42

nr 15­16 (451­452) 30.08.­16.09. 2024

Z przedwojennej prasy

www.kuriergalicyjski.com

,,Gazeta Poranna" latem

Sezon letni nazywany

siebie zyskać lepsze stanowisko socjalne

Policji w powiecie jest rażąco za malo.

w prasie jest ,,ogórkowym"

i towarzyskie, przeprowadzily na zjazdach

Powiat ma 16 gmin i 851 wsi, przytem 98

jeszcze przed wojną postulaty: wycofania

km granicy (od Rosji). Na to wszystko etat

­ malo się dzieje,

straży skarbowej ze slużby granicznej,

wynosi 900 policjantów, a ostatnio ­ skut-

ludzie ­ i politycy też ­

zniesienia mundurów i przeniesienia in-

kiem ,,oszczędności" zmniejszony zostal

grzeją się na sloneczku

stytucji do kategorii urzędniczej, rangę

do 826 policjantów, z tego 1 sierpnia znów

i nie w glowie im jakieś

bowiem urzędnika-komisarza w XI. randze

zwolniono 30, a do pow. ostrogskiego

poważne sprawy. Czym

osiągal tylko maly procent funkcjonariu-

przeniesiono 54. Po odliczeniu chorych

w takim razie przyciągala

szy po 20 latach slużby. Przy tem oczy-

itd., faktycznie powiat ma do dyspozycji

wiście demoralizacja powojenna odgrywa

wszystkiego 578 ludzi, którzy mają zabez-

czytelników ,,Gazeta

dużą rolę. Kiedy bowiem zniesiono przy

pieczyć 98 km granicy, narażonej na ciągle

Poranna" w 1924 r.? Oto

podwyżkach artykulów monopolowych

napady zbójeckie....

co ciekawsze materialy.

inwentaryzację zapasów za miejscem

W Równem jest wprawdzie sporo woj-

produkcji, skutkiem czego hurtownicy

ska, ale starosta chcąc użyć żolnierzy,

zyskiwali miliardy na każdej podwyżce,

musi zakomunikować o tem naczelnikowi

OPRACOWAL

WYMARSZ PIERWSZEJ KADROWEJ

a poslowie z tego powodu interpelowali

dywizji, ten zaś winien się odnieść do DOK

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

w Sejmie, odpowiedziano oficjalnie, iż na

w Lublinie. W efekcie tak przewleklego

podwyżkach z inwentaryzacją zarabial

O tej dacie dziś malo kto pamięta,

narodowe, a o godz. 3 wiecz. capstrzyk

bezplatnych miejsc dla żolnierzy. Artyści

procederu wladze administracyjne prze-

a bylo to faktycznie narodzenie wspólcze-

orkiestr wojskowych przeciągnąl ulicami.

hurtownik i kontrola skarbowa, a państwo

nasi dla tej wdzięcznej publiczności przed-

ważnie zdane są na wlasne sily, tj. na owe

snego Wojska Polskiego.

Wczoraj, dnia 15. bm. na placu Marjac-

nie mialo z tego nic, albo bardzo malo,

stawili sztukę Fredry ,,Damy i huzary",

7 setek policjantów.

więc przy podwyżkach bez inwentaryzacji

kim ustawily się oddzialy wojskowe, poli-

która nigdy nie zawodzi.

Smutne te stosunki, zachodzące

Szóstego sierpnia 1914 r.

państwo również nie będzie mialo nic, ale

cja i organizacje w wyciągniętych szere-

i w innych powiatach kresowych, doma-

uniknie demoralizacji kontroli skarbowej.

Sursum corda! Staje w blasku roczni-

gach. Punktualnie o godz. 9-tej pojawil się

Okazuje się, że szmugiel wyrobów

gają się bezwarunkowej sanacji. Żadna

Ażeby więc slużba wykonawcza skar-

cy wielkie wspomnienie dziejowe czynu,

komendant O. K. gen. Malczewski w oto-

tytoniowych nie jest wynalazkiem ,,mró-

akcja oszczędnościowa nie może być

który tak drobnym zdawal się, gdy go

czeniu swego sztabu, trębacze zagrali ha-

bowa byla celowa, należy zreorganizować

wek" z granicy polsko-ukraińskiej. Tak już

przeprowadzona kosztem narażania ży-

kontrolę skarbową na wzór straży celnej

mierzono oczyma i liczbą, a tak wyogrom-

slo wojsk polskich i 3-krotny sygnal na

bylo dawniej.

cia i mienia obywateli na szwank, a co

i policji, z tem, iżby do stanowisk urzędni-

nial przed obliczem historii w swych

baczność, chorągiew narodowa wzniosla

za tem idzie ­ podkopywanie prestiżu

Zaradzić szmuglowi tytoniu

czych byli dopuszczani aspiranci ze śred-

następstwach.

się do góry, a w tej chwili orkiestra 26

państwowego, wlaśnie w tych okolicach,

niem wyksztalceniem, zaś na stanowiska

Bo cóż to bylo? Co stalo się w ów dzień

pp. zagrala hymn państwowy i nastąpily

Szmugiel tytoniu podczas wojny

w których on powinien być najsilniej

6. sierpnia 1914 r., że aż uroczystość na-

salwy, poczem gen. Malczewski doko-

i po wojnie przybral takie rozmiary, iż

funkcjonarjuszy jak dotychczas ze szkolą

utwierdzony.

ludową z awansem do stopnia odpowiada-

nal przeglądu wojsk, policji i organizacji

ten nielegalny handel ukróca i dochody

rodowa przywoluje go po raz dziesiąty

jącego sztabowemu sierżantowi lub star-

wojskowo-wychowawczych.

na pamięć? Garstka mlodych, sama wy-

skarbowe i dochody koncesjonowanych

Prezydent Wojciecjowski wybieral się

szemu przodownikowi.

ćwiczywszy się w dyscyplinie wojskowej

Mszę św. przed oltarzem ustawionym

sprzedawców, glównie inwalidów, tudzież

z wizytą na Polesie. Zapewne tam też po-

i robieniu bronią, pod komendą wlasnego

pod statuą Matki Boskiej odprawil: kape-

demoralizuje spoleczeństwo. Nie wnikając

ruszal problem granicy.

O klopotach na polskiej granicy

komendanta, który w podobny sposób

lan wojskowy ks. Bombas, poczem wyglo-

w przyczyny, które wywolaly ten popyt

Prezydent Rzplitej

wschodniej pisano...

zaprawil się do przywodzenia, wyruszyla

sil podniosle kazanie, zakończone blogo-

za niemonopolizowanemi tytoniami, omó-

wybiera się na Polesie

z pod Wawelu i pod osloną nocy wkroczy-

slawieństwem dzielnych szeregów.

wię powody krzewienia się tego nielegal-

Jak broniona jest nasza

la na terytorjum Kongresówki. Jeśli zważy

Po nabożeństwie Komendant Korpu-

nego a szkodliwego handlu.

W czasie okolo 20. września p. pre-

granica

su na koniu odbieral defiladę wojskową.

się, że bylo to w chwili, gdy wielomiliono-

Wina tych stosunków leży w wadliwej

zydent Rzpltej Wojciechowski odwiedzi

we armje maszerowaly przeciwko sobie,

Przeszly w sprawnym szyku 26 pp., 40

organizacji slużby, powolanej do strze-

Korespondent warsz. ,,Gazety Poran-

Polesie. Wiadomość o zamierzonym na

by stoczyć bój na śmierć i życie, cóż zdzia-

pp., 6 dywizja taboru, policja państwowa,

żenia niestalych dochodów państwa,

nej" w dluższym wywiadzie ze starostą

Polesiu pobycie P. Prezydenta zelektryzo-

lać mogla ta kropla krwi w morzu krwi,

a następnie organizacje: Sokoli, Związek

tj. kontroli skarbowej, która za czasów

pow. rówieńskiego dowiedzial się intere-

wala cale województwo z wojewodą p. Do-

strzelecki, Związek b. legionistów, Zwią-

przysposobionej do wylania się na polu

austrjackich nosila wlaściwą jej nazwę

sujących szczególów o stanie bezpieczeń-

wnarowiczem na czele, ponadto powstaly

gigantycznych bitew?

zek Obrońców Lwowa, M. S. O., Harcerze

straży skarbowej (Finanzwache) i byla

stwa na kresach, którego ilustracją mogą

komitety powiatowe i miejski w samym

A jednak ­ jakże wielkich dokonala

i Straż pożarna.

korpusem umundurowanym i uzbrojonym,

być dane co do pow. rówieńskiego.

Brześciu.

rzeczy!

Popoludniu odbyly się odczyty we

podleglym dyscyplinie wojskowej, insty-

W ciągu roku na mocy wyroków sądu

P. Prezydent Wojciechowski zabawi

Bo takim byl marszalek JOZEF PIL-

tucją, pokrewną żandarmerii, w zakres

wszystkich oddzialach wojskowych i or-

doraźnego rozstrzelano w Równem za ban-

na terenie Polesia przez 7 dni; z którego to

SUDSKI, ów komendant szarej gromadki

bowiem jej dzialalności wchodzilo nadto

ganizacjach wojskowo-wychowawczych

dytyzm 13 osób. Byli wśród nich i Polacy,

czasu spędzi pierwszy dzień w Brześciu,

zuchów, pod których uderzeniem runąl

na temat wiekopomnego zwycięstwa nad

strzeżenie z bronią w ręku granic państwa

np. Winiarski, lotnik: podoficer rezerwo-

jako w siedzibie województwa, przyczem

kordon moskiewski. We wlasnej Ojczyź-

i wspóldzialanie z żandarmerią.

wy. Inny znów, Franciszek Maligranda,

będzie także gościem miasta, drugi dzień

bolszewikami pod Warszawą i wierności

nie wiedzialo wówczas niewielu tylko, co

Z objęciem jednak stanowiska wice-

stale mieszkal w Sowdepji. Niejednokrot-

przeznaczony jest dla powiatu brzeskiego

żolnierskiej. Na Cytadeli odbyl się bardzo

prezydenta Krajowej Dyrekcji Skarbu we

nie bandy formują się na terytorium pol-

znaczy on. Pilsudski? Dla ogólu nazwisko

urozmaicony festyn, na który Komitet

i bobryńskiego, trzeci dla Pińska i pow.

Lwowie przez Korytowskiego zaczęto

skiem i po dokonaniu szeregu napadów

to zrazu nic me mówilo, a już w kilka zaś

pińskiego, czwarty dla powiatu warneń-

Pań dostarczyl żolnierzom smacznych

tygodni później ze czcią i podziwem wyma-

do straży skarbowej przyjmować inteli-

przechodzą za granicę i tam już otrzymują

skiego i miasta Sarny.

i tanich zakąsek. Wreszcie wieczór odby-

gentniejsze jednostki, które wniosly do

prawo ,,azylu, przeksztalcając się w ,,od-

Z ważniejszych uroczystości związa-

wiali je wszyscy. Stworzyl Legjony, a Le-

lo się przedstawienie w teatrze miejskim,

instytucji ferment ożywczy i chcąc dla

dzialy dywersyjne".

nych z obecnym pobylem p. prezydenta

gjony stworzyly Polskę, a Szósty Sierpnia

na które miasto ofiarowalo również 800

Rzpltej na Kresach, należy wymienić:

byl dniem ich narodzin, a matką ich byla

poświęcenie gmachu kolejowej szkoly

tradycja waleczności polskiej, a ojcem za-

technicznej w Brześciu, poświęcenie i od-

pal święty dla sprawy narodowej!

slonięcie kamienia pamiątkowego w Szo-

Bez czynu, poczętego w dniu Szóstym

stakowie, miejscu urodzenia dyktatora

Sierpnia, a zlączonego nierozerwalnie

Rom. Traugutta w 60 rocznicę męczeń-

z nazwiskiem Pilsudskiego, bylibyśmy

skiego zgonu, zwiedzenie pamiątek po

musieli poprzestać na ochlapie jakiejś nie-

Tad. Kościuszce w Siechnowiczach, pow.

określonej autonomji ­ a dzięki Szóstemu

brzeskiego.

Sierpnia, weszliśmy z powrotem do historji

Wszystkie komitety powiatowe oraz

jako czynnik samoistny, jako państwo nie-

wojewódzki już się ukonstytuowaly i roz-

podlegle, jako wladni rozstrzygać o swej

poczęly prace ­ tak, że zapomniane, da-

doli i brać udzial w radzie narodów.

lekie Polesie, nie powstydzi się na pewno

przyjęcia.

O obchodach Święta Żolnierza Polskie-

go 15 sierpnia we Lwowie przedstawiono

Gazeta przypomina też ile rządów bylo

obszerną relację.

w Polsce od odzyskania Niepodleglości.

Święto Żolnierza Polskiego

Ile rządów miala dotychczas

we Lwowie (15 sierpnia)

Polska (do 1924 r.)

Piękne ,,święto Żolnierza Polskiego"

odbylo się wczoraj wedlug z góry ustalo-

Niepodlegla Polska miala już 11 rzą-

nego przez Min. spraw wojsk, programu,

dów. Dwunastym z kolei jest rząd teraź-

lecz liczny i żywy udzial w niem spole-

niejszy Wl. Grabskiego. Rządy te byly

czeństwa dowodzil, jak milem jest ono

następujące:

i bliskiem calemu narodowi i jak czuje się

Rząd Ignacego Daszyńskiego (od 14. listo-

on zespolony ze swoim żolnierzem, twórcą

pada do 17. listopada 1918) ­ 3 dni.

jego chwaly i obrońcą calości Ojczyzny.

Rząd Jędrzeja Moraczewskiego (od 17. li-

Już w dniu 14. bm. jako w wigilię ,,Świę-

stopada 1918 do 26. stycznia 1919) ­1 mie-

UROCZYSTOŚCI ŚWIĘTA ŻOLNIERZA POLSKIEGO WE LWOWIE

ta" miasto nasze przystroilo się we flagi

siąc i 29 dni.