25

nr 19 (455) 18­31.10.2024

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Legendy starego Stanislawowa  (cz. 96)

Krwawa historia

Uważa się, że niezależność Ukraina otrzy-

IWAN BONDREW

mala latwo, bez żadnego wystrzalu. Zdarza

Deficyt ze stolicy

się, że takie procesy przebiegają pokojowo,

bez krwawych protestów i walk ulicznych,

Związek Radziecki umieral w ubóstwie.

mimo iż stary system komunistyczny bronil

W ostatnich latach jego istnienia sklepy wi-

się jak mógl i nie omijal żadnych środków, by

taly klientów pustymi pólkami. Deficytem

pozostać u wladzy.

bylo prawie wszystko. Kielbasa po 2,20

Tę historie opowiedzial mi dyrektor

teoretycznie istniala, ale by ją kupić trzeba

wydawnictwa ,,Lilea-HB" Wasyl Iwa-

bylo wystać w dlugich kolejkach i nie bylo

noczko. W 1990 r. byl studentem V roku

gwarancji, że nie skończy ci się przed no-

Instytutu Pedagogicznego. Studiowal na

sem. Prawdziwymi oazami dobrobytu byly

wydziale artystyczno-graficznym i nale-

Moskwa i Leningrad, które mialy specjalne

żal do Bractwa Studenckiego ­ organiza-

dostawy. Gdy ktoś jechal tam w delegację,

cji wspierającej niezależność Ukrainy. 23

to rodzina wręczala mu listę delikatesów,

lutego we Lwowie mial odbyć się II zjazd

które można bylo kupić jedynie tam.

Bractwa. Frankiwskie uczelnie skierowaly

Mieszkaniec Jamny Roman Sytnik

tam delegatów ­ po jednej osobie z każde-

wspominal zabawną historię, która przy-

go wydzialu.

darzyla mu się w stolicy.

Rektorat uczelni do dzialalności studen-

,,Pod koniec lat 1980. bylem w Mo-

tów mial stosunek różny. ,,Medycy" zajmo-

skwie. Byl to okres, gdy cukier byl na kart-

PAPIEREK Z CUKIERKA ,,ZLOTY

wali pozycję neutralną ­ aby tylko dzialal-

ki, herbatę slodzono miętowymi landryn-

KLUCZYK"

ność nie przeszkadzala nauczaniu. W ,,Nafcie

kami i nawet pędzono z nich bimber. Oto

i Gazie" wspierano dzialania mlodzieży. Jedy-

stoję w najbardziej zaopatrzonym w Mo-

nie w Pedagogicznym byla calkowita ideolo-

skwie sklepie spożywczym ­ Jelisiejew-

giczna przepaść.

skim, w olbrzymiej kolejce po cukierki.

Kapusie szybko donieśli rektorowi Wi-

Trzeba bylo przecież coś przywieść z de-

talijowi Kononence listę delegatów. Ten we-

legacji. Będąc już przy ladzie, poprosilem,

zwal studentów na rozmowę, która bardziej

by mi odważyć po 200 gramów różnych

przypominala mowę prokuratorską z po-

cukierków. Gdy wręczylem żonie duży

gróżkami. Przez bite dwie godziny rektor

worek pelen cukierków, spytala: ,,Czy tyś

po rosyjsku pouczal studentów, że powinni

na pewno byl w Moskwie?". Okazalo się,

oni być ,,przyszlymi radzieckimi pedagoga-

że polowa cukierków pochodzila z naszej

SERIA KSIĄŻEK ,,PLOMIENNI REWOLUCJONIŚCI"

mi i nie mogą mieć nic wspólnego z burżu-

iwanofrankiwskiej fabryki".

klasie, gdzie prowadzil zajęcia praktyczne

azyjno-nacjonalistycznym bractwem". Pod

okolicznych wiosek lub zakladów przemy-

Dopiero później, na początku lat 2000.

ze swego przedmiotu. Wladze uczelni orien-

koniec spotkania zastrzegl, że wszyscy,

slowych ­ Pasieczna, Ryń, Pozytron. A skąd

dowiedzialem się, że nasz obwód ,,przylą-

towaly się w ,,burzliwej" dzialalności docen-

którzy pojadą na zjazd, zostaną wykluczeni

się wzięla Kaskada?

czony" byl do Leningradu i co dnia nasza

ta, ale nic nie mogly zdzialać. Kilkakrotnie

z instytutu za opuszczenie zajęć bez poważ-

produkcja (cukierki, wypieki, ser, kielbasy,

Ta dzielnica leży pomiędzy ulicami

odpowiednie organy podsylaly do niego

nej przyczyny.

Stusa, 24 sierpnia, Symonienki i Mikolaj-

parasole, wino i liżniki (koce z owczej wel-

podstawionych studentów ze znaczonymi

Zjazd mial się odbywać w sobotę i nie-

czuka. Wikipedia tlumaczy znaczenie tego

ny) jechala do ,,leningradzkich proletariu-

pieniędzmi, ale zawsze docent byl ,,czy-

dzielę, gdy nie bylo zajęć na uczelniach.

szy". Stąd widać, że Przykarpacie żywilo

slowa od wloskiego cascata (sad) ­ sztucz-

sty" ­ żadnych takich pieniędzy przy nim

Wieczorem w akademiku zebrano się na

ne wodospady w parkach z różnych epok,

również Moskwę.

nie znajdywano. Przewracano audytorium

tajną naradę. Nikt nie chcial zostać wy-

lub wodospad, skladający się z kilku mniej-

Plomienni rewolucjoniści

do góry dnem, ale lapówka znikala jak

rzucony z uczelni, a nie udać się na zjazd

szych uskoków.

kamień rzucony w wodę. Śledczy blagali

­ to stracić szacunek do siebie. Wśród de-

Ta opowiastka pochodzi od wlaściciela

Nasza Kaskada powstala w wyniku

docenta o zwrot pieniędzy, które pokwi-

legatów byl student wydzialu historycz-

popularnej księgarni ,,Ukraińska książka"

aktywnej zabudowy pólnocno-wschodniej

towali, obiecując nie wysuwać żadnych

nego Andrij Karpusza z Rachowa. Byl na

Igora Majgutiaka. W mlodości pracowal

części miasta. Jednak żadnego wodospadu

oskarżeń. A docent uparcie oświadczal

drugim roku, ale zdążyl już odbyć slużbę

on w sklepie ,,Polityczna książka", miesz-

tu nie ma. Odpowiedź kryje się w tutejszej

­ ,,Nic nie wziąlem". Koledzy kilkakrotnie

w wojsku, więc liczono się z jego zdaniem.

czącym się na skrzyżowaniu obecnych

architekturze ­ ilość pięter budynków przy

prosili go o zdradzenie tajemnicy, ale ten

To on wpadl na genialny pomysl, żeby

ulic Dragomanowa i Wagilewicza. Pod ko-

ul. Mikolajczuka obniża się uskokami ­ stąd

LOGO STUDENCKIEGO

tylko chytrze się uśmiechal.

wszyscy delegaci honorowo oddali krew.

niec ZSRR wszystko, co bylo jakościowe,

wlaśnie Kaskada.

BRACTWA

Gdy już odchodzil na emeryturę, urzą-

W tamtych czasach dawcom przyslugiwa-

bylo w deficycie. Tak też bylo w świecie

Nieuchwytny docent

dzil pożegnalny bankiet. Rozumiejąc, że

lo po 200 gramów czerwonego wina i je-

wydawniczym ­ na pólkach stala wszelka

więcej nie uda mu się jego sztuczka, posta-

Ta historia kojarzy mi się jakoś z wy-

den dzień wolnego ­ wszystko absolutnie

na zaplecze książki z serii ,,Plomienni rewolu-

,,makulatura", zaś wartościowe pozycje

dzialem automatyzacji i elektryfikacji Uni-

nowil zdradzić swoją tajemnicę.

oficjalnie.

cjoniści", których nikt nie kupowal.

można bylo uzyskać jedynie spod lady.

Okazuje się, że do każdego przyjęcia

wersytetu Nafty i Gazu. Nie pamiętam, czy

Studenci tak zrobili ­ w sobotę po-

Aby ludzie zupelnie nie wpadli w depresję,

Gdy kolejny weteran podchodzil do lady

lapówki rzetelnie się przygotowywal

to tam mi ją opowiedziano, czy jej glówny

jechali na zjazd, wrócili w niedzielę,

od czasu do czasu ,,wrzucano" coś warto-

i prosil o deficytową książkę, Igor szedl na

i wyznaczal studentowi konkretną godzi-

bohater tam wykladal, ale coś w tym bylo.

a w poniedzialek żaden z nich nie stawil

zaplecze i wynosil stamtąd utwór o maryna-

ściowego ­ przeważnie przed świętami.

nę. Biurko docenta stalo kolo okna wy-

Sam gmach wydzialu wybudowano w latach

się w audytoriach.

rzach Baltyku czyli o rewolucjonistach nie-

Przed dniem radzieckiej armii dostar-

1980. i posiada on bardzo ciekawą konfigu-

chodzącego na zieloną strefę. Gdy student

Po jakimś tygodniu, gdy Andrij z ko-

mieckich. Weteran z uznaniem kiwal glową

czono do sklepu interesujące książki. Byly

wręczal mu kopertę, docent mocowal ją

rację. Fasada wychodzi na asfaltowany plac

legami wracal wieczorem do akademika,

to chyba wspomnienia marszalka Żukowa

i zadowolony opuszczal sklep.

do ciężkiej zaczepki i wyrzucal przez okno.

parkingu, a po przeciwnej stronie ­ zieleń

napadly na nich jakieś wyrostki, uderzono

lub jakiegoś innego zaslużonego dowódcy.

W tym dniu Igor Majgutiak wyprzedal

Tam już czekala odpowiednio przeszkolo-

z trawnikami i drzewami.

Andrija rurą po glowie i za kilka dni zmarl

caly naklad ,,Plomiennych rewolucjonistów",

W Budynku oficerów odbyl się koncert dla

na żona docenta, chowala kopertę do to-

Na przelomie lat 1980-90. wykladal

w szpitalu. Sprawcy oczywiście uciekli

który leżal na pólkach przez kilka lat.

weteranów, podczas którego dowiedzieli

tam pewien docent. Mężczyzna lubil pie-

rebki i spokojnie szla do domu...

i nie zostali znalezieni.

się, że w ,,Politycznej książce" czeka na

Kaskada

niądze i przykladal się maksymalnie, by

nich interesująca książka.

,,zawalić" na egzaminach jak najwięcej stu-

Po koncercie dziadkowie rzucili się do

Nazwy niektórych dzielnic Iwano-Frankiw-

dentów. Przy okazji napomykal, że można

ska powiązane są z konkretnymi wydarze-

sklepu. Jak należalo się spodziewać ­ książek

dostać dobra ocenę ­ ale, rozumie się, że nie

dla wszystkich nie starczylo. Aby uniknąć

niami lub historią, jak np. Kolonia, Zofiówka,

bezplatnie. Lapówki odbieral w niewielkiej

awantury, Igor postąpil rozsądnie: wyniósl

BAM; inne związane są z nazwami dawnych

UL. MIKOLAJCZUKA

DAWNY GMACH WYDZIALU AUTOMATYZACJI I ELEKTRYFIKACJI UNIG