26

nr 14 (450) 26.07. ­ 29.08.2024

Z przedwojennej prasy

www.kuriergalicyjski.com

,,Dziennik Ludowy" ­ organ PPS we Lwowie

Wbrew temu, co glosila

oficjalna propaganda

powojenna, we Lwowie

ukazywal się organ PPS

­ ,,Dziennik Ludowy".

Jak i wszystkie dzienniki

lwowskie, ,,Dziennik"

zamieszczal na swoich

lamach wiadomości

polityczne z kraju

i ze świata, wiadomości

lokalne, z dziedziny

kultury i ciekawostki

kryminalne oraz reklamy.

Naturalnie, wszystko

to pod kątem poglądów

socjalistycznych.

UROCZYSTOŚĆ Z OKAZJI IMIENIN MARSZALKA JÓZEFA PILSUDSKIEGO

ROBOTNICY PODCZAS AKCJI PROTESTACYJNEJ, ORGANIZOWANEJ PRZEZ

W UKRAIŃSKIEJ SZKOLE POWSZECHNEJ W POLANCE, MARZEC 1935 R.

PPS. NA PIERWSZYM PLANIE WIDOCZNY ZAIMPROWIZOWANY GRÓB

OPRACOWAL

Kto może stać się obywatelem

NIEZNANEGO ROBOTNIKA ORAZ TABLICA Z NAPISEM O TREŚCI ,,NIECH

narodowości Rzpltej z wykla-

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

ŻYJE SOLIDARNOŚĆ ROBOTNICZA PPS"

państwa polskiego

dowym językiem macierzystym

W Rubryce Sprawy partyjne

mogą być zakladane na tych

Wobec różnorodnej prak-

mamy odezwę:

polityczne we wlasnych intere-

językach: państwowym oraz

samych warunkach, co szkoly

tyki, stosowanej dotychczas

Towarzysze i Towarzyszki!

sach. 7 lipca opublikowano:

w języku podania.

prywatne z językiem wyklado-

przez wladze administracyjne

Na zasadnie uchwaly G. K.

Art. 4 W obradach rad gmin-

wym polskim.

w sprawach uznawania i nada-

Projekt ustaw językowych

W. z dn. 26. ub. m. wzywamy

nych i miejskich na rów-

Art. 3. W szkolach pań-

wania obywatelstwa polskiego,

dla mniejszości narodowych.

wszystkie Komitety Okręgowe,

ni z językiem państwowym

stwowych powszechnych po-

ministerstwo spraw wewnętrz-

(Proszę sobie porównać

mogą być używane języki, któ-

powiatowe oraz miejscowe do

lożonych w gminach, posia-

nych wydalo okólnik do wladz

z naszymi obecnymi

urządzenia w dniu 13 lipca br.

re są dopuszczone w danem

dających 25 proc. ludności

administracyjnych II instancji,

uprawnieniami!)

Dnia propagandy na rzecz P. P.

województwie.

rusińskiej (Ukraińców, sta-

regulujący jednolicie tryb po-

S., polączonego ze Zjazdami po-

Art. 6. Związki samorządowe

rorusinów i t.d .), Bialorusi-

stępowania przy rozważaniu

Ustawa o języku

wiatowymi PPS. w calym kraju.

mogą na mocy owej uchwaly ko-

nów lub Litwinów na żądanie

podań w sprawach obywatel-

państwowym i języku

respondować z innymi wladza-

Wszystkie Komitety Okrę-

stwierdzone rodziców by języ-

stwa polskiego przez następują-

nieurzędowym państwowych

gowe dolożą wszelkich sta-

mi rządowym nie tylko w języ-

kiem wykladowym szkoly byl

ce osoby:

wladz administracyjnych

ku państwowym, ale i w innym

rań, żeby podlegle im komitety

język rusiński, bialoruskim lub

1) Osoby, które slużyly czyn-

i samorządowych wladz

języku, na którym używanie

powiatowe urządzily 13. lip-

litewski, wyklad jest w dwu ję-

nie w W. P. czy to jako ochotni-

administracyjnych

danego języka jest dopuszczone.

ca w miastach powiatowych

zykach, z tem, że polowa godzin

cy czy też z poboru, o ile przed

Art. 1. Językiem państwowym

Art. 7. Przepisy powyższe

zbiórki czlonków Partji oraz

zostanie przeznaczanych na

lub w czasie slużby nie wnosily

sympatyków ze wszystkich

Rzeczypospolitej Polskiej jest ję-

nie dotyczą wladz kolei żela-

naukę w języku państwowym.

podań o zwolnienie z wojska ze

zyk polski. W języku państwo-

znych oraz poczt i telegrafów.

środowisk organizacyjnych. Na

Art. 4. W szkolach powszech-

względu na posiadanie obywa-

wym urzędują wszystkie pań-

zbiórkę te organizacje przybędą

nych jedno-, dwu- lub trzykla-

telstwa obcego.

stwowe i samorządowe Wladze

W osobistem porozumiewa-

ze sztandarami i transparen-

sowych zarówno prywatnych

2) Osoby, które same lub ich

i urzędy administracyjne.

niu się z publicznością nale-

tami. Poczem należy urządzić

jak i państwowych z językiem

rodzice byli zapisani do ksiąg

wiec poświęcony wyjaśnieniu

Art. 2. Cywilne Wadze i urzę-

ży wedle potrzeby i możności

wykladowym niepolskim obo-

organizacji stanowych na ob-

dy administracyjne pierwszej

dopuszczać język macierzysty

znaczenia ,,Dnia Propagandy

wiązkowo jest nauka języka

szarze b. Cesarstwa rosyjskie-

i drugiej instancji oraz Wla-

miejscowej ludności.

na rzecz PPS". Po wiecu czlon-

państwowego,  zapewniająca

go jaki wszedl w sklad Państwa

dze samorządowe i ich zaklady

kowie organizacji danego po-

dostateczną znajomość jego dla

Polskiego, następnie jednak

Do tego dodano projekt Usta-

przyjmują podania oraz peten-

wiatu i sympatycy, zaproszeni

celów praktycznych w mowie

one same względnie ich rodzice

wy o organizacji szkolnictwa.

cje, oświadczenia od osób naro-

przez poszczególne komitety

i piśmie.

z ksiąg tych zostali wykreśle-

dowości rusińskiej (Ukrainiec,

Art. 1. Ustrój szkoly jest jeden

w obrębie powiatu ­ zbiorą się

Art. 7. W szkolach średnich

ni, o ile przed wybuchem woj-

Starorusini i t. d.), bialoruskiej

dla calego państwa. Ustawo-

na Zjeździe powiatowym PPS.

ogólno-ksztalcących, zarówno

ny stale faktycznie zamiesz-

i litewskiej również w ich języ-

dawstwo o szkolach wszelkie-

Porządek obrad zjazdów po-

z językiem wykladowym nie-

kiwaly na terytorjum Państwa

ku macierzystym. (...)

go typu należy do Sejmu z wy-

wiatowych będzie następujący:

polskim obowiązkową jest na-

Polskiego, same lub ich rodzice

Art. 3. Na podania stron

jątkiem spraw przekazanych

1 ­ Solidarność klasy pracu-

uka prowadzona po polsku języ-

(ci ostatni jeśli chodzi o dzieci,

wniesionych nie w języku pań-

ustawom państwowym i kom-

jącej miast z klasą pracującą wsi

ka i literatury polskiej, historii,

które ksztalcily się w zakladach

stwowym wladze administra-

petencji samorządów. Szkoly

w walce o wyzwolenie spolecz-

geografji wraz z nauką o Polsce

naukowych.

cyjne I i II instancji odpowiadają

prywatne dla dzieci narodowo-

ne i polityczne.

wspólczesnej.

3) Kobiety, o których mowa

na obszarze woj.: lwowskiego,

ści rusińskiej, bialoruskiej i li-

2 ­ PPS jako organizacja ludu

w art. 10 ustawy z 20.01.1920

tarnopolskiego i stanislawow-

tewskiej, zarówno jak dla dzieci

pracującego w mieście i na wsi.

Rzeczpospolita regulowala

r., a więc także kobiety, które

skiego na życzenie stron w dwu

wszelkich innych niepolskich

3 ­ Walka z reakcją obszarniczo-

również kwestię obywatelstwa:

przed zamążpójściem posiadaly

-kapitalistyczną komunizmem.

przynależność lokalną do jednej

G. K. W. oglosi rezolucję z od-

z gmin, należących do Państwa

powiedniemi haslami dla zjaz-

Polskiego w myśl art. 2 ust.

dów powiatowych. W miej-

i powolanej ustawy, a które po

scowościach, które są same dla

ustaniu malżeństwa osiedlily

siebie są Okręgami partyjnemi

się w Państwie Polskiem.

(np. Warszawa, Lódź, Zaglębie

4) Osoby, urodzone na tery-

Dąbrowskie, Katowice) zamiast

torjum polskiem, o ile one lub

zjazdów odbędą się walne ze-

ich rodzice (jeśli chodzi o dzieci,

brania czlonków i sympatyków.

które ksztalcily się w zakladach

Nadto na dzień 13. lipca CKW

naukowych) przed wybuchem

przygotowuje Jednodniówkę,

wojny stale faktycznie miesz-

na którą należy już teraz nad-

kaly na tem terytorjum.

sylać zamówienia.

5) Osoby, które przed wojną

O dalszych szczególach, do-

stale faktycznie mieszkaly na

tyczących organizacji i prze-

obecnem terytorjum Państwa

prowadzenia akcji ,,Dnia Pro-

Polskiego, jeżeli nie ma wąt-

pagandy", Komitety Powiatowe

pliwości co do wiarygodności

i Okręgowe będą powiadomione

ustalenia tego faktu.

okólnikiem Sekretarjatu Gene-

Przytem punkty 2), 3), 4) i 5)

ralnego C. K. W.

dotyczą jedynie b obywateli b.

imperjum rosyjskiego.

Kwestia  nauki  języków

Osoby kategorji 1) i 2) uzy-

byla tematem ostrym, wyko-

skują obywatelstwo w drodze

rzystywanym przez różne sily

uznania.

DZIECI ROBOTNIKÓW NA KOLONII LETNIEJ W KARPATACH