11

nr 11 (423) |16­29.06.2023

Rozmowy Kuriera

www.kuriergalicyjski.com

Prywatna wojna Polaka z Putinem

Dodać  należy,  że  uczestnicy

,,Triathlonu" w trakcie poszczególnych

etapów mieli okazję wysluchać wykla-

dów polskich i ukraińskich znawców

Ze SLAWOMIREM

u przyjaciól mojego kolegi z bata-

tematu architektury międzywojnia,

lionu Azow. Tam po raz pierwszy

a także uczestniczyć w wyjazdach do

WYSOCKIM

dotknąlem i uslyszalem tę wojnę,

Lucka, Równego i Zamlynia, gdzie od-

rozmawia ARTUR ŻAK.

bo w 2015 roku w Mariupolu pilem

byly się konkurencje drugiego etapu

Siedzimy teraz w wyjątkowym

wódkę z Azowcami, gdy jeszcze kilka

,,Triathlonu".

czasie i w wyjątkowym miej-

kilometrów od nas toczyly się ciężkie

SERGIJ POROWCZUK

scu, a mianowicie przy Bazy-

walki o utrzymanie Mariupola w rę-

SLOWO POLSKIE

lice Metropolitalnej pw. Wnie-

kach ukraińskich.

Uroczystości majowe

bowzięcia Najświętszej Maryi

w Malinie

Panny we Lwowie. Mamy też

Coraz częściej slyszy się w Pol-

wyjątkowego gościa. Dzień do-

sce (zaznaczę, że jest to oczy-

Środowisko polskie w miasteczku

bry Slawku.

wiście margines), haslo, że to

Malin na pólnocy obwodu żytomierskie-

nie jest nasza wojna. Co po-

Klaniam się wszystkim czytelnikom

go, po przerwie związanej z wojną, powo-

wiedzialbyś ludziom, Polakom,

Kuriera Galicyjskiego.

li odnawia swą aktywność. Z inicjatywy

którzy próbują przekonać in-

czterdziestego roku w Charkowie zo-

powiedzieć, że znalem. Jest to już spe-

prezesa miejscowego Stowarzyszenia

Siedzimy sobie tutaj przy kaw-

nych Polaków, że ta wojna nie

stal rozstrzelany brat mojego dziad-

cyfika tej wojny, że wielu z tych, któ-

Polaków im. H. Sienkiewicza Katarzyny

ce, w przyjemnej letniej atmos-

jest wojną polską?

ka, 26 letni Klemens Wysocki, który

rym pomagalem, niestety nie będę już

Rudenko organizowana zostala uroczy-

ferze, ale przed chwilą, dosyć

byl nauczycielem na terenach daw-

mógl więcej pomagać. Ale są ciągle

Ta wojna toczy się na naszym po-

stość z okazji świat majowych.

niedawno wrócileś z miejsc,

nej wschodniej Rzeczpospolitej we

nowi, którym będę pomagal.

dwórku, po prostu na naszym ogródku

Obchody zainaugurowalo spotkanie

gdzie tak spokojnie nie jest.

wsi Nieńkowicze na pińszczyźnie,

przed domem. Pamiętam, jak kiedyś,

konsula generalnego RP w Winnicy Da-

Gdzie byleś ostatnio?

Wrócileś z kolejnego wyjaz-

kolo Pińska, kolo Mroczy. Teraz jest

przy wódce, jeden z moich ukraiń-

miana Ciarcińskiego z przedstawiciela-

du do swoich przyjaciól z ba-

Jeżdżę na trasie Lublin ­ Lwów ­

to na granicy polsko bialoruskiej.

skich kolegów powiedzial: ,,Jeszcze

mi wladz lokalnych. Wspólną modlitwą

talionu czeczeńskiego imienia

Charków ­ Bachmut. Chociaż teraz

Rozpocząl tam pracę w 1936 roku.

Polska nie zginęla, póki my żyjemy".

w kościele pw. św. Anny kontynuowano

Szejka Mansura. W jakich oko-

nie Bachmut a okolice, Bachmutu.

W 1939 zostal pojmany przez Rosjan.

uroczystość z udzialem gości z Winnicy,

Chodzilo mu o to, że oni

licznościach ich poznaleś? Jak

Ostatni rok mojego życia to 25 wy-

Walczyl jeszcze we wrześniu na te-

Kijowa i Żytomierza. M.in. swą obecno-

tu utrzymują tę wojnę

to się stalo, że Polak pomaga na

jazdów na Ukrainę. Od początku maja

renach wschodnich. Zostal umiesz-

ścią uroczystość zaszczycila Maria Siw-

wojnie Ukrainy z Rosją, wspól-

zeszlego roku, na bieżąco, caly czas

czony w obozie w Bielsku i tam wio-

ko ­ dyrektor Domu Polskiego w Kijowie.

z daleka od naszych

pracując z Czeczenami?

staram się być i jak tylko mogę poma-

sną 1945 roku zostal zamordowany.

Wzruszającą i patriotyczną homilię

granic. Ta wojna

gać Ukrainie.

Po otwarciu cmentarza katyńskiego

Kontynuuję tradycje polskich Tata-

wyglosil proboszcz parafii ks. Krzysz-

wcześniej czy później

w Charkowie byl to staly cel mojej

rów, chociaż nie jestem może do końca

tof Dulęba. Dzieci, którzy uczą się przy

moglaby przenieść się

Ta pomoc, z którą przyjeżdżasz,

pielgrzymki rodzinnej 17 września.

związany z nimi, ale wiem, że wśród

Stowarzyszeniu języka polskiego, recy-

na moje podwórko.

jest to pomoc dla cywilów.

Więc związany jestem z Ukrainą od

Polaków są także polscy Tatarzy, od

towaly patriotyczne wiersze, a dziecię-

Krasnystaw, w którym

Czy dzialasz w jakiś innych

ponad 20 lat, a tak naprawdę od 80, bo

siedemnastego wieku mieszkający

cy zespól czeskiej spoleczności powital

obszarach?

nie lubię ruskich od pokoleń. Zresztą

w Polsce. Poznalem w maju ubieglego

mieszkam, leży tylko 70

obecnych czeską piosenką ludową.

Pomagam glównie ludziom walczą-

mam to w genach, nie mogę ich lubić,

roku glównego muzulmańskiego ka-

W ramach uroczystości odbyla się

kilometrów od granicy.

zwyczajnie nie mogę. Wojna z Ro-

cym na froncie, więc to jest pomoc

pelana Ukrainy, który zapoznal mnie

prezentacja książki ,,Polacy Malinsz-

To miasto bylo bombardowane

sją to coś, co jest zapisane w moich

w zakresie pomocy humanitarnej, ale

z czeczeńskim batalionem. Dostalem

czyzny: spojrzenie przez wieki", która

i niszczone w czasie pierwszej woj-

genach i jest przekazywane z poko-

tylko militarnej. Wspólpracuję z ba-

wtedy od niego bojową naszywkę ba-

ukazala się jeszcze w 2021 roku, lecz nie

ny światowej dwa razy przez Rosjan.

lenia na pokolenie - nienawiść do

talionem czeczeńskim imienia Szejka

talionu i tę naszywkę caly czas noszę

byla przedstawiona spoleczności. Wy-

Mojego dziadka w 1944 roku Rosjanie

nich. Gdy 28 marca ubieglego roku

Mansura, z Ukraińcami oraz Polakami

z dumą na swoim mundurze i nigdy jej

danie zawiera materialy historyczne

chcieli zabrać i wywieźć na Sybir. 22

Rosjanie zbombardowali cmentarz

walczącymi tutaj na tej wojnie. Staram

nie zdejmuję. Przez kontakt z Hadżi

o życiu Polaków na terenach Malinsz-

lipca przyszli po niego i ocalal tylko

katyński, jedna z tych bomb central-

się ich zaopatrywać we wszystko co

Muratem uzyskalem kontakt z ba-

czyzny w okresie od XIV wieku do dziś.

dlatego, że zapytali go, gdzie mieszka

nie trafila w miejsce, które bylo upa-

jest potrzebne: od butów po helmy, ka-

talionem, a że batalion ten jest bata-

Atutem książki są wspomnienia autorów

Wesolowski, bo nie wiedzieli, z kim

miętnione nazwiskiem Wysocki. Są

mizelki i wyposażenie wojskowe. Tym

lionem ochotniczym, więc potrzebuje

oraz innych znanych osobistości o losach

rozmawiają. Dzięki temu ja jestem na

tam 4 tysiące nazwisk, po prawej i le-

się zajmuję od ponad roku. Regularnie

bardzo dużej pomocy. Niewielką po-

swych polskich rodzin. Autorzy pięknie

tym świecie. Babcię zabrano do ubec-

wej nazwiska zostaly nienaruszone,

przywożę pomoc na swoich plecach.

moc uzyskuje od ukraińskiej armii.

dziękowali za wsparcie tej inicjatywy

kiej katorgi na trzy tygodnie. Bab-

a bomba trafila centralnie w miejsce

Przez ostatni rok, a dokladniej przez

Wszystko, czym walczą, to jest albo

konsulowi Damianowi Ciarcińskiemu.

cia byla wtedy w szóstym miesiącu

z nazwiskiem Wysocki. Gdy trafili

ponad 13 miesięcy, bo już powoli tra-

sprzęt zdobyczny na Rosjanach, albo

Po części oficjalnej odbyla się wy-

ciąży. Dziadek do polowy 1945 roku

w Klemensa, ta wojna stala się moją

cę rachubę czasu, przywiozlem okolo

modyfikowane różnego rodzaju rze-

cieczka do muzeum Mikluchy Makla-

siedzial w lesie. Zostal trochę przez

wojną personalną. Tak, to jest moja

trzech ton tego typu sprzętu.

czy. Widzialem w batalionie wyrzut-

ja na terenie kolegium leśniczego oraz

przypadek Żolnierzem Wyklętym.

personalna wojna z Putinem i będę ją

nię przeciwpancerną zrobioną z ga-

spotkanie integracyjne w siedzibie

Faktycznie, imponujący wy-

Po tym co widzialem w Charkowie, co

prowadzil do końca. To jest mój wla-

śnicy przeciwpożarowej, w której do

Stowarzyszenia.

nik. Sprzęt kosztuje, kosztuje

widzialem w Bachmucie, jak zdewa-

sny wybór, więc do momentu zwy-

środka byl wsadzony trotyl wycią-

SLOWO POLSKIE

również logistyka. Jak pozy-

stowany jest Izium i Borodianka, po

cięstwa, będę ją kontynuowal z po-

gnięty z miny. Wlaśnie im pomagam,

Nie jesteśmy w stanie

skujesz fundusze na pomoc?

tym co Rosjanie wyczyniali pod Ki-

mocą swoich przyjaciól. Stać mnie na

bo jest to pomoc, którą wiem komu

przewidzieć konsekwencji

jowem, czy też na terenach wyzwo-

to i calym swoim sercem jestem za-

Jakby to powiedzieć? Powiem tak, jak

daję. Mówią o mnie ,,mój brat", tak

wysadzenia tamy w Nowej

lonych na charkowszczyźnie, ja wi-

angażowany w ten konflikt, dlatego

na to pytanie odpowiedzialby mój

mówią. Nie jestem muzulmaninem,

Kachowce

dzialem te groby i trupy i wiem, że nie

dziadek: urodzilem się milionerem.

pomagam.

ale staram się zawsze zachowywać

chcę aby to przyszlo do Polski. Wiem

W tej chwili uzyskalem kontakt

Trochę śmieszne, ale pracowalem

tak jak oni. Spędzilem z nimi prawie

W nocy 6 czerwca wspólczesna

też, że tylko dlatego, że Ukraina po-

z Polskim Korpusem Ochotniczym.

przez lata w Londynie. Mieszkalem

caly ramadan, więc przestrzegalem

historia Ukrainy zostala naznaczona

trafi stawiać opór Rosjanom, to do nas

Spotkalem się z dowódcą i też będę

w Londynie przez prawie 25 lat, więc

postu w czasie ramadanu. Tak samo

kolejną katastrofą, której konsekwen-

nie przyjdzie. To już bylo, nie raz się

im pomagal . Każdy wyjazd to nowe

na początku wojny mialem oszczęd-

jak oni pościlem, będąc wtedy na te-

cji nie jesteśmy w stanie przewidzieć.

zdarzalo w polskiej historii. Od upad-

możliwości pomocy. Nie ograniczam

ności. Te wlaśnie oszczędności prze-

renach pod Bachmutem. To nie jest

Ta zbrodnia wojenna zagraża życiu

ku powstania kościuszkowskiego to

się do mojego czeczeńskiego bata-

znaczylem na cele wojskowe. Mam

tak, że jeśli wejdziesz między wrony,

i bezpieczeństwu nie tylko Ukraiń-

wszystko się zdarzalo. Historycznie

pewne dochodyw Polsce z wynajmu

lionu, pomagam również znajomym

musisz krakać jak i one, bo to nie są

ców, ale także calej Europy ­ napisal

co trzecie pokolenie walczylo z Ro-

ze Lwowa, którzy walczą na froncie.

domu, więc nie potrzebuję bieżących

żadne wrony, a ja nie kraczę. Szanuję

przewodniczący Konferencji Episko-

sjanami. Od powstania listopadowe-

Za każdym razem jest ktoś nowy,

dochodów. Jednocześnie staram się

i poznaję ich kulturę. W moim domu

patu Ukrainy bp Witalij Skomarowski

go, styczniowego, wojny polsko bol-

komu mogę pomóc. Możliwości są

pozyskiwać pewne fundusze przy

zawsze byl Koran. Od 1986 roku mia-

w odpowiedzi na zniszczenie przez ar-

szewickiej, w której też brali udzial

niewyczerpane. Trochę wyczerpują

wspólpracy z bliskimi znajomymi.

lem tę książkę i często ją podczyty-

mię rosyjską zapory elektrowni wodnej

moi przodkowie, po Powstanie War-

się możliwości zalatwiania sprzętu,

Lecz zasadniczo są to moje wlasne

walem, a teraz mam ją zawsze ze sobą.

w Nowej Kachowce.

szawskie i zajęcie terenów wschod-

ale przy dużej pomocy ludzi z Polski,

pieniądze, pieniądze, które kiedyś

W Charkowie możemy czasami pro-

Bp Witalij Skomarowski zaapelo-

nich 17 września 1939 roku nic się

mialem przeznaczyć na wyremon-

którzy przysylają mi jakieś mundury,

wadzić dyskusje religijne. Chlopacy

wal o modlitwę za tych, których ,,życie

nie zmienilo. Oni naprawdę rabują,

sprzęt z demobilu, daję radę. Chcial-

towanie domu. Dom stoi, będzie stal,

wiedzą, że ja nie do końca zostanę,

jest zagrożone z powodu gwaltownego

gwalcą i są niczym hordy. Hordy ro-

bym podziękować wszystkim moim

a remont się przeciągnie w czasie.

jakby to powiedzieć, wyznawcą ich

wzrostu poziomu wody, za wszystkich,

syjskie, które jeśli staną na Bugu, bę-

polskim znajomym, którzy są czasem

Mam nadzieję, że już niedlugo będę

religii, ale mamy naprawdę sporo

którzy zostali zmuszeni do ewakuacji

dzie to tylko kwestią lat, może dzie-

tylko znajomymi z Facebooka. Oni

mógl znowu zacząć remont mojego

tematów na nocne rozmowy i są to

w obliczu niebezpieczeństwa".

sięciu, a może piętnastu, a może tylko

też naprawdę, bardzo mi pomagają

domu. Po prostu z wlasnych pienię-

rozmowy o życiu, rozmowy o religii.

Biskup poprosil też o modlitwę za

dwóch lat, gdy oni zaczną testować.

i za każdą paczkę, która teraz przy-

dzy już kilkaset tysięcy zlotych wy-

Znam medyków, którzy tam dzialają

ratowników, wolontariuszy i organiza-

Musimy naprawdę zrozumieć, że jeśli

lożylem na tę wojnę.

chodzi na paczkomat Krasnegosta-

na froncie. Jednym z nich jest Said,

cje charytatywne wspierające poszko-

chcesz pokoju, szykuj się do wojny. Ta

wu, szczerze dziękuję. Wszystkie te

czyli glówny mufti Ukrainy, który

dowanych: ,,Nie poddawajmy się stra-

Muszę przyznać, że to wyjąt-

lacińska sentencja ,,si vis pacem, para

rzeczy przekazuję do rąk wlasnych.

jeździ na front od początku tej fazy

chowi! Niech naszą bronią przeciwko

kowa sytuacja. Dlaczego aku-

bellum", jest aktualna od co najmniej

Nigdy niczego nie zostawialem na

konfliktu, bo ta wojna trwa od 2014

silom ciemności pośród różnych prób

rat Ukraina? Dlaczego udzial

dwóch tysięcy lat i musimy być na

żadnym magazynie. Wszystko odda-

roku. Pelnowymiarowa faza tej woj-

będzie modlitwa i uczynki milosier-

w tej wojnie? Dlaczego poma-

to gotowi. A teraz dziękujmy Bogu

ję bezpośrednio dla ludzi walczących.

ny, to tylko kontynuacja tego, co za-

dzia. Jeśli ktoś jest w stanie, może pod-

gasz ukraińskim żolnierzom?

i Ukrainie, że oni walczą i ta wojna

Moja pomoc jest związana z tym, że

częlo się w 2014 roku, a ja z tą wojną

jąć ofiarę postu lub cierpliwie znosić

jest tysiąc kilometrów od naszych

Jestem związany z Ukrainą rodzin-

ja pomagam ludziom, których znam,

związany jestem od 2015 roku, gdy

cierpienia".

domów, a nie w naszych granicach.

niestety w wielu przypadkach trzeba

nie od ponad 80 lat. Tutaj wiosną

po raz pierwszy bylem w Mariupolu

SLOWO POLSKIE