3

nr 20 (432) 31.10.­16.11. 2023

Wolna Trybuna

www.kuriergalicyjski.com

Wyborcze zaniedbanie?

Kijowowi w walce z Rosją. Jednocześnie

zdecydowalo się zawiązać koalicję z Kon-

polityk opowiedzial się przeciwko wejściu

federacją, uważaną za najbardziej anty-

Ukrainy do Unii Europejskiej i NATO, co

ukraińską partię startującą w wyborach.

akurat można przyjąć z pewnym spoko-

Dlatego tak ważne bylo śledzenie kampa-

Rosja dba o swoje interesy

reakcji i wybuchu spolecznego niezado-

rosyjskich oddzialywań. Nikt też chyba

jem, gdyż wiadomym jest, że nie byloby

nii wyborczej, a jeszcze ważniejsze będzie

na różne sposoby, a jednym

wolenia nad Dnieprem, albo przeciwnie ­

nie wątpi, że w obszarze jego zaintereso-

to możliwe w najbliższym czasie, jest więc

to, kto w Polsce ostatecznie obejmie wla-

z najbardziej efektywnych

licząc na to, że sąsiednie państwo stanie

wań szczególną rolę odgrywają dziś pań-

szansa, że to nie Fico będzie zajmowal sta-

dzę i jakie stanowisko wobec Kijowa i Mo-

jest ingerencja w procesy

się swoistym poligonem testowym, na

stwa Ameryki Poludniowej czy Afryki i to

nowisko w decydującym momencie.

skwy zaprezentuje.

wyborcze na świecie.

którym będzie można sprawdzić, jak da-

nie tylko dlatego, że na tym drugim konty-

Większą wagę należy natomiast przy-

Wysoka frekwencja w polskich wybo-

Budowa sieci przychylnych

lece możliwe są manipulacje zbiorowością.

nencie realizują swoją misję wagnerowcy.

kladać do innych jego slów, które padly

rach, przekraczająca 74%, zaangażowanie

i przewidywalnych państw jest

Od tego czasu Rosjanie wiele się

Wplywy rosyjskie przybierają różne

z jego ust podczas szczytu UE w Brukse-

mlodych ludzi i brak sygnalów o narusze-

gwarancją swobody dzialań

nauczyli, rozwinęla się też technolo-

formy ­ od ,,pożyczek" udzielanych polity-

li. Slowacki premier oświadczyl, że nie

niu procedur wyborczych potwierdzily,

Kremla, dlatego tak ważne jest

gia, umożliwiająca poszerzenie zakresu

kom, przez ksztaltowanie poglądów wy-

zaglosuje za sankcjami wobec Rosji, póki

że demokracja nad Wislą ma się dobrze

zagwarantowanie przewagi

wplywu na nastroje spoleczne i wybory.

borców, ale też polaryzację spoleczeństw,

nie podda analizie na czym one polega-

i to Polacy wybrali swoich przedstawicieli.

w parlamencie ugrupowaniu,

W 2016 roku ich dzialania przelożyly się

kreowanie i podgrzewanie konfliktów, bu-

ją i jakie mogą być ich konsekwencje dla

Agitacja, choć nie zawsze elegancka, wol-

które będzie dzialać zgodnie

na klęskę wyborczą Hilary Clinton i wy-

dowanie lęków i nienawiści, między inny-

jego ojczyzny. W tym kontekście obietnica

na byla od podejrzeń o ingerencję Rosji,

z wolą Moskwy i osadzenie na

graną Donalda Trumpa w wyścigu o naj-

mi wobec określonych grup spolecznych.

utrzymania pomocy dla ukraińskich cy-

spoleczeństwa nie karmiono spreparowa-

eksponowanych stanowiskach

wyższy urząd w Stanach Zjednoczonych.

Wykorzystywane są przy tym zarówno

wilów zabrzmiala jak próba zlagodzenia

nymi wiadomościami. Ale czy to oznacza,

osób reprezentujących

W tym samym czasie usilnie pracowano

odwieczne, sprawdzone metody, jak i naj-

efektu, jaki wywolala dyskusyjna wypo-

że rosyjskie slużby zrezygnowaly z usta-

prorosyjskie poglądy.

nad umocnieniem postaw antyunijnych

nowsze technologie. Nikogo już nie dziwią

wiedź. W dobie wojny w centrum Europy,

wiania sytuacji w sąsiednim kraju tak, aby

Nie muszą one przy tym

w Wielkiej Brytanii, co finalnie doprowa-

fake newsy, spreparowane informacje

wywolanej przez Moskwę oraz jej cichego

Warszawa jak najmniej szkodzila ich inte-

gwarantować dobrych relacji

dzilo do Brexitu. Jak zresztą podano trzy

i pelne agresji dyskusje w wirtualnej prze-

zaangażowania w konflikt narastający na

resom? Czy mamy powód by cieszyć się,

dwustronnych ­ oficjalnie

lata później, aż 49% Brytyjczyków bylo

strzeni. Mniej świadomi jesteśmy zapewne

Bliskim Wschodzie, niechęć do nakladania

że pozostawiono Polskę samą sobie, a jeśli

stosunki te mogą wcale nie być

przekonanych o rosyjskim zaangażowaniu

mocy tzw. deepfake`ów, podważających

sankcji na kraj odpowiedzialny za śmierć

tak, to czy oznacza to, że ktoś na Kremlu

wzorowe. Co więcej, politycy

w tej sprawie, a niewiele mniej, 47% re-

nasze zaufanie nawet do ugruntowanych

tysięcy osób jest co najmniej kontrower-

mial pewność, że cokolwiek się u sąsiadów

mogą nawet potępiać dzialania

spondentów twierdzilo, że Rosja wplynę-

autorytetów. Za pomocą sztucznej inteli-

syjna. Tym bardziej, że wypowiedź wydaje

wydarzy, to będzie to z korzyścią dla Ro-

Putina i jego dworu gdyż

la także na przebieg wyborów parlamen-

gencji możliwe jest spreparowanie filmu

się w pierwszej chwili rozsądna i zasadna,

sji, czy raczej jest to znak, że wewnętrzne

to, co uslyszą ich wyborcy,

tarnych z grudnia 2019 r. Niewykluczone

i w pelni wiarygodnej wypowiedzi dowol-

bo przecież nikt nie chce zaszkodzić sobie.

sprawy absorbują tamtejszą agenturę bar-

ma drugorzędne znaczenie.

też, że już w 2017 roku dzialala na rzecz

nej osoby, a oszustwo jest nie do wykrycia

Co za tym idzie, podobne mogą pojawić się

dziej, niż sytuacja za granicą?

Najważniejsze, by podczas

wygranej Partii Pracy.

przez laika. I tak po wyborach parlamen-

i w innych krajach, a naciski obywateli na

Czy to, co wydarzylo się 15 paździer-

zakulisowych rozmów zgodnie

Zresztą byl to dla rosyjskich ,,specjali-

tarnych na Slowacji, które mialy miejsce

rządzących moglyby sprawić, że Rosja po-

nika w Polsce jest dla nas sygnalem, że

poklepywać się po plecach

stów" rok niezwykle intensywny ­ w 2017

30 września bieżącego roku, pojawily się

zostanie bezkarna.

Rosjanie zajmują się obecnie zabezpie-

i by realne decyzje zapadające

wybory mialy miejsce także we Francji,

opinie, że zwycięstwo partii Roberta Ficy

W ten sposób Slowacja staje po tej

czeniem wlasnych interesów, stabilności

w danym kraju slużyly

Niemczech, decydowano o statusie Ka-

moglo być efektem sfalszowanego nagra-

samej stronie, po której stoją dziś Wę-

wladzy, ustalają, kto przejmie schedę po

Kremlowi.

talonii i żadnej z tych spraw Moskwa nie

nia glosu lidera konkurencyjnego ugru-

gry i w tym kontekście zrozumiale byly

Putinie? To zastanawiające, że kraj, który

chciala pozostawić przypadkowi. Pojawily

powania partii Postępowa Slowacja, Mi-

obawy przed skutkami wyborów parla-

dotąd nie kryl się nawet z wplywami na

się także podejrzenia, że podobnie dziala-

chala Šimečki. Mial on podczas rozmowy

mentarnych w Polsce. Choć trudno bylo

politykę w innych państwach, a wręcz

AGNIESZKA SAWICZ

no i w innych krajach, szczególnie, jeśli

z dziennikarką Moniką Tódovą omawiać

podejrzewać dotychczas rządzących czy

chelpil się swoimi możliwościami, po-

Chyba wszyscy pamiętamy, jak za-

wygranymi w politycznej walce byly sily

kulisy wyborów, w tym kupowanie glosów

opozycję o sprzyjanie Rosji, to kwestia

zwolilby, aby tuż za miedzą podejmowano

kończyla się próba ingerencji w wybory

prezentujące poglądy prawicowe, a wręcz

od spoleczności slowackich Romów.

ukraińska stala się jednym z elementów

w pelni samodzielne decyzje.

prezydenckie w Ukrainie w 2004 roku ­

prorosyjskie. Szeptano o poparciu dla kon-

Bohaterowie skandalu zaprzeczyli, by

kampanii wyborczej i spekulowano, czy

Przyjmijmy jednak, że tak bylo, że tym

pomarańczowa rewolucja znacząco wply-

serwatywnej partii Wloscy Bracia, dla

taka sytuacja miala miejsce, ale trudno

w przypadku wygranej PiS nowy-stary

razem falszywy przekaz nie byl tak glę-

nęla na relacje Kijowa z Moskwą, choć nie

polityków albańskich, ingerowaniu w pro-

ocenić, czy dementi pomoglo, czy jednak

rząd nie pójdzie śladem slowackich kole-

boko ukryty, że nie udalo nam się go zna-

tak, jak Rosjanie by tego chcieli. Uświado-

cesy wyborcze w Bośni i Hercegowinie,

to material opublikowany już podczas ci-

gów. Wstrzymanie naplywu ukraińskich

leźć, a sztuczna inteligencja nie wplynęla

mila Putinowi, że Ukraińcy są gotowi, by

w Czarnogórze, ale i o tym, że Wolnościo-

szy wyborczej przelożyl się na sukces par-

produktów rolnych na polski rynek, slowa

na wyniki glosowania. Zalóżmy, że Rosja

pójść wlasną drogą, niekoniecznie zbieżną

wa Partia Austrii otrzymywala wsparcie

tii postrzeganej jako prorosyjska. To z kolei

skierowane przez premiera Morawieckie-

nie ma niczego w zanadrzu, że nie sposo-

z jego oczekiwaniami. Ten kurs potwierdzi-

finansowe z Rosji w zamian za forsowanie

nie jest bez znaczenia w kraju, w którym

go do prezydenta Zelenskiego, w których

bi się do operacji przeciwko demokracji

li zresztą w roku 2013, stając przeciwko

określonych ustaw. Wedlug doniesień

wielu obywateli jest niechętnych wsparciu

przestrzegal przed ukraińsko-niemieckim

w Polsce. Miejmy też nadzieję, że to wla-

glowie państwa, która zawiodla ich na-

plynących z USA od 2014 roku Kreml za-

dla Ukrainy. Potwierdzeniem tej tezy staly

sojuszem, porównanie przez prezydenta

sne podwórko jest w tej chwili najważniej-

dzieje, wycofując się z podpisania umowy

inwestowal 300 milionów dolarów, by

się zresztą decyzje rządu premiera Roberta

Dudę Ukrainy do tonącego, który może

sze, ważniejsze niż Afryka, Bliski Wschód

stowarzyszeniowej z Unią Europejską. I na

kontrolować sytuację polityczną w dwu-

Fico, który oświadczyl, że Slowacja musi

pociągnąć innych za sobą na dno nie bu-

i Europa razem wzięte. Pozwólmy sobie na

to zresztą wplynęla strona rosyjska, albo

dziestu krajach. Azja jest przez wiele osób

zatroszczyć się o swoje zasoby wojsko-

dowaly dobrej atmosfery. Ta uleglaby za-

chwilę optymizmu i nadziei na dalsze zmia-

nie spodziewając się tak zdecydowanej

traktowana wręcz jako naturalny obszar

we, co za tym idzie nie będzie pomagala

pewne dalszemu pogorszeniu, gdyby PiS

ny, tym razem w Moskwie.

Wiatr od Awdijiwki

Awdijiwka jest bramą do oku-

TEKST I ZDJĘCIE

powanego Doniecka. Przecięte

MAREK TUTAK

praktycznie od 2014 roku linią

frontu, zniszczone miasto otwie-

Ostatni dzień września tego

ra się pustką ulic i wszechobec-

roku jest upalny. Tydzień przed

nym pylem nawiewanym przez

ostatnią zmasowaną ofensywą

gorący i suchy wiatr. Tutaj już

moskali. Przedpole Awdijiwki

od dawna nikt nie sprzątal. Nie

spowija gęsty dym. Widoczny

ma samochodów na drogach, sy-

z daleka nie przynosi dobrych

gnalizacja nie dziala. Wszędzie

skojarzeń. Trawy ploną może

zalega gruz walących się ścian

od ostrzalu, może od wysokiej

i kondygnacji. Supermarket przy

temperatury. Kierowcy dwóch

drodze jest również zdemolowa-

samochodów z fundacji ,,Pogoń

ny bombami. Slychać ostrzal bli-

Ruska", wyladowanych pomo-

spalonych i zawalonych budyn-

i sklepów są zdani tylko na po-

żej, dalej. Pomiędzy budynkami

podziurawiona od kul vectra

cą humanitarną, pędzą na zla-

moc wolontariuszy.

ków. Niektórzy może jeszcze

teoretycznie jest bezpieczniej, ale

z folią zamiast niektórych szyb.

manie karku w stronę miasta.

w ostatnich ocalalych jakimś

Rozladunek  trwa  szybko

auta gnają nadal w wyznaczone

Ale to chyba jedyny jeżdżący

To nie pierwsza trudna i ry-

cudem mieszkaniach. Rozwią-

i sprawnie. Pośród wybuchów

miejsce. Wyrwy w asfalcie nie

samochód w tej okolicy. Niesko-

zykowna misja tej organizacji.

zaniem bylaby ewakuacja. Ale

artylerii, bliskich i wyraźnych

ulatwiają szybkiej jazdy. Nigdy

szone, suche trawniki zawlasz-

Niemniej jednak Rafal Archie

ci ukraińscy robinsonowie nie

oraz dalszego tępego huku zaj-

nie wiadomo, czy w potluczo-

czają osiedlowe alejki i niemy

Roszkiewicz, jej prezes, zawsze

muje okolo pól godziny. Niewy-

chcą wyjechać, nie chcą zosta-

nych oknach nie czai się wrogi

plac zabaw dla dzieci. Pojawia-

stara się, aby decyzja o wjeździe

wić resztki materialnego bytu,

kluczone, że zostaliśmy namie-

snajper. Nie ma też mowy o blą-

ją się ostatni mieszkańcy Aw-

w takie miejsca byla podejmo-

jaka im pozostala. Tylko czy

rzeni dronami. Szybki odwrót

dzeniu po mieście, walki miej-

dijiwki. Kiedyś to miasto liczylo

wana przez wszystkich uczest-

w tym szaleństwie i bezsen-

z miasta. Kawalek dalej glówną

skie i rosyjscy dywersanci to re-

trzydzieści pięć tysięcy miesz-

ników świadomie. Odkryta

drogą pędzi gąsienicowy, bojowy

sie wojny można jeszcze ocalić

alna podróż tylko w jedną stronę.

kańców. A teraz pozostalo ich

droga parę kilometrów przed

coś więcej prócz życia? Rozsta-

wóz piechoty. Momentami jadąc

Na miejscu, w otoczeniu wy-

okolo tysiąca. Jeden z mężczyzn

pierwszymi zrujnowanymi za-

bokiem ścina zakręty rajdowymi

wiają się wraz z wolontariusza-

palonych i ziejących czeluścia-

nie ma ręki. Na zmęczonych

budowaniami jest niebezpiecz-

mi i przenoszą warzywa, zupy

poślizgami. Jego zaloga też zdaje

mi bloków, samochody usta-

twarzach nie widać strachu.

na. Ruscy bandyci są kilometr

w puszkach, konserwy, maka-

sobie sprawę, że jest latwym ce-

wiają się pod klatką częściowo

Przywykli do halasu i niebez-

może dwa od niej. Samochody

rony i kilogramy mąki do swojej

lem na nieosloniętej drodze. Tu-

obróconą w rumowisko. Scho-

pieczeństwa pocisków i rakiet

jadące tą szosą widać jak na

kryjówki. W tym apokaliptycz-

taj prędkość jest wybawieniem

dy prowadzą w dól do piwni-

niosących śmierć. Mieszkają

dloni, a polowanie na wolonta-

nym świecie bez prądu, wody

i szansą na przetrwanie.

cy. Kawalek dalej stoi stara,

w piwnicach pośród zgliszczy

riuszy trwa od początku wojny.