32

nr 11 (447) 14­27.06. 2024

Kurier kulinarny

www.kuriergalicyjski.com

Festyn Lemkowski w skansenie lwowskim

,,Lemkowszczyzna".  Kolejne

Pracuję nad tym wszystkim ­

doroczne festiwale pod tytu-

melodiami z różnych rejonów

Lemkowszczyzny na terenach

lem ,,Dzwony Lemkowszczy-

zny" odbywają się w pobliżu

Polski, Slowacji oraz Zakarpacia

Monastyrzysk.

na Ukrainie. Mlodzież i dzieci

śpiewają i tańczą. Wiele kon-

Wira Kurylak opowiedziala

też o sobie i swojej rodzinie:

certujemy. Jeździmy z zespolem

Najstarszym z chórów lem-

kierowniczka zespolu. ­ Mówią,

W ostatnią niedzielę

też do Polski, przede wszystkim

że mieszka tam 80 procent Lem-

­ Moi rodzice pochodzą

kowskich jest ,,Lemkowyna" ze

maja sektor lemkowski

ków. Nie tylko w tym miastecz-

z Lemkowszczyzny. Tata mial

na ,,Watrę Lemkowską" w Żdy-

Lwowa. Zalożyli go Lemkowie,

w skansenie lwowskim

ku na Podolu, ale także w oko-

miesiąc, kiedy jego rodziców

ni. W zeszlym roku mieszkali-

którzy zamieszkali w podl-

wypelnil się ludźmi

śmy w Nowicach, gdzie urodzil

przesiedlono na stepy, do obwo-

wowskich  miejscowościach

licy. Wciąż są to osoby starsze,

w barwistych strojach

du kirowogradskiego. Następ-

się poeta Bogdan Igor Antonycz.

Rudno i Zimna Woda. Śpie-

które  zostaly  przesiedlone

Lemków. Prawie przez

Emocje dzieci są bardziej praw-

nie przenieśli się do Monasty-

z powojennej Polski do ZSRR.

wają w ,,Lemkowynie" calymi

W naszym zespole są dzieci ze

ryszczyzny. Miejscowa ludność

dziwe i na terenie Lemkowsz-

rodzinami.

caly dzień brzmialy tam

wsi Dobrowody, poslugujące

przyjęla Lemków dość dobrze.

czyzny wszyscy mówili, że czuli

Na Festyn Lemkowski przy-

melodie przyniesione

Ponieważ Lemkowie otrzyma-

się jak w domu. Wcześniej dwu-

się gwarą lemkowską. W latach

jechal zespól etnograficzny ,,Stu-

po II wojnie światowej

krotnie jeździliśmy do Krynicy,

1945­1946 do tej wsi przybylo

li osobne miejsce w lesie, zalo-

deńka" z Kalusza, chór ,,Radocy-

przez wymuszonych

gdzie Lilia Plachtij ze Lwowa

żyli osadę lemkowską zwaną

na" z Pustomyt, trio ,,Dywocwit"

okolo 200 rodzin z Lemkowsz-

przesiedleńców z Beskidu

Dubowica. W mojej rodzinie

zorganizowala warsztaty dla

czyzny, glównie z województwa

z Zimnej Wody. Piosenki lem-

Niskiego oraz z innych

nie odczuwano zakazu mowy

dzieci z Polski i Ukrainy.

krakowskiego, które osiedli-

kowskie są też w repertuarze

lemkowskiej. Wszyscy w domu

Festyn Lemkowski rozpo-

ly się w dawnych domach pol-

zespolu dziecięcego ,,Namy-

terenów Lemkowszczyzny.

wszechnil się w tym dniu na

skich. Byl okres, kiedy Lem-

mówili po lemkowsku ­ tata,

sto" z Palacu Kultury im. Hnata

Byla to poświąteczna

caly teren sektora lemkowskie-

kowie wstydzili się swojego

mama i ja. Ze strojów ludowych

Chotkewycza we Lwowie.

impreza kulturalno-

go w skansenie. Opiekunowie

pochodzenia. Dzięki Bogu, to już

po mojej mamie pozostal tylko

Wspólcześni, mlodzi również

artystyczna pod tytulem

obiektów muzealnych, zwlasz-

lejbik lemkowski i lejbik mojej

autentyczni Lemkowie! ­ tak

minęlo. Teraz wręcz przeciwnie,

,,Lem po Wielkanocy".

babci. Mam wyksztalcenie mu-

cza Lemkowie z pochodzenia

jest prestiżowo mówić, że jest się

nazywają uczestników wzoro-

zyczne, jestem nauczycielką gry

udostępnili chaty zabytkowe

Lemkiem czy Lemkinią.

wego dziecięcego folklorystycz-

dla gości. Brzmialy pieśni na po-

Zdaniem Wiry Kurylak, od-

na bandurze. Pracuję w szkole

nego zespolu lemkowskiego

TEKST I ZDJĘCIA

dwórkach i okolicznych ląkach.

rodzenie lemkowskie rozpoczę-

muzycznej. Jak zalożylam ze-

,,Grzecni frajirki" z Monasty-

KONSTANTY CZAWAGA

W

Przeprowadzono  zbiórkę

spól ,,Grzecni frajirki"? Zaczęlo

rzysk w obwodzie tarnopolskim.

lo się od festiwali ,,Watra Lem-

się od dziesięciu osób. A teraz

datków dla pomocy żolnierzom

­ Monastyrzyska nazywa-

kowska", które w latach 1999

1992 roku w Muzeum

mamy tak bogaty repertuar, że

Sil Zbrojnych Ukrainy.

i 2000 w Gutysku kolo Brze-

Architektury Ludowej

ją teraz stolicą Lemkowszczy-

Lemkowie opowiadali o tym,

żan zorganizowalo Tarnopol-

jesteśmy w stanie dać koncert

zny ­ wyjaśnila dziennika-

i Życia Codziennego im.

że pod okupacją rosyjską jest

rzowi Kuriera Wira Kurylak,

skie Towarzystwo Obwodowe

dwa razy większy niż dzisiaj.

Klemensa Szeptyckiego wznie-

wiele miejscowości na Donba-

siono cerkiew lemkowską pw.

sie i na poludniu Ukrainy, gdzie

św. Wlodzimierz i Olgi, która jest

po II wojnie światowej depor-

kopią cerkwi świętych Kosmy

towano z PRL-u tysiące rodzin

i Damiana we wsi Kotań kolo

lemkowskich. Wielu Lemków

Jasla. Nowa świątynia grecko-

walczy teraz na froncie w obro-

katolicka oprócz funkcji litur-

nie Ukrainy.

gicznej stala się też ośrodkiem

17 kwietnia na Donbasie zgi-

kulturalnym, wokól którego gro-

nąl byly deputowany Werchow-

madzą się Lemkowie, kultywu-

nej Rady Ukrainy, zastępca gra-

jąc i pielęgnując swoje tradycje.

natnika, starszy sierżant Oleh

Po Mszy św. na dziedzińcu

Barna. W przeddzień swoich 56.

cerkiewnym rozpoczęto Festyn

urodzin. Byl aktywnym dziala-

Lemkowski z udzialem chó-

czem spolecznym i politycznym,

rów i zespolów lemkowskich

począwszy od studenckiego

z obwodów lwowskiego, iwa-

strajku glodowego w 1990 roku

nofrankiwskiego i tarnopol-

pod nazwą ,,Rewolucja na gra-

skiego. Przypuszcza się, że na

nicie", aż po Rewolucję Godno-

Ukrainie może mieszkać obec-

ści, gdzie zostal ranny podczas

nie do 90 tys. potomków tych

ostrzalu 18 lutego 2014 roku.

Lemków, którzy zostali prze-

I slychać bylo też lemkow-

siedleni przez wladze komuni-

ską pieśń żalobną ,,Plywe kacza

styczne z Lemkowszczyzny do

po Tysynie", która towarzyszy-

Związku Radzieckiego w latach

la ofiarom Majdanu w Kijowie,

1946­1947. W tych trzech ob-

a teraz odprowadza w ostatnią

wodach są największe skupiska

drogę ukraińskich bohaterów.

rodzin lemkowskich.

Partnerzy medialni