11

nr 12 (448) 28.06.­15.07. 2024

Rozmowy Kuriera

www.kuriergalicyjski.com

Kurierowe rozmowy przy kawie

Tam, gdzie pijano ,,lamówkę"

Rozmowa

,,Sokól", a niewykluczone, że i Brac-

Niemal 30 lat. Na przelomie lat 80.

i 90. interes p. Kosteckiego podupadl

twa Strzeleckiego, co wnioskowala-

ANNY GORDIJEWSKIEJ

bym na podstawie zachowanej starej

i koniec końców zmuszony byl pan

z ANNĄ KOZLOWSKĄ-

fotografii.

Maciej oglosić w grudniu 1891 r. upa-

RYŚ, autorką książek

dlość. Jakie byly tego powody, nie wia-

o Kresach, m.in.

Czy wiadomo, gdzie zostal po-

domo. Majątek ruchomy i nieruchomy

,,Lwowa na slodko

chowany Maciej Kostecki?

cukierni byl wysprzedawany. Nie po-

i pólwytrawnie".

Niestety, do tej pory nie zostalo to

mogly też wysilki synowej pana Ma-

ustalone. Wg ksiąg nie ma jego po-

cieja Olgi z d. Mentschel. To na jej glo-

Już dawno nie rozmawialy-

chówku na Cmentarzu Lyczakow-

wie, a nie na barkach syna Boleslawa

śmy o ,,slodkim" Lwowie. Może

skim. Być może pochowany zostal

­ mimo że formalnie wspólwlaścicie-

znów zajrzymy do jakiejś daw-

na Cmentarzu Janowskim, jako że

la firmy ­ bylo utrzymanie cukierni

nej lwowskiej cukierni lub

rodzinną parafią rodziny Kostec-

i próby jej ratowania. Może Boleslaw

kawiarni?

kich byla parafia św. Anny ­ tutaj

Kostecki jako że nie byl cukiernikiem

chrzczone byly wszystkie dzieci

z zawodu, lecz ajentem handlowym,

Z przyjemnością! Cofnijmy się więc

Macieja i Marii Emilli, a także bra-

nie mial serca do ojcowskiego intere-

myślami w odleglą przeszlość i udaj-

BOLESLAW KOSTECKI

ta Macieja ­ Kaspra; tutaj stanąl na

su? Chociaż trzeba przyznać, iż próbo-

my się na dawną ul. Karola Ludwika,

ślubnym kobiercu syn Macieja ­ Bo-

wal swoich sil w handlu slodyczami,

pod numer 3­4. Wyobraź sobie, że

leslaw, poślubiając Olgę Mentschel;

bowiem otworzyl przy ul. Walowej 1

przechodzimy przez most nad Pel-

a i córka państwa Maciejostwa ­

Centralę Sprzedaży Cukrów ,,Pod Ko-

twią i tuż, o krok wchodzimy do bu-

Maria stanęla przed oltarzem tego

twicą", jednak interes nie przetrwal

dynku należącego do Galicyjskiego

kościola u boku Tadeusza Woysyna.

próby czasu. Może p. Boleslaw mial

Towarzystwa Zaliczkowego, gdzie od

Nawiasem mówiąc, ślub panny Ma-

za ,,lekką rękę" w dysponowaniu ma-

1867 r. mieścila się cukiernia panów

rii musial być ważnym wydarze-

jątkiem? A może mial za ,,lekką rękę"?

Macieja Kosteckiego i Aleksandra

niem dla rodziców. W kilku gazetach

W rodzinie przetrwaly skąpe infor-

Żmudzińskiego. Siądziemy tuż przy

MACIEJ KOSTECKI

lwowskich ukazalo się zawiado-

macje na ten temat. W każdym razie

oknie, w sali na lewo od glównej sali

dozą uszczypliwości. Ot, choćby o pon-

mienie o ich zamierzonym ślubie 2

Olga Kostecka opierając się w pew-

cukierniczej i do kawy zamówimy

czu: poncz Kosteckiego jest nektarem

czerwca 1894 r. Co ciekawe, po raz

nym sensie na dawnej renomie teścia

,,lamówkę".

dostępnym jedynie dla tych, co okradli

pierwszy bodajże przy nazwisku

otworzyla wlasną cukiernię ­ na rogu

jakąś kolej żelazną albo doprowadzi-

,,Lamówkę"? A cóż to takiego?

,,Kostecki" pojawila się wzmianka

ul. św. Mikolaja i Zyblikiewicza, lo-

li do bankructwa jaką fabrykę papieru

o herbie Korczak, a i nazwisko mat-

kal przy ul. Karola Ludwika zająl na

Byl to rodzaj alkoholowego koktajlu

w okolicach Lwowa, ale chadzali przy

ki oblubienicy Marii Emilii zapisane

pewien czas cukiernik Marian Le-

wymyślony ponoć ­ jak zapewnial

tym zawsze drogami przez oo. jezuitów

bylo w brzmieniu ,,z Heldów de Ha-

wandowski. Jeszcze podczas slyn-

sam Maciej Kostecki ­ przez publi-

wskazanymi. Szklanka ponczu winne-

gelshayn". Na podstawie dotychczas

nej Powszechnej Wystawy Krajowej

cystę i satyryka Jana Lama, który

go u Kosteckiego kosztowala bowiem aż

odnalezionych dokumentów wnosić

w 1894 r. pisywano w prasie o cu-

byl tutaj stalym gościem. Lam sia-

OLGA KOSTECKA Z D. MENTSCHEL

1 zloty reński i 50 centów!

można jedynie, że prawdopodobnie

kierni pani Olgi jako ,,wystawowej".

dywal w tzw. Kiszce, zwanej przez

nobilitacja nastąpila po 1884, a przed

byly nie raz na wystawach medalami

Jednak cukiernia ta nie przetrwala

niektórych ,,Szyjką" ­ dlugim, wą-

Czy wiadomo o innych osobach

1894 rokiem. W dokumentach Ma-

i ,,dyplomami zaslugi". Przykladowo,

zbyt dlugo, a Olga przeniosla się do

skim pomieszczeniu, pelnym dymu

odwiedzających

cukiernię

cieja Kosteckiego de facto nigdzie nie

podczas Wystawy Pszczelarsko-O-

Krakowa, jak zresztą i jej teściowa.

z papierosów i cygar. Bylo to miejsce

Kosteckiego?

pojawiają odpowiednie adnotacje. To

grodniczej w Jaroslawiu w 1879 r.

Dość zaskakujące, ale Maciej Ko-

poludniowych spotkań lwowskiej

otrzymal dyplom za przerób owoców

Ze wspomnień wiadomo, że bywal

taka jedna z wielu zagadek rodzin-

stecki pozostal we Lwowie. Zmarl 8

inteligencji, literatów różnej maści

krajowych w dziale cukiernictwa,

tu codziennie na kawie Adolf Dy-

nych, czekająca na rozwiązanie.

października 1902 roku w Zakladzie

i dziennikarzy. Wśród gości dostrzec

doprowadzonego do tego stopnia do-

gasiński. A w tzw. kojcu, ostatnim

im. Bilińskich. Pisano o nim wów-

bylo można m.in. mlodego redaktora

skonalości, jaki dotąd byl tylko znany

Czy Maciej Kostecki wywodzil

pokoiku cukierni, gromadzilo się

czas w prasie: ,,wlaściciel pierwszo-

,,Przyjaciela Domowego" Francisz-

w pierwszorzędnych zakladach eu-

się rodziny cukierników? Ktoś

chętnie towarzystwo ­ znane z na-

rzędnej cukierni" i ,,zacny obywatel,

ka Ksawerego Martynowskiego, ale

ropejskich i za skuteczne powstrzy-

jeszcze poszedl w jego ślady?

zwisk ­ gorąco dyskutujące, zwlasz-

znany ze swojej uczynności". Dodać

i ...piekarza Franciszka Dülla, lite-

manie importu zagranicznego arty-

cza o sprawach politycznych. Stalymi

Pan Maciej nie byl jedynym cukier-

jeszcze można również: czlonek rady

rata-amatora, który wlasnym kosz-

kulów cukierniczych zbytkowych".

gośćmi byli dziennikarze ,,Dziennika

nikiem w rodzinie, choć nie byl to za-

,,zawiadowczej" lwowskiego Towa-

tem wydawal dwutygodnik ekono-

Literackiego", zalatwiający tu spra-

wód odziedziczony po ojcu. Byl nim

Zachwycano się też wyrobami pod-

rzystwa Zaliczkowego, czlonek lwow-

miczno-spoleczno-literacki ,,Slawa",

wy codziennie o g. 6 popoludniu,

również jego o kilka lat starszy brat

czas Pierwszej Wystawy Krajowej

skiego Towarzystwa Gimnastycznego

autora utworów publikowanych

bowiem dla oszczędności przestano

Karol, prowadzący w latach 70. XIX

Rolniczej i Przemyslowej we Lwowie

w ,,Dzienniku Polskim", ,,Kurierze

wynajmować lokal dla pomieszcze-

w. wlasną cukiernię w Czerniow-

w 1877 r. Kostecki nie tylko prezen-

Lwowskim", ,,Przyjacielu Domowym",

nia redakcji.

cach. Karol Kostecki, nękany gruź-

towal wyroby cukiernicze, ale i czę-

,,Roczniku Samborskim", i m.in.

licą, zrezygnowal koniec końców

stowal zwiedzających ,,wybornymi,

zbiorku wierszy ,,Czem chata boga-

Cukiernia przy ul. Karola Ludwi-

z dzialalności cukierniczej i wrócil

napelnionymi kremem czekoladkami

ta" (Lwów 1881) oraz powieści osnu-

ka nie byla jedyną, prowadzoną

do Sambora, rodzinnego ,,gniazda"

i innymi cukrami". Podziwiano stoją-

tej na tle historycznym XVI-wiecz-

przez Macieja Kosteckiego.

Kosteckich. Zmarl jednak we Lwo-

cą w dużej oszklonej szafie bialą pira-

nego Lwowa ,,Bracia Bialoskórscy".

W 1871 r. w gmachu Teatru Skarb-

wie, w 1889 r. w wieku 58 lat. Drugi

midę cukrową ,,w stylu egipskim" ze

Wspominal swoje spotkanie z Düllem

kowskiego Kostecki otworzyl ze

brat pana Macieja zostal krawcem,

stojącymi obok wazonami z kwiata-

wlaśnie u Kosteckiego Gustaw Kohn

wspólnikiem Aleksandrem Żmu-

osiadl zresztą również we Lwowie,

mi z... cukru i marcepanu. Znane byly

w ,,Pierwszych wrażeniach z dluższej

dzińskim ,,Kawiarnię i filię cukier-

gdzie zalożyl rodzinę. Tak jak wspo-

te cukrowe kwiaty pana Kosteckiego

wycieczki po kraju", wychwalając

ni", a po ich rozstaniu rok później już

mnialam, syn Macieja Kosteckiego,

w mieście, podobnie jak inne wytwo-

jego bezinteresowną pomoc mate-

samodzielnie kolejną przy ul. Czar-

Boleslaw nie byl cukiernikiem, nie

ry cukierniczego kunsztu w ksztalcie

rialną dla rodziny pewnego ubogie-

nieckiego 1.

poszli w ślady ojca i pozostali syno-

szynek, kielbas i innych frykasów.

go literata. Towarzystwo krzepilo

wie ­ Zdzislaw i Kazimierz.

się kieliszeczkiem ,,mocnej wzmoc-

Zdaje się, że lwowianom nie

Czy cukiernia Macieja Kostec-

nionej" i pasztecikiem lub kanapką.

REKLAMA CUKIERNI MACIEJA

tylko podobala się atmosfera

kiego dlugo dzialala?

Widzę, że masz do dyspozycji

Przychodzil tutaj co dnia na kawę

KOSTECKIEGO

cukierni Macieja Kosteckiego,

kilka fotografii rodziny Ma-

Jan Lam, któremu chlopak z drukar-

ale cenione byly jego wyroby

cieja Kosteckiego.

ni spod rąk wyrywal ­ jak fama nie-

cukiernicze.

Tak, udostępnila mi je praprawnucz-

sie ­ ćwiartki papieru z poczytnymi

Jego wyroby uważane byly za smacz-

ka pana Macieja, p. Slawa Węgrzyn,

kronikami tygodniowymi, pisanymi

ne, a także ,,wytworne i eleganckie".

której jestem za to bardzo wdzięczna.

przez publicystę i satyryka ponoć na

Nic w tym dziwnego, Maciej Ko-

To fotografia Macieja Kosteckiego, na

kolanie, między jedną kolejką a dru-

stecki byl uczniem samego Leopol-

pozostalych zaś są prawdopodobnie

gą. W tym względzie jednak musimy

da Rotländera, patrona lwowskich

jego syn Boleslaw i synowa Olga.

zawierzyć wspomnieniom bywalców.

cukierników, legendy lwowskiego

Piękne pamiątki. Szkoda tyl-

Lam niejednokrotnie wspo-

cukiernictwa. Kostecki po zakoń-

ko, że nie ma fotografii cukier-

minal cukiernię Kosteckie-

czeniu nauk pracowal u Rotländera

ni Macieja Kosteckiego, ale kto

go w swoich kronikach a na-

jako subiekt cukierniczy. Notabene,

wie ­ może kiedyś odnajdą się

wet opisal w jednej ze swoich

Rotländer byl ojcem chrzestnym jed-

w jakieś szufladzie. Dziękuję

powieści.

nej z córek Kosteckiego ­ Stanislawy

za kolejną ciekawą historię ze

Marii Kazimiery. Wyroby cukierni-

Tak, to prawda. I choć zawsze pisal

,,slodkiego" Lwowa.

cze Macieja Kosteckiego nagradzane

z sympatią, to zdarzalo się, że z pewną

UL. KAROLA LUDWIKA