img
10
nr 20 (456) 31.10.­ 14.11.2024
Wydarzenia
www.kuriergalicyjski.com
Przegląd prasy
upamiętniającą R. Sanguszkę wykonano
Kultury Polskiej im. Ewy Felińskiej na Wo-
dzięki staraniom Związku Polaków na
lyniu przybyli na stary polski cmentarz,
Ukrainie Oddzial w Slawucie.
aby go uporządkować. Poinformowali
Po zwiedzaniu kościola udaliśmy
o tym na profilu facebookowym oddzialu
polskiej
się do miejsca, które upamiętnia miej-
SKP.
sce śmierci Romana Damiana Sanguszki.
Czlonkowie Stowarzyszenia Kultury
Wlaściwe miejsce znajduje się na terenie
Polskiej im. Michala Ogińskiego w Lubo-
prywatnym, lecz wszyscy chętni mają
mlu uporządkowali stare cmentarze w Ry-
na Ukrainie
maczach i Lubomlu.
możliwość zapalić znicze w miejscu, znaj-
dującym się niedaleko jednej z bram wjaz-
W ciągu kilku październikowych dni
Wlodzimierz Pedycz i Lidia Fedoniuk
dowych na teren bylego terytorium parku
z SKP im. Michala Ogińskiego w Lubomlu
sanguszkowskiego.
porządkowali cmentarz wojenny i cywilny
Wycieczkę z udzialem mlodych Po-
laków ze Slawuty zakończyliśmy na pol-
w Rymaczach.
skim cmentarzu, wlaściwie na tej części,
Kolejnym miejscem pamięci, którym
poinformowal, że wśród 1 130 tys. (1milion
(UNFPA) na Europę Wschodnią i Azję Środ-
SKP zajęlo się w październiku, byl polski
która przetrwala do naszych dni. Na tym
OPRACOWAL
130 tysięcy) pracowników pochodzących
kową Florence Bauer poinformowala, że
cmentarzu mamy mogily polskich żolnie-
wojskowo-cywilny cmentarz w Lubomlu.
KRZYSZTOF SZYMAŃSKI
z innych krajów w 2023 r. bylo 760 tys.
od lutego 2022 roku populacja Ukrainy
W jego uporządkowaniu wzięli udzial: Ole-
rzy, którzy zginęli podczas wojny polsko-
Powolano Polonijną
osób z obywatelstwem ukraińskim, 130
zmniejszyla się o 10 milionów osób, czyli
na Semenczuk, Serhij Karpenko i Wlodzi-
-bolszewickiej 1920 roku. Cmentarz jest
Radę Konsultacyjną przy
tys. z bialoruskim, 26 tys. z gruzińskim,
na okolo jedną czwartą.
mierz Pedycz. Wykosili i zagrabili trawę,
obiektem dziedzictwa kulturowego, bo
Marszalku Senatu RP
20 tys. z indyjskim i 15 tys. osób z oby-
Choć prawdziwą liczbę mieszkańców
zachowaly się tu pochówki nawet z XVIII
wyczyścili pomniki, pozamiatali i wynieśli
W Senacie Rzeczypospolitej Polskiej
Ukrainy przed atakiem Rosji w 2022 roku
watelstwem moldawskim. A więc prawie
wieku. Musimy szanować i chronić naszą
liście z terenu cmentarza.
odbyla się 25 września uroczystość powo-
70% pracujących cudzoziemców stanowią
trudno bylo oszacować przez to, że ostat-
pamięć historyczną o naszych wybit-
MONITOR WOLYŃSKI
lania Polonijnej Rady Konsultacyjnej przy
Ukraińcy. Ale prócz osób legalnie zatrud-
ni spis ludności w tym kraju przeprowa-
nych przodkach Polakach dla przyszlych
Polonistyczna jesień
Marszalku Senatu RP. Rada będzie m.in.
nionych i odprowadzających skladki do
dzono jeszcze w 2001 (!) roku, lecz liczbę
pokoleń.
w Lucku
opiniować projekty uchwal dotyczące Po-
ZUS są też imigranci pracujący w szarej
uchodźców bylo znacznie latwiej określić.
LARYSA CYBULA
laków za granicą i Polonii. W sklad rady
W dniach 14­18 października odbyl
strefie. Ocenia się tę grupę w skali kraju
Glówne powody to oczywiście exodus
SLOWO POLSKIE
powolano Andrzeja Poczobuta, polskiego
się w Lucku V Międzynarodowy Panel Na-
na 800 tys. osób. 70% z tego to okolo 560
uchodźczy, spadek liczby urodzeń i ofiary
W Winnicy obalono kolejny
dziennikarza i dzialacza polskiej mniejszo-
ukowo-Dydaktyczny ,,Stan i perspektywy
wojenne.
tys. i prawdopodobnie tylu Ukraińców pra-
mit komunistycznej
ści więzionego na Bialorusi.
dydaktyki języka polskiego w szkolach
cuje w Polsce poza ZUS-owską ewidencją.
­ Wspólczynnik dzietności na Ukrainie
propagandy
Podczas uroczystości w Senacie RP
średnich i wyższych".
Można zatem przyjąć, że w Polsce pra-
drastycznie spadl i obecnie wynosi okolo
marszalek Malgorzata Kidawa-Blońska
6 października w Winnicy odbyla się
Panel polonistyczny zostal zorganizo-
znalazlo 1 320 tys. (1 milion 320 tys.)
jednego dziecka na kobietę, co jest jednym
powolala 16 czlonków Rady. Mają oni re-
prezentacja raportu z poszukiwań i eks-
wany przez Narodową Akademię Nauk Pe-
Ukraińców. Narodowy Bank Polski osza-
z najniższych wskaźników na świecie ­
prezentować Polonię i Polaków mieszkają-
humacji pochówków w miejscu ,,Pomnika
dagogicznych Ukrainy, Polską Akademię
cowal, że spośród ukraińskich migrantów
stwierdzila Bauer. Aby utrzymać stabilną
cych poza ojczyzną.
Chwaly" z czasów sowieckich. Ekshuma-
Nauk, Wolyński Uniwersytet Narodowy
przedwojennych pracowalo w 2023 r.
populację, wymagany jest wspólczynnik
Jak poinformowano w komunikacie,
cje wykazaly, że nie potwierdzil się mit
im. Lesi Ukrainki, Wolyński Instytut Po-
urodzeń wynoszący 2,1 dziecka na kobietę.
94%. Natomiast dla uchodźców (a wlaści-
w sklad Rady weszli: Malgorzata Boni-
o pochowaniu ,,zwycięskich bohaterów
dyplomowej Edukacji Pedagogicznej, To-
wie uchodźczyń) po lutym 2022 r. wskaź-
Demografowie liczą, że po zakończe-
kowska z Kanady, Andżelika Borys z Bia-
i pogromców faszystów". Z dolów wydo-
warzystwo Kultury Polskiej im. Tadeusza
nik ten wyniósl 64%. Imigranci pracujący
niu wojny część ludzi wróci na Ukrainę,
lorusi, Lourival de Araujo Filho z Brazylii,
byto w większości resztki Chińczyków
Kościuszki na Wolyniu oraz Fundację na
a część mężczyzn wręcz przeciwnie, wy-
w Polsce legalnie stanowią 6% aktywnych
Maciej Dokurno ze Szkocji, Alicja Doni-
rzecz Dwujęzyczności ,,EduNowa".
i bolszewików walczących z żolnierzami
zawodowo pracowników.
jedzie za granicę do swoich rodzin.
mirska z Wielkiej Brytanii, Malgorzata
Ukraińskiej Republiki Ludowej i rolnika-
W tym roku panel odbyl się w formacie
ZUS podal, że najwięcej cudzoziemców
Przedstawicielka ONZ stwierdzila, że
Hallewell z Wielkiej Brytanii, Lesia Jermak
mi, a co za tym idzie ­ możliwe także, że
hybrydowym, co pozwolilo uczestnikom
pracuje w galęziach i branżach: uslugi
bezpośredni wplyw odczuly praktycznie
z Ukrainy, Alina Ewelina Kieżun z Litwy,
i z Wojskiem Polskim w roku 1920.
z Polski i innych miast Ukrainy dolączyć
wszystkie regiony, wsie i miasta. Wyje-
administracyjne, przemysl, transport, bu-
Malgorzata Kwiatkowska z Australii, He-
W prezentacji oprócz zespolu ,,Cen-
do wydarzeń za pośrednictwem platform
downictwo, handel, informacja i komuni-
chaly przeważnie osoby w wieku produk-
lena Legowicz z Czech, Wieslaw Lewicki
trum Historii Winnicy" na czele z Olek-
internetowych. Referaty dotyczyly no-
kacja, nauka, opieka zdrowotna, edukacja.
cyjnym wraz z dziećmi.
z Niemiec, Gerwazy Longher z Rumunii,
woczesnych metod uczenia się i naucza-
sandrem Fedoryszynem wzięli udzial
­ Za największą redukcję popula-
Być może po uwzględnieniu pracujących
Tadeusz Pilat ze Szwecji, Frank Spula ze
nia języka polskiego, przekladu, badań
m.in. szef Ukraińskiego Instytutu Pamię-
w szarej strefie ta kolejność by się zmieni-
cji Ukrainy odpowiada wyjazd 6,7 mln
Stanów Zjednoczonych, Andrzej Poczobut
ci Narodowej Antin Drobowycz, dyrektor
nad literaturą polską oraz wykorzystania
la, na przyklad na korzyść budownictwa.
uchodźców, którzy obecnie mieszkają za
z Bialorusi (w jego imieniu akt powolania
Lwowskiego Centrum Pamięci i Poszuki-
najnowszych technologii w filologii. Mo-
Wysokość zarobków cudzoziemców
granicą, glównie w Europie. Nie bez zna-
odebral Marek Zaniewski z Bialorusi).
wań ,,Dola" Światoslawa Szeremeta i kilku
deratorami sekcji byli wykladowcy Kate-
czenia byly także ofiary wojenne. Wedlug
badala firma Personal Service, skupia-
innych lokalnych urzędników z wydzialu
dry Polonistyki i Przekladu WUN im. Lesi
Do skladu Rady Konsultacyjnej przy
jąc się na Ukraińcach. Okazalo się, że
szacunków liczba ofiar wojennych na
architektury miasta Winnicy.
Ukrainki: Switlana Suchariewa, Natalia
Marszalku Senatu RP powolano prezes
90% Ukraińców zarabialo poniżej 5 tys.
Ukrainie sięga kilkudziesięciu tysięcy ­ za-
W wyniku prac wykopaliskowych
Ciolyk, Julia Wasejko, Oksana Wiszniew-
ZPU Lesię Jermak
zl miesięcznie netto. Polowa badanych
znaczyla Bauer.
i badań poszukiwawczo-ekshumacyjnych
ska, Olena Baj oraz Nadija Krysztof.
­ Potrzebna jest opieka nad Polonią
otrzymywala placę minimalną 3,2 tys. zl.
SLOWO POLSKIE
i Polakami za granicą, ale też mądre part-
odnaleziono pozostalości 106 szczątków
Jednym z najważniejszych wydarzeń
Podobna byla sytuacja innych cudzoziem-
Znicz dla Bohatera
ludzkich. Na podstawie odnalezionych ko-
polonistycznej jesieni byla Ogólnoukra-
nerstwo ­ powiedziala marszalek Senatu
ców. Natomiast średnia krajowa wynosila
w Slawucie
ści oraz analizy informacji archiwalnych
ińska Olimpiada Wiedzy o Polsce ,,Luckie
Malgorzata Kidawa-Blońska podczas wrę-
6 tys. zl, a poniżej średniej zarabialo 75%
ustalono, że 71 proc. tych osób nie mialo
W dniu 19 października uczniowie
czania aktów powolania czlonkom Polonij-
Dialogi z Kulturą Polską". 16 października
Polaków.
Polskiej Szkoly Sobotniej dzialającej przy
żadnego związku z wydarzeniami II wojny
odbyla się już po raz szósty. Wzięli w niej
nej Rady Konsultacyjnej.
Badania zatem potwierdzily, że cudzo-
Związku Polaków w Slawucie uczestni-
światowej. Byli to czlonkowie okupacyj-
udzial studenci uczący się języka polskie-
­ Historia pokazala,Polacy miesz-
ziemcy w Polsce zarabiają mniej. Zmuszeni
czyli w lokalnej akcji ,,Znicz dla Bohatera".
nych formacji zbrojnych (rosyjsko-bolsze-
go z Kijowa, Lwowa, Lucka, Winnicy, Char-
kający poza granicami mają wielką moc
zadowalać się pracą, która nie wyma-
Oddając hold wybitnym Polakom ziemi
wickich), które braly udzial w okupacji
­ wielokrotnie wspierali nas tu w kraju
kowa, Tarnopola, Drohobycza, Kamieńca
ga komunikatywnej sprawności, zwykle
slawuckiej zaczęliśmy od zwiedzania ko-
terytorium Ukraińskiej Republiki Ludowej
Podolskiego oraz z innych miast. Test
i kiedy dzialaliśmy razem wszystko się
gorzej oplacaną. Kolejną przyczyną jest
ściola pod wezwaniem św. Doroty w Sla-
przez Rosję Radziecką w latach 1917­1921.
tradycyjnie zostal opracowany przez Je-
udawalo ­ tak bylo, gdy powstala ,,Soli-
brak znajomości w nowym środowisku,
wucie i zapalenia zniczy pod tablicą księcia
Większość z nich to czlonkowie ,,oddzia-
darność", gdy staraliśmy się o akcesję do
rzego Kowalewskiego, wieloletniego przy-
co utrudnia zajęcie stanowiska z wyższą
Romana Damiana Sanguszki.
lów produktowych", którzy odbierali
jaciela wolyńskich polonistów. Uczestnicy
NATO czy Unii Europejskiej ­ dodala mar-
placą. Trzeba też zauważyć, że istnie-
X. Roman Sanguszko zostal zabity
chleb i zboże miejscowym chlopom. Dość
otrzymają dyplomy udzialu w Olimpiadzie,
szalek Senatu i przyznala, że bez pomocy
je dyskryminacja (zwana statystyczną)
przez zrewoltowanych żolnierzy z 264
nieoczekiwanie okazalo się, że byli to
a zwycięzcy nagrody od Konsulatu Gene-
Polaków z zagranicy, jako ambasadorów
oznaczająca postrzeganie konkretnych lu-
pulku Zapasowego armii carskiej. Roman
w dużej mierze Chińczycy, a także Rosja-
Polski, to by się nie udalo.
ralnego RP w Lucku.
dzi jako przedstawicieli określonej grupy
Damian Sanguszko urodzil się 17 paździer-
nie. Po ekshumacjach zostali oni pochowa-
17 października Natalia Ciolyk i Swi-
Odnosząc się do powolania w sklad
o pewnych wspólnych cechach. Przedsta-
nika 1832 roku, zmarl wskutek klutych
ni na cmentarzu miejskim przy ul. Kijow-
tlana Suchariewa, koordynatorki Insty-
rady Andrzeja Poczobuta marszalek stwier-
wione tu przyczyny niższego wynagrodze-
ran 1 listopada 1917 roku.
skiej. Nieoczekiwane bylo także odkrycie
dzila, że liczy, iż będzie możliwe spotykanie
tutu Polski dzialającego na WUN im. Lesi
nia imigrantów w Polsce mają charakter
Na terenie kościola slawuckiego znaj-
masowego grobu bez żadnych oznaczeń
Ukrainki, zaprezentowaly kolejny tom
się z nim na posiedzeniach Rady. ­ Chcemy,
zanikający w miarę konsolidowania się ich
duje się także mogila księdza ,,Apostola
30 żolnierzy Armii Czerwonej poleglych
czasopisma naukowego ,,Ukraina i Pol-
by caly świat o tym wiedzial, że Andrzej
z polskim spoleczeństwem.
Syberii" (pojęciem sybiraków określa
w marcu 1944 roku.
ska: przeszlość, teraźniejszość, perspek-
Poczobut jest dla nas ważny, że upominamy
Praca imigrantów przeklada się na
się osoby zeslane na Syberię w czasach
się o niego i chcemy, by jak najszybciej opu-
tywy". Uczestnicy panelu mieli również
zwiększenie dochodów firm, które ich za-
IGOR PLACHOTNIUK
carskiej Rosji) Walerego Gromadzkiego,
możliwość zapoznania się z elektroniczną
ścil więzienie ­ powiedziala.
trudniają. Poprzez podatki ma to wplyw na
SLOWO POLSKIE
zeslańca, który byl proboszczem parafii
wersją tego periodyku oraz z publikacjami
Jak informuje komunikat Senatu RP,
ksztaltowanie się polskiego produktu kra-
W Lubieszowie, Rymaczach
rzymskokatolickiej w Slawucie, kapela-
Polonijna Rada Konsultacyjna jest cialem
z poprzednich lat.
jowego brutto. Jak wynika z raportu Dolo-
i Lubomlu uporządkowano
nem księcia Romana Sanguszki oraz jego
18 października administratorzy kie-
doradczym przy Marszalku Senatu RP. Jej
itte i UNHCR, migranci z Ukrainy zwiększyli
stare polskie cmentarze
bliskim przyjacielem.
runków prowadzonych przez Katedrę
zadaniem jest m.in. wyrażanie opinii na
polski PKB w 2023 r. o ponad 1%. Zaś z ob-
Ksiądz Gromadzki zmarl w Slawucie
Czlonkowie Oddzialu Stowarzyszenia
Polonistyki i Przekladu WUN im. Lesi
temat projektów ustaw i uchwal związa-
liczeń banku PKO BP wynika, że w latach
jesienią 1917 roku, dwa tygodnie przed
Kultury Polskiej im. Ewy Felińskiej na Wo-
Ukrainki spotkali się z prezesami polskich
nych z Polonią. Czlonków Polonijnej Rady
2013­2018 poprawili oni PKB o 13%.
napadem żolnierzy rosyjskich na mają-
lyniu w Lubieszowie uporządkowali stary
stowarzyszeń, które dzialają w Lucku aby
Konsultacyjnej powoluje i odwoluje mar-
JANUSZ FUKSA
tek i morderstwem Sanguszki. W roku
polski cmentarz na obrzeżach miasteczka.
omówić z nimi plany dalszej wspólpracy.
szalek Senatu.
DZIENNIK KIJOWSKI
2021 Polskie Stowarzyszenie Kultural-
Na początku listopada katolicy odwie-
Szczególną uwagę poświęcili realizacji
DZIENNIK KIJOWSKI
Po inwazji Rosji liczba
no-Oświatowe im. Romana Damiana San-
dzają cmentarze, aby uczcić pamięć zmar-
elementów ksztalcenia dualnego, prak-
Migranci w Polsce
ludności na Ukrainie
guszki w Slawucie wystąpilo glównym
lych. W związku z tym 22 października
tykom i organizacji imprez kulturalnych
zmniejszyla się o 10 milionów
Do Polski w ostatnich latach przyby-
inicjatorem zainstalowania tablicy w ko-
parafianie kościola pw. świętych Cyryla
i konkursów.
wają setki tysięcy ludzi z różnych stron
Dyrektorka regionalna Funduszu
ściele św. Doroty w Slawucie, upamiętnia-
i Metodego w Lubieszowie oraz czlonko-
NATALIA CIOLYK
świata. Zaklad Ubezpieczeń Spolecznych
Ludnościowego Narodów Zjednoczonych
wie miejscowego oddzialu Stowarzyszenia
jącej bohaterskiego duszpasterza. Tablicę,
MONITOR WOLYŃSKI