11

nr 20 (408) | 31.10.­14.11.2022

Wydarzenia

www.kuriergalicyjski.com

Pogrzeb resztek zdewastowanego kościola w Lanowicach

W niedzielne popoludnie

rozpocząlem tutaj pracować

jako ksiądz, znaleźli się też lu-

9 października

dzie, którzy myślą podobnie.

w Lanowicach kolo

Bo jest to naprawdę przejmu-

Sambora odbyl się

jąca, chwytająca za serce hi-

uroczysty pochówek

storia zburzenia tego kościola.

resztek kościola

I tak wspólnymi silami zaczę-

zburzonego przez wladze

liśmy porządkować to miejsce.

komunistyczne w latach

Mam nadzieję, że uda się od-

slonić stary tak bardzo znisz-

osiemdziesiątych.

czony fundament. Te wszystkie

Zgromadzili się prawie

kamienie byly rozciągnięte po

wszyscy mieszkańcy tej

calym placu, ale ludzie i to czę-

polskiej wsi. Modlitwy

sto starsi, w podeszlym wieku,

poprowadzili misjonarze

przychodzili i pomagali. Wyko-

saletyni oraz księża

pywali te kamienie z ziemi. Po-

tem wspólnie czyścili. Udalo się

dekanatu samborskiego.

ten fundament odbudować. I to

byl początek. Ukazal on zjedno-

TEKST I ZDJĘCIE

czenie parafian przy tej idei, że

KONSTANTY CZAWAGA

można i trzeba uporządkować to

­ To miejsce starego, dawne-

miejsce. Więc wykarczowali-

go kościola jest tu dla każdego

śmy wszystkie krzewy, krzaki,

pamiątką ­ wyjaśnil dzienni-

które tam wyrosly. Udalo się to

karzowi Kuriera Walery Tkacz,

wszystko sukcesywnie i w mia-

prezes Towarzystwa Kultury

rę możliwości jakoś uporządko-

Polskiej Ziemi Lwowskiej, od-

wać. Również finansowo dali-

dzial w Lanowicach. ­ Kiedy

drewno ze zburzonej świątyni

Mieszkańcy się zebrali, wioska

w którym zainstalowano gra-

śmy radę, bo nie jesteśmy jakąś

bylem maly, kościól zostal za-

wywieziono i przeznaczono na

jest duża i powiedzieliśmy: jak

nitową urnę. To w niej pod-

ogromną parafią. W zasadzie

mknięty. Wówczas z babcią,

opal do jednej ze szkól w sąsied-

to, żebyśmy nie mieli zbudować

czas wspomnianej uroczysto-

wszystko robimy wlasnymi rę-

z rodzicami cicho zbliżaliśmy

niej miejscowości.

swój kościól? I wybudowaliśmy.

ści, w asyście kaplanów i licznie

kami, na koszt parafii. Na ile nas

się do kościola, bo nie wolno

Świadkiem tego barbarzyń-

Kościól ladny jest, piękny, moż-

zgromadzonych parafian, zlożo-

stać, na ile możemy, staramy się

bylo tam chodzić. Kluczy nie

stwa byla obecna 85-letnia

na chodzić, modlić się. Dzieci

no odnalezione prochy kościola.

uporządkować to miejsce, żeby

bylo, byl zamknięty, więc któ-

Maria Jaszczyszyn.

idą tam do Pierwszej Komunii,

­ Szukaliśmy i znaleźli to

ono opowiadalo historię następ-

ryś z chlopaków musial przedo-

­ Pozwolili nam zdjąć parę

starsze idą do bierzmowania.

miejsce, gdzie te prochy zako-

nym pokoleniom.

stać się przez drzwi i otworzyć

obrazków, świętego Mikola-

Gdyby nie kościól, Lanowice by

pal mój, zmarly już, mąż ­ po-

Poprosilem ks. Tomasza o wy-

je od wewnątrz. I pamiętam, że

ja, świętego Józefa, a reszta zo-

na pewno nie byly taką mocną

wiedziala Maria Jaszczyszyn.

jaśnienie szczególów tej niezwy-

gdy wchodzilo się do kościola,

stala zniszczona ­ wspomi-

wioską. Kościól ożywia wszyst-

­ Dziękujemy, że mamy takiego

klej uroczystości.

slychać bylo glośnie skrzypie-

nala kobieta. ­ I zawieźli to na

ko, co tu się dzieje.

księdza Tomasza, który zabral

­ Cala uroczystość byla

nie, bo w nieczynnym kościele

okopowisko w polu. Ja, jeszcze

Po czterdziestu latach, gdy

się do tego placu. Nasze serce

oparta o tekst nieszporów za

tak wszystko schlo. Siadalo się

jedna moja siostra, Janik Ste-

zanika pamięć o tych wydarze-

się cieszy. Mam 85 lat i idę po-

zmarlych ­ powiedzial. W li-

do skrzypiących lawek.

fania i Markowa Maria, my te

niach, gdy odchodzą świadkowie

magać, co mogę. Przynajmniej

stopadzie bardzo często, wspo-

Wzniesiony w 1817 roku

resztki rozbitych figur świę-

pamiętający ten bolesny okres

zamiatać.

minając swoich zmarlych śpie-

drewniany kościól przetrwal

tych, resztki oltarza zbierali

historii w Lanowicach, podję-

­ Lanowice są w 98 pro-

wamy te nieszpory. I wlaśnie

I i II wojny światowe. Pomimo

i te wszystkie kawaleczki spa-

to decyzję o utworzeniu miejsca

centach zamieszkale przez Po-

w oparciu o nie byla dzisiaj

tego, że w 1948 roku sowie-

lili. Później nadjechal mój mąż.

pamięci. Inicjatywa ,,Ku pamię-

laków i rodziny pochodzenia

zbudowana cala liturgia uro-

ci aresztowali i zeslali na Sy-

Poprosilam, ażebyśmy zawieź-

ci ojców i przestrodze dzieci" ma

polskiego ­ zaznaczyl Walery

czystości pochowania prochów

berię miejscowego proboszcza,

li ten popiól na nowy cmentarz

przypominać o katolickich ko-

Tkacz. ­ Wokól kościola ta cala

starego kościola. W tym roku

a w 1963 zlikwidowali parafię,

i zakopali

rzeniach tutejszych mieszkań-

polskość się gromadzi. Księża

mija 560 lat od zalożenia para-

mieszkańcy nadal gromadzi-

Nikt jednak i nic nie moglo

ców oraz być swego rodzaju hol-

wiele dla nas robią. Mlody ks.

fii. Byla zalożona w 1462 roku

li się w świątyni na wspólnej

pozbawić lanowiczan wiary

dem dla wszystkich kaplanów

Tomasz tak zaangażowal się

i akurat teraz 560. rocznica

modlitwie śpiewając majów-

przodków.

i wiernych, którzy w tym miej-

w ten stary kościól, który zbu-

przypada. Ale konkretnej daty

ki, nieszpory, Gorzkie Żale czy

­ W Lanowicach nigdy nie

scu się modlili. W ramach inicja-

rzyli. To dla Lanowic naprawdę

zalożenia parafii nie mamy.

odmawiając różaniec. To przy-

bylo innych wyznań czy cerkwi,

tywy uporządkowano caly teren,

wielka pamiątka będzie i bar-

Zachowal się tylko w kroni-

wiązanie lanowiczan do ko-

tylko jeden kościól rzymskoka-

z wykopanych i oczyszczonych

dzo ludzie się cieszą, że ktoś to

kach rok erygowania parafii.

ściola nie bylo po myśli wladz

tolicki, i Lanowice w tym trwa-

cegiel i kamieni odbudowano

mógl podjąć.

Dzisiejsza uroczystość byla też

komunistycznych, które wyda-

ly ­ stwierdza Walery Tracz.

fundament świątyni. Powstala

Po zakończeniu uroczystości

związana z misjami, które od-

ly decyzję o zburzeniu kościola.

­ Trwaliśmy w tej polskości,

makieta zniszczonego kościola

rozmawiamy z proboszczem.

bywaly się przez ostatni ty-

W 1980 roku do Lanowic przy-

w rzymskokatolickiej para-

i ściana pamięci opowiadająca

­ Bardzo często, jeszcze

dzień w naszej parafii. I to byl

jechaly dwa autobusy milicji,

fii i to mobilizowalo. Jak już nie

historię tego miejsca. W sierpniu

jako kleryk, przyjeżdżalem do

ostatni akcent tych Misji. Taki

otoczyly plac kościelny kordo-

bylo kościola, bo go rozwalili,

bieżącego roku rozpoczęla się

Lanowic, to miejsce zawsze

prezent od nas dla Pana Boga

nem, zaś traktory z pobliskiego

to musieliśmy chodzić do ko-

budowa pomnika nawiązujące-

w jakiś sposób mnie przycią-

i dla Kościola w związku z tą

kolchozu rozerwaly świąty-

ściola w Samborze. Ale chcieli-

go ksztaltem do warszawskiego

galo ­ powiedzial ks. saletyn

calą historią Lanowic ­ podsu-

nie na strzępy. Decyzją wladz

śmy caly czas mieć swój kościól.

Pomnika Nieznanego Żolnierza,

Tomasz Krzemiński. ­ I kiedy

mowal saletyn.

Aby Przykarpackie nie plonęlo

Obecnie strażacy z Rosochacza będą jeździć

­ Dziękuję polskim partnerom, dzięki któ-

po tych miejscowościach i zapoznawać miesz-

rym zrealizowaliśmy wiele projektów, którzy

wspierają nas, szczególnie w tych trudnych

kańców z zasadami ochrony przeciwpoża-

W miejscowościach

dla Ukrainy czasach ­ mówi Wolodymyr

rowej. Będą też przekazywać swe doświad-

Rosochacz i Markowa w obw.

czenia ośrodkom ,,Mlodego strażaka" w tych

Czernecki, kierownik Iwanofrankiwskiej

iwanofrankiwskim dzięki

wioskach ­ twierdzą w slużbie prasowej Iwa-

centrali PSNS. Na razie w obwodzie dziala

pomocy z Polski powstaly

nofrankiwskiego oddzialu Państwowej slużby

36 oddzialów strażackich i 8 oddzialów OSP.

oddzialy ochotniczej straży

sytuacji nadzwyczajnych (dawniej straży

Info:

pożarnej (OSP). Stalo się to

pożarnej). ­ Z centrali przekazano do Ro-

możliwe dzięki udzialowi

Do uczestnictwa w projekcie ,,Stra-

sochacza specjalistyczny transport i wypo-

w projekcie ,,Strażacy.

żacy. Udoskonalenie ochrony cywilnej

sażenie. Partnerzy z Polski przekazali nam

Udoskonalenie ochrony

ludności Ukrainy na miejscu" zglosilo się

urządzenia. W oddziale OSP w Markowej

cywilnej ludności Ukrainy

249 drużyn. Do drugiego etapu wytypo-

(rej. Solotwino) dziala 8 ochotników, obslu-

na miejscu" wspólnie

wano 45. Po zapoznaniu się z dokladną

gujących 3 miejscowości z 5 tys. ludności.

z Fundacją Solidarności

informacją o drużynie i wizytacji na miej-

Wedlug Lilii Atnażewej, koordynatorki

Międzynarodowej w ramach

scu pozostalo 20 uczestników. Z czasem

projektu ,,Strażacy", wszyscy czlonkowie

programu ,,U-LEAD z Europą".

ci uczestnicy otrzymali potrzebne infor-

OSP przeszli szkolenia u polskich kolegów

macje do zlożenia umowy o wspólpracy

i instruktorów. Wprowadzili wiele z tego,

z przedstawicielstwem Fundacji Solidar-

jest bardzo potrzebny. Aby dojechać tu,

ochotników, obslugujących 9 wiosek, za-

co przejęli od strażaków z sąsiedniego pań-

SABINA RÓŻYCKA

ności Międzynarodowej na Ukrainie, szko-

stwa. Przykarpackie OSP dzialają na ochot-

strażakom z Horodenki lub Winohradów,

mieszkalych przez prawie 9 tys. osób.

leń w Polsce i dalszych dzialań w ramach

Oddzial OSP, w tak oddalonej miej-

gdzie już są oddzialy straży, potrzeba

­ Abyśmy mogli zorganizować oddzial

niczych zasadach i nie pobierają za to placy.

projektu.

scowości jak Rosochacz rej. Horodenki,

godziny. Obecnie w Rosochaczu dziala 12

OSP, wyremontowaliśmy niewielką kotlownię.

Slużba dla ludzi ­ to ich świadomy wybór.