img
25
nr 21 (409) |15­28.11.2022
Rozmowy Kuriera
www.kuriergalicyjski.com
Polacy z Zakarpacia: wojna i my
Towarzystwo Kultury
i przyjaciól. Przykladowo, gdy
Polskiej Zakarpacia (TPKZ)
otrzymaliśmy wiadomość, że no-
im. Gniewy Wolosiewicz
wopowstaly ośrodek integracyjny
powstalo w 1995 roku
w Myszkowie (woj. śląskie) potrze-
z inicjatywy grupy lekarzy
buje psychologa ze znajomością języ-
użhorodzkich polskiego
ka ukraińskiego i polskiego, dyrektor
pochodzenia. Mniejszość
naszej Polskiej Szkoly Sobotnio-Nie-
polska nie posiada zwartych
dzielnej im. Ks. Józefa Tischnera
rezydencji na Zakarpaciu
i jednocześnie nauczyciel języka
i jest ,,rozproszona"
polskiego jako drugiego języka ob-
po calym regionie,
cego w V Liceum Ogólnoksztalcącym
zarejestrowani czlonkowie
w Użhorodzie, pani Karolina poje-
Towarzystwa mieszkają
chala do Myszkowa. Po zakończeniu
w Użhorodzie, Mukaczewie,
pracy z ukraińskimi dziećmi i do-
Beregowie, Czopie i innych
roslymi jako lektor języka polskiego
miejscowościach Zakarpacia.
i zawodowy psycholog, pozostawila
Są to glównie przedstawiciele
po sobie dobrą pamięć o swej pracy.
inteligencji ­ lekarze,
nauczyciele, naukowcy
Czyrealne w tej sytuacji po-
i pracownicy, dla których
mysly na projekty wdzięcz-
TPKZ stalo się rodzajem klubu,
ności, upamiętnienia lub re-
w którym mogą porozumiewać
prezentacji historii Polski na
się po polsku, uczestniczyć
Zakarpaciu?
w różnych wydarzeniach
W celu reprezentowania polskiej hi-
kulturalnych i edukacyjnych.
storii w obwodzie zakarpackim pla-
Jednym z glównych kierunków
nujemy w listopadzie br. Obchodzić
dzialalności jest budzenie
Narodowe Święto Niepodleglości
świadomości narodowej
Polski z zaproszeniem przedsta-
ludności polskiej Zakarpacia,
Zostal zwolniony ze slużby po cięż-
Jednak większość naszych kolegów
lepsze czasy, a my nie mamy już oka-
wicieli innych stowarzyszeń na-
zachowanie i rozwój ojczystego
kiej kontuzji, trudno mu bylo opo-
odnalazla swoje miejsce w dziala-
zji spotykać się w przytulnej atmos-
rodowych i kulturalnych, instytu-
języka, kultury, religii,
niach wolontariackich: zbieraniu
wiadać o swoich przeżyciach wo-
ferze naszej ,,siedziby"-domu. Jednak
cji oświatowych Użhorodu, wladz
tradycji oraz obyczajów. Dobrą
pomocy humanitarnej dla wymu-
jennych. Powiedzial, że najbardziej
dramatyczne wydarzenia z czasów
itp. Dla glębszego poznania pol-
tradycją staly się wspólne
szonych przesiedleńców, aktywi-
chcialby być teraz obok żony: po-
wojny polączyly nas, a my aktywnie
skiej historii i popularyzacji więzi
obchody świąt narodowych
zowaniu więzi rodzinnych i przy-
rucznik slużby medycznej Wiktoria
komunikujemy się na naszym czacie
ukraińsko-polskich.
i ludowych, aktywny udzial
jaźni w Polsce w celu organizowania
pozostala na froncie podczas zacie-
w Viber. Na większe imprezy może-
Wojna trwa, nieodwracalnie zmie-
w wydarzeniach kulturalnych
transferu pomocy z zagranicy. Nasi
klych walk ukraińskiej ofensywy.
my się spotykać w Centrum Kultur
nila nasze życie, sklonila Ukraińców
organizowanych w ramach
studenci w Polsce brali czynny udzial
Andrij lączy rehabilitację z opieką
Mniejszości Narodowych Zakar-
i Polaków do zrozumienia, że jest to
Towarzystwa i calego regionu.
w akcjach humanitarnych, pracowali
nad synem i starszymi rodzicami
pacia lub w kameralnej atmosferze
egzystencjalna wojna przeciwstaw-
jako tlumacze, organizatorzy wyjaz-
żony.
użhorodzkich kawiarni.
nych światopoglądów, że nasze naro-
Rozmowa ANNY STOŻKO
dów uchodźców do różnych regio-
dy są zdeterminowane przez historię,
z przewodniczącą TPKZ
Jak wojna wplynęla na dzia-
Czy lekarze polskiego pocho-
nów Polski. Dramatyczne wydarze-
aby wygrać i utworzyć nową euro-
TERESĄ PROTS oraz
lalność Towarzystwa? Jakie
dzenia leczą rannych żolnierzy
nia z czasów wojny sklonily naszych
pejską rzeczywistość.
wiceprzewodniczącą
problemy napotkalyście? Czy
i wymuszonych przesiedleń-
bliskich i przyjaciól z Polski, a cza-
LUDMILĄ FIODORCZUK.
strona polska okazala zanie-
ców na Zakarpaciu? Czy i jak
Bardzo dziękuję za spotkanie,
sem nawet dalekich znajomych, do
pokojenie i troskę: Polacy-
jesteście zaangażowani w po-
za milą rozmowę. Szanow-
nawiązania serdecznych kontaktów
-krewni, przyjaciele, koledzy,
moc humanitarną?
ne Panie otrzymaly ode mnie
Jak wojna wplynęla na Polaków
w celu udzielenia wszechstronnej
wladze?
drobny prezent ­ dodatek do
na Zakarpaciu? Czy ktoś wyje-
pomocy (zaoferowano pomoc miesz-
Tak, jest wśród nas wielu lekarzy
biblioteki Towarzystwa Kul-
chal do Polski z powodu wojny?
kaniową, finansową i żywnościową).
Szkoda, że wraz z początkiem woj-
i pracowników medycznych. Użho-
tury Polskiej Zakarpacia im.
Czy w dzisiejszych czasach na-
Nie sposób przecenić pomoc psycho-
rod stal się schronieniem dla wielu
ny wstrzymano realizację projektów
Gniewy Wolosiewicz ­ książ-
stąpily jakieś zmiany w licz-
związanych z dzialalnością kultural-
logiczną udzieloną nam przez Pola-
osób czasowo przesiedlonych, a nasi
bach Towarzystwa?
kę z autografem ukraińskiego
ków po rozpoczęciu wojny.
no-oświatową Towarzystwa: nie od-
lekarze zapewniają im opiekę me-
badacza i publicysty Jaroslawa
bywają się zajęcia z nauki języka pol-
Wojna dotknęla polską spoleczność
dyczną: znacznie wzrosla ilość pracy.
Niewątpliwie  Ukraina  jest
Sumyszyna ,,Polska tożsamość
skiego i historii ze względu na brak
Chcialybyśmy opowiedzieć o rodzi-
Zakarpacia tak samo, jak inne. Nie
Polsce wdzięczna za pomoc
a rosyjska autokracja. Odcinek
nie naszej koleżanki Wiktorii, z za-
miejsca oraz wymogi stanu wojen-
znamy dokladnej liczby osób, któ-
i wsparcie. Jak mieszkańcy Za-
Podolski ", którą kupilem w tym
nego. Dzialalność Klubu Milośników
wodu jest lekarką. Od pierwszych dni
re wyjechaly do Polski, ale oczywi-
karpacia polskiego pochodze-
roku od autora. Ukraina i Pol-
Kina Polskiego zostala czasowo za-
ście liczba czlonków Towarzystwa
wojny wraz z mężem byla na froncie.
nia mogą podziękować swoim
skarazem!
wieszona, planowana wycieczka na
nieco się zmniejszyla. Przed wy-
Jej starsi rodzice zaopiekowali się jej
polskim przyjaciolom?
Przelęcz Legionów, miejsce pamięci
12-letnim synem. Na naszym ostat-
Strona Towarzystwa Kultury Polskiej
buchem wojny niestety pozbyliśmy
Staramy się odpowiadać na proś-
nim wrześniowym spotkaniu mąż
powstania legionów Marszalka Józe-
Zakarpacia (TPKZ) im. Gniewy Wo-
się lokalu, polska biblioteka czeka
by naszych polskich partnerów
fa Pilsudskiego, odwolana.
pani Wiktorii z synem byli gośćmi.
losiewicz http://tkpz.com.ua/
w wielkich kartonowych pudlach na
Aby byla woda i prąd
­ Ważne jest dla nas, aby
mieszkańcy mieli pitną wodę.
Iwanofrankiwskie
filtrów i pompowaniu wody do
Nawet w przypadku braku
przedsiębiorstwo
sieci miejskiej.
prądu zapewnimy podawanie
Generator, zgodnie ze swo-
wody do 2-3 piętra. Mieszkań-
komunalne
imi parametrami i mocą, może
cy wyższych pięter będą mogli
,,Wodoekotechprom"
nabrać u sąsiadów wodę przy-
dzialać przez 20 godzin na
otrzymalo od polskich
dobę. Następne 4 godziny slu-
datną do picia i gotowania ­
kolegów generator,
żą do ,,odpoczynku" urządzenia,
podkreśla Ruslan Marcinkiw,
dzięki któremu można
mer miasta. Wprawdzie od razu
a potem znów jest gotowy do
w razie awarii podawać
dodaje, zwracając się do miesz-
dzialania.
kańców miasta, by mieli zapas
mieszkańcom miasta
Wedlug Wolodymyra
wody technicznej, bo toczy się
wodę.
Sisaka, dyrektora
wojna i trudno jest przewidzieć
dzialania agresora.
kompleksu uzdatniania
SABINA RÓŻYCKA
wody, generator zostal
Obecnie opracowywany
­ Mamy generator, który
już przetestowany.
jest schemat dowozu
pozwala na awaryjne zasilanie
Dyrektor twierdzi, że
urządzeń odkażających wodę
wody i montaż
takie urządzenie jest
w naszym przedsiębiorstwie
Obecnie, z powodu ataków
w celu oszczędzania prądu. Co
specjalnych hydrantów,
bardzo potrzebne do
­ wyjaśnia Witalij Sawenko,
rosyjskiego agresora, uszko-
wówczas będzie z uzdatnia-
aby w wyjątkowych
dzialalności calego
dyrektor przedsiębiorstwa. ­
dzonych zostalo wiele obiektów
niem wody? Przekazany agre-
okolicznościach ludzie
miasta i kilku wiosek
Ten generator możemy wyko-
energetycznych.  Przewidy-
gat jest w tej sytuacji bardzo
nie byli pozbawieni wody.
wokól.
rzystywać przy oczyszczaniu
wanewylączenia zasilania
pomocny.