12

nr 20 (456) 31.10.­ 14.11.2024

Kurier kulturalny

www.kuriergalicyjski.com

Ukraińscy fotograficy uwieczniają polską spuściznę

Projekt międzynarodowy

,,Wiki lubi zabytki" (Wiki

Loves Monuments) ­

konkurs fotograficzny

zabytków, przebiegający

w ponad 40 państwach

na świecie, organizowany

przez regionalne oddzialy

Fundacji Wikipedii

i wolontariuszy wspólnoty

Wikipedia. Celem

konkursu jest zebranie

fotogramów wszystkich

zabytków na świecie

i umieszczenie ich

POCHÓWKI RZYMSKOKATOLICKIE (POLSKIE) W JAZLOWCU, OBW.

w schowku Wikipedii.

TARNOPOLSKI

Pozwoli to na ilustrowanie

pojawila się z podania inicjatywy

W tym konkursie ważną jest dewiza:

artykulów Wikipedii ­

,,Ukraińsko-żydowskie spotkanie"

,,nie zwycięstwo jest najważniejsze,

wolnej encyklopedii, którą

(UJE). Ta organizacja przygotowy-

lecz udzial". Naturalnie, że chcialbym

co dnia przegląda miliony

wala też nagrody dla zwycięzców.

być wśród zwycięzców. Dlatego snuć

Dlaczego przez lata milczaly polskie

jakieś prognozy co do zwycięskiego

ludzi na calym świecie.

organizacje, dzialające na Ukrainie,

zdjęcia jest bardzo trudno. Jak pod-

MIEJSCOWOŚĆ SOROCKIE W OBW. TARNOPOLSKIM. OPUSZCZONY

pozostaje dla mnie zagadką. Tym bar-

kreślalem ­ ważną jest unikalność

TEKST I ZDJĘCIA

KOŚCIÓL MATKI BOSKIEJ NIEUSTAJĄCEJ POMOCY (1902­1907)

dziej, że polskie zabytki, polska hi-

obiektu.

DMYTRO POLUCHOWYCZ

P

Dlaczego ja i moi koledzy-fotografi-

na nominację ,,Mlyn" podalem zdję-

storia i kultura, polska spuścizna są

Przede wszystkim chcę zaznaczyć

ierwszy taki konkurs od-

cy, których znam, biorą udzial w tym

cia mlyna w miejscowości Lyczków

skladową częścią historycznej spu-

serię zdjęć z miejscowości Andrijiw-

byl się w 2010 r. w Holan-

konkursie, nie przynoszącym żadnej

kolo Husiatyna w obw. tarnopolskim.

ścizny Ukrainy.

ka w gminie Satanów. Dawno temu ta

dii. W kolejnych latach

satysfakcji materialnej? Jest to dość

Ciekawy jest swoim wyposażeniem

miejscowość byla częścią miasteczka

Czy konkurs ,,Wiki lubi zabyt-

inicjatywę poparto w innych

proste. Każdy fotograf pragnie po-

z początków XX w. produkcji pol-

Kumanów (obecne zostalo podzielone

ki" ma swoją specyfikę? Jeżeli

państwach. Od 2012 r. do pro-

dzielić się swoim dorobkiem. W wie-

skiej. Mlyn, chociaż powstal przed

na wlaściwy Kumanów i Andrijiw-

tak, to czym różni się od innych

jektu dolączyla Ukraina. Kon-

lu przypadkach, jak u mnie, nie są to

stu laty, do dziś jest w roboczym

kę). W XVII­XIX wiekach Kuma-

konkursów fotograficznych?

kurs, oprócz ogólnej nomina-

jedynie zdjęcia, ale odkrycia, które

stanie. Na tamten konkurs podalem

nów byl centrum obszernej parafii

cji, ma też szereg specjalnych.

są z nimi związane. Jedna sprawa to

okolo 15 fotografii ­ wszystkie z ze-

Ten konkurs różni się od podobnych

rzymskokatolickiej lączącej ponad

W tym roku doszla szczególna

zdjęcia zabytków Lwowa czy Ka-

wnątrz i wewnątrz tego mlyna. Na-

imprez kardynalnie. Przede wszyst-

dziesięć okolicznych wsi i miaste-

nominacja ­ ,,Polska spuścizna".

mieńca Podolskiego, a inna to pchać

wet nie mialem nadziei znaleźć się

kim celem, który polega na tym, aby

czek. Dziś jest to oddalona i wymie-

Jak powiedziala dla Polskie-

się tam, gdzie ,,noga turysty nie stą-

wśród nominatów ­ zająlem drugie

zilustrować artykuly w Wikipedii.

rająca miejscowość. Wlaśnie zanim

radio.pl koordynator projektu

pala". Tam czujesz się odkrywcą i tak

miejsce. Reportaż z tego mlyna byl na

Czyli na pierwszym miejscu tych

do tej miejscowości dotarla nasza

Daryna Woźniuk, inicjatywa

wlaśnie jest. Mam wiele zdjęć za-

lamach Kuriera.

prac jest informacyjność. W innych

ekspedycja projektu ,,Mogily przod-

ma na celu poszerzenie wiedzy

bytków, o których poza granicami

Na tegoroczny konkurs w ,,polskiej"

konkursach glównymi są estety-

ków", w Internecie bylo stamtąd je-

o kulturze.

ich miejscowości w ogóle nie wia-

nominacji podalem zdjęcia z 2016 r. ­

ka, emocje i wartości artystyczne.

dynie dwa zdjęcia! Dojazd tu już sam

­ W poprzednim roku prze-

domo. Ba! Są nawet takie, o których

dlatego jest ich tak dużo. Można bylo

W Wiki-konkurach to też jest waż-

w sobie jest przygodą na miarę safari.

prowadziliśmy ankietę wśród

nie wiedzą sami mieszkańcy wioski!

wybrać więcej, ale stracilem swoje

ne, ale informacyjność jest glówna.

Oprócz znanego barokowego kościola

uczestników konkursu, aby

Kto przy zdrowych zmyslach będzie

archiwum przez bląd techniczny. Jest

Ważna jest też unikalność zdjęcia.

z polowy XVIII w. (jego zdjęć w Wi-

orientować się jaką specyficz-

przedzierać się przez pokrzywy i kol-

to bardzo przykre, biorąc pod uwagę,

Zdjęcie nieznanego, ale interesują-

kipedii na razie brak) znaleziono tu

ną kategorię należaloby dodać.

czaste krzaki dawno zapomnianych

że wiele tamtych obiektów już dziś

cego zabytku z zapomnianych miej-

caly szereg unikalnych pamiątek ta-

Wielu uczestników wskaza-

cmentarzy? Mam nadzieję, że Czytel-

nie istnieje. Nie podawalem na kon-

scowości, dokąd latami nie zaglądają

kich jak zwalony olbrzymi postument

lo wlaśnie polską spuściznę.

nicy ,,Nowego Kuriera Galicyjskiego"

kurs znane i wiadome wszystkim za-

obcy, w tym konkursie bije na glowę

jakiejś figury sakralnej z 1704 r., gę-

Zwróciliśmy się do naszych

nie raz czytali moje reportaże w ta-

bytki. Liczy się tu artystyczna war-

najbardziej artystycznie wykonana

sto pokryty żlobieniami w ksztalcie

kolegów w Polsce i zawiązali-

kich wypraw.

tość przedstawionych fotografii. By

praca znanego obiektu.

krzyży. Są to tzw. ,,krzyże pielgrzy-

śmy wspólpracę.

zrobić dobre zdjęcie należy trafić na

Oprócz tego zdjęcia nie tylko ilustrują

mów". Jaka figura stala na postumen-

Podal Pan na ,,polską" nomina-

Projekt okazal się niezwy-

odpowiedni czas, pogodę, stan nieba

istniejące już hasla Wikipedii, ale są

cie i dlaczego w celu wzmożenia mo-

cję ponad 300 zdjęć. Skąd za-

kle interesujący. Jak podano

i wiele innych warunków, koniecz-

przyczyną powstania nowych hasel.

dlitwy wierni ryli na nim te krzyże

interesowanie się wlaśnie tym

w Wikipedii-Ukraina do 21

nych do dobrego ujęcia pejzażu.

Wiem dokladnie, że Wikipedia przy-

­ dotychczas nie wiemy. Podobnych

tematem?

października na konkurs na-

Dziwne, że ,,polska" nominacja poja-

gotowuje obecnie artykul poświęco-

dekoracji na innych rzymskokatolic-

deslano 2 275 fotogramów 383

Dla mnie jest to rekord. W poprzed-

wila się dopiero w tym roku. Nawet

ny ,,dżumnym krzyżom". Przyczyną

kich (polskich) zabytkach w Ukrainie

obiektów polskiej spuścizny

nich konkursach bylo tego kilka razy

nominacja ,,spuścizna żydowska"

ku temu staly się moje ostanie zdjęcia.

nie znaleziono.

historycznej i kulturowej z 17

mniej. Przy okazji zauważę, że inne

dziala od 2019 r. i przebiegala corocz-

Jeżeli te krzyże wywolaly mój za-

Czy ma Pan nadzieję na zwy-

regionów Ukrainy. Prace nade-

nominacje, oprócz spuścizny ży-

nie do 2023 r. W tym roku tej nomi-

chwyt, to inny zabytek odkrylem

cięstwo? Które spośród tych

slalo 64 uczestników.

dowskiej, w większości przypadków

nacji nie bylo. Ale nie jest to wina or-

ze smutkiem i z bólem. W 1781 r.

320 zdjęć typowalby Pan?

Spośród  przedstawionych

mialy ,,polskie korzenie". W 2021 r.

ganizatorów z Wikipedii. Nominacja

o jakieś 200 m od kościola wysta-

prac 320 fotografii wykonal

wiono piętrową plebanię. Korzystano

dziennikarz ,,Nowego Kurie-

z tej budowli do początku lat 1990 ­

ra Galicyjskiego" Dmytro Po-

w czasach sowieckich byla tu szkola.

luchowycz. Czytelnikom Ku-

Z powodu braku dzieci we wsi szko-

riera znane są jego zdjęcia

la zostala zamknięta i budowla za-

i artykuly z nieznanych zakąt-

częla niszczeć. Dziś piękny budynek

ków Galicji i Podola, przedsta-

już ćwierć wieku stoi w chaszczach

wiające zabytki, które są tam

i zaroślach. Gdyby nasza ekspedycja

ukryte. Kurier zainteresowal

nie trafila tu na początku kwietnia,

się okolicznościami jego udzia-

myślalbym, że są to po prostu jakieś

lu w konkursie.

zarośla. Szkoda, że ta, przypomina-

jąca palacyk budowla skazana jest

Krzysztof Szymański: O ile wie-

na calkowite zniszczenie. Biorąc

my, nie jest to pierwszy Pana

pod uwagę oddalenie i depresyjność

udzial  w  projekcie  ,,Wiki

miejscowości, trudno przypuszczać,

lubi zabytki". Co jest w nim

że niebawem znajdzie się jakiś inwe-

interesującego?

stor czy mecenas...

Dmytro Poluchowycz: Jest to już

Ale nie chcialbym kończyć na tak

piąty mój udzial w tym konkursie.

minorowym akcencie. Jest plomyk

Cieszy to, że w poprzednich konkur-

nadziei ­ wspaniala nietknięta

sach moje prace zajmowaly 1, 2 i 3

przyroda jest walorem i w tej pleba-

miejsca. Latem tego roku przekaza-

nii można by urządzić jakiś obiekt

lem szereg fotografii na nominację,

wypoczynkowy. Może publikacja

poświęconą parkom i rezerwatom

w Wikipedii, chcę wierzyć, do tego

Ukrainy. Czekam na wyniki.

się przyczyni.

ZAMEK I KOŚCIÓL ŚW. ANNY W SKALACIE