43

nr 23­24 (411­412) |20.12.2022­16.01.2023

Z przedwojennej prasy

www.kuriergalicyjski.com

Humor

żydowski

Kandydat do stanu malżeń-

skiego pyta szadchena:

­ Czy dziewczyna jest ladna?

­ Ladna i bogata.

­ Ile setek rubli ma w posagu?

­ Tyle, ile lat.

­ A ile ma lat?

­ Dwadzieścia.

­ Wie pan, panie Majer, ona

PLASKORZEŹBY NA WSCHODNIEJ ŚCIANIE BUDYNKU SZKOLY

jest trochę dla mnie za mloda.

Seminaryum nauczycielskie

Biblioteka uczennic:

***

stypendyum imienia Zofii Strzalkowskiej,

rodzinnym. Niech nam wolno będzie na

żeńskie,

W Berdyczowie istnial nie-

przeznaczonem dla niezamożnych uczennic

tem miejscu podać kilka ustępów wyjętych

Z końcem roku szkolnego 1911/12 po-

gdyś bardzo popularny w ży-

Zakladu, jako o materyalnym tej wdzięcz-

z prawem publ. i wydawania patentów

z przemówień wygloszonych podczas inau-

siadala biblioteka 1.425 dziel w języku

dowskich sferach kupieckich

ności wyrazie.

dojrzalości. Zorganizowane wedlug pla-

guracyi, gdyż są one zupelnem nieraz odbi-

polskim i 285 dziel w językach innych.

hotelik. W dni targowe ów dom

Imieniem senatu Uniwersytetu lwow-

nów państwowych, jest jednak jedynem

ciem myśli przewodnich przyświecających

W roku bieżącym przybylo 50 dziel.

zajezdny wypelniony bywal do

skiego zlożyl Przelożonej życzenia prof.

seminaryum polskiem, które ksztalci w 2

organizatorce i pracy zakladu.

Gabinet fizykalny:

ostatniego miejsca. Zdarzalo się

Dr. Finkel.

językach wykladowych, polskim i ruskim,

Po wręczeniu przez Radcę Zachary-

nawet nierzadko, iż dwaj goście

Przemawialy następnie trzy reprezen-

nie będąc utra- kwistycznem. Cztery lata

W ciągu roku szkol. 1910/11 zakupiono

ewicza kluczy nowego gmachu i zlożeniu

sypiali w jednym lóżku.

tantki b. uczennic, jedna imieniem pracu-

trwające kursa nauki są tak przeladowane

za pośrednictwem firmy Pfitzner Ska kom-

życzeń ,,aby liczne pokolenia wykorzysty-

Icek i Morduch, pośrednicy

jących naukowo, druga w imieniu tych,

obowiązkowym materyalem, że wyma-

pletny gabinet fizykalny, nabyto ponadto dla

waly te dobra wiecznie".

handlowi, spędzają tak wla-

gają bardzo starannego przygotowania

zakladu duży skioplikon za cenę 600 koron.

które oddaly się zajęciom praktycznym,

Ks. arcybiskup Teodorowicz: ,,Wiele

śnie noc na wspólnym wąskim

kandydatek.

trzecia nauczycielka wiejska imieniem

potrzeba bylo sily duchowej, by gmach

Gabinet historyi naturalnej:

lóżku. Okolo pólnocy Morduch

Dlatego też zaklad zamierza otworzyć

wychowanek seminaryum nauczyciel-

ten wznieść, wiele pracy ducha, by rzesze

wstaje z lóżka.

skiego. W końcu zlożyli życzenia delega-

mlodzieży doń przyciągnąć. Musial tu prze-

Z końcem roku szkolnego 1911/12

Dwuletni kurs

­ Dokąd idziesz? ­ budzi się

ci Tow. nauczycieli szkól wyższych, Tow.

wodzić ideal: przez naukę slużba ojczyźnie,

obejmowal inwentarz tego gabinetu 320

przygotowawczy

Icek.

pedagogicznego i Tow. szkoly handlowej.

sila do tej slużby w slużbie bożej. Na pod-

numerów okazów zoologicznych, bota-

do seminaryum,

­ Idę obrócić się na prawy

Imieniem przelożonej, która nie mogla

stawie dotychczasowej pracy zakladu moż-

nicznych i mineralnych. Liczba numerów

bok...

o ile zglosi się odpowiednia ilość uczennic,

przemówić, podziękowal za wyrażone ży-

na mieć przeświadczenie, że te hasla będą

inwentarza z końcem roku szkolnego

***

który pozwoli później poglębić materyal

czenia dyrektor Bogusz.

mu i nadal przyświecać. Niech uczennice jak

zwiększyla się do 350. W nowym budynku

Kupiec  zbożowy  nocuje

naukowy i da możność gruntownego, fa-

pszczoly skrzętne miód wiedzy z różnych

otrzymal gabinet osobne pomieszczenie.

Program pracy,

w przydrożnej karczmie. Ponie-

chowego i metodycznego przygotowania

brany kwiatów, skladają na jeden wspólny

Gabinet

waż kradzieże w tej okolicy nie

kandydatek zawodu nauczycielskiego.

plastr tradycyi narodowej. Podziw budzi

jaki zostanie wprowadzony już w roku

geograficzno-historyczny:

należą do rzadkości, pozostawia

I na tym stopniu przeprowadzoną będzie

uczelnia, tak wszelka potrzeba duchowa

szkolnym 1913/14.

przy koniach na straży woźnicę

idea koedukacyi.

materyalnie przewidziana. Pojmujcież na-

Po odnowieniu i przesortowaniu posia-

Ogródek dziecięcy.

Ajzyka.

ukę w tych szczęśliwych warunkach jako

danych dawniej map i okazów, zakupiono

Szkola sztuki stosowanej

Okolo pólnocy kupiec wstaje

szczytny obowiązek, a milość pracę wam

treść zaś odpowiadać będzie doslownie

w b. roku szkolnym 1 duży globus rozkla-

i podchodzi do okna:

prowadzona przez P. Maryę Tomaszew-

umili. Przez naukę kobieta ulatwi sobie po-

nazwie, gdyż zaklad ma możność zapew-

dany, 13 map ściennych,

­ Ajzyk, czy ty śpisz?

ską wchodzi obecnie w sklad instytucyi

slannictwo życiowe -- będzie mogla wladać

nienia dziecku 5--7 letniemu warunków

Gabinet posiada obecnie 39 map do

­ Ja nie śpię.

zakladu.

nie tylko sercami ale i umyslami, a wlaści-

swobodnego rozwoju, rozporządzając du-

nauki geografii, 14 map do nauki historyi,

­ A co ty robisz?

we jej poslannictwo w wiązaniu umyslu

żym ogrodem i posiadając odpowiednio

gipsowe mapy plastyczne (reliefy) i 6-ste-

Szkola gospodarstwa

­ Ja myślę.

i serca.

ukwalifikowane sily nauczycielskie. Za-

reoskopów z 270 fotografiami.

domowego

­ O czym ty myślisz?

bawy i gry ruchowe, śpiew, muzyka, odpo-

Oprócz tego atlasy geograficzne An-

Dyrektor Zakladu prof.

­ Myślę o tym, gdzie się po-

przygotowywać będzie kobietę do prak-

wiednie wiekowi zajęcia ręczne, wypelnia

dreego i Vidal-Lablache'a i atlas historycz-

Bizoń, mówil o ideach

dziewa ziemia z wykopanych

tycznego życia jako gospodynię i matkę.

program.

ny Droysena.

dolów.

Obejmie ona wszystkie dzialy gospodar-

Przyjmowane będą dzieci obojga plci,

W br. otrzymal gabinet nowe urządze-

przyświecających

­ Dobrze, ty myśl dalej...

stwa domowego miejskiego i wiejskiego, jak

ażeby jak najwięcej upodobnić ,,ogródek"

nie na przechowywanie map i obrazów.

zakladowi,

Po uplywie godziny zanie-

kucharstwo, ogrodnictwo, hodowla drobiu,

do życia rodzinnego w takich warunkach.

o usilowaniach

Zbiór modeli i wzorów

pokojony kupiec znów wszczy-

szycie, pranie i prasowanie, rachunkowość

W dalszym ciągu istnieć będzie

nawiązania pracy

do rysunków

na rozmowę z woźnicą:

(buchalterya) itd. Zadaniem będzie przygo-

w zakladzie:

wychowawczej do

­ Ajzyk, czy ty śpisz?

towywanie kwalifikowanych sil nauczyciel-

Z koncem roku szkolnego posiada mo-

wielkiej tradycyi,

Czteroletni kurs szkoly

­ Ja nie śpię.

skich dla szkól gospodarczych.

deli ­ 147 sztuk i wzorów ­ 141 sztuk.

ludowej, z prawem publ.

­ A co ty robisz?

jaką przekazala nam

Szkola muzyczna.

Urządzenie sali

­ Myślę.

będącej zarazem szkolą ćwiczeń dla se-

Komisya edukacyjna

gimnastycznej

­ O czym ty myślisz?

minaryum nauczycielskiego. Obejmie on

Zaklad uznaje doniosle znaczenie

i dziela wielkich

­ Myślę o tym, gdzie się po-

okres nauki przygotowawczej do szkoly

nauki muzyki, jako jednego z najważniej-

zostalo zakupione jeszcze w r. 1910/11.

reformatorów

dziewa dym, co ulatuje z komina.

średniej. Celem tej szkoly będzie budzenie

szych środków wychowawczych, który

W br. szkolnym zakupiono wiele przyrzą-

polskiego szkolnictwa.

­ Dobrze, ty myśl dalej...

zainteresowania dzieci we wszelkich kie-

rozwija w mlodzieży nie tylko zmysl pięk-

dów do gier i zabaw ruchowych.

Przed świtem kupiec po raz

runkach. I na tym stopniu przeprowadzoną

na, ale na ogól ksztalci myśl i uczucie.

Fizyczny rozwój mlodzieży.

trzeci podchodzi do okna:

będzie idea koedukacyi.

Imieniem grona nauczycielek Zakladu

Dlatego otwiera kursa dla dzieci do lat 5

­ Ajzyk, czy ty śpisz?

mówila P. W. Hozerowa o idealach, jakie

metodą Pape-Carpentier, kursa przygoto-

Zaklad zwracal zawsze

Szkola średnia,

­ Ja nie śpię.

przyświecają uświadomionej kobiecie pol-

wawcze, niższe, średnie i najwyższe:

baczną uwagą na to,

­ A co ty robisz?

skiej i o dziedzinach pracy, które się przed

a) ­ nauki gry na fortepianie,

8-letnie gimnazyum

­ Myślę.

aby uczennic spędzaly

b) ­ nauki gry na organach,

nią otwierają.

z prawem publ.

­ O czym ty myślisz?

Imieniem J. E. P. Namiestnika Korytow-

c) ­ śpiewu solowego i chóralnego,

przerwy między lekcyami

­ Myślę o tym, że calą noc

skiego i Rady szkolnej krajowej przemówil

d) ­ gimnastyki rytmicznej,

i odbywania egz.

na świeżem powietrzu.

czuwalem, więc gdzie się po-

Radca dw. Okęcki, skladając gorące życze-

wraz z przedmiotami uzupelniającymi,

W pogodne dnie na boisku

dojrzalości. Od kl.

dzialy nasze konie?!

nia pomyślnego rozwoju zakladowi ,,by

dyktatem muzycznym, śpiewem chóral-

bawily się uczennice

III. rozdziela się na

***

nadal rosly owoce pracy pedagogicznej

nym, teoryą i harmonią muzyki, kontra-

podczas przerw

gimnazyum klasyczne

Zrozpaczona polowica mówi

i zaslugi przed Bogiem i spoleczeństwem".

punktem, estetyką muzyczną.

skakaniem przez sznur,

do męża:

i gimnazyum realne

gonitwą, graly w dyabolo,

O uczuciach, jakie

Internat.

­ Wiesz, Mojsze, w tym ty-

(zamiast greki jęz.

serso, pilkę itd.

się budzą w sercach

godniu nie dalam jajek do cha-

Dla uczennic zamiejscowych, lub zmu-

nowożytne). Poza

ly szabasowej. Jajka ostatnio

szonych do mieszkania poza domem istnieje

wychowanek Zakladu,

są bardzo drogie. Tak niedaw-

obowiązującym

w zakladzie internat pomieszczony w od-

Co soboty po poludniu urządzano, o ile

mówila uczennica kl.

no jeszcze jedno jajko koszto-

powiednio urządzonych ubikacyach II. i III.

pogoda pozwalala, wycieczki poza miasto

programem

VIII. R. Troczyńska,

walo kopiejkę, a teraz placi się

piętra nowego budynku. Za oddane wycho-

(Pohulanka, Zubrza, Pasieki, Żelazna Woda,

przyrzekając ich

państwowym

na rynku po trzy kopiejki za

wanki bierze zaklad pelną odpowiedzialność

Lesienice). Wycieczki odbywaly się pod

imieniem wierność

wprowadzone będą

sztukę...

i poświęca im szczególną opiekę i troskliwość.

opieką kilku nauczycielek, zabawami kie-

wszczepianym w mlode

­ Aj, aj, aj! ­ zdumiewa się

Oplata za utrzymanie, konwersacyę,

rowali prof. Lewicki i Pannenko. Liczba

niektóre przedmioty

mąż. ­ Popatrz no, ja nie wie-

serca cnotom milości

pomoc w naukach i kąpiele wynosi rocz-

uczennic biorących udzial wynosila zawsze

mające praktyczne

dzialem, że kury są takie mą-

nie 1000 koron, osobno czesne za naukę

ponad 100 -- w wielkiej wycieczce urządzo-

Boga i Ojczyzny.

znaczenie dla kobiet.

dre! Po kopiejce nie oplaca im

szkolną i lekcye muzyki. Uczennice dostają

nej 15. maja do Zubrzy wzięly udzial prawie

Istnieje także myśl

się znosić jajek, ale za trzy ko-

Imieniem Rodziców uczennic przemó-

wszystkie meble i kompletny serwis.

wszystkie uczennice Zakladu.

piejki to się niosą!

wila P. Dekańska, wyrażając wdzięczność

utworzenia szkoly

Szkola byla wyposażona w Zbiory

za pracę dla dobra mlodzieży i oznajmiając

Zostala zachowana oryginalna

WYBÓR

rzemiosl.

naukowe:

o ufundowanem przez Komitet rodzicielski

pisownia

KRZYSZTOF ŻMUDA