19

nr 12 (424) |30 06.­27.07.2023

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

13 (ob. Romańczuka, 15) w wil-

Oprócz majątków leśnych

Po areszcie syna matka sta-

Wojsku Polskim. Po wojnie i ślu-

Rudziński pracowal w różnych

rala się odszukać go w zawie-

gospodarstwach  rolniczych

li zbudowanej przez architek-

Barański zajmowal się hodow-

bie calkowicie skoncentrowal

lą bydla i drobiu, byl czlonkiem

rusze wojennej, dawala oglo-

się na zarządzaniu majątkami,

w różnych dzielnicach Polski.

ta J. Engla pod koniec 1880 r.,

prawdopodobnie dzierżawio-

Galicyjskiego  Towarzystwa

szenia do Gazety Lwowskiej,

hodowli karpi. Zostal znanym

Ich przedwojenne majątki, pa-

Lowieckiego. W ślady ojca po-

która w tamtych czasach pelna

ichtiologiem, prowadzil prace

lac i stawy znacjonalizowano,

nej u wlaścicielki F. Bauer. Od

1901 r. Rudzińscy zamiesz-

szli synowie, pomiędzy których

byla ogloszeń o podobnej treści:

naukowe, bral udzial w licznych

zaś rodzinie zakazano zbliżania

podzielono majątki.

,,Kto mialby jakąkolwiek

kali w miejscowości Lęki kolo

wystawach i otrzymywal na

się do swego majątku w Osie-

Oświęcimia w majątku kupio-

Eustachy Juliusz, urodzo-

wiadomość o Eustachym Ba-

nich nagrody. W 1937 otrzymal

ku bliżej niż na 30 km. Dopiero

nym od Lucjana Wrotnowskie-

ny w 1906 r., również zostal

rańskim, uwięzionym we Lwo-

w 2009 r. zwrócono rodzinie ich

Zloty Krzyż Zaslugi.

wie, a wywiezionym rzekomo

inżynierem-leśnikiem, a wy-

Malżeństwo Edwarda i Ewy

wlasność. Dziś w części palacu

go, syna ekonomisty i publicy-

ksztalcenie zdobyl na Rolni-

w kwietniu 1940 r. do Kijowa,

Rudzińskich mialo trzech sy-

w Osieku umieszczono prywat-

sty Antoniego Wrotnowskiego.

czo-Leśnym wydziale Poli-

zechce zglosić się u Gizeli Ba-

ne rodzinne muzeum rodziny

Potomstwa się nie dochowa-

nów: Andrzeja Wladyslawa

li. W 1904 r. Hipolit Rudziński

techniki Lwowskiej. Przejąl

rańskiej, Lwów".

Oskara Tomasza (ur.1918 r.),

Rudna Rudzińskich herbu Prus

umiera, a wdowa sprzedaje ma-

w spadku leśny majątek Lu-

Urodzony w 1911 r. Wlodzi-

Oskara Juliana Gabriela Hugo

III. Przedstawiono tu historię

mierz Walery Tadeusz Barań-

kawica Niżnia. Byl zapalo-

(ur. 1920 r.) i Wladyslawa (ur.

rodu, majątków i dawnej wzor-

jątek i wraca do Lwowa.

ski, również inżynier-leśnik,

Gizela ponownie wychodzi

nym myśliwym i doskonalym

1922 r.). Z wybuchem II woj-

cowej olbrzymiej gospodarki,

wlaściciel leśnych majątków

strzelcem. W 1931 r Eustachy

którą odwiedzali prezydenci

za mąż za inżyniera-leśnicze-

ny światowej Edward zglosil

go Wlodzimierza Barańskiego,

Barański byl w skladzie pol-

Siemiginów, Rozgorcze, Żulin

się na ochotnika do wojska,

Rzeczypospolitej, wybitni ar-

tyści, ziemianie z calego pań-

wlaściciela folwarków w Lu-

skiej ekipy strzeleckiej, która

k. Stryja, czlonek Myśliwskie-

a potem walczyl w AK. Andrzej

w konkursie ,,strzalu do jelenia"

go Towarzystwa Lisowskiego.

kawicy Niżniej i Siemiginowie

byl więźniem obozu Mau-

stwa, aby zapoznać się z wielo-

Spotkal go podobny tragicz-

powiatu stryjskiego, a rów-

zdobyla mistrzostwo świata.

thausen. Oskar, podporucznik

profilową gospodarką.

ny los, jak brata: aresztowany

nież gorzelni. Prawdopodob-

Po wybuchu II wojny świato-

AK, zginąl w1944 r., Wlady-

Najmlodsza córka Karola Ki-

w 1939 r. więziony w Stryju,

sielki, Gizela, w okresie pomię-

nie wówczas Wlodzimierz Ba-

wej Eustachy zostal aresztowa-

slaw bral udzial w Powstaniu

potem w Drohobyczu i w końcu

dzy 1891 i 1893 r. wyszla za mąż

rański zamawia plany domu

ny we Lwowie, gdy przyjechal

Warszawskim.

w odwiedziny do chorej mat-

rozstrzelany w Bykowni. Jego

w Żulinie u lwowskiego ar-

Z początkiem wojny Ru-

za wojskowego ­ porucznika

imię znalazlo się na tej samej li-

artylerii Hipolita Rudzińskie-

chitekta Adolfa Weissa, autora

ki. Więziono go w Brygidkach,

dzińskich wysiedlono do GG,

a rozstrzelano w Bykowni. Jego

ście obok nazwiska brata.

projektu Szkoly Przemyslowej

a ich bogatą gospodarkę przeję-

go (1858­1904). We Lwowie

Rudzińscy mieszkali na bocz-

we Lwowie przy ul. Snopkow-

nazwisko znajduje się na Ukra-

Dalszy los Gizeli Barańskiej

li okupanci. Odtąd zamieszkali

nej Zielonej ­ ul. Zamojskiego

skiej, 47.

ińskiej liście katyńskiej.

jest nieznany.

w Krakowie. Po wojnie Edward

Do Równego powraca pamięć o Sludze Bożym Serafinie Kaszubie

W dawnym parafialnym

kościele w Równem po

raz pierwszy od 1958 roku

zostala odprawiona msza

święta. Świątynię odebrano

katolikom jeszcze w latach

60. XX w. i do tej pory pelni

ona funkcję sali organowej.

Uroczyste nabożeństwo

odbylo się z udzialem biskupa

diecezji Luckiej Witalia

Skomarowskiego, licznych

duchownych, parafian oraz

mieszkańców Równego

różnych wyznań. Powodem

bylo wspomnienie ostatniego

BP WITALIJ SKOMAROWSKI PRZEWODNICZY PIERWSZEJ

powojennego proboszcza

OD 65 LAT MSZY ŚWIĘTEJ W KOŚCIELE ŚW. ANTONIEGO

parafii św. Antoniego

WYKORZYSTYWANYM OBECNIE JAKO SALA ORGANOWA

i Narodzenia NMB ­

KS. PRALAT WLADYSLAW CZAJKA OPOWIADA O ŻYCIU I POSLUDZE

o. Serafina Kaszuby. 13

z ludźmi, pocieszal slowem Bożym. Po ja-

kościól św. Antoniego. Rozebrano jego

DUSZPASTERSKIEJ SLUGI BOŻEGO SERAFINA KASZUBY

czerwca zostala odslonięta

wieże i urządzono w nim najpierw maga-

kimś czasie wladze sowieckie pozbawily go

tablica upamiętniająca

zyn, a następnie kino ,,Globe". Od lat 80.

prawa stalego pobytu i ks. Kaszuba stal się

w Ostrogu, Korcu oraz w innych miastecz-

księży m.in. do Dubna, Korca, Ostroga,

o. Serafina, którą

wędrownym apostolem Ukrainy, Kazach-

kach i wioskach na terenach dzisiejszych

XX wieku świątynia byla wykorzystywa-

Sarn, Zdolbunowa etc. W 1958 r. wladze

zamontowano na ścianie

stanu i Syberii ­ mówil ks. Czajka.

obwodów rówieńskiego i wolyńskiego ­

na przez Regionalną Filharmonię jako sala

sowieckie postanowily pozbawić o. Sera-

kościola. Wydarzenie dość

Upamiętnienie w Równem osoby o.

opowiada Switlana Kalko, badaczka histo-

kameralna i organowa. 13 czerwca w dniu

fina możliwości legalnego sprawowania

tu niezwykle, bo to po raz

św. Antoniego podczas Mszy św. w dawnej

Serafina Kaszuby jest wydarzeniem waż-

rii Równego i Rówieńszczyzny.

kultu i prowadzenia dzialalności duszpa-

pierwszy w przestrzeni

świątyni znowu zabrzmiala kościelna mu-

nym nie tylko dla miejscowych Polaków

Pamięć o Serafinie Kaszubie żyje

sterskiej. Przymusowo zostal wymeldo-

publicznej ustanowiono

i rzymskich katolików, ale również dla ca-

w Równem od wielu lat. Parafianie, któ-

zyka organowa.

wany, a dalej nękany i nawet deportowany

tablicę dla duchownego

lego miasta. Świadczyla o tym wypelnio-

rzy pamiętali swoje spotkania z księdzem,

Ks. pralat Wladyslaw Czajka, pro-

do Kazachstanu. W ostatnich latach życia

rzymskokatolickiego

przekazywali swoją wiedzę mlodszym po-

na sala i wielkie zainteresowanie mediów

boszcz parafii św. Piotra i Pawla w Równem

chorowal na gruźlicę. Zmarl podczas trud-

polskiego pochodzenia.

koleniom. Zawdzięczając obecnemu pro-

przypomnial sylwetkę ojca Serafina Kaszu-

lokalnych tym wydarzeniem.

nej podróży z Równego do Lwowa. Jego

by. ­ Wladze komunistyczne zabronily mu

­ To postać, która zasluguje na sza-

boszczowi ks. pral. Wladyslawowi Czajce,

cialo zostalo znalezione przy biurku z bre-

cunek i godne upamiętnienie. I bardzo

na ścianie parafialnego kościola pw. św.

poslugi w kościele, ale o. Serafin nie zgodzil

wiarzem w ręku. Najpierw ksiądz zostal

ANDRZEJ KOŃKO

dobrze, że pojawil się ten znak. To byl

Piotra i Pawla jest wielki obraz Wlóczęgi

się z tą decyzją i rozpocząl tajną pracę dusz-

pochowany na Cmentarzu Janowskim we

­ To wydarzenie ma dla mnie szcze-

Bożego -- jak siebie nazywal ks. Kaszuba,

pasterską, ryzykując wlasną wolnością,

bardzo skromny czlowiek, bardzo oddany

Lwowie, a z czasem jego prochy zostaly

gólny wymiar, gdyż osobiście znalem ks.

zaś dzwon, który wybija każdą godzinę,

a nawet życiem. W Równem okazywal

swej misji i posludze, tak, jak ją rozumial.

ekshumowane. Dzięki wspólbraciom z Za-

Serafina. W domu rodziców do dziś wisi

otrzymal imię ,,Serafin" na cześć dawnego

parafianom wielkie duchowe wsparcie,

Slużyl przede wszystkim spoleczności ró-

konu Braci Mniejszych Kapucynów docze-

podarowany naszej rodzinie obraz, a tak-

spowiadal, udzielal komunii i modlil się

wieńskiej, ale nie tylko w Równem, także

apostola Wolynia.

sne szczątki odważnego apostola XX wie-

że mala książeczka, którą kiedyś otrzy-

Alojzy Kaszuba urodzil się 17 czerwca

ku znalazly w 2010 roku swoje miejsce

malem od niego w prezencie ­ opowiada

1910 roku na peryferiach Lwowa, a doklad-

spoczynku w nowej krypcie klasztornej

Wladyslaw Bagiński prezes Towarzy-

niej na Zamarstynowie, w rodzinie robotni-

w Winnicy. 9 października 2017 r. papież

stwa Kultury Polskiej im. W. Reymon-

czej. Jego rodzice należeli do III Zakonu św.

Franciszek podpisal dekret o heroiczności

ta. Udzial w uroczystości wzięli także

Franciszka i wychowali czwórkę swoich

jego cnót i tym samym sludze Bożemu Se-

przedstawiciele wladz miasta i obwodu.

dzieci w klimacie glębokiej pobożności

rafinowi Kaszubie przysluguje odtąd tytul

Doceniają to pragnienie katolików Rów-

i wzajemnej milości. Alojzy uczęszczal do

Venerabilis Dei Servus ­ Czcigodny Sluga

nego do upamiętnienia dziejów i losów

V Państwowego Gimnazjum im. Hetmana

Boży.

rzymskich katolików, w większości Pola-

Stanislawa Żólkiewskiego we Lwowie,

Dla Równego odnowienie tej stro-

ków, w powojennym Równem. ­ Jest to

po czym wstąpil do zakonu. Święcenia

ny historii jest ważne jeszcze również

niezwykle ważne wydarzenie dla naszej

kaplańskie otrzymal w 1933 r. Ukończyl

dlatego, że w przyszlości miasto może

spoleczności, ponieważ ksiądz Kaszuba

także studia z zakresu filologii polskiej na

otrzymać swego świętego, a będzie nim

jest częścią naszej historii ­ zaznaczyl

Uniwersytecie Jagiellońskim. Po wybuchu

o. Serafin Kaszuba. Dzięki skromnemu

sekretarz rady miejskiej Równego Wik-

II wojny światowej byl proboszczem w Du-

kaplanowi, który swoje życie poświęcil

tor Szakirzian.

blanach k. Lwowa, a później w różnych pa-

niesieniu pomocy innym, wielu wiernych,

Czcigodny Sluga Boży o. Serafin Ka-

rafiach m.in. na Wolyniu i Polesiu. W 1944

pomimo komunistycznej przemocy, nie

szuba byl proboszczem parafii farnej

roku byl nominowany proboszczem pa-

poddalo się pesymizmowi i rozczarowa-

w Równem od roku 1944 do 1958, kiedy to

rafii farnej w Równem. Dojeżdżal stąd do

niu, zachowując wiarę w obecność Boga

MIESZKAŃCY RÓWNEGO PRZED KOŚCIOLEM ŚW. ANTONIEGO PO

wladze sowieckie ostatecznie zamknęly

licznych, odleglych parafii pozbawionych

w ich życiu.

ODSLONIĘCIU TABLICY PAMIĄTKOWEJ SLUGI BOŻEGO SERAFINA KASZUBY