13

nr 22 (458) 29.11.­16.12.2024

Kurier kulturalny

www.kuriergalicyjski.com

XXII Festiwal Polsko-Ukraiński

,,Jesień z muzyką Karola Szymanowskiego"

Na Ukrainie pomimo

wojny odbyl się XXII

Festiwal Polsko-Ukraiński

,,Jesień z Muzyką Karola

Szymanowskiego". Karol

Szymanowski, który jest

określany jako ojciec

polskiej muzyki XX wieku

urodzil się 3 października

1882 roku we wsi

które on slyszal w dzieciństwie,

Aleksander Polaczok. ­ Już na

Tymoszówka w środkowej

w mlodości. Zresztą spędzil tam

przyklad Krzywy Róg, który

Ukrainie. Koncerty

leży w 120 kilometrach od nas,

37 lat życia. Przeważnie dzieciń-

tradycyjnie rozpoczęto

poddawany jest często ostrzalom

stwo, mlodość, a potem miesiące

w Kropywnyckim

rakietowym. W Kropiwnyckim

letnie, wakacje.

(dawnym Jelizawetgradzie,

Jak i kiedy udalo się zapisać

byly tylko nieliczne ostrzaly i to

te pieśni? ­ zapytalem.

generalnie na okolicach miasta.

Kirowogradzie). Wlaśnie

­W 1993 roku, kiedy prze-

Więc musimy jakoś żyć. Mu-

tam zarodzil festiwal,

prowadzaliśmy  Konferencję

simy jakoś trwać. Nie możemy

a jego pomyslodawcą

wpadać w depresję. W mieście

Międzynarodową ,,Karol Szy-

i stalym dyrektorem jest

organizowano dużo festiwali

manowski i Ukraina" etnomu-

Aleksander Polaczok,

przed wojną, natomiast w cza-

zykolodzy z Kropiwnyckie-

prezes Stowarzyszenia

go wyjechali specjalnie do

sie wojny jedynie nasz festiwal

Tymoszówki i zapisali okolo 150

odbyl się w 2022 roku. I ważne,

,,Polonia" im. Karola

pieśni ­ opowiadal Aleksander

że wziąl w nim udzial nasz gość

Szymanowskiego

z Polski ­ pianista Wojciech

Polaczok. ­ Niektóre powtarza-

w Kropywnyckim,

Kubica. Koncert na szczęście

ly się, warianty byly, ale byl to

ALEKSANDER POLACZOK I MARIA POLACZOK

dyrektor Muzeum Kultury

nie byl przerwany przez alarm,

dość duży dorobek i z czasem

Muzycznej im. Karola

w Kropywnyckim powstal ze-

Mój partner Eugeniusz Roma-

Korzystając z okazji, za-

natomiast występ mistrza od-

Szymanowskiego w tym

spól ,,Mlyneczek", który nauczyl

now jest pianistą i cieszę się, że

pytalem Aleksandra Polaczka

byl się w schronie, bo akurat

się tych pieśni z Tymoszówki.

również on tę muzykę uwielbia

o życie Polaków na Środkowym

w tym czasie zabrzmial alarm...

mieście.

i że możemy pracować razem, że

Naddnieprzu w czasie wojny

Jeśli w 2022 roku festiwal odby-

Dodaliśmy kilka pieśni z sąsied-

wal się tylko w Kropywnyckim,

nich wiosek. Z tym programem

tę muzykę rozumiemy. To wiel-

­ W Kropywnyckim, cho-

KONSTANTY CZAWAGA

występowaliśmy nawet w Za-

kie szczęście mieć takiego ko-

ciaż jesteśmy blisko frontu, na

gdyż z powodu wojny obawiali-

TEKST

kopanem na Festiwalu Muzyki

legę do wspólpracy.

szczęście odczuwamy to jak-

śmy się z partnerami ze względu

IHOR REWAGA

Karola Szymanowskiego w 2015

Wśród sluchaczy byli też

by trochę z dala ­ powiedzial.

na logistykę, to już w 2023 roku

KONSTANTY CZAWAGA ZDJĘCIA

lwowscy Polacy. Po zakończe-

­ Nie tak często miasto pod-

do Kropywnyckiego dolączy-

roku. Zrobiliśmy taki program

­ Festiwal, który teraz ma

online w 2020 roku, a teraz po raz

niu koncertu Boleslaw Olejnik

dawane jest bombardowaniom,

ly Czerkasy. Byly też koncerty

nazwę ,,Jesień z muzyką Karola

pierwszy zostal przedstawiony

powiedzial:

jesteśmy jakby zapleczem, bli-

we Lwowie. Natomiast w tym

Szymanowskiego" tak naprawdę

tutaj, we Lwowie. XXII Festiwal

­ Pięknie! Muzyka jest za-

skim zapleczem dla frontu. Na

roku geografia się poszerzy-

odbyl się po raz pierwszy w 1992

,,Jesień z Muzyką Karola Szy-

wsze czymś pięknym, bez

przyklad pomagamy jako wo-

la, bo byly koncerty w Odessie

roku z powodu tego, że byl to po

względu na sytuacje w życiu

lontariat, bardziej logistycz-

i w Kamionce w obwodzie czer-

manowskiego" odbywa się pod

prostu jubileusz ­ zaznaczyl

osobistym, w kraju czy na świe-

nie, pomagamy coś dostarczyć,

kaskim. W Kropywnyckim bylo

haslem ,,Ważne żeby się nie pod-

Aleksander Polaczok. ­ Nie tak

cie. Kompozytorzy tworzyli

w miarę możliwości. Nato-

dawać". Nasz projekt otrzymal

dużo koncertów, we Lwowie

wielki, jak przed tym, bo rok

wsparcie od Fundacji Wolność

w różnym czasie, również trud-

miast w naszym Stowarzysze-

kilka, w Kijowie jeden koncert.

1982 byl ogloszony przez UNE-

W czterech koncertach uczest-

i Demokracja oraz MSZ RP, za co

nym dla nich osobiście, nawet

niu ,,Polonia" oczywiście dość

SCO Rokiem Szymanowskiego.

niczyla pianistka z Polski, z Ka-

bardzo dziękujemy.

gdy ich dotykaly osobiste tra-

dużo osób wyjechalo do Polski

Ale wtedy w jego malej ojczyźnie

Podczas festiwalu odbyl się

gedie. Lwów byl znany i bardzo

i już tam, można powiedzieć,

towickiej Akademii Muzycznej

jeszcze bardzo malo o nim wie-

też koncert muzyki kameralnej

bliski Szymanowskiemu, prze-

zapuścilo korzenie. Chociaż

profesor i wybitna interpreta-

dziano. I wlaśnie to wyróżnienie

torka utworów Karola Szyma-

w Muzeum Salomei Kruszel-

żywal tu chwile radosne i smut-

dość liczna grupa osób wrócila

przez UNESCO bylo impulsem,

nowskiego Joanna Domańska.

nickiej we Lwowie. Na skrzyp-

ne. Uslyszeliśmy też utwory

po kilkumiesięcznym pobycie

aby za kilka lat w dzisiejszym

W ramach festiwalu we

cach grala Maria Polaczok, cór-

Mozarta. Pięknie, że jest mlo-

u znajomych lub na przyklad

Kropiwnyckim otwarto Izbę Pa-

ka Aleksandra Polaczka, która

dzież, która może je wykonywać

w zaprzyjaźnionej parafii, za

Lwowskim Muzeum Etnogra-

mięci Karola Szymanowskiego,

jest absolwentką Lwowskiej

na tak wysokim poziomie.

pośrednictwem księdza pro-

ficznym  zabrzmialy  dawne

zaś w 1991 powstaly jako insty-

Akademii Muzycznej im. My-

Zadanie publiczne pod na-

boszcza naszej parafii. Niektó-

ukraińskie pieśni ludowe. Wśród

tucja Muzeum im. Karola Szy-

koly Lysenki i mieszka obecnie

zwą: ,,Wielka Polska Rodzina

rzy wyjechali nawet nie mając

wykonawców w strojach czu-

manowskiego i Muzeum Kultury

mackich i kozackich znalazla się

we Lwowie.

­ promujemy polską kulturę na

żadnych kontaktów, ale dzięki

Muzycznej. I już w następnym

też rodzina Polaczków.

­ Ta muzyka jest mi bardzo

świecie" zostalo zrealizowane

wsparciu Polaków tak cieplo

1992 roku muzeum zapocząt-

­ W jednym z dwóch kon-

bliska od dzieciństwa ­ zazna-

przez Fundację Wolność i De-

przyjęci byli Ukraińcy, więc

kowalo obchody 110. rocznicy

czyla Maria Polaczok. ­ Czuję ją

mokracja. Projekt sfinansowa-

tym bardziej Ukraińcy polskie-

certów, które zaproponowali-

urodzin kompozytora, które byly

i chyba dość glęboko rozumiem.

lo Ministerstwo Spraw Za-

go pochodzenia. Jednak niektó-

śmy publiczności lwowskiej, byl

faktycznie pierwszym Festi-

wlaśnie program ,,Pieśni Ty-

Jest tak bliska memu sercu. Je-

granicznych  Rzeczpospolitej

rzy poczuli się nie na swoim

walem Karola Szymanowskiego.

stem szczęśliwa, że mogę grać

Polskiej w konkursie ,,Polonia

miejscu i kiedy już zrozumie-

moszówki" z malej ojczyzny Ka-

Festiwal odbywa się corocznie od

muzykę Szymanowskiego, choć

i Polacy za granicą 2024 ­ wy-

li, że w Kropywnyckim nie ma

rola Szymanowskiego ­ wyjaśnil

2012 roku, kiedy do jego organi-

jest dość trudna do wykonania.

darzenia i inicjatywy polonijne".

bezpośredniego zagrożenia dla

Aleksander Polaczok. ­ Pieśni,

zacji dolączyly i muzeum, i Sto-

życia, sporo osób wrócilo. Nie-

warzyszenie Polaków ,,Polonia"

stety trzy nauczycielki, które

im. Karola Szymanowskiego,

bardzo dobrze już w ciągu kilku

przy wsparciu wydzialu konsu-

lat prowadzily zajęcia dla dzie-

larnego Ambasady RP w Kijowie

ci i doroslych, wyjechaly. Teraz

oraz różnych fundacji. Piszemy

jest duże obciążenie dla tych,

projekty, poszukujemy funduszy

którzy pozostali, czyli mówię

w różnych polskich i ukraiń-

w tej chwili o sobie i jeszcze

skich instytucjach. Na przyklad,

jednej nauczycielce. Ale dzięki

festiwal w 2020 roku byl wspar-

temu, że wspiera nas ORPEG,

ty przez Ukraińską Fundację

czyli Ośrodek Rozwoju Polskiej

Kultury.

Edukacji za Granicą, nauczy-

A jak jest w tym roku? Mia-

cielka z Polski prowadzi też za-

sto jest polożone blisko frontu.

jęcia online z naszymi ucznia-

­ Obawy byly, ale do-

mi. Dużo doroslych osób bardzo

tychczas, chwala Bogu, cho-

się cieszy z tych zajęć online

ciaż jesteśmy nie tak dale-

z nauczycielką z Polski i z nich

ko, udawalo się­ powiedzial

korzysta.