14

nr 12 (424) |30 06.­27.07.2023

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Śladami slynnego burmistrza

Jak mawial Stalin ­

twierdzą, że swą nazwę ulica

nie otrzymala na cześć burmi-

,,o wszystkim decydują

strza, lecz wspominala podsta-

kadry". Można z tym

rostę Jana Kamińskiego, od-

twierdzeniem dyskutować,

ważnego obrońcę Stanislawowa

ale fakt pozostaje

przed Turkami w 1676 r. Jednak

faktem ­ Stanislawów

większości mieszkańców na-

w II polowie XIX w. mial

zwa zawsze kojarzyla się z bur-

mistrzem. Nawet w niektórych

szczęście do urzędników.

źródlach figurowala ,,ul. dr

Chodzi wlaściwie

Ignacego Kamińskiego". Nazwa

o jednego ­ burmistrza

utrzymala się do 1941 r., gdy

miasta Ignacego

Niemcy nazwali ulicę na cześć

Kamińskiego. W ciągu 18

gubernatora GG Hansa Franka.

lat swej dzialalności na

Dziś też nosi imię Franka, ale nie

tej posadzie wydźwignąl

tego, którego skazano w proce-

IGNACY KAMIŃSKI. PORTRET

sie w Norymberdze, lecz innego

miasto na trzecie miejsce

Z KSIĄŻKI ,,KSIĄŻKA

­ ukraińskiego pisarza Iwana

w Galicji. Stanislawów

PAMIĄTKOWA MIESZCZAŃSTWA

Franki.

ustępowal jedynie

POLSKIEGO W STANISLAWOWIE",

W 1874 r, będąc jeszcze na

miastom Lwów i Kraków.

1934 R.

posadzie burmistrza, Igna-

Ciekawe, czy pamiętają

Pomnik przynoszący

cy Kamiński wybudowal so-

o nim we wspólczesnym

pieniądze

bie elegancką dwupiętrową

Za sowietów o Kamińskim

kamienicę w centrum mia-

Iwano-Frankiwsku?

nie wspominano. Ale nie tylko

sta. Mieścil się tu hotel i inne

Sprawdźmy to.

o nim. Sowieccy historycy trak-

urzędy, a dzierżawę placo-

towali austriacką i polską prze-

no burmistrzowi do kieszeni.

IWAN BONDAREW

szlość miasta jako czasy ciemne

Mieszkańcy nazwali budy-

Toponimiczne wskazówki

i smutne, zaś pelnia szczęścia ­

nek ,,hotelem Kamińskiego".

Biografia Kamińskiego jest

jak twierdzili ­ przyszla dopie-

Chociaż po sześciu latach pan

dokladnie  przestudiowana,

ro w ,,zlotym wrześniu" 1939 r.

Ignacy sprzedal nieruchomość

więc nie będziemy się na niej

wraz z czolgami ,,wyzwolicieli".

z powodu tarapatów finanso-

zatrzymywać. Zaznaczę, że pan

O dzialaczach historii milczano,

wych, nazwa pozostala. Wla-

Ignacy stal na czele wladz mia-

bowiem w trendzie byli oprysz-

ściciele kamienicy zmienia-

sta w latach 1870-1888 i byl

kowie, dzialacze KPZU i party-

li się, ale dla ludności zawsze

chyba najdlużej urzędującym

zanci Kowpaka.

pozostawala ona ,,hotelem Ka-

burmistrzem. Już jako wice-

Taka polityka zaowocowala

mińskiego". Starsi ludzie pa-

powierzchowną wiedzą miesz-

burmistrz zacząl odbudowę

miętają tę nazwę sprzed wy-

POSTAĆ IGNACEGO KAMIŃSKIEGO, AUT. MYCHAJLO KOLODKO

miasta po straszliwym ,,mar-

kańców Iwano-Frankiwska na

buchu II wojny światowej.

miasto", popularne staly się

moladowym pożarze" w 1868

temat historii swego miasta. Ale

mieści się popularna kawiar-

W okresie sowieckim dzialal

r. i jako burmistrz zakończyl

z początkiem lat 2000. w stolicy

stare stanislawowskie pocz-

nia ,,Profiterole". Jej wlaści-

tu Teatr Lalek, a w 1993 r. budy-

swoje dzielo. Gdy po siedmiu

Przykarpacia wybuchl praw-

tówki, w radiu i telewizji poja-

ciele, rodzina Iwanyszynych,

nek rozebrano jako awaryjny.

latach zorganizowano w mie-

dziwy boom krajoznawczy. Po-

wily się programy o przeszlości

postanowili umieścić przed

Dziś przypominają nam o nim

miasta. Stopniowo pojawila się

ście Wystawę przemyslowo-

jawila się seria książek ,,Moje

lokalem  figurę  burmistrza,

jedynie stare widokówki.

moda na retro.

-rolniczą, goście nie wierzyli

aby goście mogli zrobić sobie

wlasnym oczom, że tu w ogóle

Wiele kawiarni i restauracji

z nim zdjęcie. Wcześniej ro-

zaczęlo naśladować styl z prze-

coś się palilo.

dzina gościla w Użhorodzie i tu

lomu XIX-XX wieków, siedzi-

Kamiński mial wspaniale

poznala prace Mychajla Kolod-

kontakty w wojskowymi. Dzię-

by urzędów dekorowano sta-

ki. Poznala go i zaprosila do

ki niemu do miasta przeniesio-

rymi widokami miasta. Dzięki

Iwano-Frankiwska.

no kilka jednostek. Zbudowano

licznym publikacjom krajo-

Zanim artysta przyjechal,

znawczym obudzilo się w spo-

dla nich koszary, które dzierża-

przeprowadzono ,,burzę mó-

wiono Ministerstwu obrony, co

leczeństwie zainteresowanie

zgów" z udzialem kowali, ar-

sprzyjalo wplywom do budżetu

wybitnymi postaciami prze-

tystów,  krajoznawców,  aby

miejskiego.

szlości. Więc Ignacy Kamiń-

odpowiedzieć na ważne pyta-

Dzięki jego inicjatywie Sta-

ski zająl, rzecz jasna, poczesne

nie ­ komu wystawić pomnik?

nislawów otrzymal nowy ra-

miejsce w panteonie stanisla-

Bylo kilka propozycji: postać

tusz, gazownię, nowoczesną

wowskich bohaterów.

z bajki Lis Mykyta, zlodziej

rzeźnię, straż pożarną, trzy

I powrócil z triumfem! Na

kradnący  ciasteczka-profi-

szkoly, jedno z największych

skrzyżowaniu  ulic  Belwe-

trolki, patron ulicy Iwan Ma-

w Galicji więzień, uporządko-

derskiej i hetmana Mazepy

zepa, pijący kawę przy stoliku.

,,HOTEL KAMIŃSKIEGO" (PO LEWEJ)

wano plac Mickiewicza, wy-

Dyskusję rozwiązal Mychajlo

brukowano ulice i ulożono na

Kolodko: ,,Po co macie coś wy-

nich szerokie chodniki. Za jego

myślać. Macie idealnego kan-

kadencji miasto stalo się cen-

dydata. Jest to burmistrz Igna-

trum diecezji greckokatolickiej.

cy Kamiński, który dźwignąl

W 1888 r. Kamiński podaje

miasto z ruin i zamienil go na

się do dymisji z powodu skanda-

kwitnący ogród. O jego do-

lu korupcyjnego. Zmarl w 1902

brych dzielach slyszano nawet

r. i zostal pochowany na starym

u nas na Zakarpaciu. Uważam,

cmentarzu  chrześcijańskim.

że lepszej kandydatury nie ma".

W latach 1980. jego grób znisz-

Na tym stanęlo.

czono, jak i większość nagrobków

5 grudnia 2015 r. na skrzy-

stanislawowskiej nekropolii.

żowaniu przed kawiarnią ,,Pro-

O politykach zazwyczaj się

fitrole" pojawil się spiżowy

zapomina, zaledwie opuszczą

Ignacy Kamiński. Postać jest

swe stanowisko. Ale burmi-

naturalnej wielkości o doklad-

strza Ignacego Kamińskiego nie

nym podobieństwie, gdyż ar-

tak latwo bylo zapomnieć, tak-

tysta wzorowal się na portrecie

że kilka nazw toponimicznych

burmistrza. Kamiński przed-

stale o nim przypominaly.

stawiony jest w kapeluszu,

Na przyklad: ul. Kamińskie-

z laseczką. Stoi przy stoliku,

go. Pojawila się na mapie mia-

na którym stoi filiżanka kawy

sta w 1884 r. zastępując mniej

i ciasteczko profiterolka, obok

wdzięczną nazwę: Wąska Za-

widnieje szkic stanislawow-

blotowska. Niektórzy historycy

skiej fortecy. Kolo pomnika

UL. KAMIŃSKIEGO Z POCZ. XX W.