19

nr 11 (447) 14­27.06. 2024

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Legendy starego Stanislawowa  (cz. 88)

IWAN BONDAREW

Nowa wartownia jednostki

wojskowej za noc

Do  Muzeum  ,,Bohaterów

Dniepru" przy ul. Gwardii Naro-

dowej przytyka stara wartownia

dawnej jednostki wojskowej. Hi-

storia jej powstania przypomina

bajkę z ,,tysiąca i jednej nocy",

gdzie dobry Ginn za noc wysta-

wia przepiękny palac. Tutaj za

noc zamiast palacu pojawila się

STARA WARTOWNIA PRZY UL. GWARDII NARODOWEJ

ta dyżurka. W roli Ginna wystą-

kamienicę niewiele różniąca

pili żolnierzyki. Natomiast rolę

się od poprzedniej. Dziś jest to

zlego czarodzieja odegral cień

kamienica przy ul. Szeremety 2

groźnego gen. Bielikowa.

(od strony ul. Ormiańskiej).

Na początku lat 80. XX w.

na tym terenie byl rozlokowa-

UL. SZEREMETY, LATA 80. XX W.

Historia pewnego zdjęcia

ny sztab 70. Dywizji Gwardii.

Jednostka miala za sobą slynny

Czasopismo ,,Ogoniok" bylo

starszych klas mieli możliwość

50 kopiejek, byla to dość dobra

szlak bojowy i starą wartow-

bardzo popularnym periody-

zdobyć zawód w tzw. ,,Centrum

,,premia".

nię z zagrzybionymi ścianami.

kiem w okresie ZSRR. W róż-

oświaty zawodowej". Chcialem

Nagrobek z kotwicą

Do jednostki zawital z inspek-

nych latach jego naklad wahal

zostać kucharzem i skierowa-

cją dowódca Przykarpackiego

się od 1,5 do 4 mln egzempla-

Stary chrześcijański cmen-

nie na szkolenia otrzymalem

Okręgu Wojskowego gen. Ma-

rzy. Pismo ukazywialo życie

tarz za dzisiejszym hotelem

do tego przedszkola. Kucharka

jor Waleryj Bielikow. Natych-

olbrzymiego państwa, ciągną-

,,Nadija" zaczęto niszczyć syste-

tamtejsza byla kobietą bardzo

miast zauważyl skandaliczny

cego się od Kaliningradu (Kró-

gadatliwą. W chwili przyplywu

matycznie na początku lat 80. XX

stan wartowni. Jednak zaab-

lewca) do Wysp Kurylskich.

w. Koparkami wyryto glębokie

szczerości opowiedziala mi hi-

sorbowany innymi sprawami

Czy trafialy się tam publikacje

doly, do których spychacze zsu-

storię ze swej mlodości.

zapomnial wytknąć to dowód-

o Iwano-Frankiwsku? Osobi-

waly stare nagrobki, wprawdzie

W latach 80. XX w. praco-

cy dywizji. General powrócil do

ście takich nie pamiętam. Ale

nie wszystkie ­ inteligencji mia-

wala w zakladzie żywienia

INWALIDA

Lwowa i ogólnie byl zadowolo-

w mieście byl korespondent

sta udalo się kilka odwojować.

zbiorowego  ,,Jubileuszowy",

tego pisma, Igor Hawrylow.

ny z inspekcji u gwardzistów.

Wezwano lekarzy, archeologów

Byly to groby znanych dzialaczy

naprzeciwko glównego gma-

i, na wszelki wypadek, milicję.

Bylo to na początku lat 80. XX w.

Za jakiś czas wybieral się

kultury. Na przyklad, zachowal

chu Akademii Medycznej. Na

ponownie do Frankiwska, za-

Fachowcy ustalili, że są to ko-

i oto fragment jego wspomnień.

się pochówek przyjaciela Karola

parterze byl tam bar i sklep, na

ści zwierząt domowych. Ale kto

,,Zdjęcie ,,Gdzie byleś?" należy

Marksa i powstańca Świdziń-

dzwonil do jednostki i zapytal,

pierwszym piętrze ­ kawiar-

je zabijal i po co urządzal cmen-

do ujęć z najbardziej nieszczę-

skiego, ukraińskiego kompo-

czy naprawiono obskurny wy-

nia, a na drugim ­ restauracja

tarz w centrum miasta? Okazalo

śliwym losem. Zrobilem go na

zytora Denisa Siczyńskiego czy

gląd wartowni. Znając wybu-

z wlasnym variete. Na klatce

się, że nie jest to dzielo maniaka

Ukrainie Zachodniej w Iwano-

adwokata i przyjaciela Iwana

chowy charakter gen Bielikowa,

schodowej stal tam olbrzymi

zoologicznego, lecz wszystkie-

-Frankiwsku. W tych dniach do

Franki Melitona Buczyńskiego.

dowódca jednostki zapewnil, że

stary tapczan. Byl tak wygnie-

mu winni są farmaceuci.

miasta przyjechalo wielu gości

Ale wśród zachowanych na-

wszystko gotowe i jutro general

ciony, że siedzący na nim mial

z państw obozu socjalistyczne-

grobków uchowal się jeden, któ-

się o tym przekona. Po odloże-

kolana na wysokości oczu, jed-

Rzecz w tym, że w tym

go, w tym dziennikarzy. Szedlem

ry nie byl odnotowany w żad-

niu sluchawki, oglosil alarm dla

nak administracja nie śpieszy-

budynku mieścila

z hotelu do centrum prasowego

nym ,,ochronnym" dokumencie.

pododdzialu budowlanego. Cale

la się go naprawić czy zamienić.

i zobaczylem na przystanku au-

Jest to skromna mogila Elżbiety

popoludnie żolnierze rozbiera-

Kelnerzy natomiast nazywali

się najstarsza

tobusu taką scenę. Dwukrotnie

Delfiny z Bilińskich, wdowy po

li stare mury i calą noc stawiali

go ,,czarodziejskim tapczanem"

w Stanislawowie

zrobilem zdjęcie, gdy rzucil się

oficerze Piotrowskim. Leży przy

nowe. Na rano wartownia byla

i nie na darmo.

apteka. Wówczas,

na mnie jakiś wojskowy i za-

wejściu na ,,Skwer pamięci" od

gotowa.

Gdy mloda dziewczyna py-

podobnie jak obecnie,

cząl krzyczeć na cale miasto, że

strony ul. Melnyka. Żadnych

Jeżeli obecnie na Muzeum jest

tala, na czym polegają jego ,,cza-

leki nie tylko

znieksztalcam radziecki spo-

szczególnych zaslug z jej strony

tablica pamiątkowa gen. Moska-

ry", ci tylko się uśmiechali. Nie-

sprzedawano, ale

nie odnotowano. W encyklo-

sób życia, i dlaczego fotografuję

lenki, to na dyżurce wypadaloby

bawem nadszedl okres świąt

pediach i informatorach nie ma

inwalidów i w ogóle, skąd się tu

zawiesić takąż gen. Bielikowa.

noworocznych. W restauracji

i produkowano na

wziąlem.

o niej ani slowa. Dlaczego więc

bankiety następowaly jeden po

miejscu. Na przyklad

Cmentarz zwierząt

oszczędzono jej nagrobek?

W ,,Ogonioku" zdjęcia nie

drugim. Podchmieleni klienci,

­ węgiel aktywowany

domowych

wydrukowano i gdziekolwiek

Opowiedziano  mi  kiedyś

rozgrzani tańcami, lubili spo-

wyrabiano z proszku ze

Historia ta, oprócz swo-

je proponowalem ­ wszędzie mi

o nim interesującą historię. Na-

cząć na tapczanie, popalić, po-

spalonych kości. Stąd

jej nazwy, nie ma nic wspólne-

odmawiano. Redaktor naczelna

grobek dekoruje kamienny krzyż

gadać o życiu. Po zmianie, gdy

wielka ilość spalonych

go z powieścią Stivena Kinga.

,,Sowieckiego Foto" trzykrot-

i kotwica, jako symbol wiecznej

goście już się rozeszli, kelnerzy

kości biednych

W naszym przypadku jest o wie-

przystani. Wśród operatorów

nie wlasnoręcznie wyjmowala

przewracali tapczan i zbierali

le bardziej pozytywna niż proza

to zdjęcie z kolekcji przysyla-

koparek byl dawny marynarz

monety, które wypadaly z kie-

zwierzątek domowych.

króla horroru.

i po prostu nie podniosla mu się

nej na ,,World Press Foto", wy-

szeni siedzących. Zdarzaly się

W tamtych czasach budow-

Na początku lat 80. XX w. wy-

powiadając przy tym obraźliwe

ręka na zniszczenie tego mor-

dnie, gdy zbierano tam nawet

lańcy z większą pieczolowito-

burzano stary dom przy ul. Sze-

komentarze.

skiego symbolu. Nie tknąl na-

do pięciu rubli. Gdy się wspo-

ścią odnosili się do wizerunku

remety. W kotlowni znaleziono

Ale powial wiatr przemian.

grobka sam i kolegom zabronil.

mni, że butelka piwa kosztowala

śródmieścia ­ wzniesiono nową

znaczną ilość spalonych kości.

W ,,Sowieckim Foto" zebrala się

pelna sala moskiewskich dzien-

nikarzy. Przedmiotem dysku-

sji bylo, jak w nowej sytuacji

zmienić treść pisma. Wyjąlem

to zdjęcie mówiąc: ,,Drukujcie

takie zdjęcia". W odpowiedzi

uslyszalem: ,,Igorze, a gdzie by-

leś wcześniej, dlaczego takich

zdjęć nie przysylaleś do ,,So-

wieckiego Foto?"

Zaczarowany tapczan

Czasami pytają mnie, skąd

czerpię material do swoich ,,Le-

gend"? Bywa różnie. Na przy-

klad, tę uslyszalem w przed-

szkolu ,,Kalinowa fujarka" przy

fabryce ,,Pozytron".

Nie wiem jak jest teraz, ale

za moich czasów uczniowie

NAGROBEK ELŻBIETY PIOTROWSKIEJ

KOMPLEKS ŻYWIENIA ZBIOROWEGO ,,JUBILEUSZOWY", LATA 70. XX W.