15

nr 10 (446) 31.05.­12.06. 2024

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Polski historyk Lucja Charewiczowa

Bohaterką

,,Historiografia

brzmialy wątpliwości o przed-

miotowości badań historycz-

i milośnictwo Lwowa"

naszej dzisiejszej

nych. Sami historycy doszli do

(1938), ,,Niedoceniony

opowieści

wniosku, że badają nie obiek-

krajoznawca lwowski

tywną realność, a jedynie do-

będzie Lucja

Antoni Schneider 1825 ­

stępną informację o przeszlości.

Charewiczowa

†1880" (1938), ,,Kobieta

Na tle ostrej krytyki i samokry-

w dawnej Polsce" (1938).

tyki brzmialy apele do trans-

(1897­1943) ­ znany

formacji nauki historycznej

polski historyk,

Na początku lat 30. byla re-

w rozdzial literatury. Jeden ze

daktorką miesięcznika ,,Rodzi-

scenariuszy wyjścia z kryzysu

archiwistka,

na Wojskowa", wydawanego

zaproponowalo grono uczonych

doktor filozofii,

przy Lwowskim Okręgu Sto-

francuskich, polączonych wo-

badaczka

warzyszenia ,,Rodzina Woj-

kól ,,Annaly ekonomicznej i so-

skowa". W polowie 1935 zostala

cjalnej historii" (pismo ukazuje

historii Lwowa,

mianowana czlonkinią Okrę-

się do dziś) w 1929 r. Mark Bloc,

kustosz Muzeum

gowej Komisji Wyborczej nr 70

Lucien Fevre i inni proponowa-

we Lwowie przed wyborami

li przenieść uwagę z państwa

historycznego

parlamentarnymi w 1935. Zo-

na spoleczeństwo. Z obiektu

miasta Lwowa,

stala czlonkinią-zalożycielką

na subiekta badań, z polityki

powolanego w 1938 Stowarzy-

na sferę kulturologiczna. W ten

aktywny czlonek

szenia ,,Towarzystwo Budowy

sposób wyjaśniali teoretyczne

Towarzystwa

Panoramy Plastycznej Dawne-

zasady badania mentalności,

go Lwowa", propagatorka badań

które stopniowo objęly wszyst-

milośników miasta

nad historią kobiet.

kie ośrodki badań historycz-

Lwowa.

Jej mężem byl Zdzislaw

nych na świecie po II wojnie

Henryk Sas-Charewicz (ur.

światowej".

1896), oficer Wojska Polskie-

PETRO HAWRYLYSZYN

LUCJA CHAREWICZOWA, OK. 1917 R.

Po powrocie do Lwowa

S

go. W swoim czasie byl kie-

Charewiczowa bada

jej habilitacja i wówczas zosta-

zakladów ksztalcenia nauczy-

rownikiem wydzialu bezpie-

tudiowala na Wydziale

la docentem Katedry historii

cieli" w 1931. Należala do To-

czeństwa woj. lwowskiego. Po

Humanistycznym  Uni-

historię rozwoju miasta

miast i ich kultury na Wydziale

warzystwa Milośników Mia-

zajęciu Galicji przez sowietów

wersytetu Jana Kazimie-

we wszystkich jego

Humanistycznym UJK. Praco-

sta Lwowa. Byla autorką wielu

Lucja Charewiczowa zachowala

rza we Lwowie u boku prof. Jana

aspektach: handel,

wala jako starsza asystentka

prac na temat przeszlości Lwo-

swe posady na Uniwersytecie

Ptaśnika (1876­1930, kierow-

prawo, stosunki

wa. Prowadzila także odczyty.

wolontariuszka w Zakladzie

Lwowskim i w Muzeum histo-

nik Katedry Historii Średnio-

międzynarodowościowe

Jej zainteresowania zawodowe

Historii Powszechnej Średnio-

rycznym. Jej męża, jako wyso-

wiecznej Powszechnej). Jego

i międzywyznaniowe,

wiecznej na Wydziale Huma-

byly obszerne ­ oprócz histo-

kiego urzędnika policji, NKWD

szkola naukowa znana byla

nistycznym UJK.

rii miast i mieszczan, handel,

aresztowalo.

daleko poza granicami Polski.

rzemioslo, ekonomikę

Od 1931 pelnila stanowisko

historia wodociągów, epide-

Wysoka kwalifikacja kierow-

i budownictwo, jak

Podczas II wojny

kustoszki Muzeum Historycz-

mie, kamienice przy lwowskim

nika, jego wymagania stosunku

również przeszlość

światowej

rynki i ruchy kobiece.

nego Miasta Lwowa. W ramach

do nauki historycznej, umiejęt-

znanych osobistości,

kursu historycznego prof. Sta-

ności pracy z materialami źró-

w 1940 przeniosla się

życie których związane

Do jej najważniejszego

nislawa Zakrzewskiego pro-

dlowymi i archiwaliami daly

do Warszawy. Tam

bylo ze Lwowem.

dorobku naukowego

wadzila wyklad pt. ,,Pojęcie

Lucji Charewiczowej należyty

pracowala w Bibliotece

nauki historycznej, jego roz-

poziom zawodowy.

należą takie publikacje,

Ordynacji Zamojskiej.

Uzyskala stopień doktora,

wój na podstawie literatury

Helena

Olszewska-Pazi-

jak: ,,Ograniczenia

Dzialala w konspiracji.

w 1937 zostala zatwierdzona

lat ostatnich, przewidziany

żyna, mieszkająca w dzieciń-

gospodarcze nacyj

Uczestniczyla w tajnym

przez ministra wyznań religij-

na kursach wakacyjnych dla

stwie przy ul. Akademickiej 11

schizmatyckich i Żydów

nauczycielstwa szkól śred-

nych i oświecenia publicznego

w kamienicy znanego okulisty

nauczaniu. W lipcu 1943

we Lwowie XV i XVI

nich, ogólnoksztalcących oraz

Wojciecha Świętoslawskiego

Emanuela Macheka wspomi-

zostala aresztowana

wieku" (1925), ,,Handel

na: ,,W kamienicy bylo kilka

i osadzona na Pawiaku.

mieszkań w oficynach, w jed-

średniowiecznego

5 października 1943

nym z nich mieszkala znana hi-

Lwowa" (1924), ,,Ustrój

zostala przewieziona

storyk dr Lucja Charewiczowa.

miast komunalnych

do niemieckiego obozu

W czasie II wojny światowej

średniowiecznej

koncentracyjnego

stala się ofiarą Oświęcimia.

Francji" (1927), ,,Dzieje

Wielokrotnie stykaliśmy się

w Auschwitz-Birkenau,

miasta Zloczowa"

z nią w bramie czy na klatce

gdzie otrzymala numer

(1929), ,,Dziesięciolecie

schodowej. Znalyśmy się jesz-

obozowy 64373. Tam 17

cze od tej chwili, gdy jako panna

badań nad dziejami

grudnia 1943 poniosla

Lucja Strzelecka wykladala hi-

miasta Lwowa"

śmierć, wedlug jednego

storię i lacinę w pierwszej klasie

(1929), ,,Lwowskie

źródla zamordowana,

mojego gimnazjum ­ zakladzie

organizacje zawodowe

Zofii Strzalkowskiej. Drobna,

wedlug innego zmarla

za czasów Polski

ale bardzo energiczna, ze wspa-

na tyfus.

przedrozbiorowej"

nialym talentem mówcy, swoim

Na podstawie:

wyglądem niewiele różnila się

(1930), ,,Klęski zaraz

1. Dr Lucja Charewiczowa

od nas. Niestety, uczyla nas bar-

w dawnym Lwowie"

docentem U. J. K.. ,,Wschód". Nr

dzo krótko".

(1930), ,,Studia

50, s. 1, 10 czerwca 1937.

W 1924 r. uzyskuje stopień

lwowskie" (1932, przy

2. Jerzy Starnawski: Cha-

doktora, a w następnym wydaje

wspólpracy Karola

rewiczowa Lucja z d. Strzelec-

monografię ,,Handel średnio-

Badeckiego), ,,Wodociągi

ka (1897­1943). W: Jerzy Star-

wiecznego Lwowa", w której

nawski (red.): Slownik badaczy

publikuje wyniki badań, które

starego Lwowa

literatury polskiej. T. V. Lódź:

prowadzila w latach 1921-1924.

1404­1663" (1934),

Wydawnictwo Uniwersytetu

W 1926 r. przebywa na stażu we

,,Czarna Kamienica

Lódzkiego, 2002, s. 67­68.

Francji, gdzie studiuje specjal-

i jej mieszkańcy"

3. Ольшевска-Пазижина

ny kurs historii i kultury mia-

(1935), ,,Muzeum

Г. Мій Львівський мікро-

sta na Sorbonie. Zdobyta tam

Historyczne miasta

космос // Ї. 2008. Ч. 52.

wiedza na dlugie lata określila

Lwowa. Przewodnik

4. Чорновол І. 100 ви-

specjalizację uczonej.

датних львів'ян. 2-ге вид.

Lwowski historyk Igor Czor-

po zbiorach" (1936),

Львів: Левада, 2020. 443 c.

nowil pisze: ,,Koniec pozyty-

,,Ukraiński ruch

5. Шишка О. Єдина і не-

wistycznego  światopoglądu

CZARNA KAMIENICA WE LWOWIE. MUZEUM HISTORYCZNE

kobiecy" (1937,

перевершена // Галицька

zapędzil naukę historyczną

MIASTA LWOWA. W 1940 R. ZBIORY MUZEUM ZOSTALY PRZEJĘTE

pod pseudonimem

брама. 1999. № 9-10 (57-8)

z początku XX wieku w glębo-

PRZEZ UKRAIŃSKIE MUZEUM HISTORYCZNE WE LWOWIE. RYNEK

C. Mikulowska),

(жовтень).

ki kryzys. Ze wszystkich stron

4. 2009 R.