17

nr 20 (432) 31.10.­16.11. 2023

Wydarzenia

www.kuriergalicyjski.com

Polska pomoc przy odbudowie Czernihowa

W ciągu 1300 lat swego

cerkiew jest zabytkiem kultu-

istnienia Czernihów byl

ry i architektury, powinniśmy

rujnowany wielokrotnie.

zrobić wszystko, by powrócila

do swego pierwotnego wyglą-

Po raz ostatni zrobili

du i do swoich funkcji. Tak, jak

to Rosjanie podczas

i inne zniszczone zabytki.

tej wojny. Ale miasto

jak zawsze powoli

Jak twierdzi zastępca

się odbudowuje.

kierownika Wydzialu

Pomaga mu w tym

Kultury Rady miasta

Kateryna Litwin,

wiele zagranicznych

Polska jako jedna

organizacji,

z pierwszych wsparla

które opiekują się

Czernihów w czasie

spuścizną kulturową,

wojny. Kilka miesięcy po

O. MYKOLA APANASENKO

w tym i z Polski.

wybuchu wojny miastem

W ramach projektu

partnerskim Czernihowa

,,Udokumentowanie

zostal Rzeszów. Od

wplywu wojny na sektor

kwietnia 2022 r. trwa

kulturowy Ukrainy",

wspólpraca Wydzialu

prowadzonego przez

kultury Czernihowa

z departamentem ochrony

Instytut informacji

zabytków z Warszawy,

masowej w partnerstwie

kierowanym przez

z UNESCO, odwiedzilam

Michala Krasuckiego.

Czernihów.

FRAGMENT RAKIETY, KTÓRY

TRAFIL W PIATNICKĄ CERKIEW

­ W ubieglym roku otrzy-

LUDMYLA PRYJMACZUK

I USZKODZIL IKONĘ

maliśmy od naszych partnerów

TEKST

wielką ilość gaśnic ­ wspomi-

LUDMYLA PRYJMACZUK

na Kateryna. ­ Przekazano nam

SERHIJ BIŻKO

BIBLIOTEKA ZNISZCZONA PRZEZ OSTRZAL

plyty pilśniowe do zatykania

ARCHIWUM BIBLIOTEKI

niedaleko teatru, doznala znacz-

wydarzenia o. Mykola Apana-

okien. Przekazano tkaninę ga-

ZDJĘCIA

J

senko, kaplan cerkwi św. Kata-

nych rujnacji.

śniczą dla muzeów, która byla

rzyny. ­ Rano, okolo godz. 8:30

­ Los tego zabytku jest trud-

est to miasto, w którym

tam bardzo potrzebna. W okresie

ny ­ mówi Aleksander Szew-

wszystkie drogi prowa-

poszedlem do świątyni. Po dro-

zimowym również generatory

czuk, kierownik Wydzialu kul-

dzą do świątyń ­ tak moż-

dze zatrzymali mnie chlopcy

prądu. Polscy przyjaciele wspie-

tury i turystyki Rady miejskiej.

z Obrony Terytorialnej i uprze-

na krótko scharakteryzować

rają nas i wierzą w nasze zwy-

dzili o możliwym ostrzale ,,Gra-

­ Cerkiew zostala uszkodzona

Czernihów. W ciągu 1300 lat

cięstwo, co jest bardzo motywu-

dami". Celowano w most dla

podczas II wojny światowej.

powstalo w mieście ponad dwa-

jące w tych trudnych czasach.

Potem sowieci chcieli ją roze-

dzieścia zabytków o znaczeniu

pieszych przez Desnę, lączą-

­ Dzięki wspólpracy z depar-

brać, by oczyścić teren pod plac

lokalnym i ogólnopaństwowym.

cy miasto z kierunkiem na Ki-

tamentem ochrony zabytków

Zwycięstwa, ale nie udalo się.

jów. Gdy wszedlem do cerkwi,

W tej liczbie są nie tylko cerkwie,

z Warszawy ­ opowiada i Kate-

ALEKSANDER SZEWCZUK

Cerkiew zostala odtworzona

zobaczylem na posadzce wiele

wzniesione w średniowieczu,

ryna ­ udalo się wznowić dzia-

w swoim pierwotnym ksztal-

i uszkodzono dziesiątki budyn-

tluczonego szkla. Wybito wów-

ale i te, które powstaly jeszcze

lalność biblioteki im. Kociu-

czas okna, uszkodzono mury ze-

cie. Dziś potomkowie sowie-

ków. Uszkodzona zostala i ta

przed nawalą mongolską. Są to

bińskiego, zniszczonej podczas

tów powtarzają ich bestialstwa.

wspaniala budowla ­ wybito 48

prawdziwe dziela sztuki, dziela

wnętrzne, uszkodzono wewnątrz

ostrzalów. Obecnie instytucja ma

ludzkiego geniuszu. To nie prze-

lewą część świątyni i drzwi wej-

19 sierpnia ostrzelano centrum

okien, odlamki rakiet uszko-

nowe wspólczesne okna i drzwi.

ściowe. Cale szczęście, że w cer-

miasta. Byla to dla nas wiel-

dzily ikony, wybuchem wy-

szkodzilo ordzie, tym razem ra-

­ Podczas ostrzalu rakietowe-

ka tragedia, bo zginęli ludzie

rwane zostaly drzwi. Ponieważ

kwi nie bylo wiernych.

szystowskiej, skierować na nie

go na początku wojny zupelnie

Dziś, jak twierdzi kaplan,

swe rakiety. W czasie ostrzalu

zniszczony zostal dach i piętro

wszystko ­ za wyjątkiem drzwi

miasta uszkodzono dwie cer-

budynku biblioteki, zniszczony

kwie: św. Katarzyny i Piatnic-

­ zostalo odbudowane z fundu-

system grzewczy, nie zostalo ani

ką. Są to dwie stare świątynie.

szy dobroczyńców. Ale 19 sierp-

jednego calego okna ­ ciągnie

Pierwszą wybudowano w XVIII

nia tego roku, w czasie ostrzalu

dalej dyrektor biblioteki Han-

Teatru dramatycznego, cerkiew

w., drugą w XII. Ze względu na

na Puszkar. ­ Biblioteka stracila

św. Katarzyny znów uszkodzo-

ich piękno i potęgę uważano je

okolo 30% swoich zbiorów, me-

za symbol Czernihowa.

no. Wprawdzie uszkodzenia są

ble, komputery. Po rozebraniu

­ Bylo to w trzecim tygodniu

nieznaczne. Natomiast cerkiew

ruin zebraliśmy ocalale książki

Paraskewii Piatnicy, stojąca

od wybuchu wojny ­ wspomina

w kilku najmniej uszkodzonych

pokojach i zaczęliśmy pracować.

W pomieszczeniu bylo niezno-

śnie zimno. Bardzośmy się ucie-

szyli, gdyśmy się dowiedzieli, że

polscy przyjaciele chcą zrobić

nam prezent w postaci wspólcze-

snych okien dla calej biblioteki.

Departament ochrony za-

bytków w Warszawie koor-

dynuje inicjatywę Dom Odbu-

dowy Ukrainy. Jest to projekt

skierowany na pomoc Ukra-

ińcom w ochronie dziedzic-

twa kulturowego, zniszczone-

go podczas dzialań wojennych

i w odbudowie miast. Warsza-

wa dolączyla do przygotowa-

nia projektów dla trzech miast

­ Odessy, Charkowa i Czerni-

howa ­ o wlączenie ich do Listy

spuścizny światowej UNESCO.

W ramach projektu powsta-

je fundacja odbudowy Ukra-

iny i wspólnie ze specjalistami

opracowywane są konkretne

plany rekonstrukcji zniszczo-

nych przez wojnę zabytków.

ODNOWIONA CERKIEW ŚW. KATARZYNY

PIATNICKA CERKIEW