13

nr 18 (406) | 30.09.­17.10.2022

Wydarzenia

www.kuriergalicyjski.com

uporządkowanym parkiem, po

barwach narodowych. Przy

którym spacerują dzikie kaczki,

wejściu obok flag Unii Euro-

bażanty, wiewiórki i nawet sar-

pejskiej zobaczylam niebie-

ny. Wśród tej przyrody koilam

sko-żóltą flagę. W kaplicy Jana

smutek po zlych wieściach z oj-

Pawla II nabożeństwa odpra-

czyzny. Cieszylo mnie też i to, że

wiane są po ukraińsku w ob-

popierają nas mieszkańcy Ploń-

rządku greckokatolickim.

ska. Podam kilka przykladów.

Oprócz mnie w grupie piel-

Mieszkaliśmy na obrzeżach

grzymów z Plońska bylo dzie-

Plońska. Do sklepu w centrum

więciu Polaków w średnim

chodziliśmy pieszo, gdyż naj-

wieku. Wszyscy poznaliśmy

bliższa ,,Biedronka" zostala za-

się przed wyjazdem. Ludzie,

mknięta na remont. Droga zaj-

dowiedziawszy się, że jestem

mowala nam okolo godziny.

Ukrainką, przez cala drogę

Z powrotem obiecano nas od-

mną się opiekowali. Najbar-

wieźć robotniczym autobusem.

dziej zaprzyjaźnilam się z na-

Coś jednak się stalo i nie przy-

szą pilotką, która zorganizo-

jechal. Mieliśmy pelne torby za-

wala pielgrzymkę. Maryla po

kupów. Na szczęście podjechal

powrocie zadzwonila do mnie.

miejski bus. Jeździ co godzi-

Gdy dowiedziala się, że wra-

nę­póltorej, dotychczas z niego

cam na Ukrainę, zapropono-

nie korzystaliśmy. Ale musi być

wala spotkanie. Jak się okaza-

mi do torby wklada dodatkowo.

kiedyś ten pierwszy raz. Gdy

lo, ta dobra kobieta opiekuje się

Przekraczam drzwi kościola,

dawaliśmy pieniądze kierow-

chorym onkologicznie bratem.

a na niebiesko-żóltą wstążkę

cy, ten kategorycznie odmówil

Zebrala dla uchodźców ze strefy

na mej torebce zwracają uwagę

ich przyjęcia. Wytlumaczyl, że

walk wiele potrzebnych rzeczy.

i przyjaźnie uśmiechają się nie

w busie placi się wylącznie kart-

tylko parafianie, ale i ksiądz.

Swego czasu opowiadalam jej,

kami ­ a takich nie mieliśmy.

że w Lucku zatrzymalo się ich

Jeszcze kilka slów o koście-

­ Cóż mamy robić? ­ biadali-

okolo 20 tys. Przyniosla tyle, że

le św. Michala Archaniola.

śmy. ­ Mieszkamy daleko, torby

musialam dokupić dodatkową

Odnalazlam go przypadkowo,

są ciężkie, urwiemy sobie ręce.

walizę.

gdy spacerowalam po Plońsku.

Może poprosić kierowcę jeszcze

­ Wiesz, Ludmilo, pomię-

Potrzebowalam wówczas du-

raz? ­ zastanawialyśmy się.

dzy Polakami i Ukraińcami do

chowego wsparcia. Gdy zoba-

Ale kierowca, uslyszawszy

niedawna byla duża przepaść

czylam wieże starego kościola,

naszą rozmowę, sam zwrócil się

­ powiedziala na pożegnanie.

od razu skierowalam tam swe

do nas: ,,Jesteście Ukrainkami?

­ Interesuję się historią i wiem

kroki. Trafilam na Mszę św.

Z PANIĄ MARYLĄ

Dlaczego od razu nie powie-

o rzezi wolyńskiej. Kto tu byl

W tej przemodlonej przez wie-

okazji i dolączylam do gru-

prześciga w dostępie do reli-

dzialyście? Siadajcie, odwio-

winien, niech ich Bóg osądzi.

ki świątyni zrobilo mi się lek-

py pielgrzymów. Tym bardziej,

kwii czy ikony. Tu, na Jasnej

zę was bezplatnie. Nienawi-

Musimy teraz przekroczyć te

ko na sercu i spokojnie w duszy.

że ta cudowna ikona, którą

Górze u paulinów, którzy opie-

dzę kacapów i putina. Szczerze

urazy i przebaczyć, bo znajdu-

Chociaż jestem wyznania pra-

wedlug podań mial namalo-

kują się obrazem, wszystko

wam wspólczuję".

jecie się w wielkiej biedzie, my

woslawnego, to co niedzieli od-

wać ewangelista Lukasz, znaj-

bylo inaczej. Pomimo wielkiej

Odwiózl nas pod drzwi nasze-

będziemy wam pomagać, czym

wiedzalam ten kościól.

dowala się kiedyś na terenie

liczby pielgrzymów nie od-

go hostelu, a na nasze ,,dziękuję"

będziemy mogli. Zawsze bę-

Relikwia zjednoczyla

księstwa halicko-wlodzimier-

czuwalo się tloku, nikt nikogo

odpowiedzial: ,,Slawa Ukrainie!".

dziemy was wspierać".

i zaprzyjaźnila

skiego w miejscowości Belz,

nie potrącal, nie torowal sobie

Takie  wspaniale  chwile

Obiecalam zadzwonić z Ukra-

Pewnego razu zobaczylam na

dokąd ją przywiózl książę Lew.

lokciami drogi. Na odwrót, gdy

iny do Maryli ­ ta mila kobieta

podnosily nam nastrój. Idę, na

tablicy ogloszeń przy kościele

Jest czczona przez chrześci-

kilka razy trudno mi bylo, za-

ma telefon stacjonarny. Rzeczy,

przyklad, ulicą i widzę haslo;

informację o organizacji piel-

jan obrządków wschodniego

plątawszy się w faldach dlugiej

,,Ukraino, walcz!". Wschodzę do

które dala, przekazalam Cen-

grzymki do cudownego obra-

i zachodniego.

spódnicy powstać z kolan, lu-

trum pomocy uchodźcom. Praw-

supermarketu i slyszę oglosze-

zu Matki Boskiej Częstochow-

Bywalam już na pielgrzym-

dzie za mną pomagali mi wstać.

dę mówiąc ­ żaluję za Plońskiem,

nie, że pewna suma od każdego

skiej. Do tej relikwii, czczonej

kach do Kijowa i Poczajowa.

Ogólnie widzialam, że nam,

za jego dobrymi ludźmi. Wierzę,

zakupu idzie na pomoc Ukraiń-

w calej Europie, jeżdżą piel-

Szczerze mówiąc, nie czulam

Ukraińcom, są tu radzi. Glów-

com. Przychodzę na rynek po

że tam wrócę, aby świętować.

grzymki nawet z mego Lucka.

się dobrze w tlumie, gotowym

na świątynia klasztoru w nocy

Z takimi przyjaciólmi, na pewno

jarzyny i owoce do znajome-

Nie moglam przepuścić takiej

cię zadeptać, bo jeden drugiego

podświetlona jest w naszych

zwyciężymy!

go handlowca, a ten jeszcze coś

Renowacja kolomyjskich bram

W jakim ogólnie stanie są bra-

historię wielu budynków, opisuję tę

my w Kolomyi?

bramę. Mam już 10 wpisów na Ista-

Wiele zachowalo się dobrze. Dbali

gramie. To jest początek. Gdy odnajdę

Aktywistka spoleczna, doktor

nieznany mi budynek i bramę, do-

o nie przez lata wlaściciele lub wy-

Olena Jurijczuk z Kolomyi

kladnie studiuję jego historię. Prze-

konane byly z jakościowych mate-

zapoczątkowala w sieciach

rialów. Ale wiele jest takich, które

glądam również historię ulic, przy

spolecznościowych projekt

wymagają natychmiastowej reno-

których stoją historyczne budynki,

,,Kolo bramy". Chodzi jej

wacji. Na przyklad, przy ul. Walowej

okres ich budowy. Pomagają mi w tym

o zachowanie starych miejskich

jest prawdziwy skarb z początków

studia starej polskiej prasy, obec-

bram, z których wiele związane

nie zdigitalizowanej. Jest tam wiele

XX wieku. Są pięknie dekorowane

są z polską historią tego miasta.

drzwi, z pewnością mialy artystycz-

interesujących wiadomości o kolo-

Rozmawiam z inicjatorką

ne kraty, a wewnątrz zachowaly się

myjskich budynkach, bo wiele z nich

projektu.

zostalo wybudowanych w austro-wę-

rzeźbione belki i lampa gazowa. Ale

gdy porównamy wcześniejsze zdję-

gierskim i polskim okresach. Przeglą-

dam również materialy kolomyjskiego

cia, to widzimy nieodwracalne straty

SABINA RÓŻYCKA

i zmiany. Potrzebna jest tu fachowa

krajoznawcy Wasyla Nahirnego, nie-

Pani Oleno, kiedy i dlaczego za-

restauracja.

stety zmarlego.

interesowala się Pani starymi

Ale badać bramy ­ to jedno,

Czy wiele bram z tego okresu

bramami Kolomyi?

się zachowalo?

a fachowa restauracja ­ to zu-

Przez kilka lat studiowalam i miesz-

pelnie co innego.

Tak, wiele. Gmachy w okresie mię-

kalam we Lwowie. Często zwiedza-

Restauracja nie jest sprawą prostą.

dzywojennym budowano w stylu

lam tam ... bramy wejściowe do do-

do kolomyjskich bram. Z czasem, gdy

wejściowe. Wedlug mnie slowo to

funkcjonalizmu i na zewnątrz przy-

Gdybym miala odpowiednie fundu-

zaczęlam spotykać się z moim chlo-

odzwierciedla lepiej koloryt poję-

mów. Kogoś może to zdziwić ­ czyż

sze, to odnowilabym wszystkie sta-

pakiem, z wyksztalcenie architektem,

cia, niż po prostu ,,drzwi". A slowo

pominają okręty. Wiele jest takich

nie ma lepszych miejsc do zwiedzania

,,kolo" ­ chcieliśmy, aby nazwa miala

przy ulicach Teatralnej, Iwana Fran-

re bramy w mieście. Ale obecnie mój

też interesującym się starym budow-

we Lwowie? Ale we Lwowie interesu-

ki, Symona Petlury i innych. Mię-

projekt istnieje dzięki entuzjazmo-

sens ,,spotkajmy się kolo bramy". Do

jące jest wszystko, w tym i lwowskie

nictwem, te wędrówki staly się bar-

wi i kosztom wlasnym, więc marzę

tego dochodzi gra slów, bo bramy są

dzy innymi mieszkańcy kamienicy

bramy. Powiem więcej ­ poznalam

dziej ciekawe. Zapaliliśmy się ideą

ostrożnie. Renowacja jednej bramy

przy ulicy Teatralniej kochają swój

ludzi myślących podobnie, wymie-

zmiany wizerunku naszego miasta.

w Kolomyi.

kosztuje sporo, bo zawiera oplatę

dom: odnowiono tu bramę, zacho-

nialiśmy ze sobą zdjęcia, adresy tych

Z tej idei powstal projekt ,,Kolo bramy".

Jak Pani studiuje historię bram?

stolarzy, kowali, transport, demon-

wano szlifowane szyby, a w budynku

miejsc, gdzie można zobaczyć cieka-

Dlaczego ,,Kolo bramy", je-

można odnaleźć wiele detali z tam-

taż i ponowny montaż na miejscu.

Najpierw odnajduję interesujący hi-

we wnętrza, drzwi.

żeli projekt poświęcony jest

Wielkich pieniędzy nie mam, dlatego

storyczny budynek, a odpowiednio

tego okresu ­ polską skrzynkę na

Podczas pandemii koronawirusa

drzwiom wejściowym?

oglosiliśmy zbiórkę funduszy i po-

listy, inicjaly wlaściciela lub archi-

przenioslam się do Kolomyi. Tam rów-

­ bramę. Fotografuję ją ze wszystkich

tekta Bialoskurskiego ­ tu zdania są

szukujemy grantów.

Wykorzystując  slowo  ,,bramy",

stron i wykladam zdjęcia na Tik-Toku.

nież często wędrowalam po mieście

Ponieważ wcześniej przestudiowalam

podzielone.

i już z przyzwyczajenia zaglądalam

mieliśmy na myśli wlaśnie drzwi