28

nr 11 (423) |16­29.06.2023

Kurier kulturalny

www.kuriergalicyjski.com

Polski Walt Disney

­ On po wojnie bardzo chcial tu wrócić ­

powiedziala Marzena Nehrebecka. ­ Nawet

byl raz, szukal rodziny, ale niestety nikogo

100-lecie urodzin Wladyslawa

już tutaj nie znalazl. Ja bardzo się cieszę, że

Nehrebeckiego (14.06.1923­

zobaczylam to miejsce. Dowiedzialam się

28.12.1978), polskiego

tutaj od Sergiusza, z którym się zaprzyjaź-

reżysera, scenarzysty, autora

nil, gdzie mieszkal. Dowiedzialam się też

komiksów, a także jednego

niesamowitej rzeczy, że tutaj z tej ziemi wy-

z pionierów polskiej animacji,

szlo bardzo wielu ludzi, którzy zaszli bardzo

ojca filmowego ,,Bolka i Lolka"

daleko. Mój ojciec jest jednym z nich. Jestem

obchodzono w Boryslawiu,

zachwycona tą ziemią.

jego rodzinnym mieście.

Marzena Nehrebecka dodala, że chce

rozpocząć studia na Akademii Sztuk Pięk-

też zobaczyć dawny Zaklad dla Sierot i Ubo-

nych, jednak nie bylo go stać na realizację

jednym z ojców zalożycieli naszego Stu-

i caly świat. Wladyslaw Nehrebecki jest

gich w Drohowyżu oraz chcialaby się do-

TEKST I ZDJĘCIE

marzenia. Ukończyl za to sporo kursów ar-

dia. Jest twórcą, który zostawil po sobie

wybitną postacią i tworzy nadal, nawet

wiedzieć, kto nauczyl tam rysować jej ojca.

KONSTANTY CZAWAGA

tystycznych. Dalej jego życie bylo powiąza-

trzysta filmów, w tym te najbardziej zna-

po śmierci. Zebraliśmy się tutaj jako duża

W ramach obchodów odslonięto w par-

­ Wladyslaw Nehrebecki urodzil się

ne ze Studiem Filmów Rysunkowych w Biel-

ne seriale, które rozslawily Studio Filmów

spoleczność i rozpoczynamy wspólpracę

ku miejskim instalację artystyczną poświę-

i mieszkal w tym mieście do 6 roku życia

sku-Bialej. W 1963 roku Telewizja Polska

Rysunkowych na calym świecie. Tak, że

między Boryslawiem a Bielskiem-Bialą. Tak

coną Wladyslawowi Nehrebeckiemu. Jest

przy obecnej ulicy Wesnianej (dawnej Lo-

wyemitowala pierwszy odcinek kultowej

tutaj obecność w tym dniu jest dla mnie

więc dzielo Nehrebeckiego jest wciąż żywe.

to krzeslo reżyserskie w postaci trzech ko-

ziny) ­ powiedzial dziennikarzowi Kuriera

już serii dla dzieci Bolek i Lolek. Przez 23

i obowiązkiem, i przyjemnością. Jest dla

Uczestnicy obchodów obejrzeli też wy-

lorowych olówków. To polączenie symboli-

Sergiusz Sylantiew prezes Regionalnego

lata nakręcono ponad 150 odcinków serii,

mnie najważniejsze, żeby być tutaj w dniu

stawę rysunków dziecięcych z postaciami

zuje reżyserskie, animacyjne i artystyczne

Towarzystwa Kultury Polskiej w Borysla-

a także dwa filmy pelnometrażowe. Pierw-

Wladyslawa Nehrebeckiego, w miejscu,

z kreskówek, a także instalację artystycz-

umiejętności twórcy, który stworzyl caly

wiu i jeden z pomyslodawców obchodów.

szy z nich, czyli ,,Wielka podróż Bolka i Lol-

gdzie się urodzil, w Boryslawiu. My nie

ną z biografią Nehrebeckiego i jego ory-

kolorowy świat swojego dzieciństwa uży-

Dwa lata temu razem z Igorem Roma-

ka", obejrzana zostala w polskich kinach

potrzebujemy specjalnej daty, żeby czcić

ginalnymi rysunkami Bolka i Lolka, które

wając jedynie olówków. Autorem projektu

niukiem, szefem Centrum Informacyjno-

przez okolo 9 milionów widzów. To rekord,

ważność postaci i ważność dokonań Wla-

przywiozla na wystawę Marzena Nehre-

instalacji artystycznej jest miejscowy arty-

-Turystycznego w tym mieście, nawiązali

którego nie pobila do tej pory żadna polska

dyslawa Nehrebeckiego. Codziennie o tym

becka, córka Wladyslawa Nehrebeckiego.

sta Pawel Delenkiewicz. Aleja prowadząca

kontakt z Marzeną Nehrebecką, córką

animacja. Jego kreskówki byly oglądane

pamiętamy.

Nie moglem jej nie zapytać, skąd się wzięli

do krzesla zostala ,,wylożona" kostką bru-

reżysera oraz gromadzili materialy o jego

przez miliardy mlodych i starszych widzów

Maciej Chmiel podkreślil, że filmy Wla-

Bolek i Lolek?

kową, a na ścieżce zainstalowano kod qr,

życiu i twórczości. Znaleźli też wsparcie

w ponad 100 krajach.

dyslawa Nehrebeckiego, które powstaly

­Zlożylo się na to kilka rzeczy ­ powie-

który pozwala odwiedzającym przeczytać

wladz lokalnych.

Za caloksztalt pracy Wladyslaw Neh-

jeszcze w ubieglym wieku, pozostają nie-

dziala Marzena Nehrebecka. ­ Po pierwsze

biografię Wladyslawa Nehrebeckiego.

Obchody 100-lecia Wladyslawa Neh-

rebecki zdobyl wiele prestiżowych nagród

śmiertelną klasyką polskiej animacji i do-

­ fascynacja ojca literaturą fantastyczną,

W tym dniu w Radzie miejskiej zo-

rebeckiego w Boryslawiu rozpoczęto 11

festiwalowych, między innymi w Oberhau-

brze, że są.

podróżniczą, również serialami, które le-

stalo oficjalnie podpisane memorandum

czerwca w Centrum Informacyjno-Tury-

sen, Vancouver, Sienie czy Bergamo.

­ Studio też pracuje nad tym, żeby

cialy w telewizji, jak również obserwacja

o wspólpracy między dwoma miastami:

stycznym. Przybyly tam wladze miasta,

Otrzymal również wiele odznaczeń. Byly

przywrócić im dawny blask poprzez re-

wlasnych dzieci. Bo mial dwoje takich lo-

Boryslawiem i Bielskiem-Bialą. Padla też

delegacja z Bielska-Bialej, goście ze Lwo-

to między innymi: Order Uśmiechu, Krzyż

konstrukcję cyfrową ­ mówil dalej. ­ Na-

buziaków w domu. Oni też bardzo chętnie

propozycja o nawiązaniu wspólpracy z ca-

wa i Drohobycza, przedstawiciele miejsco-

Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski czy

tomiast w tej chwili studio nie myśli o kon-

się bawili. Szczególowo obserwowal. Stąd

lym rejonem drohobyckim.

wych towarzystw polskich oraz Centrum

Zloty Krzyż Zaslugi.

tynuacji przygód tych dwóch bohaterów.

doświadczenie. On się urodzil w Borysla-

­ Chcemy polączyć miasta Bielsko Biala

Kultury Polskiej Odra-Niemen-Dniestr.

Zmarl 28 grudnia 1978 roku w Katowi-

Skupiamy się na nowych pomyslach, na

wiu i kiedy mial sześć-siedem lat, rodzice

i Boryslaw nie tylko poprzez artystę, który

Uroczystość poprowadzil Igor Romaniuk,

cach. Mial zaledwie 55 lat.

nowych postaciach.

oddali go sierocińca w Drohowyżu, Zakla-

stal się zalożycielem Studia Filmów Rysun-

który przedstawil życiorys Wladyslawa

Zachowanie pamięci o Wladyslawie

Boryslaw ponownie odkryl dla siebie

du dla Sierot i Ubogich. Zetknąl się tam też

kowych, ale chcemy też iść szerzej ­ wyja-

Nehrebeckiego.

Nehrebeckim w Boryslawiu i calej Ukra-

,,Bolka i Lolka", również dowiedzial się,

z przemocą rówieśniczą i dlatego na samym

śnil Szczepan Wojtasik, radny Rady miasta

W Boryslawiu nie pozostalo nawet

inie jest swoistym pomostem między

że ich twórcą byl urodzony w ich mieście

początku Bolek i Lolek to zbyt grzecznie nie

Bielsko-Biala. ­ Nie tylko w dziale kultury,

śladu po biednym domu mieszkalnym Neh-

kulturami ukraińską i polską, a postać

Wladyslaw Nehrebecki.

zachowują. On troszeczkę się utożsamial

ale i ekonomicznej, spolecznej. Bo miasto

rebeckich. Ojciec przyszlego polskiego fil-

artysty lączy nasze narody ­ podkreślano

­ Lolka i Bolka znam od dzieciństwa z te-

z Lolkiem, który byl krzywdzony. Bolek

Bielsko-Biala przyjęlo bardzo dużo uchodź-

mowca byl cieślą i z trudem wiązal koniec

w występach.

lewizji ­ powiedzial nam Igor Jaworski, mer

symbolizowal dla niego chlopca, z którym

ców z Ukrainy i swoim zaangażowaniem

z końcem. Rodzice zmuszeni byli oddać

Grażyna Staniszewska, polityk i dzia-

Boryslawia. ­ Byla to jedna z moich ulubio-

nie żylo mu się dobrze. Potem, oczywiście,

też pokazuje, że posiada potencjal takiej

malego Wladyslawa i jego starszą siostrę

laczka spoleczna przemawial po ukraińsku.

nych kreskówek, którą oglądalem z wielką

to się rozwinęlo i te dzieciaki się uspoko-

wspólpracy. Mam nadzieję, że prezydent

Janinę do sierocińca. W wieku 16 lat, po

Maciej Chmiel dyrektor Studia Filmów Ry-

przyjemnością i zawsze czekalem na nowy

ily. Bazą jak gdyby tego wszystkiego byla

naszego miasta odwiedzi Boryslaw w póź-

powrocie z sierocińca, Wladyslaw i jego

sunkowych w Bielsku-Bialej też zaimpono-

odcinek w telewizji. Chociaż to nie mialo

baśń, jakieś uniwersalne tematy, które byly

niejszym czasie i będzie też chcial z merem

rodzina osiedlili się w Drohobyczu, gdzie

wal publiczności, wyglaszając przemówie-

znaczenia, bo można bylo oglądać ten sam

ważne dla dzieci na calym świecie. Kiedyś

podpisać umowę, która będzie wiązać nasze

rozpocząl naukę w Średniej Szkole Tech-

nie w języku ukraińskim i rozpoczynając je

odcinek wiele razy, bo zawsze byl ciekawy.

przeczytalam taką analizę Bolka i Lolka zro-

miasta nie tylko poprzez umowy, ale przede

nicznej Towarzystwa Średniej Szkoly Tech-

recytacją wiersza Tarasa Szewczenki ,,To

To arcydzielo osoby, która urodzila się w Bo-

bioną przez polskiego filmoznawcę i on tam

wszystkim poprzez ludzi. Liczę na to. Je-

nicznej. Po wybuchu II wojny światowej

byly moje trzynaste urodziny".

ryslawiu, choć w czasach, gdy oglądalem

napisal jedno bardzo fajne zdanie, że Bolek

stem radnym Rady miasta Bielsko Biala już

zostal w 1941 roku przymusowo wyslany

­ Dla Studia Filmów Rysunkowych,

te kreskówki, nie moglem się tego nawet

i Lolek mogli być kolegami każdego dziecka

trzecią kadencję. Pracuję też w Komisji kul-

na roboty do Niemiec, pracowal na polach

które reprezentuję jako dyrektor tego Stu-

domyślać. Jest dla nas sprawą honoru, by

na świecie. Każdy oglądając tę bajkę nie

tury, więc dobrze się stalo, że tu przyjecha-

naftowych. W 1945 roku Wladyslaw Neh-

dia od lat dwóch, Wladyslaw Nehrebecki

ożywić te wszystkie postacie historyczne,

czul się jakoś odsunięty.

lem i będę mógl zobaczyć miasto rodzinne

rebecki trafil do punktu repatriacyjnego

jest postacią bardzo ważną ­ zaznaczyl

ludzi, którzy stworzyli siebie i calą epokę,

­ Czy Wladyslaw Nehrebecki bywal

Wladyslawa Nehrebeckiego ­ podkreślil

w Czechowicach-Dziedzicach.  Pragnąl

w naszej rozmowie Maciej Chmiel. ­ Jest

aby wiedzieli o nich mieszkańcy Boryslawia

w Boryslawiu? ­ zapytalem.

Szczepan Wojtasik.

Tramwaj linii turystycznej numer 129 na lwowskich ulicach

Pierwszy tramwaj elektryczny

pomidorami i zgnilymi jajkami. A niejaka

Olga Baczewska, rzeczniczka prasowa LKP

wyjechal na ulice Lwowa

pani Skorobecka, żona jednego z motorni-

Lwiwelektrotrans. A jeszcze tramwajarze

129 lat temu. Z tej okazji

czych, jak pisaly wówczas gazety lwow-

dzielnie walczyli w obronie miasta w każ-

na początku czerwca

skie, ,,zlożyla z odpowiednią gestykulacją

dym konflikcie, za co nieraz placili bardzo

w zajezdni tramwajowej

ofertę tramwajowi fizycznie niemożliwą

wysoką cenę. Niedawno podczas prac eks-

przy ulicy Gródeckiej odbyla

do zrealizowania". Wspomniana pani, za-

humacyjnych na Cmentarzu Lyczakowskim

się jednodniowa wystawa,

rzuciwszy na plecy spódnicę i pochylając

zostaly odnalezione szczątki dyrektora

na której zaprezentowano

się tylem do tramwaju, pokazala miejsce,

Miejskich Zakladów Elektrycznych. Polak

pojazdy, które niegdyś

gdzie ma być ,,pocalowana"­ opowiadal

z pochodzenia zostal rozstrzelany przez

jeździly w mieście. Uwagę

sowietów. Dziś kontynuują swe zbrodnie,

historyk. ­ Na początku tramwaje elek-

zwiedzających przykuwaly

tryczne we Lwowie jeździly innymi torami

zabijając Ukraińców. Więc mamy wspólny

te najstarsze, pięknie

niż tramwaje konne. I do pierwszego wy-

ból z braćmi Polakami i wspólną radość. Po-

odrestaurowane, jak również

padku doszlo po miesiącu pracy elektrycz-

winniśmy pamiętać o takich wydarzeniach

nowoczesne tramwaje, które

nego pojazdu, latem 1894 roku. Po tym in-

­ podsumowala Baczewska.

nadal slużą mieszkańcom

cydencie lwowski magistrat zadecydowal

Do organizacji wystawy tramwajów

8,5 hrywien. Dzisiaj we Lwowie funkcjonu-

to czas, kiedy panowaly negatywne ste-

Lwowa.

je 8 linii tramwajowych. Codziennie tram-

reotypy dotyczące elektryki, więc tram-

o uporządkowaniu zasad ruchu drogowe-

dolączyli liczni wolontariusze ­ zwykli

waje napędzane ,,magiczną silą" odbiera-

go ­ mówi Aristarchow.

lwowianie, którzy interesują się transpor-

waje przewożą ponad 150 tys. pasażerów.

Więcej z historii lwowskich tramwa-

Najdluższy kierunek tramwajowy to nr

no w ówczesnym Lwowie jako skandal.

tem elektrycznym. Wedlug 15-letniego

ANDRZEJ KOŃKO

jów można bylo się dowiedzieć podczas

Natomiast kierowcy konnych tramwajów

wolontariusza Andrija Czornego, lwowski

4 ­ lączy dworzec kolejowy i największe

uważali elektryczne wagony za wielkie-

wycieczki po Lwowie, trwającej okolo go-

transport elektryczny ­ tramwaje i trolej-

lwowskie osiedle ­ Sichów. Rozciąga się

Na wystawie można bylo zobaczyć je-

dziny. Chętni wycieczkowicze skorzystali

na 18 km.

go konkurenta. Historyk z Lwowskiego

busy, bardzo dobrze się rozwijają. Polą-

den z najstarszych tramwajów, wyprodu-

Miejskiego Muzeum Historycznego Alek-

z tramwaju pod symbolicznym numerem

czenia są praktyczne. Wagony mają WiFi.

W 1894 roku z okazji otwarcia Po-

kowanych w Polsce -- Sanok SW-1, który

sander Aristarchow opowiada, że z tym

129. Dla wielu osób byl to nie tylko sposób

wszechnej Wystawy Krajowej zacząl

Dzialają różne systemy lojalności i co

pamięta czasy II Rzeczypospolitej. Do Lwo-

na spędzenie czasu, ale także okazja do po-

kursować we Lwowie pierwszy tramwaj

traktowaniem elektrycznych pojazdów

najważniejsze ­ przejazd jest tańszy niż

wa trafil z Krakowa w pierwszym dziesię-

wiązaly się nieraz komiczne przypadki.

glębienia wiedzy o historii Lwowa. Dzięki

w autobusach czy marszrutkach. Obecnie

elektryczny. Dlugość pierwszego polą-

cioleciu XX wieku. To byla ,,zlota era" tram-

wystawie retro tramwajów lwowianie i go-

przejazd w lwowskim tramwaju kosztuje

czenia wyniosla 8,3 km ­ od Dworca Ko-

Przy ulicy Lyczakowskiej żony lwowskich

wajowa, gdy zawód motorniczego należal

lejowego do Parku Stryjskiego, gdzie znaj-

kierowców konnych tramwajów obrzuci-

ście miasta, przynajmniej na chwilę mogli

10 hrywien, a za bilet w autobusie trzeba

do jednego z najbardziej prestiżowych. Dziś

ly kiedyś pierwszy tramwaj elektryczny

zapomnieć o wojennej rzeczywistości.

zaplacić 15 hrywien. Kurs zlotego to 1 do

dowaly się glówne obiekty wystawy. Byl

można go porównać z pracą w IT ­ opowiada