństwo, niewielkie muzeum. Od
zapewnila dzielu uznanie i nieslabnące po dziś dzień
czenia", Elwiry w ,,Ernanim" i Amelii w ,,Balu masko-
1991 r. Muzeum Salomei Kruszelnickiej dziala we
powodzenie. Od 1906 r. należala do zespolu solistów
wym" Verdiego, Charlotty w ,,Wertherze" Massene-
Lwowie w apartamencie historycznej kamienicy,
La Scali, w premierach ,,Salome" Straussa (1907) pod
ta, Tatiany w ,,Eugeniuszu Onieginie" i Lizy w ,,Damie
w którym niegdyś mieszkala, i wciąż powiększa swoje
pikowej" Czajkowskiego, Elzy w ,,Lohengrinie" i Elż-
batutą Arturo Toscaniniego, tegoż Elektry (1909), Tri-
stana i Izoldy Wagnera tworzyla wspaniale role tytu-
zbiory. W 2000 roku Operze Lwowskiej nadano imię
biety w ,,Tannhäuserze" Wagnera, Racheli w ,,Żydówce
Salomei Kruszelnickiej. W 2009 r. warszawski Teatr
Halévy'ego", Walentyny w ,,Hugonotach" Meyerbeera.
lowe, podobnie jak w prapremierze ,,Fedry" Pizzettie-
Wielki otrzymal dar od Opery Lwowskiej popiersie
go (1915). Pojawiala się w Teatro San Carlo w Neapolu,
Występowala w operach polskich: w roli tytulo-
Kruszelnickiej.
w Teatro Massimo w Palermo (śpiewala tu Brunhildę
wej ,,Livii Quintilli" w operze Noskowskiego, Balla-
dyny w ,,Goplanie" Żeleńskiego, Amelii w ,,Mazepie"
w ,,Zmierzchu bogów" Wagnera). Jeździla na wystę-
Minchejmera; kreowala również dwie wielkie po-
py do Buenos Aires, gdzie wykonywala m.in. partię
Wedlug: ,,Slownik biograficzny teatru polskiego",
Diemuth w ,,Pragnieniu ognia" Straussa i tytulową
t. I, Warszawa, 1973.
stacie oper Moniuszki. Jej namiętną, cierpiącą Halkę
Pomoc i rady polskiego posla
twierdzi Swietlana
Podstawowym zadaniem szybkiego
Onyszczuk. Dla obw.
odnowienia tych terenów i ich rozwoju jest
iwano-frankiwskiego
wstąpienie Ukrainy do UE i NATO podkre-
Polska jest jednym
Do Iwano-Frankiwska zawital
ślil Marek Rząsa. A jeszcze trzeba zacieśnić
z glównych partnerów
ostatnio posel na Sejm
wspólpracę dwustronną ukraińskiego malego
strategicznych ze względu
RP Marek Rząsa. Omówil
i średniego biznesu z europejskimi partnerami.
z przewodniczącą miejscowej
na wspólne tradycje
Polscy przedsiębiorcy gotowi są wziąć udzial
administracji Swietlaną
kulturalne i spuściznę
w odbudowie infrastruktury Ukrainy, znisz-
Onyszczuk plany dalszej
czonej dzialaniami wojennymi. Takie partner-
historyczną. Nadal
wspólpracy.
stwo będzie korzystne dla każdej ze stron.
będziemy kontynuować
nasza wspólpracę, w tym
Info:
SABINA RÓŻYCKA
i w odbudowie Ukrainy po
Marek Rząsa urodzil się 4 października
zwycięstwie.
1957 w Rzeszowie. Ponad 30 lat byl nauczy-
Posel Marek Rząsa wyrazil osobiste
Przewodnicząca dodala, że od począt-
cielem wychowania fizycznego. Byl dyrek-
poparcie oraz wsparcie od calego Sejmu
torem Liceum pedagogicznego im. Aleksan-
ku wybuchu wojny na Ukrainie Polska
RP dotyczące kwestii wstąpienia Ukrainy
dra Fredry w Przemyślu. Dzialal aktywnie
jest liderem w poparciu naszego państwa.
do Unii Europejskiej. Należy wspomnieć, że
w Akademickim Związku Sportowym, byl
W czerwcu 2022 roku Przykarpacie otrzy-
od pierwszych chwil wybuchu wojny Ma-
instruktorem Stowarzyszenie Harcerstwa
malo 500 ton żywności od rządu RP. Bylo
rek Rząsa wspaniale zorganizowal pomoc
tu 100 ton masla, makaronów i inne pro-
Polskiego. Byl poslem do Sejmu VI IX
z Polski, Niemiec, Francji, Szwecji, Mona-
powstania w obw. iwano-frankiwskim
dla Ukraińców, którzy schronili się w Pol-
kadencji. Od 2011 r. jest czlonkiem parla-
dukty trwalego przechowywania. ,,Jest to
centrum pomocy socjalno-psychologicznej
sce. Z jego inicjatywy powstaly punkty
ko i Irlandii. Przeslaliśmy ją dalej do obw.
mentarnego ugrupowania Platformy Oby-
największa pomoc, którą otrzymal nasz
kijowskiego, czernichowskiego, mikola-
rehabilitacji żolnierzy, bowiem region po-
informacyjne dla Ukrainek, by każda mo-
obwód" dodala.
watelskiej. Obecnie Marek Rząsa dziala
siada wspaniale możliwości rekreacyjne.
gla otrzymać rzetelną informację. Z jego
jowskiego, czerkaskiego i dniepropietrow-
w Komitecie wspólpracy z Polonią i Pola-
W Iwano-Frankowsku posel na Sejm
inicjatywy zostaly również zakupione
skiego, które szczególnie ucierpialy od
Realizacja wspólnych
RP spotkal się z przedstawicielami lokal-
kami za granicą. Priorytetami jego dzialal-
wspólczesne urządzenia medyczne, które
dzialań wojennych. Bardzo cieszę się, że
projektów odgrywa
nego biznesu. Podczas spotkania omó-
ności parlamentarnej są kwestie oświaty
uratowaly już niejedno życie.
mamy takie poparcie od tak szczególnej
ważną rolę w polsko-
i nauki, kultury fizycznej, bezpieczeństwa
wiono kwestię odbudowy wschodnich
Dziękujemy poslowi za jego zgod-
osoby podkreślila Swietlana Onyszczuk.
ukraińskiej wspólpracy
regionów Ukrainy, zrujnowanych podczas
publicznego i opieki socjalnej. Aktywnie
W czasie spotkania Marek Rząsa
ną koordynację pomocy humanitarnej
wspólpracuje i pomaga Ukrainie.
dzialań wojennych.
dla Iwano-Frankiwska, która nadeszla
i Swietlana Onyszczuk omówili możliwości
międzyregionalnej
