43

nr 15­16 (451­452) 30.08.­16.09. 2024

Z przedwojennej prasy

www.kuriergalicyjski.com

Humor

Humor

Rząd Ignacego Paderewskiego (od 16.

dniami wyszedl z aresztów sądowych, po-

stycznia 1919 do 13. grudnia 1919) ­ 7 mie-

wędrowal ­ nomen omen znów do ula.

żydowski

sięcy 1 10 dni.

Rząd W. Witosa (od 21. lipca 1920 do 19.

O opalach sierpniowych z przymruże-

września 1921) ­ 13 miesięcy i 25 dni.

niem oka...

Chelmscy mądrale

Rząd Antoniego Ponikowskiego (od 19.

Sierpniowe upaly

Nieopodal Chelma wznosila

września 1912 do 28. czerwca 1922) ­ 9

się wysoka góra, która w godzi-

miesięcy i 9 dni.

Upaly sierpniowe... wy które darem

nach rannych zaciemniala po-

Rząd Artura Śliwińskiego (od 28 czerwca

żarnego slońca, gorącością zlocistych

lowę grodu slawetnych mądra-

1922 do 29. lipca 1922) ­ 1 miesiąc i dzień.

promieni Heliosa uratowywać zwyklyście

li. Toteż ­ z braku czasomierzy

Rząd Jul. Nowaka (od 27. lipca 1922 do 16.

wszystkie twory ziemi pożegnalnym po-

­ jedni chelmianie zrywali się

grudnia 1922) ­ 4 miesiące i 7 dni.

calunkiem mającego odejść lata ­ w jakąż

z poslań o świcie, drudzy dźwi-

Rząd Wlad. Sikorskiego (od 16. grudnia

krainę zaziemną odlecialyście obecnie?...

gali się z lóżek w samo poludnie.

1922 do 28. czerwca 1923) ­ 6 miesięcy

Deszcz i mglawica, chmury ponure, zakry-

Wywolywalo to mnóstwo spo-

i 12 dni.

wają raz wraz oblicze Waszego Promie-

rów i nieporozumień.

Rząd W. Witosa (od 28. czerwca 1923 do

nistego Rodzica ledwie zalśni ono przed

Aby zapobiec temu stanowi

19. października 1923. ­ 5 miesięcy i 2 dni.

naszym stęsknionym wzrokiem, ledwie

rzeczy, żebrala się rada kahalna,

Rząd Wladyslawa Grabskiego od 19. grud-

przeniknąć nas zdola rozkoszne cieplo

PREZYDENT RZPLTEJ WJEŻDŻA DO BRZEŚCIA NAD BUGIEM

która po trzydniowych debatach

nia 1923, rządzi dotychczas.

jego obecności!

doszla do wniosku, ze trzeba tę

Przecz boski Heliosie nie chcesz użyć

zawalidrogę po prostu przesunąć.

Nauczyciele nigdy nie mieli latwo. To

swej boskiej wladzy, aby rozprószyć te

Tlumaczmy i czytajmy dziela Korze-

­ Ty nie jesteś od tego żeby rozumieć,

W oznaczonym dniu stawi-

obiecuje im się podwyżki, to zwalnia się

niowskiego, bo doprawdy zaslugują na to!

przyziemne śmialki, odbierające ziemię

lecz tylko aby placić!

li się wszyscy mężczyźni i jęli

z pracy. Nic dziwnego, że protestują...

Jego pieśń wysilku, walki i zwycięstwa,

z pod Twojej wladzy, spalić je w nicość

­ A w końcu ogloszono to rozpo-

plecami napierać na podnóże

grotem Twej światlości...

jego myśl idąca blękitnymi szlakami moż-

rządzenie bezprawnie, w pismach 2.

Protest przeciw redukcji sil

góry. A że upal panowal nie-

liwości, będzie dziś dla wielu zrozumialsza,

bm. z mocą wstecz, co jest w ogóle

nauczycielskich

znośny, szybko wyzbyli się

Nemo, czyli Henryk Zbierzchowski,

aniżeli tragedie salonów i buduarów, które

niedopuszczalne!

wierzchniej odzieży, którą nie

Zarząd Glówny Związku Polskiego

w swej rubryce pisal romantycznie o...

stanowią ciągly jeszcze temat wielu dzi-

­ Jeden jest Allach; jeden Magistrat!

mniej szybko zaopiekowali się

Nauczycielstwa Szkól Powszechnych

podróży:

siejszych pisarzy.

­ Slyszalem, że istnieje ponoć projekt

zlodzieje.

w związku ze sprawą redukcji powziąl na

oblożenia podatkiem od spożycia również

Gościniec

Gdy po kilku godzinach wy-

Felieton rubryki ,,Z dnia" poświęco-

swem plenarnem posiedzeniu następującą

i mączki Nestle...

tężonej pracy postanowili od-

uchwalę:

Tyle nieznanych światów jest w mej duszy,

ny jest bolącemu tematowi ­ podatkom.

­ Slusznie, będzie to bowiem podatek

sapnąć, mądry Fajwel przy-

,,Zarząd Glówny Związku Polskiego

Gdzie wszystko pachnie od mimoz i od róż,

Niejaki Tenit ma na tę sprawę swój saty-

od zbytku, jak dotychczasowe podatki od

slonil oczy, spojrzal za siebie

Nauczycielstwa Szkól Powszechnych

Że gdy mię życie codzienne ogluszy

ryczny punkt widzenia...

widowisk.

i wykrzyknąl radośnie:

stwierdza z ubolewaniem, że Minister-

Samotnie puszczam się w cudowną podróż.

­ To znaczy t. z. w. podatek na ubogich?

Obywatelu, albo wcześniej

­ Żydzi! Przesunęliśmy gorę

stwo W . R. i O. P. przeprowadzając maso-

­ Tak. Tylko, że podatki te coraz więk-

spać, albo też plać 30%

o spory kawal! Nie widać juz

wą redukcję nauczycielstwa ze względów

Plynę po rzekach, które są tak czarne

sze, a ubogich też coraz więcej...

podatek od spożycia!

naszych chalatów!

oszczędnościowych ­ niszczy mlodą orga-

Jak gdyby byly z malarskiego tuszu,

-- No, co tam, jakoś i to przetrwamy,

***

nizację szkolnictwa powszechnego. Zarząd

Albo do chustki gwiazdy zlote garnę.

A więc tak:

chodźmy napić się wódki...

Spytano chelmianina:

Glówny wyraża przekonanie, że należy

Aby ozdobę mieć do pióropuszu.

Nie będziesz się więcej bracie po nocy

­ Na Boga ­ to już po pólnocy ­ zaga-

­ Co byś zrobil znalazlszy na

przede wszystkim dążyć do wykonywa-

w szynkach zapijal! Sam dostojny Magi-

daliśmy się, a teraz doliczą nam 30 prc. od

gościńcu sakiewkę, a w niej ty-

nia przymusu szkolnego i ujęcie wszyst-

Chlonę blękity cudnych lapis lazur

strat tak postanowić raczyl. Twa urocza

spożycia...

siąc dukatów?

kiej mlodzieży w ramy nauki codziennej.

W oczach dziewczyny, co w ramiona

żonka i nieletnie dziatki nie będą po no-

­ Jedno zostaje nam na pocieszenie:

Zagadnięty  odpowiedzial

Szablonowe, mechaniczne wprowadzenie

padla.

cach wyczekiwać na ,,tatusia". Wrócisz

Mówią, że to ostatnie kopnięcie zdy-

bez namyslu:

nadmiernej ilości godzin nauczania, ob-

Albo od jednej z najlaskawszych zazul

przykladnie do domu, jak szanujący się

chającego osla. Komisarz rządowy już

­ Gdybym wiedzial, że to zlo-

niża znacznie poziom nauki, a obarczenie

Uczę się pilnie szczęścia abecadla.

obywatel, zjesz kolacyjkę, no i do lóżeczka!

w drodze..,

to należy do milionera Brodz-

nauczycieli przez oddawanie jednemu

­ Ależ ja nie mam domu, ani żony, ani

­ Ale czy nasz prezydent zdobędzie się

kiego, zachowalbym je dla siebie.

nauczycielowi wychowawstwa w dwóch

Blądzę po górach, gdzie świeci chryzopas

dziatek ­ odpowiada mi z cynizmem. ­ Ja-

na tyle taktu, co ś. p. Jan Kanty krakowski?

Gdybym jednak przypuszczal,

pierwszych klasach grozi spaczeniem wla-

Ze wszystkich skalnych zalomów i szczelin,

dam kolację w restauracji, wieczorem cho-

że należy ono do biednego sza-

ściwych zadań wychowawczych".

Albo wśród ląki wynajduję popas

dzę często na spacery i dość późno wra-

Ciekawe, czy ktoś chcialby jeść z tych

mesa Abramka, którego rodzina

Na kwiatach polnych, miękkich jak gobelin.

cam, jak wilk glodny, do Krakowskiego,

serwisów, gdyby wiedzial, gdzie zostaly

trzy razy dziennie przymiera

Pamiętano też o wybitnym pisarzu

czy Żorża... ani się oglądnę bo pól do 11-tej

znalezione?

glodem, oddalbym mu natych-

polskim Józefie Konradzie Korzeniowskim,

Spotkam czasem tak dziwaczną faunę

wieczór: ­ Plać więc podatek od spożycia!

Szklany interes ­ zawsze

miast jego wlasność...

urodzonym w Berdyczowie. Po jego śmier-

Jakiej nie znaczy żaden szkolny rewers,

­ Mój drogi, albo jestem w teatrze, na

niepewny (Stanislawów)

***

ci gazeta zamieścila obszerny nekrolog.

Albo mi wino podaje Alraune,

koncercie, muzeum, odczycie, posiedze-

Chelmianin wybierający się

Przekonal się o tem Jan, Pasieka,

Którą wymyślil wuj czarownic Ewers.

niu, przedtem jestem jeszcze nie glody,

Józef Konrad Korzeniowski

pociągiem do Lublina zatrzy-

18-lelni syn dozorcy przy ul. Sobieskiego 1.,

a potem przecież chcialbym coś zjeść,

muje na drodze doróżkę.

Lecz gdym już zwiedzil wlasny globus caly

Wczoraj 7 sierpnia, zmarl nagle we

kilkakrotnie karany zlodziej, który z koń-

bodaj 3 jajka w szklance w ,,Romie" czy

­ Sluchajcie no! Co kosztuje

I znów na życie trza odważyć plytę,

wlasnej willi, w okolicy Canterbury, Józef

cem ubieglego miesiąca wlamal się do

,,Szkockiej"...

jazda na dworzec?

Conrad Korzeniowski, jeden z najwybit-

skladu porcelany Hermana Vogla, miesz-

Zawsze przywożę wam gościniec maly:

­ Plać więc podatek i dziękuj Bogu, że

­ Pięćdziesiąt kopiejek.

niejszych wspólczesnych powieściopisa-

czącego się w tejże kamienicy i przy czyn-

Te moje wiersze z serca wydobyte.

to 10 prc. tylko. A gdyby tak kazano ci za-

­ A taniej nie będzie?

rzy angielskich.

nej pomocy swego ojca skradl kilkanaście

placić 20 prc., 50 prc, 100 prc. Dlaczego

­ No, powiedzmy, czterdzieści...

Syn powstańca z r. 63, ,,kolysany byl

serwisów i innych naczyń, lącznej warto-

Opisy do zamieszczonych w Gazecie

wogóle nie 100 prc.? Widzisz, jak względni

­ Dobrze.

wierszami wygnańczej poezji" w Wolog-

ści okolo 100 zl. Zawiadomiona o fakcie

porannej ilustracji:

są wobec tego ojcowie miast. Schyl glowę

­ To proszę, wsiadać!

Ekspozytura śledcza skierowala od razu

dzie ­ poczem kończyl gimnazjum w Kra-

przed ich światlem zarządzeniem, bo i tak

Moda jesienna

­ Ani mi się śni! Chcialem się

kowie, jako mlody chlopak poświeca się

podejrzenie swoje na Pasiekę, mimo że

nie pytal się ciebie nikt przedtem, czy

tylko przekonać, ile zaoszczę-

slużbie marynarskiej i poczynając od

tak on, jak i ojciec zapewniali o swej nie-

Suknia jesienna, bardzo elegancka

chcesz, czy nie. Wszak wladza jest po to,

dzę idąc do stacji piechotą.

z jasno-zlocistej krepy, nakryta koronką

stopnia zwyklego majtka, przechodzi nor-

winność; i posądzali o kradzież zupelnie

aby sięgać do twej kieszeni bez apelacji

***

malną karjerę angielskiego marynarza.

kogo innego.

w tym samym odcieniu, dolem obramo-

i pytania.

Do lekarza chelmskiego przy-

Doznaje rozmaitych przygód i plywa na

Rewizja domu dala dla nich bardzo

wana ryszką z piór kogucich oraz toaleta

­ No dobrze, ja rozumiem jeszcze po-

chodzi stary Żyd.

rozmaitych statkach, przedstawiając ży-

przykry wynik, albowiem w klozecie zna-

kombinowana z krepy ,,piccadore" w kolo-

datek taki w lokalach nocnych, od win

­ Co panu dolega?

wot każdego z nich w swoich utworach.

leziono ukrytych 16 serwisów, które Vo-

rze bialym z dlugą frędzlą z futra malpie-

i trunków, po pólnocy. Ale wpól do jede-

­ Panie doktorze, ja strasznie

gel poznal jako swoją wlasność. Wobec

Zwiedza Morze Śródziemne, dwukrot-

go ­ dolem czarna koronka z garniturem

nastej? Toż to pora, zwlaszcza w wielkich

kaszlę.

tego Pasieka, który dopiero przed trzema

nie Indie i Australię, zwiedza Chiny, Egipt.

z futra malpiego.

miastach, gdzie życie pulsuje jeszcze...

­ A ile pan ma lat?

Arabię, Gibraltar, Maltę, Suez, Malakkę

Fatalna mucha

­ Siedemdziesiąt.

i Nową Zelandję. ­ W r. 1895 żeni się z An-

Doktor po namyśle:

gielką i mieszka od tego czasu stale w An-

Gdy cyrk opuszczal miasteczko

­ A gdy pan mial czterdzieści

glii, zajęty twórczością literacką i wycho-

Cliavolles we Francji i wozy znajdowaly

lat, to pan kaszlal?

waniem dwóch synów.

się już na szosie, zdarzyl się fatalny wypa-

­ Nie.

Korzeniowski jest doskonalym arty-

dek, którego następstwa mogly się okazać

­ A gdy pan mial pięćdziesiąt

stą, zespalającym się z materjalem, który

tragiczne. W czasie jazdy mul, który cią-

lat, to pan kaszlal?

opracowuje. Jego wszystkie utwory ce-

gnąl wóz, zostal ukąszony przez muchę.

­ Broń Boże!

chuje jasność, sila i prawda, a jego proza

Zwierzę rzucilo się naprzód jak opętane.

­ A gdy pan mial sześćdzie-

jest wyrazista i męska. Na powojenną

W tym czasie znajdujące się w klatce 4

siąt lat, to pan kaszlal?

nudę i szarzyznę życia codziennego, cudne

lwy wydostaly się na wolność i rzucily

­ Nigdy w świecie!

opisy morza Korzeniowskiego, dzialają jak

się na mula, którego zagryzly w mgnieniu

­ Więc powiedz pan sam,

jakiś napój wzmacniający, a jego lektura

oka. Dopiero zaalarmowana żandarmeria,

z ręką na sercu, kiedy wlaściwie

zdrowia i ludzkiej wiary we wlasne czlo-

która przybyla z pobliskiego miasteczka

pan ma kaszleć, jeśli nie teraz?!

wieczeństwo dziala na spoleczność naszą

na samochodzie ciężarowym polożyla cel-

nymi strzalami 4 lwy trupem.

jak sloneczne antidotum sily, przeciw bak-

HORACY SAFRIN

cylom rozkladu i slabości, którymi już tak

PRZY SABASOWYCH ŚWIECACH.

PATROL KOP NA GRANICY POLSKO-SOWIECKIEJ

Zostala zachowana oryginalna pisownia

dlugo żywi się wojenna literatura.

ANEGDOTY I PRZYSLOWIA ŻYDOWSKIE