16

nr 14 (450) 26.07. ­ 29.08.2024

Rozmowy Kuriera

www.kuriergalicyjski.com

Anna Stożko: Dążymy do tego, aby nasze wladze

nas uslyszaly i wyrazily zgodę na ekshumacje

Z ANNĄ STOŻKO,

Chcę, żeby Polska uslyszala nas,

redaktor naczelną

Ukraińców, że nie jesteśmy wrogami.

Często nie rozumiemy takiej reakcji

Ukraińsko-Polskiej

albo braku reakcji ze strony ukraiń-

Platformy Medialnej oraz

skich wladz, albo rozumiemy, dlaczego

wiceprzewodniczącą

to się odbywa ­ bo to jest polityka. Na

Stowarzyszenia

naszym poziomie robimy, co możemy.

Pojednanie Polsko-

To, co robimy, to są dobre sprawy i nie

Ukraińskie rozmawial

ma w tym nic zlego.

Pod koniec warsztatów odbyly się naj-

EUGENIUSZ SALO.

bardziej gorące rozmowy i dyskusje,

Pani Anno, pochodzi Pani z Za-

które doprowadzily mnie do lez. Za-

poroża, mieszkala Pani w Użho-

pewnilam Polaków, że rozumiemy ich

rodzie i Kijowie. Podróżuje

ból, i że oni muszą teraz zobaczyć nasz

Pani po Ukrainie i po Polsce.

ból. To dzieje się na żywo, teraz. Jecha-

Gdzie obecnie Panią zastalem?

liśmy autobusem i mijaliśmy pogrzeb

Jestem w swoim domu w Kijowie.

żolnierza ­ wszyscy padliśmy na kola-

Już ponad rok. Wrócilam do domu

na, aby uszanować jego ostatnią drogę.

z Użhorodu, gdzie spędzilam także

Jak Polacy i Ukraińcy powinni

ponad rok. Przez dzialania wojenne

rozmawiać o trudnych tema-

musialam zmieniać swoją lokalizację,

tach związanych ze zbrodnią

ale obecnie jestem w stolicy Ukrainy.

wolyńską? Na pewno spotyka-

Jak radzi sobie Pani z upalami?

jąc się i rozmawiając zwykle, po

ludzku.

Staramy się z tym sobie radzić, ale jest

ANNA STOŻKO

ciężko. Nie chcialabym zbytnio na-

Tak, trzeba się spotykać i rozmawiać,

rzekać, powiem tak, jak jest. Dzisiaj po

część otwarta i są tam ludzie, ale nie

chcialam z nikim rozmawiać, praca

­ polskie i ukraińskie. W Centrum

bo książki są. Nie mogę powiedzieć,

ma czym oddychać. Gdy chcialam

się nie kleila, nie chcialam jeść, nie

Integracyjnym Zamlynie mieliśmy

raz pierwszy zrobilam sobie makijaż

że nie trzeba czytać historyków. To

i cieszę się, bo nie jest 42 czy 37 stopni.

coś zjeść, prawie nie bylo wyboru.

chcialam nic. Ale musimy wracać do

wspólne msze. Dyrektorem jest ksiądz

zależy też, kogo się czyta ­ każdy ma

Wczoraj spadl deszcz i to jest prawdzi-

Pierwsze, co pomyślalam, to ile ukra-

siebie, do pracy, radzić sobie z tym,

Jan Buras ­ niesamowity czlowiek,

swoją interpretację i prawdę. Prawda

we szczęście. Wszystko widać w po-

iński biznes traci w takich warun-

żyć dalej.

któremu powiedzialam, że gdyby taki

wyjdzie na jaw, gdy będą przepro-

równaniu, żeby doceniać to, co mamy.

kach. Kiedy sklep jest nieczynny, nie

Mimo wszystko, stolica żyje. Kilka

kaplan byl blisko, to codziennie cho-

wadzone ekshumacje. Potrzebne są

ma zarobków. Już teraz musimy my-

dni później, jadąc przez most, wi-

dzilabym na msze. To bardzo piękne

Więc zmiana temperatury i deszcz

te dialogi. Jeżeli my w grupie 60­70

bardzo nas wszystkich cieszą.

śleć o przyszlości i rozważyć zakup

dzialam, jak ludzie wypoczywają nad

i malownicze miejsce, które określilam

osób potrafiliśmy się dogadać i usly-

przetwornicy albo potężnego agre-

Dnieprem. Na zakupach bylo dużo lu-

sobie jako oazę. To cicha wieś blisko

szeć siebie nawzajem, to czy nie uda

Jak wygląda sytuacja z prądem?

gatu, żeby przetrwać jesień i zimę.

dzi i samochodów. Ale huk i zapach

granicy polsko-ukraińskiej, z kiep-

się to, gdy będzie większa platforma

Jak mieszkańcy Kijowa radzą

Ale za co zwykli mieszkańcy mają to

od tych agregatów prądotwórczych

ską drogą, malą liczbą mieszkańców,

do takich rozmów? Czemu nie zrobić

sobie z tym problemem?

kupić, żeby przetrwać?

jest okropny. Jak nie chcesz widzieć,

bez sklepów i aptek, ale przyrodniczo

tego na większą skalę?

Tak, nadal mamy problemy z prądem.

to uslyszysz dźwięk albo poczujesz

przepiękna. Mieliśmy tam wyklady,

Jak wygląda stolica Ukrainy

Często mówi Pani i pisze

Mamy go przez dwie godziny, a potem

zapach. Ale żyjemy dalej.

dyskusje, rozmowy, śpiewaliśmy pio-

po zmasowanym ostrzale 8 lip-

o dezinformacji w przestrze-

6­8 godzin nie mamy. W moim domu

senki przy ognisku. Czasami byly lzy

ca i zniszczeniach dziecięce-

Ostatnio brala Pani udzial

ni medialnej. W jaki sposób

jest tak, że kiedy nie ma prądu, nie ma

i gorące dyskusje. To byl dialog, które-

go szpitala specjalistycznego

w ,,Warsztatach Pojednania"

można się przed nią uchronić

go potrzebujemy.

też wody, gazu w budynku również

,,Ochmatdyt"?

w Zamlyniu na Wolyniu. Co ro-

w czasach ogromnego potoku

nie ma. Więc bez prądu nic nie dziala.

Może dobrze, że przyjechalo więcej

biliście tam w ciągu pięciu dni?

informacji?

Dlatego albo gdzieś wyjeżdżamy, albo

Akurat tego dnia wrócilam z Woly-

Polaków, bo uwierzyli i byli zaskocze-

korzystamy z powerbanków, sta-

nia ze spotkania polsko-ukraińskie-

O tym mogę opowiadać dużo. Bardzo

ni, że Ukraińcom również zależy na

Trzeba dbać o swoją higienę infor-

ramy się zlapać zasięg telefoniczny

go w Zamlyniu, które bardzo mnie

chcialam tam pojechać, wiedzialam,

wyjaśnieniu problemu rzezi wolyń-

macyjną. W Ukrainie są tzw. ,,media

i internetowy.

zmotywowalo do kolejnych dzialań.

że warsztaty będą organizowane po

skiej. Dowiedzieli się, że dążymy do

biale" ­ są to oficjalne, sprawdzone

Te dwie godziny, kiedy mamy prąd,

Gdy dojechalam z kolegami do domu,

raz drugi. Zorganizowalo je Stowa-

tego, aby nasze wladze nas uslyszaly

media, które przed publikowaniem

mamy pewnego rodzaju maraton. Ale

zacząl się alarm. Rakiety lecialy nad

rzyszenie Pojednanie Polsko-Ukra-

i wyrazily zgodę na ekshumacje, bo

weryfikują informacje. Bardziej

nie narzekam, bo pracuję zdalnie albo

moim domem. Nie widzialam ich, ale

ińskie, którego przewodniczącą jest

każdy czlowiek ma prawo do godne-

znam ukraińskie media, ale w Pol-

jestem na wyjeździe w Polsce, gdzie

slyszalam huk. Potem uslyszalam,

moja bliska przyjaciólka Karolina Ro-

go pochówku. Oczywiście, spotkalam

sce sytuacja jest również dość trud-

jest prąd i normalne warunki do ży-

jak Sily Powietrzne Ukrainy zestrze-

manowska. W polskich mediach dużo

się też z wieloma negatywnymi ko-

na. Najlepiej sprawdzać jedną infor-

cia. Praca zdalna daje mi możliwość

liwują te rakiety, slychać bylo wiele

się o tym mówilo, a my chcemy, żeby

mentarzami, bo co ja tam wiem, jako

mację na dwóch lub trzech portalach

dostosowania się do harmonogramu

wybuchów. Rozumialam, że to będzie

również w ukraińskich pojawily się

Ukrainka, itd. Ale podam taki ar-

informacyjnych. Trzeba też pracować

wylączeń prądu. Mogę wtedy dolado-

jakaś tragedia. Po kilku godzinach

informacje o tych spotkaniach. Razem

gument. Jestem z Zaporoża, nie mam

nad swoim myśleniem krytycznym.

wać powerbanki, laptopy czy zrobić

pojawilo się wiele informacji. W róż-

bylo nas okolo 70 osób. Większość sta-

polskiej krwi ani rodziny. Ukraińska

Trzeba czytać i pracować nad sobą.

pranie. Ale ciężko mi sobie wyobra-

nych prywatnych grupach na Tele-

nowili Polacy z Polski, którzy przyje-

Powstańcza Armia to bylo 1 procent

Wojna

rosyjsko-ukraińska

zić ludzi z malymi dziećmi, starszych

gramie znajomi pisali i pokazywali,

chali do Zamlynia na te warsztaty. Ze

Ukraińców. Moja rodzina nie miala

trwa już trzeci rok. Jakie ma Pani

albo moich znajomych mieszkających

co dzieje się w ich dzielnicach.

względu na różne sytuacje wojskowe,

z nią nic wspólnego. Ktoś z Zaporoża,

rady, aby żyć dalej i nie zwario-

na 20 piętrze w Kijowie. Jak oni mają

To kolejna tragedia. Przez dwa dni

Ukraińców bylo trochę mniej. Cie-

kto lubi Polskę i Polaków, przyjeżdża

wać w świecie medialnym, in-

funkcjonować? Ci, którzy pracują

nie moglam nic robić. Moralnie i psy-

szę się jednak, bo program byl bardzo

na takie wydarzenia i rozmawia na

formacyjnym i spolecznym?

w biurze, wracając do domów, muszą

chologicznie bylo tak ciężko, że nie

bogaty. Sprzątaliśmy trzy cmentarze

te tematy, więc to o czymś świadczy.

po ciemku z zakupami iść na 20 piętro.

Nie wiem, czy jako dziennikarka

Muszą też szybko spożyć to, co kupili,

mogę powiedzieć, żeby należy mniej

bo następnego dnia lodówka nie dzia-

korzystać z informacji. Chyba nie.

la, więc to, co zostalo, jest do wyrzuce-

Ale na pewno warto zmniejszyć ilość

nia. Ja staram się dostosować do tego,

źródel i poświęconego na nie cza-

co mamy, ale wiadomo, że to nie może

su. Więcej poświęcać czasu bliskim,

się podobać. Europejczykom ciężko to

chodzić na spacery. Wracać do pro-

zrozumieć, bo trudno wyobrazić sobie,

stych środków. Cieszyć się życiem, bo

że w XXI wieku w europejskim kraju

jest dzisiaj ­ już nie ma wczoraj, a czy

jakim jest Ukraina jest taka sytuacja

będzie jutro, nikt nie wie. Motywacją

i takie warunki.

ma być rodzina, bliscy i misja.

Jak wlaściciele sklepów, ka-

Dziękuję za rozmowę.

wiarni, restauracji radzą sobie

bez prądu?

Nagraną  rozmowę  mogą

Państwo odsluchać w pod-

Dzisiaj po raz pierwszy od dluższego

caście ,,Wojenna codzienność

czasu pojechalam do galerii handlo-

mieszkańców  Ukrainy"  na

wej na zakupy z myślą, że przejadę

kanale YouTube Radio Kurier

się autem z klimatyzacją i będę robić

Galicyjski.

zakupy w galerii. Co zobaczylam?

W ogromnej galerii, która ma trzy

piętra, część sklepów jest zamknięta,

ZDJĘCIA ARCHIWUM ANNY STOŻKO