19

nr 9 (445) 17­30.05.2024

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Tadeusz Olszański rodem ze Stanislawowa (1929­2023)

Dziennikarz

i publicysta, tlumacz

literatury węgierskiej

i pisarz urodzil się

w 1929 roku w polsko-

węgierskiej rodzinie

w wielokulturowym

Stanislawowie. Językiem

polskim obdarowal go

ojciec, lekarz (z dyplomem

doktora wszech nauk

lekarskich, Lwów 1907),

natomiast węgierski

odziedziczyl po matce.

ALICJA KOCAN

W

Stanislawowie spędzil

pierwsze lata swoje-

KAMANDA LWOWSKA, UL. FOKSAL

go życia. W 1943 roku

Najbardziej kochal

Olszańskim udalo się przedo-

Rymarz. Spotkanie zaszczy-

swoją rodzinę, dzieci

stać z okupowanej najpierw

cil obecnością konsul generalny

przez Sowietów, a potem przez

we Lwowie, ambasador i wielu

i żonę Barbarę.

Niemców wschodniej Galicji na

ciekawych zaproszonych gości.

Węgry. Jako 14-letni chlopiec

Z jego książek Malgorza-

Byly pytania, rozmowy, dedyka-

trafil do slynnego polskiego

ta poznawala Węgry, a podczas

cje. Autorowi książek i slucha-

gimnazjum w Balatonboglárze,

spotkań z autorem wprowadza-

czom dopisywal nadzwyczajny

które ukończyl. Po zakończe-

la tę wiedzę w życie. Z książki

humor.

niu wojny rodzina Olszańskich

,,Przy węgierskim stole" korzy-

W Domu Spotkań z Historią

w 1945 roku wrócila do Polski.

stala wielokrotnie, a z ostatniej

w Warszawie zostal również za-

TADEUSZ OLSZAŃSKI

Po  ukończeniu  studiów

,,Bylo, minęlo, zostalo w pamię-

prezentowany film ,,Tam byl mi

dziennikarskich na Uniwer-

Węgrzech (1997­2001) Grzego-

ci" poznala jego życie przed i po

raj". Opowieść o dawnym Stani-

pisarz, spod którego pióra wy-

sytecie Warszawskim w 1952

rza Lubczyka.

pobycie w Budapeszcie w roli

slawowie Studia Filmowego Ku-

szlo wiele książek o tematy-

roku z wielkim powodzeniem

dyplomaty i korespondenta. Byl

riera Galicyjskiego. Dokument

ce węgierskiej np. ,,Podróż na

Należy

wspomnieć,

że

i sukcesami realizowal się w tej

w latach 1986­1988 Tadeusz Ol-

czlowiekiem legendą, autory-

ukazuje losy mieszkańców, któ-

Węgry" (1975), ,,Budapeszteń-

profesji. Rozpocząl pracę w po-

tetem w sprawach polsko-wę-

rzy po II Wojnie Światowej zo-

skie ABC" (1976) i wiele innych.

szański pelnil funkcję zastępcy

wstającym wówczas wydaw-

dyrektora Ośrodka Informacji

gierskich, ale także w wielu in-

stali zmuszeni do opuszczenia

Wielką satysfakcję odniósl po

nictwie Iskry przy Wydawnic-

i Kultury Polskiej w Budapeszcie

nych tematach. Kochal pisać,

rodzinnych domów i osiedlenia

napisaniu książki ,,Kresy kre-

twie Książka i Wiedza. Przez

relacjonować, objaśniać i z tych

się po drugiej stronie nowej gra-

sów. Stanislawów" wyd. ,,Iskry"

a w latach 1988­1990 nim kie-

15 lat w ,,Sztandarze Mlodych"

rowal. Swój dorobek autorski za-

książek będą korzystaly tak-

nicy Polski. Wydarzenie odbylo

(2008). Tym razem autor wra-

(1957­1971) kierowal dzia-

że kolejne pokolenia. Pozostaly

się w ramach Dni Lwowa i Kre-

ca do swoich korzeni. Książka

kończyl autobiografią ,,Bylo, mi-

lem sportowym, uważanym za

nęlo, zostalo w pamięci". Książka

wspomnienia.

sów Poludniowo-Wschodnich.

obudzila patriotyzm ostatnich

wiodący w prasie drukowa-

ukazala się w 2022 roku.

Wszyscy pamiętamy pana

Tadeusz Olszański byl również

stanislawowiaków oraz ich po-

nej. Spod jego ręki wyszlo wielu

Tadeusza, czlonka Klubu Stani-

tomków, z którymi los obszedl

jednym z bohaterów filmu. Spo-

Przeglądając prasę

wybitnych dziennikarzy spor-

się okrutnie, rozrzucając ich po

slawowiaków przy Towarzy-

tkanie prowadzil Tomasz Kuba

węgierską w dziale

towych. Następnie pracowal

stwie Milośników Lwowa i Kre-

Kozlowski.

Polsce i świecie. Do wydawcy

w tygodniku ,,Sportowiec", re-

i autora pisali i zglaszali się oso-

sów Poludniowo-Wschodnich.

polskim Malgorzata

Tadeusz Olszański byl

dakcji sportowej Telewizji Pol-

biście krajanie z nowymi rela-

Zawsze uczestniczyl w spo-

Takács z sercem

wielkim przyjacielem

skiej, kierowal dzialem olimpij-

cjami i archiwaliami, dlatego

tkaniach okolicznościowych ­

wspomina osobę

skim. W latach 1990­1994 jako

ponownie zabral się z wielką pa-

oplatek, jajeczko wielkanocne,

,,Kuriera Galicyjskiego".

Tadeusza Olszańskiego.

staly korespondent Polskiego

organizowanych przez Klub.

sją do napisania dalszej galicyj-

W Stanislawowie

Ani wcześniej, ani

Radia i TVP w Budapeszcie re-

skiej opowieści ,,Stanislawów

Odbywaly się w kresowych ka-

mieścila się pierwsza

lacjonowal wydarzenia na Wę-

jednak żyje". Byl romantykiem,

wiarniach: Kamanda Lwowska

później nie znala

siedziba redakcji

grzech i Jugoslawii. W swoim

zawsze wracal do wspomnień.

(przy ulicy Foksal) i Banjaluka

nikogo, kto tak

tej gazety. Wlaśnie

bogatym życiu zawodowym

W  samych  superlatywach

(przy ulicy Szkolnej).

kochal życie i ludzi,

na lamach ,,Kuriera

byl jednym z najbardziej ak-

Wspanialy wystrój tych lo-

w swoich publikacjach praso-

z tak wspanialym

tywnych dziennikarzy spor-

wych i książkach w sposób bar-

kali stwarzal przyjemną at-

Galicyjskiego"

poczuciem humoru.

towych, relacjonowal Igrzyska

dzo emocjonalny wspominal

mosferę w serdecznej przyjaźni

opublikowal

Czlowiek, który mial

Olimpijskie w Rzymie, Tokio,

o tej niezwyklej szkole w Bala-

zgromadzonych czlonków Klubu

pierwodruki

Meksyku, Monachium, Mon-

tonboglárze. Opowiadal przed

i zaproszonych gości. Tadeusz

wiele namiętności

swoich wspomnień.

trealu i w innych państwach.

jak zawsze pelen humoru sku-

kamerą filmu dokumentalnego

i pasji. Kochal sport,

Lubil spacery po

Byl autorem 19 książek o te-

pt. ,,Węgierskie serce" zrealizo-

pial wokól swojej osoby kolegów

Węgry i dobrą kuchnię.

Stanislawowie i zawsze

matyce sportowej, w tym na-

wanego przez ambasadora RP na

z lat mlodości. Bogactwo przeżyć

wracal myślami do

grodzonej przez UNESCO ,,Czy-

i wzruszeń mialo miejsce przy

stej gry" (1988). Byl laureatem

suto zastawionych stolach. Byla

lat mlodości. Chętnie

Zlotego Wawrzynu Olimpij-

kutia, pierogi i dobre wino. Część

przyjmowal gości

skiego w dziedzinie literatu-

artystyczną zapewnial aktor Te-

ze Stanislawowa

ry ­ przyznanego przez PKOL

atru Polskiego Leon Lochowski.

w Warszawie.

za książkę ,,Osobista historia

Chór z Legionowa śpiewal stare

Olimpiad" (2001). W 90. roczni-

pieśni sentymentalne. Wieczory

cę urodzin we Wladyslawowie

byly bardzo udane.

Z okazji 90. urodzin Tade-

w Ośrodku Sportowym Cetnie-

Bardzo ciekawe bylo spotka-

usza Olszańskiego lwowska

wo odslonięto plytę z jego na-

nie w Klubie Księgarza na Ryn-

poetka Stanislawa Nowosad

zwiskiem w Alei Gwiazd Spor-

ku Starego Miasta. Byl to wieczór

napisala piękny wiersz pt. ,,Mi-

tu. W związku ze stuleciem

promocyjny z okazji przyznania

strzowi", który zamieszczono

,,Przeglądu Sportowego" z ini-

nagrody Warszawskiej Premiery

w Witrynie literackiej Kuriera.

cjatywy Klubu Dziennikarzy

Literackiej za książkę listopada

Pragnę wspomnieć, że spo-

Sportowych przeprowadzono

2008 roku: ,,Kresy Kresów Sta-

tkania z autorem książek od-

plebiscyt na najlepszego dzien-

nislawów". Nagrodę oraz dyplom

bywaly się też w Klubie przy ul.

nikarza sportowego stulecia.

honorowy przyznalo autorowi

Lowickiej o czym informowaly

Tadeusz Olszański otrzymal

wydawnictwo Ossolineum i Wy-

afisze na terenie Warszawy.

tytul najlepszego dziennikarza

dawnictwo ,,Iskry". Odczytanie

Tadeusza Olszańskiego za-

sportowego minionego stulecia

fragmentów książki i oprawę

pamiętamy jako wspanialego

w kategorii prasa (2021).

muzyczną zapewnili Stanislaw

kolegę o wielkiej wiedzy, kul-

Należy podkreślić, że Tade-

Górka i Wojciech Machnicki ­

turze osobistej i ciekawości

usz Olszański to jednocześnie

śpiew, akompaniowal Zbigniew

świata.

BANJALUKA, UL. SZKOLNA