26

nr 18 (406) | 30.09.­17.10.2022

Z przedwojennej prasy

www.kuriergalicyjski.com

Krakowskie Nowości Ilustrowane

Ten poczytny krakowski

tygodnik w październiku

1922 straszyl horrorem.

Na pierwszej stronie

kolejnych numerów

czytamy anonse: ,,Straszny

czyn zwyrodnialej

matki", w następnym

numerze ,,Straszny czyn

desperata". Umieszczone

w poszczególnych

artykulach ilustracje

nie zawsze odpowiadają

tekstowi. W ,,Konsekracja

ODBUDOWA WIADUKTU KOLEJOWEGO NA LINII STANISLAWÓW-

kościola katedralnego

WORONIENKA

w Lodzi" mamy

ECHA POBYTU NACZELNIKA PAŃSTWA W RUMUNII

rodziny. Niewątpliwie

mu rzesze przyjaciól i znajomych

ilustracje z Woronienki,

część tych skarbów

dzialalności dyr. Sędzimira.

zaslużonego Obywatela.

niemieckich i francuskich na-

a w ,,Tragedia ślepca"

Byl on także profesorem kra-

ukowych publikacyach, a na-

poszla już w świat,

przedstawiona jest wizyta

Co się dzieje z carskimi

kowskiej Szkoly Handlowej za-

zwisko jego jest znane i cenione

najważniejsze przecież

Naczelnika Państwa

klejnotami koronnymi.

pisując się na tem stanowisku

w świecie naukowym.

przedmioty znajdują się

we wdzięcznej pamięci swych

Na wydziale filozoficznym

Dużo się mówilo i pisalo na

w Rumunii. Powędrujmy

prawdopodobnie dotąd

uczniów.

w r. 1907­1908 byl Wl. Natan-

temat, jaki los spotkal carskie

po lamach ,,Nowości

w Moskwie i czekają na

Glówny nacisk chcielibyśmy

son dziekanem.

klejnoty koronne, które po prze-

Ilustrowanych".

swój los.

jednak polożyć na filantropijną

wrocie dostaly się w ręce bol-

Zgon zacnego filantropa.

dzialalność śp. Zmarlego, jako

szewików, a wiadomo, że rosyj-

W dniu 27 września zmarl

niestrudzonego czlonka Zarzą-

ski skarbiec byl bardzo obficie

Wbrew amerykańskim twier-

OPRACOWAL

w Krakowie jeden z najwybit-

du Towarzystwa Szpitalnego św.

zaopatrzony. Insygnia koronne,

dzeniom o wartości tych przed-

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

niejszych przedstawicieli na-

Ludwika dla dzieci i gorliwe-

między niemi korona carska,

miotów, podają pisma francu-

Nowy rektor Uniwersytetu

szego świata finansowego, śp.

go opiekuna Kolonii Rabczań-

ozdobiona wspanialym rubinem

skie na ten temat swe rewelacye,

Jagiellońskiego.

Mieczyslaw Ostoja Sędzimir,

skiej, które tracą w nim jednego

i berlo, zakończone slynnym

utrzymując z calą stanowczo-

Dotychczasowy rektor Al-

dyrektor Banku Malopolskiego.

ze swych największych dobro-

brylantem ,,Orlow", należącym

ścią, że są one dotąd w posiada-

mae Matris uczony, profesor

Śp. Zmarly, tak na stanowi-

dziejów. W najcięższych dla nich

do najwyższych z dotychczas

niu bolszewików. Gdy sowie-

Stanislaw Nowak (imię poda-

sku, jakie ostatnio od r. 1907

czasach, bo w latach wojny, do-

znanych,  przedstawiają  już

ty zagarnąwszy wladzę w swe

no blędnie ­ faktycznie Julian

zajmowal, jak i poprzednio jako

kladal śp. dyr. Sędzimir starań,

same milionową wartość, wraz

ręce, zagrabily także wszelki

Ignacy ­ red.), powolany zostal

kierownik  krakowskiej  fi-

aby wynaleźć fundusze na ku-

z innemi precyozyami, prze-

majątek tak publiczny i prywat-

na jedno z pierwszych stano-

lii Banku Krajowego przez lat

racyę chorej dziatwy i wysyla-

chowywanemi w skarbcu car-

ny, wpadly w ich ręce klejnoty

wisk w Rzeczypospolitej. Osie-

z górą dwadzieścia, bral nader

nie jej na sezon letni do Rabki.

skim. Ocenil je w r. 1898 fran-

wartości ogólem okolo siedmiu

rocenie Uniwersytetu krakow-

czynny udzial w życiu ekono-

Te ciche zaslugi Zmarlego,

cuski jubiler Faberge na ośm

miliardów franków, pochodzą-

micznem naszego kraju i mia-

skiego nie trwalo dlugo, bo oto

jako filantropa i dobrodzieja

milionów rubli, co przeliczone

ce tak z skarbca cesarskiego, jak

27. b. m. zebral się Senat aka-

sta, cieszyl się też zaslużonem

najmniejszych i najbardziej po-

na dzisiejszą wartość pieniężną,

i z prywatnych. Celem zajęcia się

demicki w godzinach przedpo-

uznaniem wladz, które powo-

mocy potrzebujących, podniósl

dojdzie w każdym razie kwo-

nim i oszacowania ich wartości

ludniowych i dokonal wyboru

laly go do zarządu i rad nadzor-

w wymownych slowach rek-

ty miliardowej. Fantastyczną

powolali bolszewicy osobną ko-

nowego rektora.

czych różnych instytucyi, jak

tor dr. Zoll w swem żalobnem

przecież jest wiadomość, jakoby

misyę, zlożoną z sześćdziesięciu

Wybrany zostal jednomyśl-

Polskiego Towarzystwa Han-

przemówieniu. Imieniem Ban-

te klejnoty oceniano na sześć-

trzech osób, która tak energicz-

nie prof. dr Wladyslaw Na-

dlowego, Towarzystwa ,,Odlew",

ku Malopolskiego zabrali glos

dziesiąt miliardów dolarów.

nie zabrala się do dziela, że trze-

tanson. Nowy rektor należy do

Banku Ziemskiego i wielu in-

nad grobem dyr. A. Ungar i se-

ba ją bylo rozpędzić, część ukarać

Utrzymywalo się

nych. Slużyl im skuteczną radą

pierwszych luminarzy nauki

kretarz p. Para, kreśląc zaslugi

śmiercią, część zaś uwięzić. W jej

dotąd powszechnie

i jako wielki uczony jest praw-

w sprawach natury finanso-

Zmarlego dla ekonomicznego

miejsce powolano inną.

dziwą chlubą kraju. Syn Ludwi-

wej jako niepośledni ich znaw-

życia naszego kraju.

Pierwsze miejsce wśród nich

mniemanie, że

ka, slynnego warszawskiego

ca, pracowal również owocnie

Miarą uznania i sympatyi,

zajmuje korona bylych carów,

bolszewicy opróżnili już

przez szereg lat w krakowskiej

lekarza i przyrodnika, urodzil

jakiem i ś. p. dyr. Sędzimir cie-

ozdobiona rubinem wartości

w zupelności skarbiec

się Wl. Natanson w r. 1864

Radzie miejskiej, gdzie zwlasz-

szyl się w najszerszych kolach

kilkuset tysięcy franków, na-

carski, zwlaszcza, że

w Warszawie, gdzie też skoń-

cza w sekcyi skarbowej odgry-

naszego miasta, byl Jego pogrzeb

stępnie berlo z ,,Orlowem", oce-

tu i ówdzie w Europie

czyl gimnazyum, a następnie

wal bardzo wybitną rolę. Gorąca

w dniu 29. września b. r. Kondukt

nionym na dwa i pól miliona,

napotykano rozmaite

studyowal fizykę i matematy-

chęć slużenia krajowi i dążenie

żalobny, poprzedzany przez dzia-

dalej gwiazda orderu św. An-

kę w Petersburgu i Cambridge.

do podniesienia jego dobro-

twę tutejszych zakladów dobro-

drzeja i lańcuch z orlami z bry-

klejnoty, które

Uzyskawszy w Dorpacie sto-

bytu przez obudzenie naszego

czynnych, prowadzil ks. biskup

lantów, jablko koronne, korony

rozpoznano jako

pień doktora fizyki habilitowal

handlu i przemyslu, oto glów-

Nowak w otoczeniu licznego du-

carowej Katarzyny II i Aleksan-

wlasność bylej carskiej

się w r. 1891 na Uniwersytecie

ne wytyczne obywatelskiej

chowieństwa, a towarzyszyly

dry, dyademy z perel i brylan-

Jagiellońskim, a w r. 1899 zostal

tów i wszelkiego rodzaju inne

rzeczywistym profesorem fi-

biżuterye.

zyki matematycznej.

Jest to oczywiście tylko

Gdybyśmy chcieli wymienić

część, co stalo się z resztą, o tem

tytuly dziel wyszlych z pod pió-

moglaby powiedzieć chyba jed-

ra wielkiego uczonego powstalby

na i druga komisya szacunko-

caly indeks nieocenionych prac

wa, ale one dochowają nieza-

i rozpraw. Są to poważne dziela

wodnie tajemnicy urzędowej.

i studya z zakresu matematycz-

Francuzi wierzą, że carskie

no-przyrodniczego, których do-

klejnoty koronne są jeszcze do

nioslość dla nauki specyaliści

dnia dzisiejszego w Rosyi.

tylko mogą należycie ocenić.

Cuda wspólczesnej techniki.

Pomimo wysokiej swej wie-

dzy i prawdziwego kaplaństwa

Żaden może dzial wiedzy nie

nauki, prof. Wl. Natanson nie

doszedl w ostatnich czasach do

gardzil pouczaniem mlodzieży.

tak potężnego rozwoju, jak tech-

Jemu zawdzięczamy z tej dzie-

nika. Cuda techniki (w szero-

dziny znakomity ,,Wstęp do fi-

kim jej zakresie) przestaly nas

zyki teoretycznej" (dzielo na-

już zdumiewać. Chlopek na wsi,

grodzone przez Komitet Kasy

który przed kilkudziesięciu laty

im. Mianowskiego) i czysto już

jeszcze żegnal się pobożnie na

szkolny podręcznik: ,,Wiado-

widok pędzącego pociągu ko-

mości z nauki fizyki".

lei żelaznej, patrzy dziś obojęt-

Nowy rektor umieszczal swe

nem okiem na szybujące wyso-

prace zarówno w polskich jak

ko w przestworzu aeroplany, nie

DZIEŃ ,,SZKOLY ŻOLNIERZA POLSKIEGO" W KRAKOWIE