28

nr 9 (445) 17­30.05.2024

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Legendy starego Stanislawowa  (cz. 87)

skradzionych prętów platyno-

IWAN BONDAREW

wych, pomiędzy którymi na-

Jesienne rozrywki

ciągnięto drut ­ też ,,sprywa-

Za hotelem ,,Nadija" leży tzw.

tyzowany" z fabryki.

,,Skwer pamięci". To dziś wy-

Podczas przesluchania męż-

gląda on jak skwer, a w latach

czyzna przyznal się, że nie mial

70. XX w. byl to teren opuszczo-

pojęcia o wartości skradzio-

nego starego cmentarza, który

nych prętów. Myślal, że jest to

ludzie nazywali ,,polskim". Na-

zwykla stal nierdzewna i do-

STANISLAW SZCZERBATYCH

grobki, cisza i pustka cmenta-

brze będzie slużyć w plocie ­

rza jak magnes przyciągaly tu

katalizator, a może do innych

nie zardzewieje od deszczu.

podlotków z okolicznych do-

celów. Ten, kto podzielil się ze

Jak zamknięto ,,Czajkę"

mów. W letnie wieczory zbie-

mną opowieścią, nie pamiętal,

raly się tu kompanie starszych,

o jakie przedsiębiorstwo cho-

W  sowieckich  czasach

którzy grali w karty i pili tanie

dzilo, chociaż tych, co mialy

w mieście nie bylo tak wielu

wino.

do czynienia z platyną nie bylo

restauracji. Większość z nich

Jesienią cmentarz też nie pu-

w mieście wiele: przedsiębior-

mieścila się w centrum mia-

stoszal. Oto, jak wspomina swe

stwo radiowe lub ,,Pozytron".

sta, ale jedna byla kolo miej-

dzieciństwo znany artysta ma-

Platyna jest metalem rzad-

skiego jeziora. Mowa o restau-

larz Igor Ropniak:

kim i bardzo drogim i o tej do-

racji ,,Czajka", która obecnie

,,Cmentarz ­ to oddziel-

stawie wiedzialy na fabryce

jest bardziej znana jako ,,Sad-

na historia. Co dnia droga do

jednostki. Dostarczano ją jako

ko". Na początku lat 80. XX w.

szkoly i ze szkoly wiodla przez

przydarzyl się tam przykry

metalowe pręty, bardzo po-

cmentarz. Jesienią i zimą, gdy

wypadek.

dobne do stali nierdzewnej. Za

wracalem ze świetlicy, bylo

każdym razem odnotowywano

Wówczas pierwszym sekre-

już zupelnie ciemno. Więc ro-

tarzem obwodowego komite-

braki w ilości towaru: za pierw-

biliśmy różne psikusy i hece.

szym brakowalo kilku prętów,

tu partii byl niejaki tow. Iwan

Na przyklad, jeden z nas kladl

Skiba. Tego urzędnika cecho-

za drugim razem ­ znów brak

się kolo ścieżki, zasypywa-

walo oryginalne zachowanie.

kilku.

liśmy go opadlymi liśćmi

Zajęla się tym Slużba Bez-

Lubil przebierać się za wieśnia-

i czekaliśmy, kiedy ktoś bę-

ka i odwiedzal różne instytucje,

pieczeństwa, gdyż fabryka byla

dzie przechodzil obok. Wtedy

pod ich kontrolą. Sprawa oka-

by sprawdzać jakość nadawa-

on wyskakiwal... Ale wrzasku

nych uslug.

zala się nietypowa, bowiem

bylo!".

Pewnego razy wybral się do

nie istnial rynek zbytu platyny

i tak po prostu ją sprzedać nie

,,Czajki". Kelnerzy krytycznie

Trójzębny Stacho

ocenili możliwości finansowe

bylo gdzie i komu.

Stanislaw

Szczerbatych

Przed nadejściem kolejnej

klienta i potraktowali go ostro.

NA STARYM CMENTARZU, LATA 60. XX W.

należy do najlepszych ukra-

Tow. Skiba rozgniewal się nie

partii, kilku pracowników SB

ińskich bardów. Swoim fa-

na żarty i zawezwal dyrekcję

w przebraniu zaczęlo obser-

nom bardziej znany jest jako

alkoholizmu oraz wplynięcia

piętra plaszcz zaczepil za haki

wować caly proces wyladun-

restauracji do siebie na dy-

Trójzębny Stacho. Od dziecka

na kwiaty na balkonie i wygasil

na kierownika, hańbiącego

wanik. Skutkiem spotkania

ku. Okazalo się, że pomocnik

mieszkal we Frankiwsku, byl

dobre imię fabryki.

szybkość upadku... by w końcu

dźwigowego skradl kilka prę-

bylo zamknięcie lokalu na pe-

osobą bardzo wesolą z nutką

Drżącymi rękoma kierow-

wien czas. Później zostal on

się rozerwać. Pierwsze piętro

tów, owinąl je w gazetę i wy-

awanturniczości w charakte-

nik odebral pismo i popędzil do

­ to nie trzecie. Stacho wstal,

otwarty, ale już jako koktajl-

niósl poza fabrykę. Śledzono go.

rze. Jego figle czasami szoko-

izby wytrzeźwień, by wyjaśnić

otrzepal się i ruszyl na poszu-

Po kilku przesiadkach w miej-

-bar ,,Sadko". Status restaura-

waly otoczenie. Znajomi opo-

kiwanie nowych przygód.

incydent. Okazalo się, że przed

cji zwrócono lokalowi dopiero

skim transporcie, dojechal on

wiadali o wypadku, którego

kilkoma dniami faktycznie

na początku lat 1990., gdy już

do swej ,,daczy". Ujrzawszy ją

Izba wytrzeźwień

byl bohaterem w latach 1970.

przywieziono tam kogoś, zala-

tow. Skiby we wladzach ob-

esbecy zrozumieli wszystko.

Mieszkal wówczas z matką na

nego w ,,trupa". Chętnie nazwal

Bylo to pod koniec lat 70. XX

wodu nie bylo.

Plot przed daczą byl zrobiony ze

Bulwarze Poludniowym.

on swe imię, nazwisko i miejsce

w. Na fabryce mebli kierowni-

Pewnego razu Stacho wszedl

pracy. Jak wyglądal, personel

kiem wydzialu technicznego byl

w ,,korkociąg" i przez kilka dni

nie pamiętal, lekarze zaś odmó-

ktoś, kto w ogóle nie pil. A po-

nie trzeźwial. Po przepiciu

wili udania się na rozpoznanie

nadto ­ zdecydowanie walczyl

wszystkich pieniędzy popro-

do fabryki. Kim byl ten pijak,

z pijaństwem w czasie pracy

sil matkę o 5 rubli. Odmówila

kierownikowi nigdy ustalić się

i niejednego pracownika pozba-

mu. Zagrozil, że skoczy przez

nie udalo. Koledzy-inżynie-

wil premii za ,,używanie".

okno (a mieszkali na trzecim

rowie jeszcze dlugo żartowali

Pewnego razu wezwano go

piętrze). Na to matka odpowie-

z niego, pytając: ,,Bogdanie, no

do wydzialu kadrów i zawia-

dziala: ,,Jak nie masz rozumu, to

powiedz prawdę: byleś w izbie,

domiono, że przyszlo pismo.

proszę bardzo...". Nie wyobra-

czy nie?".

Stalo w nim, że kierownika za-

żala sobie, że chlopak za chwilę

trzymala milicja w stanie upo-

Platynowy magnat

stanie na parapecie, otworzy

jenia alkoholowego i że w izbie

okno i zrobi krok na ulicę.

Wiele przedsiębiorstw ma

spędzil burzliwą noc. Admi-

Bylo to jesienią, Stacho

oficjalnie spisywane historie,

nistracja Izby zawiadamiala

byl w plaszczu ortalionowym

opracowywane na zamówie-

dyrekcję fabryki i wymaga-

i to on uratowal życie bar-

nie dyrekcji przez dziennika-

la podjęcia zdecydowanych

da. Na wysokości pierwszego

rzy czy krajoznawców. Przed-

kroków w celu profilaktyki

stawia się w nich dokladnie

FABRYKA ,,POZYTRON", LATA 80. XX W.

produkcyjne osiągnięcia, roz-

tropną dzialalność dyrekcji,

odznaczenia najlepszych pra-

cowników i dynastie robotni-

cze, dyskretnie reklamowana

jest produkcja zakladu. Czyta-

nie takich ,,wypracowań" nie

jest zbyt interesujące, pisane

są bowiem suchą mową pro-

dukcyjną i nigdy nie miesz-

czą w sobie takich historii, jak

opisana poniżej.

W

czasach

,,zasto-

ju" Breżniewa na przelomie

lat 1970­1980. do jednego

z przedsiębiorstw miasta mia-

no dostarczyć partię platy-

ny. Może byla potrzebna jako

SIEDZIBA MIEJSKIEJ IZBY WYTRZEŹWIEŃ PRZY UL. MLYNARSKIEJ

RESTAURACJA ,,CZAJKA", LATA 70. XX W.