img
11
nr 14 (450) 26.07. ­ 29.08.2024
Wydarzenia
www.kuriergalicyjski.com
Wyróżnienie ,,Semper Fidelis"
I to jest wreszcie coś pozytywnego
w tym temacie. Do tej pory byly groźby,
szantaż, zastraszenia, blokada doku-
Andrzej Stelmachowski ­ profesor prawa
mentów wymierzone w ludzi dość moc-
no zestresowanych i odczuwających
silną presję. I wreszcie coś normalnego,
rozsianych po calym świecie. Do-
Terytorialnego ­ pośmiertnie
Andrzej
Stelmachowski
z poszanowaniem godności czlowieka,
urodzil się 28 stycznia 1925 r.
skonale rozumial problemy Pola-
2015
który spelni swój obowiązek wobec oj-
w Poznaniu. Byl synem Wisla-
ków na Kresach i na ich rzecz pra-
· Krzyż Komandorski Orde-
czyzny, ale chce choćby minimalnych
wy z Majewskich i Bronislawa
cowal. Za swe ogromne zaslugi na
ru Świętego Grzegorza Wiel-
gwarancji bezpieczeństwa w postaci
Stelmachowskiego. W okresie
rzecz Kresów i ludności polskiej
kiego ­ 2006
przeszkolenia i wyposażenia. Ludzie
na Kresach podczas XI Dni Lwo-
· Order Przyjaźni II stopnia
międzywojennym w Poznaniu
zglaszają się, uspokajają swoje sumie-
uczyl się w szkole powszechnej
wa i Kresów w Poznaniu w 2008
­ Kazachstan 2006
nie i poczucie przyzwoitości względem
i średniej. Po wybuchu wojny
r. otrzymal statuetkę Lwa Sem-
· Krzyż Komandorski Orde-
już walczących. W planach i przygoto-
kontynuowal naukę w gimna-
per Fidelis.
ru ,,Za Zaslugi dla Litwy" ­ Li-
waniach wszystko wygląda obiecują-
zjum w Kownie na Litwie, a na-
Jako nauczyciel akademicki
twa 2006
co, a jaka będzie rzeczywistość, pokaże
i organizator życia naukowe-
· tytul doktora honoris causa
stępnie w ramach tajnego na-
przyszlość.
uczania w Warszawie. Maturę
go prof. Stelmachowski odniósl
Uniwersytetu w Bialymstoku,
DZIENNIK KIJOWSKI
zdal w 1943 r. Po maturze podjąl
wielkie sukcesy w ksztalceniu
Uniwersytetu Kardynala Ste-
Polska ­ przyklad
kadry naukowej i organizacji
fana Wyszyńskiego, Uniwer-
studia w podziemnym Uniwer-
dla Ukrainy
sytecie Warszawskim.
zespolów badawczych. Wypro-
sytetu Wroclawskiego, uni-
mowal 22 doktorów, przewo-
wersytetu w Ferrarze i Paryżu
W okresie wojennym, nieza-
7 czerwca w centrum prasowym
leżnie od pracy, także fizycznej,
przewodniczyl  Komitetowi
dy habilitacyjne pod jego opie-
· Medal ,,Milito Pro Christo"
Narodowego Związku Dziennikarzy
Organizacyjnemu  Kościelnej
dzialal w konspiracji, byl żol-
ką ukończylo 8 doktorów, a 5
­ 2002
Ukrainy w Kijowie odbyla się prezen-
Fundacji na rzecz Rolnictwa.
uczniów uzyskalo tytuly nauko-
· Nagroda im. ks. bp. Roma-
nierzem Armii Krajowej.
tacja książki ,,Ukraina: piekielny 22-gi.
W latach 1987­1990 byl rów-
Studia prawnicze po wojnie
we profesora. Uczniowie profe-
na Andrzejewskiego ­ 2004
Dziennik ludowy". Dziennikarki Alla
nież prezesem warszawskiego
sora piastują funkcje akademic-
· Nagroda im. Księdza Idzie-
kontynuowal w Poznaniu koń-
Bagirowa i Julia Bereżko-Kamińska ze-
cząc je w 1947 r. na UAM, gdzie
Klubu Inteligencji Katolickiej.
kie na wielu uniwersytetach.
go Radziszewskiego Towarzy-
braly krótkie, ale treściwe emocjonal-
Należal do inicjatorów okrą-
też uzyskal stopień doktora. Po
Pelnil wiele funkcji organizacyj-
stwa Naukowego KUL ­ 1996
ne świadectwa Ukraińców w różnym
glego stolu, uczestniczyl w jego
nych m.in. dziekana Wydzia-
· Honorowy Obywatel Strzelna
studiach pracowal w sądow-
wieku ­ od pierwszych godzin pelno-
obradach plenarnych i pracach
nictwie, z którego zostal zwol-
lu  Administracyjno-Ekono-
­ 1989
wymiarowej rosyjskiej inwazji.
niony za udzial w pielgrzymce
zespolowych.
micznego Filii Uniwersytetu
Blogerka Switlana Samarska mówi:
prawników do Częstochowy
W 1989 r. zostal senatorem
Warszawskiego w Bialymstoku
Prof. Stelmachowski byl żo-
­ Tego, co robią Polacy, nie można
I kadencji z ramienia Komitetu
w 1957 r. W latach 1957­1962
(1975­1981). Blisko 30-letnie
naty z Anną, mial dwóch sy-
ani kupić, ani sprzedać, ani obiecać cze-
Obywatelskiego, objąl stanowisko
związki profesora z ośrodkiem
nów: Stanislawa i Zbigniewa.
pracowal jako czlonek Biura
goś w zamian. Kraj przyjąl niespotyka-
marszalka Senatu. W rządzie Jana
Orzecznictwa Sądu Najwyż-
bialostockim walnie przyczynily
Prof. Andrzej Stelmachow-
dotąd liczbę Ukraińców. Nie wiem,
szego równocześnie pracując
Olszewskiego pelnil funkcję mi-
się do powstania samodzielnego
ski zmarl 6 kwietnia 2009 roku.
jakich tytanicznych wysilków to wy-
jako pracownik naukowy (asy-
nistra edukacji narodowej (1991­
Uniwersytetu.
Jego pogrzeb z udzialem m.in.
magalo od organizatorów na wszyst-
1992), w 2005 r. wszedl w sklad
stent, adiunkt, docent ­ 1958
prezydenta Lecha Kaczyńskiego
kich poziomach, bo to kosmiczna ilość
Za swe liczne zaslugi
honorowego komitetu poparcia
i marszalka Senatu VII kadencji
r.) Od 1962 r. byl profesorem
pracy. Oni poradzili sobie praktycznie
otrzymal wiele orderów,
Lecha Kaczyńskiego w wybo-
Uniwersytetu Wroclawskiego,
Bogdana Borusewicza odbyl się
i fizycznie.
odznaczeń i wyróżnień:
od 1969 r. Uniwersytetu War-
rach prezydenckich. Od lutego
15 kwietnia 2009 roku. Zostal
Redaktorka projektów wydawni-
szawskiego. Specjalizowal się
2007 r. pelnil funkcję doradcy
· Order Orla Bialego ­ po-
pochowany na Cmentarzu Po-
czych Bogdana Romancowa opowiada
prezydenta. W latach 1990­2008
w prawie cywilnym i rolnym.
śmiertnie 7 kwietnia 2009
wązkowskim w Warszawie.
o przyjmowaniu uchodźców na dworcu
byl prezesem Stowarzyszenia
· Krzyż Wielki Orderu Od-
W 1980 r. byl doradcą Mię-
we Lwowie i o pomocy zagranicznych
,,Wspólnota Polska" w Warszawie,
dzyzakladowego
Komitetu
rodzenia Polski ­ 1992
wolontariuszy.
BIULETYN INFORM ACYJNY
Strajkowego w Stoczni Gdań-
gdzie dal się poznać jako wybit-
·
Odznaka
Honoro-
Pisarka Tata Śniegur dzieli się wra-
NR 1 (124) ROK 36 ODDZIAL W POZNANIU,
skiej, w latach 1982­1985
ny znawca problemów Polaków
wa za Zaslugi dla Samorządu
żeniami o Polsce:
STYCZEŃ ­ GRUDZIEŃ 2024
­ Poznalam Polskę w bardzo trud-
nym dla mnie 2016 roku. I oto w 2022
Szczepan Siekierka ­ prezes Stowarzyszenia Upamiętnienia
roku ponownie przytulam Polskę do
serca. Jesteśmy tutaj ponad miesiąc.
I znowu chcę dziękować.
Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów
Pisarka i językoznawczyni Lary-
sa Nitzoy dziękuje Polakom i zachę-
kara więzienia. W 1967 r. wraz z żoną
Szczepan Siekierka jest wspól-
ca Ukraińców do brania przykladu
Szczepan Siekierka urodzil się
3.08.1928 r. we wsi Toustobaby (dawne
i dziećmi przeprowadzil się na stale do
autorem czterech książek dotyczą-
z Polski:
województwo tarnopolskie). Zostal wy-
Wroclawia, gdzie ukończyl studia na
cych ludobójstwa w latach 1939­ 1946
­ U nas w Ukrainie, w przeciwień-
chowany w duchu patriotyzmu w myśl
Politechnice Wroclawskiej i Wyższej
w województwach: lwowskim, sta-
stwie do Polski, gdzie wszędzie slychać
dewizy Bóg, Honor, Ojczyzna, i dlatego
Szkole Ekonomicznej.
nislawowskim, tarnopolskim, a także
język polski, niezmiennie slychać ro-
W styczniu 1992 r. zarejestrowano
książki o męczeństwie duchowieństwa
syjski. I tak się do niego przyzwyczaili-
poświęcil swe dzieciństwo w imię pra-
Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar
obrządku lacińskiego i zniszczeniach
śmy, że przestaliśmy odróżniać moskali
wa Polaków do życia.
Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów
rzymskokatolickich obiektów sakral-
od Ukraińców.
W wieku 13 lat, podobnie jak wcze-
(SUOZUN) z siedzibą we Wroclawiu.
nych przez OUN i UPA. W 1992 r. za-
Ukraiński naród pokazuje cuda mę-
śniej jego ojciec Józef Siekierka, wstą-
Szczepan Siekierka pelnil funkcję pre-
lożyl ,,Na Rubieży", pierwsze czasopi-
stwa i odwagi wojskowej. Równocze-
pil do oddzialu Samoobrony obwodu
zesa od początku istnienia Stowarzy-
smo opisujące martyrologię Polaków,
śnie mamy się czego uczyć od Polaków
Podhajce, mającego na celu rozpoznanie
szenia aż do 2019 r., gdy powierzyl
ofiary ideologii ukraińskiego nacjo-
­ ich językowej wytrwalości. Bierzcie
dzialań czlonków Organizacji Ukraiń-
rolę synowi Andrzejowi. Archiwum
nalizmu i dzialalności UPA. Kwartal-
przyklad z Polaków. Zobaczcie, jak dba-
skich Nacjonalistów (OUN). Po podpo-
SUOZUN liczy 25 tys. spisanych relacji
nik wydawany przez Stowarzyszenie
ją o swoje tradycje. W szkolach czytają
rządkowaniu Samoobrony Armii Kra-
świadków bestialstwa. Żadna insty-
UOZUN stal się donośnym glosem Kre-
glównie polskie książki. Kręcą filmy po
jowej (1943) w styczniu 1944 r. zlożyl
tucja w kraju nie zebrala tak obszernej
sowian i miejscem, w którym ocaleni
polsku. Ich telewizja jest po polsku. I nie
przysięgę wojskową, stając się kurie-
dokumentacji. Stowarzyszenie wspól-
z ludobójstwa mogli przedstawić swe
ustępują ­ mają silną językową wy-
rem-lącznikiem kompanii AK w okręgu
komunistyczne dysponujące partyjno-
pracuje z Instytutem Pamięci Naro-
świadectwa.
trwalość. I my tak powinniśmy robić
lwowskim. Bral udzial w przygotowa-
-państwowym aparatem represji zwal-
dowej oraz Komisją Ścigania Zbrodni
Szczepan Siekierka zmarl 15
w Ukrainie. Zeszlam ze sceny i znala-
niu i organizowaniu stanowisk obron-
czającym opór spoleczeństwa.
przeciwko Narodowi Polskiemu.
stycznia 2021 r. w Kudowie-Zdroju.
zlam się w objęciach zarówno Polaków,
nych ludności polskiej przed ukraiń-
Dzialalność Stowarzyszenia Ro-
Szczepan Siekierka wniósl ol-
Jego dziela i poświęcenie zostaly nie
jak i Ukraińców. We Wroclawiu jest
skimi bandami oraz zdobywaniu broni
dzin Ofiar Ukraińskich Nacjonalistów
brzymi wklad w tworzenie wspólcze-
tylko docenione przez mieszkańców
bardzo cieple podejście do nas. Myślę,
od wojsk niemieckich i węgierskich.
­ ,,Misja Pojednania i Pokuty" rozpo-
snych miejsc pamięci o ofiarach ban-
i potomków Kresów Wschodnich II
że to zależy nie tylko od Polaków, ale
W 1945 r., po zakończeniu dzialań
częla nieformalną dzialalność w latach
derowskiego terroru. Aktywizując
Rzeczypospolitej Polskiej, ale rów-
także od tych Ukraińców, którzy tutaj
wojennych, ocalala z pogromu rodzi-
80. XX w. Choć byly to czasy lekkiej
środowisko Kresowe i wspólpracując
nież przez szereg instytucji. Za swą
żyją nie od dziś i dobrze się sprawdzili.
na Siekierków zostala objęta przymu-
odwilży politycznej, dzialanie orga-
z organizacjami z calej Polski, przy-
dzialalność otrzymal ponad 20 od-
Stworzyli swoje stowarzyszenie ,,Kolo"
sowym przesiedleniem na tzw. ziemie
nizacji bylo w pewnym stopniu kon-
czynil się do powstania 22 pomników
znaczeń i wyróżnień, wśród których
we Wroclawiu, spotykają się, mają
odzyskane. Przed wyjazdem na zachód
spiracyjnie ­ ludobójstwo Polaków na
i wmurowania 300 tablic. Z jego ini-
należy wymienić Krzyż Oficerski Or-
swoją świetlicę, organizują dni haftu
Szczepan Siekierka obiecal ukraiń-
Kresach należalo do tematów, o których
cjatywy w styczniu 1999 r. odslonię-
deru Odrodzenia Polski, Zloty Krzyż
i inne święta, mają sobotnią szkolę dla
skim sąsiadom pomagającym Polakom,
nie mówiono, a celem Stowarzyszenia
to wroclawski Pomnik Pomordowa-
Zaslugi, nagrodę Kustosz Pamięci
dzieci. Zachowują się przyzwoicie, ko-
że będzie o nich pamiętal. Slowa do-
bylo gromadzenie dokumentacji ludo-
nych na Kresach, który jest nie tylko
Narodowej, zlotą Odznakę Honorową
chają to miasto jak swoje wlasne, i Pola-
trzymal. Po trwającej niespelna trzy
bójstwa, którego dopuścily się ugrupo-
symboliczną mogilą zamordowanych
Zaslużony dla Województwa Dolno-
cy to czują. Ja też dziękuję Wroclawiowi
miesiące podróży rodzina osiedlila się
wania banderowskie.
Polaków na Kresach II RP, ale rów-
śląskiego. Podczas XII Dni Lwowa
za kilka dni spokoju, którego od dawna
w Piskorzowie (powiat dzierżoniow-
W latach 1949­1952 Szczepan Sie-
nież monumentem upamiętniającym
i Kresów w Poznaniu w 2009 r. za swe
nie mam w domu ­ w Ukrainie.
ski). Szczepan nadal bral udzial w nie-
kierka należal do Harcerskiej Orga-
Ukraińców, którzy ponieśli śmierć ra-
zaslugi otrzymal statuetkę Lwa Sem-
równej walce o wolność, jednak tym
ANATOL ZBOROWSKI
nizacji Podziemnej, choć grozila za to
tując Polaków.
per Fidelis.
razem przeciwnikiem byly wladze
DZIENNIK KIJOWSKI