11

nr 20 (432) 31.10.­16.11. 2023

Wydarzenia

www.kuriergalicyjski.com

Antywojenna wystawa w kościele z Jazlowczyka

w skansenie we Lwowie

Wojna na Ukrainie

mam na to czas. Bardzo chcial-

sobie odczuć ten codzienny ból

pobudzila pozostających

bym, aby ten projekt zostal jak

utraty. Takie artystyczne pro-

najszybciej ukończony, bo nie-

jekty pozwalają nam synchro-

w tym kraju artystów

stety zakończy się wraz z wojną.

nizować to doświadczenie. Być

do podejmowania

Nie wiem, jak szalone ich liczby

w nim wspólnie. Nawet milcząc,

w ich twórczości tematów

narysowalem. Jest ich już kilka-

ale trwać tutaj razem w tej pa-

wojennych. Utwory te są

dziesiąt tysięcy i to trwa nadal.

mięci o każdym, kogo utracili-

eksponowane w różnych

Projekt graficzny w tym miejscu

śmy w tej wojnie.

muzeach i galeriach,

lączy się z uszkodzonymi figu-

Dziesięć lat temu w wyni-

rami świętych. Jest to jakby pró-

ku wspólnego projektu polsko-

w tym we lwowskim

ba polączenia dwóch bieguno-

-ukraińskiego ze wsi Jazlow-

skansenie.

wych uczuć straty, gdy tracimy

czyk kolo Brodów do skansenu

też dziedzictwo kulturowe i jak

we Lwowie przewieziono drew-

KONSTANTY CZAWAGA

boleśnie możemy na to zareago-

niany kościólek, w którym po

TEKST

wać. To jest ból duchowy. Obok

jego odnowieniu odbywają się

IGOR REWAGA

bólu fizycznego, kiedy codzien-

różne wystawy artystyczne.

ZDJĘCIA

L

nie fizycznie tracimy życie, tra-

­ Dla nas też jest bardzo

wowski artysta plastyk

cimy ludzi. To polączenie dwu-

ważne, że na terenie nasze-

WLODKO KAUFMAN

Wlodko Kaufman tworzy

biegunowego poczucia straty

go skansenu mamy drewniany

w gatunku performance.

i bezbronności jest bardzo waż-

­ Utrwalenie, akumulacja. Każ-

emocje wśród odwiedzających

kościólek ­ powiedzial Roman

Jest to już jego drugi antywo-

ne dla realizacji instalacji, któ-

dy dzwon jest jakby zapisem

wystawę.

Zilinko, kierownik dzialu eks-

jenny projekt w tym muzeum.

rą tu stworzylem. Dodatkowo,

dnia, godziny, roku albo ilości

Zdaniem Pawla Hudimowa,

pozycji Lwowskiego Skansenu.

W starej dzwonnicy z Karpat

jest ona wykonana w budow-

strat. Każdy dźwięk dowolnego

kuratora Lwowskiego Tygodnia

­ Teraz kościól jest nieczynny,

codziennie umieszcza różne

li sakralnej. To poczucie świę-

obiektu, który może wytwarzać

Rzeźby, kościól z Jazlowczyka

nie odbywają się w nim nabo-

dzwonki, przedmioty metalo-

tej energii potęguje ból straty.

dźwięk, jest postrzegany jako

wypelnily dusze poleglych żol-

żeństwa, ale kościól żyje. Ko-

we oraz luski nabojów, a liczba

Ale z drugiej strony fakt, że to

dzwonienie. A liczba tych wy-

nierzy ukraińskich.

ściól jest miejscem dla ekspo-

uderzeń odpowiada liczbie dni

wszystko odbywa się w prze-

imaginowanych, sztucznych lub

­ Taka przestrzeń sakralna

zycji. Do 24 lutego 2022 roku

rosyjskiej inwazji na Ukra-

strzeni sakralnej, daje poczucie

wirtualnych dzwonów świadczy

pomaga otworzyć się bardziej na

znajdowala się w nim kolekcja

inę. W ramach Tygodnia Rzeź-

nadziei i myślę, że może to być

o czasie trwania wojny. To także

wlasne uczucia ­ powiedziala

rzeźby sakralnej. W większości

by we Lwowie w drewnianym

katartyczne.

projekt o przyzwyczajeniu się do

Olga Koziura, plastyczka. ­ Po-

byly to rzeźby z kościolów i cer-

kościele z Jazlowczyka zostala

W lodko Kaufman stwier-

tego, że ludzie, bez względu na to,

nieważ w Ukrainie już drugi rok,

kwi z okolic Lwowa, Tarnopola,

otwarta jego instalacja pod ty-

dzil, że instalacja w kościele jest

co się stanie, bez względu na to,

a wlaściwie już prawie dziewią-

Stanislawowa, czyli z Galicji.

tulem ,,Rany".

kontynuacją jego poprzedniego

jak tragiczna i dluga będzie woj-

ty rok trwa wojna, każdy z nas

Gdy wojna wybuchla, zostali-

­ To jest jeden z elementów

projektu w polożonej niedaleko

na, ludzie i tak się do tego przy-

przeżywa doświadczenie utra-

śmy zmuszeni te najcenniejsze

wielkiego projektu o nazwie

stąd dzwonnicy.

zwyczają, bo muszą żyć.

ty, bólu, glębokiego wspólczucia.

rzeczy schować i przez te pólto-

,,Biesiada", który rozpocząlem

­ To zasadniczo jest ten sam

Instalacja Wlodka Kaufma-

I bardzo ważne jest, by przyjść do

ra lata robimy tu czasowe eks-

w 2014 roku, od czasu pierw-

pomysl ­ powiedzial artysta.

na ,,Rany" wzbudzila różne

kościola, otworzyć się i pozwolić

pozycje sztuki sakralnej, które

szej fazy wojny z Rosją ­ wy-

nawiązują w różny sposób i do

jaśnil w wywiadzie dla Kuriera

tradycji chrześcijańskiej, i do

Wlodko Kaufman. ­ Codzien-

kultury wspólczesnej, i również

nie slyszalem w radiu o liczbie

do tego, co się teraz dzieje, czy-

ofiar. W tamtym czasie liczba ta

li do wojny, niestety. Rok temu

byla nieporównywalna z obec-

mieliśmy tu bardzo ciekawy

ną, kiedy podawano, że zginęly

projekt ,,Oltarz wojska niebiań-

dwie osoby, a osiem lub dziesięć

skiego" Albiny Jalozy. Przed kil-

zostalo rannych. Zlapalem się na

koma tygodniami zamknęliśmy

myśli, że ludzie się do tego przy-

wystawę wybitnego ukraiń-

zwyczajają, odbierają to jako

skiego scenografa Jewhena Ly-

statystykę. Zacząlem codzien-

syka. Dziś jest tu instalacja

nie rysować na wszelkich do-

Wlodka Kaufmana ,,Rany", któ-

stępnych materialach. Mógl to

ra nawiązuje akurat do tematu

być bilet tramwajowy, rachunek

ofiar. Ofiar wojny czyli ludzi,

za media lub paragon ze sklepu.

ale również ofiar wojny wśród

Na czymkolwiek, co wpadlo mi

dziel kultury. Kultury straconej,

w ręce, przedstawialem ten sam

zniszczonej, zranionej. W ten

obraz ­ portret żolnierza. Od

sposób kościól żyje. I staramy

tamtej pory maluję je codziennie

się, żeby tu zawsze ktoś byl. Żeby

w różnych ilościach, kiedy tylko

byli ludzie, żeby trwalo życie.

,,Przymierze z Bogiem. Obrazy Kościola w Piśmie Świętym" ­ nowa książka ks. prof. Waldemara Chrostowskiego.

Odkrywanie wartości wspólnoty i tradycji

W dzisiejszych czasach, kiedy relaty-

przekonuje Autor, bardziej pelnemu zrozu-

Wreszcie książka podkreśla, że ,,bu-

wizm i dążenie do wyrażania siebie zdają

mieniu teraźniejszości.

dowanie wspólnoty i strzeżenie wartości

się być dominujące, slowa starożytnej

takich jak pojednanie, pokój i sprawie-

Jednym z kluczowych przeslań tej

mądrości, jak te zawarte w nauczaniu św.

dliwość to kluczowa misja Kościola". Ta

książki jest idea budowania wspólnoty

Pawla Apostola, nadal zachowują swoją

premiera literacka jest ważnym wyda-

i wzmacniania jej fundamentów. Autor

aktualność. Jego slowa o tym, że ,,wszyst-

rzeniem nie tylko dla wiernych, ale tak-

podkreśla, że ,,w życiu chrześcijanina

ko wolno, ale nie wszystko przynosi ko-

dozwolone i godne naśladowania jest

że dla wszystkich poszukujących sensu

rzyść. Wszystko wolno, ale nie wszystko

i wartości w dzisiejszym świecie. Książka

tylko to, co sluży budowaniu wspólnoty

buduje", stanowią otwarcie nowej książki,

,,Przymierze z Bogiem. Obrazy Kościola

wyznawców Chrystusa i ją wzmacnia".

która odslania źródla i filary Kościola ka-

w Piśmie Świętym" to inspirujące źródlo

To wyraźne wezwanie do angażowania

tolickiego. Autor, wybitny biblista i teolog

mądrości, które może pomóc nam odkryć

się w dzialania, które wzmacniają ducha

ks. prof. Waldemar Chrostowski, zaprasza

wspólnoty zamiast go oslabiać.

glębszy sens wspólnoty i tradycji.

nas do podróży w czasie, aby lepiej zrozu-

Ta książka, wydana przez wydawnic-

mieć, czym jest Kościól i jakie ma korzenie.

Ks. Waldemar Chrostowski: ,,Przymie-

two Bialy Kruk, to nie tylko teoria, ale

Cytaty z tej mądrej książki rzucają

rze z Bogiem. Obrazy Kościola w Piśmie

także praktyczne wskazówki dla Czytelni-

światlo na jej istotę. Przypominają nam,

Świętym", wyd. Bialy Kruk, 200 str., for-

ka. Pokazuje nam, co nas wzmacnia, a co

że ,,tylko w ten sposób nie ugrzęźniemy

odbiera moc. W dzisiejszym medialnym

W książce znajdziemy również od-

dzisiejszego spoleczeństwa, kierując na-

mat 16,5 x 23,5 cm, twarda oprawa. Więcej

w gąszczu domniemań, hipotez, opinii i po-

niesienia do różnych obrazów użytych

szą uwagę na naturę i przeznaczenie Ko-

na https://bialykruk.pl/ksiegarnia/ksiaz-

szumie te mądre rady stają się cenniejsze

glądów", które często prowadzą do relaty-

ściola". To przypomnienie, że warto wra-

ki/przymierze-z-bogiem-obrazy-kosciola-

niż kiedykolwiek. Dodatkowo, książka za-

w Piśmie Świętym, takich jak ,,owczarnia"

wizacji spojrzenia na Kościól i jego miejsce

-w-pismie-swietym

wiera ponad 100 starannie dobranych ilu-

i ,,trzoda". Autor podkreśla, że ,,te obrazy

cać do mądrości przekazywanych przez

w świecie. Sięganie do korzeni sluży, jak

zyskują nowe znaczenie w kontekście

pokolenia.

stracji, które potęgują jej przeslanie.

ŹRÓDLO: BIALYKRUK.PL