12

nr 12 (448) 28.06.­15.07. 2024

Kurier sportowy

www.kuriergalicyjski.com

O lwowskim pilkarzu, który strzelil pierwszego gola

W drugiej polowie 1890

Wspomnialem o czlowie-

ku, który strzelil pierwszą pil-

roku w stolicy Królestwa

kę w historii lwowskiego fut-

Galicji i Lodomerii mialo

bolu. A byl nim Wlodzimierz

miejsce historyczne

Chomicki.

wydarzenie ­ malo

O tym, jak przebiegala gra

znaczące wówczas, ale

i jak strzelono gola, można prze-

oglądane przez pryzmat

czytać w książce ,,Wspomnie-

czasu, wiekopomne dla

nia sportowe" z roku 1947, a na-

pisanej przez Rudolfa Wacka:

przyszlości lwowskiej

,,...na pole... w obecności kil-

pilki nożnej. Z inicjatywy

ku tysięcy widzów wyszly

Edmunda Cenara,

dwie  drużyny:  krakowska

znanego i cenionego już

w ciemnoniebieskich spoden-

na te czasy nauczyciela,

kach gimnastycznych i lwow-

powstaje we Lwowie

ska ­ w szarych, obie w bialych

koszulkach i gimnastycznych

Gimnastyczno-

pólbutach.  Obowiązki  sę-

WLODZIMIERZ CHOMICKI

Śpiewackie Kolo

dziowskie wziąl na siebie pro-

Nauczycieli Szkól

fesor Wyrobek z Krakowa. Obie

otoczoną zieloną darnią i szero-

Ludowych miasta Lwowa

drużyny calkowicie nie znaly

kim owalem toru koloru szare-

(GSKN). Nie moglo być

się nawzajem, dlatego gra byla

go, z lekka pochylonego stroną

inaczej. Cenar zawsze byl

nerwowa, chaotyczna i wywo-

wewnętrzną do boiska. To tor

lala wiele epizodów komicz-

bliskich już wyścigów ,,soko-

inicjatorem wszelkich

nych, tak, że publiczność często

lów" ­ cyklistów...".

,,nowinek" sportowych,

spotkanie Lwowiaków i Krako-

wybuchala śmiechem. Sokolscy

Do końca nie bylo wiadomo,

świadkowi tego historycznego

nowych dziedzin sportu

wian trwalo bardzo krótko ­ 6,

meczu, który napisal pierwszy

kierownicy nie uważali poje-

czy foot-ball (tak wtedy pisano

i zawsze byl w centrum

a wedlug niektórych źródel ­ 7

dynek za coś poważnego, a wi-

reportaż o pierwszym meczu

nazwę tej gry) zostanie przed-

wydarzeń sportowych

lwowskiej pilki nożnej:

minut. Faktycznie do pierwszej

dzowie zupelnie nie znali się na

stawiony w programie poka-

Lwowa. Zalożone

bramki. Wiązalo to się z nasyco-

grze...

zów gimnastycznych. Jeszcze

,,Następną byla kolei gry

Towarzystwo dzialalo

nym programem pokazów sokol-

Byla to gonitwa za pilką calą

w maju, w programie ulożonym

w pilkę nożna (foot-ball). Przy-

stwa. Dlatego, uważając, że czasu

ciżbą; o upadkach, utrzyma-

stąpily do niej dwie drużyny

przez organizatorów mecz nie

podobnie do ,,Sokola",

przeciwników, różniące się ko-

na zapoznanie się z tą grą bylo

niu pilki, zwodach, kombina-

byl przewidziany. Dopiero po

ale podkreślalo swoją

dość, organizatorzy po prostu

lorem spodenek treningowych,

cjach, glównie o grze... nie bylo

interwencji GSKN, w ostatniej

odrębność, dzialalo

przerwali grę.

pojęcia. Lwów rzucil się z silą

drużyny krakowska i lwow-

chwili wniesiono ważne dla

samodzielnie, jednak i nie

Sam ojciec chrzestny lwow-

burzy do ataku, opanowal pil-

ska. Celem tej interesującej gry

milośników pilki nożnej zmia-

odmawialo wspólpracy

skiego futbolu Edmund Cenar

kę i zgromadzil się pod bramką

jest strzelenie nogą pilki przez

ny. Tu warto podkreślić, że za

z nim.

w 19o7 roku na lamach ,,Prze-

bramkę  przeciwnika.  Jedna

przeciwnika. Krakowiacy, któ-

aktywny udzial w II Zlocie so-

glądu gimnastycznego" o tym

i druga drużyna za obowiązek

rzy początkowo chcieli poznać

kolstwa, lwowskim zarządem

meczy wspominal tak:

przeciwnika, zdziwieni nawa-

zdecydowanie staraly się ude-

,,Sokola" i komitetem organiza-

BOGDAN LUPA

,,...na polu gier sportowych

lą ataku, wspaniale bronili się

rzyć w pilkę. Rozpoczęla się

cyjnym Wystawy Kolo zostalo

GSKN rozpoczęlo swą dzia-

rozwinąlem żwawą dzialal-

­ Lwów, jednak, nawet nie mial

gonitwa po olbrzymim boisku,

nagrodzone honorowym srebr-

lalność od zjednoczenia milo-

ność jeszcze w 1891 roku w ko-

świadcząca o tym, że i jedni

zamiaru wycofywać się spod

nym medalem.

W sobotę 14 lipca 1894 roku

śników i chętnych dolączenia

lach mlodzieży i nauczycieli m.

i drudzy palają chęcią zwy-

ich bramki..."

się do procesu nauczania za-

Lwowa ­ a pierwszą pilkę w na-

Opis strzelonego gola w tej

cięstwa. ,,Ale sily byly równe"

tysiące mieszkańców miasta

sad wychowania fizyczne-

szym Kraju mial nikt inny, jak

książce podal sam jego autor ­

i pojedynek zostal nie rozstrzy-

podążyly na tereny Wystawy

go, praktycznego zastosowa-

klub lwowskich nauczycieli, tak

wówczas student II roku semi-

gnięty (tu autor się pomylil ­

Krajowej, na stadion, zawczasu

narium nauczycielskiego Wlo-

nia ćwiczeń gimnastycznych,

zwane ,,Kolo nauczycieli", któ-

widać że jeszcze się nie rozumial

wykupując bilety: po 50 centów

dzimierz Chomicki:

propagandy sportu i wspólne-

na zasadach gry w pilkę noż-

re pierwsze zaprezentowalo tę

­ dla doroslych i po 15 centów ­

go spędzania czasu przez na-

grę na zlocie sokolstwa w 1892

ną), a dumne z tego wyniku obie

,,Gralem na lewym skrzy-

dla dzieci. Okolo godz. 5 po po-

uczycieli. Na przewodniczące-

roku. Dopiero po nas pilka noż-

dle i stalem po lewej stronie

ludniu na zapelnionej do ostat-

strony zeszly z boiska godnie

go zostal wybrany Mieczyslaw

na zjawila się w Krakowie tak,

od bramki krakowian, przed

i w zgodzie, jak należy szlachet-

niego miejsca widowni, wśród

Baranowski. Byl on populary-

że na następnym zlocie w 1894

nym rywalom, kolegom. Wiel-

którymi kręcila się ciżba gra-

której bylo wielu honorowych

zatorem przyrody, pedagogiem,

kie zainteresowanie widzów, do

roku pod czas Wystawy ro-

czy; raptem z tego tlumu wy-

i wplywowych osobistości,

dzialaczem spolecznym.

zegrano pierwszy mecz foot-

leciala pilka i upadla mi od

którego od czasu do czasu dolą-

rozpoczęlo się sportowe święto.

Kierownikami dwóch po-

ballowy pomiędzy Lwowem

nogi ­ nie zastanawiając się

czano wybuchy śmiechu, bylo

Dokladny reportaż z gry

i Krakowem, a w którym Lwów

doddzialów ­ Kola gimnastyki

nie bezpodstawne; gra w pilkę

ani chwili kopnąlem ją pra-

pomiędzy drużyną GSKN ze

zwyciężyl z wynikiem 1:0".

i Kola Śpiewacko-Muzycznego

nożną wspaniale pasuje dla mlo-

wa nogą w kierunku bramki

Lwowa i krakowskim ,,Soko-

­ zostali odpowiednio: Edmund

Warto dodać, że wezwanie na

dzieży, jako jeden z najdosko-

i pilka, doskonale skierowa-

lem" podano w ,,Przewodniku

Cenar i jego przyjaciel Kornel

mecz zlożyli sami krakow-

na moją nogą, niespodziewa-

nalszych środków, co zmusza

gimnastycznym" nr 11 z paź-

Jaworski oraz Franciszek Do-

scy sokoly, które też uprawiali

nie przeleciala nad glową kra-

do ruchu i wyrabia spryt, przy-

dziernika 1894 roku. Reportaż

miszewski. Pod koniec 1891

w Krakowie pilkę nożną i spo-

tomność umyslu, energię".

kowskiego bramkarza, który

należal pióru redaktora naczel-

nego ,,Przewodnika" Ksawe-

roku w zajęciach GSKN uczest-

dziewali się na lekkie zwycię-

zacząl wyciągać w jej kierun-

Ciekawostką jest to, że we-

rego Fiszera. Przekazuję slowo

niczylo ponad 80 osób, a także

stwo nad lwowianami.

dlug ogólnie przyjętej legendy,

ku ręce ­ ale, ba ­ bylo już za

uczniowie szkól Lwowa. W 1892

późno. W tej chwili uslyszalem

roku podczas I Zlotu Lwowskie-

jak z ust sędziego, prof. Wyrob-

go Sokola we Lwowie doszlo

ka wyrwalo się przekleństwo,

i do pierwszego udzialu GSKN

a w tlumie graczy zabrzmialy

w demonstracji różnych gier

okrzyki i krzyk ­ u jednych byl

i sportowych dyscyplin, któ-

to przejaw triumfu, a u innych

re uprawiano w Towarzystwie.

­ niezadowolenia. Stalo się to

Pokazano wtedy pierwszy raz

na szóstej minucie gry, którą

publiczności i pilkę nożną.

już dalej nie kontynuowano. Na

W lipcu 1894 we Lwowie

darmo protestowal sam sędzia

odbywala się II Wystawa Kra-

Wyrobek i wymagal natych-

jowa. Glównym obiektem dla

miastowego rewanżu. Druży-

tych, kto interesowal się spor-

nom nakazano opuścić pole, bo

tem byl nowy stadion, spe-

na nie już wchodzily kolumny

cjalnie wybudowany na II Zlot

zawodników...".

Towarzystwa Gimnastyczne-

Urodzil się Wlodzimierz

19.04.1878

go ,,Sokól" w Stryjskim parku.

we

Lwowie

Stadion mógl pomieścić 10 tys.

w rodzinie Michala Januarego

widzów, o czym pisal ,,Kurier

Chomickiego i Marii, z domu

Lwowski" 14 lipca 1894 roku:

Urbanik. Byl ich jedynym

,,...Ten..., kto wejdzie tam dziś,

synem. Uczyl się w jednej ze

odczuje przyjemne uczucie,

szkól początkowych, a od 1893

widząc tę olbrzymią, równą jak

roku ­ we lwowskim semi-

stól, wysypaną piaskiem arenę,

narium nauczycielskim. Bral

GRUPA GIMNASTYKÓW GSKN. WLODZIMIERZ CHOMICKI (PIERWSZY OD LEWEJ)