21

nr 20 (456) 31.10.­ 14.11.2024

Wspomnienia

www.kuriergalicyjski.com

planowano tam letnią rezyden-

również przybyl abp. Karol Woj-

cję dla metropolity lwowskiego.

tyla. Tutaj 2, 4, 7 i 8 grudnia u jego

boku uczestniczyl w ostatnich

Jednak plany te zostaly zanie-

sesjach Soboru Watykańskiego

chane dla braku zgody metro-

II. Po zakończeniu obrad sobo-

polity lwowskiego z racji jego

rowych, zrobiwszy wraz z ab-

wrodzonej skromności. Mógl

pem Wojtylą niezbędne zakupy,

ten domek w przyszlości pel-

ks. Marian Jaworski 15 grudnia

nić funkcje mieszkaniowe dla

1965 roku powrócil do Krakowa.

biskupów-emerytów archidie-

Jak już wspomnialem, ten

cezji lwowskiej.

pierwszy wyjazd zaowoco-

Ostatni etap życia kardynal

wal opublikowaniem i prze-

Marian Jaworski spędzil w Kra-

prowadzeniem 25 marca 1966

kowie w użyczonym dla niego

roku przewodu habilitacyjnego

mieszkaniu przy ulicy Kanoni-

z nauk humanistycznych w za-

czej 13, które posiadal od 1984

kresie filozofii religii.

roku. Tam też przez wszystkie te

PRZYJĘCIE GOŚCI W MIESZKANIU O. RAFALA WE LWOWIE PRZY

Następny wyjazd do Wied-

lata mieścilo się archiwum ar-

UL. KWITKI OSNOWIANENKI

nia mial się odbyć po katastro-

chidiecezji lwowskiej, uratowa-

sąsiedzi. Rodzina czekala, kie-

wraz z bpem Karolem Wojtylą

fie kolejowej pod Dzialdowem,

ne ze Lwowa po 1945 roku.

gdzie ks. Jaworski doznal zmiaż-

dy przyjdzie kolej na nich. Bylo

w Krakowie przy ul. Kanoni-

i sekretarza Episkopatu Polski

Rekolekcje i ćwiczenia

czej 21. W tym mieszkaniu po-

dżenia lewej ręki, wskutek cze-

to życie w ciąglej niepewności

biskupa Bronislawa Dąbrow-

duchowne

go nastąpila amputacja lewej

zostawal również po wypadku

i strachu. O swojej rodzinie tak

skiego (20.01.1982, 5.06.1984).

dloni. W Wiedniu mial odebrać

wspominal kardynal Jawor-

kolejowym, zaś 16 grudnia 1968

Ks. Marian Jaworski, na-

Wyjazdy zagraniczne

przygotowaną specjalnie dla

ski: ,,Moi rodzice byli skrom-

roku na prośbę kardynala Karo-

stępnie biskup i metropolita

ks. prof. Mariana

niego protezę. W tym celu 16

ni, nie byli bogaci". Również

la Wojtyly przeprowadzil się po-

lwowski przez wszystkie lata

maja 1968 roku w urzędzie mi-

warunki bytowe, jakie zastal

nownie do palacu arcybiskupów

kaplaństwa i biskupstwa zobo-

Jaworskiego staly

licji w Krakowie zlożyl podanie

w seminarium w Kalwarii Ze-

krakowskich przy ulicy Fran-

wiązywal się do odbycia rocz-

się częstsze wraz

o paszport na wyjazd. Jednak po

brzydowskiej ,,byly trudne,

ciszkańskiej 3, gdzie mieszkal

nych rekolekcji kaplańskich.

z wyborem na

trzech miesiącach poinformo-

do 1984 roku. Tam z powodu

W pierwszych latach rekolekcje

w stosunkowo malych poko-

papieża metropolity

wano o negatywnej decyzji na

te mialy charakter zbiorowy,

ikach lokowano po 2­3 klery-

braku dobrego zabezpieczenia

krakowskiego

podanie ks. Jaworskiego, o czym

mieszkania mialo dojść do kra-

z udzialem innych kaplanów.

ków". Bardzo skromne warun-

kardynala Karola

w ,,Kalendarzu czynności" spo-

ki panowaly również w Baszni

dzieży wszystkich oszczędności

W ten sposób jako kaplan kil-

rządzil notatkę następującej tre-

Dolnej i Poroninie, gdzie poslu-

ks. prof. Mariana Jaworskiego.

kakrotnie uczestniczyl i pro-

Wojtyly, który przyjąl

ści: ,,Nie wydano mi paszportu".

wadzil rekolekcje w Krakowie

giwal jako wikariusz parafial-

imię Jan Pawel II. Ks.

Po otrzymaniu sakry

przy parafii św. Floriana. Na

W specjalnym oświadcze-

ny. W 1951 roku zamieszkal jako

Jaworski na placu św.

biskupiej przeniósl się

rekolekcje udawal się do Lasek

niu do biura paszportowego

rezydent przy parafii św. Flo-

Piotra w Watykanie

w Krakowie tak motywowal

pod Warszawą i Zakopanego.

riana na Kleparzu w Krakowie.

do Lubaczowa, gdzie

22 października 1978

Jako biskup byl widziany na

potrzebę wyjazdu do Austrii:

również mieszkal

Warunki mieszkaniowe

roku uczestniczyl we

rekolekcjach biskupów w Czę-

,,W roku 1967, 3 lipca w kata-

w bardzo skromnych

w Baszni Dolnej

mszy św. inauguracyjnej

stochowie. Sam także glosil re-

strofie kolejowej Dzialdowo ­

warunkach domu

kolekcje dla Episkopatu Polski,

Kozlowa utracilem lewą rękę

pokazuje wypowiedź

papieża. Wówczas

biskupiego przy

zgromadzonego w Częstochowie.

do przedramienia. Panią Erika

Zofii Antonik,

też zrodzil się

ulicy Mickiewicza.

Uczestniczyl również w rekolek-

Pruselc, którą poznalem pod-

pamiętającej powojenne

zwyczaj regularnego

cjach kaplańskich w Werchracie

czas swej poprzedniej podró-

Najtrudniejsze warunki

lata: ,,Znalazl się

udawania się do Rzymu

na terenie archidiecezji z siedzi-

ży zagranicznej, na wiadomość

mieszkaniowe czekaly

w naszej parafii, gdzie

przynajmniej raz do

bą w Lubaczowie.

o tym wyrazila gotowość pomo-

na arcybiskupa Mariana

nie ma światla, wody,

roku.

cy w staraniu o uzyskanie bar-

Jaworskiego we Lwowie,

Po nominacji na

dziej sprawnej protezy w Wied-

gazu ­ jedynie kolej

gdzie przez kilka lat

stanowisko arcybiskupa

Odwiedzal papieża po zama-

niu. W czasie wolnym od zajęć

oddalona o 2 km od

jako lokator mieszkal

chu w 1981 roku oraz o ile to bylo

na uczelni pragnę skorzystać

archidiecezji

kościola. Żadnej drogi

w jednym niewielkim

możliwe, spędzal święta Bożego

z tej cennej dla mnie propozycji".

lwowskiej we Lwowie

bitej, wszędzie bloto

Narodzenia wraz z papieżem Ja-

Również 22 sierpnia 1968 roku

pokoiku w mieszkaniu

arcybiskup Jaworski

i bezdroża. Nie można

nem Pawlem II. Nie oznaczalo to,

w ,,Kalendarzu czynności" po-

należącym do o. Rafala

zmienil charakter

bylo kupić świec. Nasze

że nie należalo za każdym ra-

nownie zamieścil wiadomość:

Kiernickiego OFM Conv.

odprawianych

gospodynie nalewaly

zem starać się o wydanie pasz-

,,Nie wydano mi paszportu".

Dopiero pod koniec

rekolekcji.

portu. Dopiero 5 czerwca 1984

Dopiero po interwencji wie-

do szklanek roztopione

grudnia 1995 roku

roku abp Bronislaw Dąbrow-

lu osób ­ ks. Marian Jaworski 3

Skoncentrowal

maslo lub smalec i tym

zamieszkal w domu

ski, sekretarz Episkopatu Polski

września 1968 roku mógl otrzy-

się na wlasnych

byl oświetlany kościól".

wydal zaświadczenie nr D/427,

mać paszport, a 27 września

zakupionym we Lwowie

przemyśleniach

Proboszcz i wikariusz

w którym informowal wladze

1968 roku w Wiedniu w jednej

przy ul. Samczuka 14 a,

i medytacjach,

w Baszni Dolnej

państwowe, że biskup Marian

z klinik odebral pierwszą pro-

w którym mieszkal do

co może wynikać

mieszkali w niewielkiej

Jaworski w związku z pelnio-

tezę. Wówczas po nawiedzeniu

2008 roku.

z zapotrzebowania na

nymi obowiązkami oraz pracą

1 października 1968 roku sank-

drewnianej plebanii.

ciszę i glębsze duchowe

naukową zobowiązany jest do

tuarium maryjnego w Mariazell

częstych wyjazdów za granicę.

O warunkach mieszkanio-

Lwowskie mieszkanie kar-

oraz podziękowaniu za ocale-

przeżycie tego czasu.

Z tej racji sekretariat Episkopa-

wych w Baszni Dolnej tak kar-

dynala skladalo się z dwóch

nie życia powrócil do Krakowa.

W latach urzędowania

tu Polski prosi wladze paszpor-

dynal Jaworski mówil w 2010

pokoi: sypialni i gabinetu.

Z Eriką Pruselc kardynal Ma-

na stolicy metropolitów

towe o wystawienie w/w pasz-

roku: ,,W 1950 roku otrzymalem

W mniejszym mieścila się sy-

rian Jaworski utrzymywal dobre

lwowskich doroczne

portu na wszystkie kraje świata,

skierowanie do parafii Basznia

pialnia arcybiskupa, a w więk-

kontakty przez wiele lat, a 8 lu-

rekolekcje odprawial

z prawem wielokrotnego prze-

Dolna k. Lubaczowa. Tam dosta-

szym gabinet, gdzie po środku

tego 2005 roku w Wiedniu wziąl

w samotności

kraczania granicy PRL, któ-

lem do dyspozycji maleńki po-

znajdowal się duży stól, a przy

udzial w ceremonii jej pogrzebu,

ry w okresie jego ważności nie

koik bez lazienki i z dość prymi-

ścianie regaly z książkami. Bylo

w czasie którego wyglosil krót-

i calkowitym

będzie podlegal skladaniu do

tywnym wyposażeniem, nawet

też biurko do pisania z dużym

kie przemówienie.

wyciszeniu w klasztorze

depozytu w organie paszporto-

drzwi byly bez zamka, który

krzyżem po środku. Posiadal też

Kolejny wyjazd za grani-

karmelitów w Czernej,

wym. Zapewne zaświadczenie

musialem przywieźć z domu. Ale

wiele relikwiarzy z relikwiami

cę, w tym do Rzymu mial miej-

eremie kamedulów

to przyczynilo się do wydania

muszę powiedzieć, że spotkalem

świętych, którym codziennie

sce w 1974 roku, a w 1977 roku

w Bielanach

się tam z ogromną życzliwością

oddawal należną cześć poprzez

takiego dokumentu, który ze-

w Mainz ks. Jaworski uczest-

i Bieniszewie.

i oddania się sprawom Bożym.

ich ucalowanie. Z gabinetu bylo

zwolil ks. Marianowi znacznie

niczyl w doktoracie honoro-

Dobrze pamiętam proboszcza

wyjście na balkon, gdzie kar-

częściej udawać się w podróże

wym kardynala Karola Wojtyly.

poza granice PRL.

tamtejszej parafii ks. Tadeusza

dynal Jaworski lubil przeby-

Abp Marian Jaworski lubil

Mial jeszcze udać się 20 mar-

Lewanderskiego. Byl to bardzo

wać, spoglądając na dawny

również wyjeżdżać do klasztoru

ca 1973 roku wraz z kardyna-

Mieszkanie kardynala

dobry czlowiek, bardzo orygi-

kościól św. Zofii. Tam też mial

bernardynów w Alwerni, dokąd

lem Karolem Wojtylą do Rzymu,

Mieszkanie kardynala za-

nalny, ale wszyscy go szanowali".

karmniki dla ptaków, z których

udawal się niegdyś na rekolekcje

by wziąć udzial w posiedzeniu

W latach 1956­1958 pelniąc

najbardziej lubil dzięcioly, na-

wsze mialo bardzo skromny

św. abp Józef Bilczewski. Przy-

Rady Glównej Sekretariatu Sy-

charakter. Już dom rodzinny

funkcję kapelana i osobiste-

zywając je ,,kardynalami", ze

bywal do Alwerni również kar-

nodu Biskupów. Jednak z braku

wedlug wspomnień kardyna-

go sekretarza abpa Eugeniusza

względu na ich częściowo czer-

dynal Karol Wojtyla. Kardynal

paszportu wyjazd się nie udal.

Baziaka zamieszkal w pala-

wone upierzenie.

la Mariana Jaworskiego mial

Marian Jaworski wielokrotnie

Osobne rekomendacje do wy-

też charakter nader skromny.

cu arcybiskupów krakowskich

Gdy w 1995 roku udalo się

też uczestniczyl w rekolekcjach

jazdu zagranicznego w poszcze-

przy ul. Franciszkańskiej 3, a po

nabyć w podlwowskich Brzu-

W czasie wojny mógl obserwo-

kaplańskich, które corocznie

gólnych latach otrzymywal od

zwolnieniu z funkcji sekreta-

chowicach teren pod semina-

wać poprzez zaciemnione okna,

odbywaly się w seminarium

kard. Franciszka Macharskie-

rza, jako profesor, zamieszkal

rium, w ramach reorganizacji

jak poddawani byli wywózce

duchownym w Brzuchowicach.

go  (22.03.1980,  16.01.1982)