9
nr 24 (460) 31.12.202416.01.2025
Witryna literacka
www.kuriergalicyjski.com
Synagoga w Brodach
wlaściwie tylko przeczucie
którzy zasiedli na przyzbach grobowców
że nad mroczną salą szumią konary
jak w kamiennych lawach
Okna oczodoly zwierciadla duszy
sklepienia na których wygnańcy
swej nekropolii
rozwiesili fragmenty psalmów
za nimi kantor rzezal kunsztowny nigun*
przed nimi wolyńskie wzgórza
kolumnę napowietrznego oltarza Slowa
jak niegdyś harfy na wierzbach
dolem ich miasteczko i nowe życie
nad rzekami Babilonu
a dziś panoszy się tu zielsko zwycięskie
jednak ich puste oczy wyplakane nad Jeruzalem
zwalone sklepienie modlitwa o potop
realny zda się tylko dym kadzidlany
widzą tylko otchlań
co oczyści ziemię wbrew Bożej obietnicy
unoszący modlitwy w przestwór
pod kruchym lodem
gdzie byleś o Panie na rzeź prowadzonych
Na dzień 27 III 2022 we Lwowie
obdarzasz wybraniem
nigun w chasydzkiej muzyce pieśń bez slów, nucona
melodia o emocjonalnym, natchnionym, poważ-
by przyjąć calopalenie ludu
wodnistooka niepamięć przegląda się
nym lub radosnym charakterze, która przenika do
tam już zawsze stać będzie moja kolyska
w trwaniu krzepkiego ciala ruiny
najglębszych uczuć religijnych; melodyjna zaduma,
bo stamtąd wygnano moją Matkę
szczególnie dla talmudystów.
jej smutek wziąlem i niosę przez obcy świat
Nie myślalem że kiedykolwiek tu dotrę
tli się w otwartych dloniach jak żalobny lampion
Żydowski cmentarz w Krzemieńcu
wszak świątynia ta jest upiorem
na świętym kamieniu leży gad dziejów
skalą pośród nowego życia
będzie plodzil plugastwo
innym toczącego się lożyskiem
do końca tego świata nim przyjdzie sąd
Na wzgórzu stromym jak Zaglada
warowna ruina broni dostępu do wnętrza
pielgrzymując tam zostawiam ślady stóp na bruku
stoi miasteczko zmarlych Żydów
co bylo to bylo a teraz wara
zwartymi szeregami tloczą się macewy
dziś miasto plonie innym życiem
przygodnym wędrowcom
a ci sami wrogowie ciągną na nie z wieścią zaglady
zieloność skrywa rozpacz
i późnym wnukom
niech się nie spelni
by wędrowiec nie wątpil
i urok pejzażu szybko pryśnie
od niewypowiadalnego imienia Zaglady
niech będzie wolna moja pusta kolyska
w wieczną Mądrość i Dobro
bo brodzi w śmierci cudzej
a jednak przypadkiem odnalazlem
jeśli tu zajdzie przez mur zwalony
a wlasnej
starą ilustrację jak okno uchylone
tysiące lodyg go pochwycą
więc rychlo ujdzie stąd zawstydzony
z pozoru brak szczególów
by kroki niebaczne tamować
spoglądać będą za nim Żydzi Krzemieńca
RAFAL ŻEBROWSKI
Oblok zadumy
Wędrówka
i w końcu pod pylonem tym stanąć ogromnym
kustoszu pamięci rodu Herbertów
gdzie zniczy tysiąc o zmierzchu już plonie,
z naszymi pogodnymi balakami
Pani Halinie Herbert-Żebrowskiej
Rafalowi Żebrowskiemu
by sluchać i sluchać serc zgaslych zbyt mlodo...
z krokami lwowskim brukiem
Modlitwą objąć wszystkie rzędy grobów....
wędrówką po kresowych szlakach
Szczycę się Lwowie twą pieśnią i twym czynem
Kto zatrzyma wszystkie lwowskie zegary?
XI. 2012
twoją prastarą wiarą, która jak górski potok plynie.
Noc naplywa, a dzień trwa zbyt krótko.
I z tamtą chwilą zostań gdyśmy
Dzisiaj, gdy slońce wstalo ze Staffem wędrowalem
Jeszcze chcialbym wędrować Gródecką,
też razem pod Kolumną Zygmunta
Przy prochach Przyjaciela
rytmem prześwietnej polszczyzny, archipelagiem
na Lyczakowskiej odwiedzić jedno podwórko.
wiersze swe czytali gdy dzień
zaulków, pierzei i parków, bruków twych czarem.
już zmierzchal a gwiazdy się
Jeszcze pieśni fontann w rynku posluchać,
Pozostań przy mym sercu ze swym
nad zamkiem królów zapalaly
I do Herberta wstąpilem w podwórko na Lyczakowie,
jeszcze chlonąć freski w katedrze ormiańskiej,
tomem wierszy Rafale razem
wspólbrzmial z strofami zegar stary
jeszcze tam struna światla ulotne sceny tworzy.
jeszcze rozmowy przygodne prowadzić,
z wielu na pólce biblioteki książkami
Jeszcze tam szepcze drzewo, w murach osiadly glosy,
wlóczyć się po starówce jak pies bezpański.
A póki moja myśl wędruje tutaj
przyjaciól różnymi dedykacjami
tkwią swym milczeniem perly w morzu szumiącym.
będziemy się wciąż często spotykali
Jeszcze na Rylejewa wpatrzeć się w obrazy
szaleńców którzy wśród czytadel
A póki sny istnieją cóż że jesteś
Stalem tam kiedyś z siwą dziewczynką, przez chwilę
z czasu plenerów dawno już minionych.
i parapoezji trwają
z tamtej strony
calkiem zatopioną w jakieś poglosy Atlantydy: oblok
Z panią redaktor serdecznie balakać,
wierząc w sens swych poszukiwań
zadumy znane schody spowil, drzwi, tamte twarze,
cieszyć się gościnnością Jadziuni w ogrodzie.
27.XII.2024
zmagań ducha nieustannych
wnętrza, wtapial się w sceny, rozmowy wciąż żywe...
Jeszcze z Goszczyńskim choć trochę pomilczeć,
przy Marii i Zapolskiej znów podumać sobie
Pozostań ze swym tonem
MARIUSZ OLBROMSKI
8.X.2012
ascetycznym pożegnania
Obchody 100-lecia urodzin Zbigniewa Herberta we Lwowie
Rok 2024 byl Światowym
Lwowskiego Akademicznego Te-
atru im. Lesia Kurbasa ,,Rekon-
Rokiem Zbigniewa
strukcję poety" spektakl wedlug
Herberta obchodzonym
dramatu poetyckiego Zbigniewa
na calym świecie pod
Herberta w reżyserii Bogusla-
patronatem UNESCO.
wa Kierca w brawurowym wy-
100 lat temu 29 październi-
konaniu Wiktora Lafarowicza,
ka 1924 roku we Lwowie uro-
Milosza Borzęckiego i Zbignie-
dzil się Zbigniew Herbert. Poeta
wa Chrzanowskiego. W wigilię
i eseista, autor utworów drama-
100-lecia urodzin poety we Lwo-
tycznych i sluchowisk, pisarz
wie wybrzmialo Przeslanie Pana
o wielkim dorobku, wyjątko-
Cogito ,,(...) idź wyprostowany
wym autorytecie artystycznym
wśród tych, co na kolanach (...)".
i moralnym, o biografii tragicz-
29 października przedsta-
nie uwiklanej w historię XX
wiciele polskiej spoleczności
wieku. Jest laureatem wielu pol-
we Lwowie, Kierownik Kon-
skich i zagranicznych nagród li-
sulatu Generalnego Pani Kon-
terackich. Należy do najczęściej
sul Dorota Dmuchowska wraz
tlumaczonych polskich pisarzy.
ze wspólpracownikami zloży-
Konsulat Generalny RP we
li kwiaty na ul. Lyczakowskiej
Lwowie zainicjowal wiele wy-
55 pod tablicą upamiętniającą
darzeń upamiętniających poetę
Zbigniewa Herberta, w miejscu,
i jego związki ze Lwowem.We
w którym się urodzil i żyl przez
kilka lat.
wrześniu konsulat oglosil caly
wybranych wierszy Zbignie-
czterech grafików. Wiersze Her-
lwowskiego rzeźbiarza Wiktora
cykl zdarzeń poświęcony postaci
Wszystkie przedsięwzięcia
wa Herberta w dowolnej formie
berta zostaly odczytane po raz
Prodanczuka. Podsumowaniem
cieszyly się dużym zaintereso-
Herberta pod tytulem ,,Pan Cogito
graficznej. Projekt cieszyl się
kolejny przez wspólczesnych
przedsięwzięcia stala się pa-
we Lwowie". Pierwszym etapem
dużym zainteresowaniem mlo-
mieszkańców ukochanego mia-
miątkowa ,,Teka Herbertowska",
waniem zarówno środowiska
cyklu byl konkurs skierowany
dzieży wplynęlo kilkadziesiąt
sta, poezja nabrala nowych sen-
zawierająca reprinty dwunastu
literackiego, artystycznego jak
do akademickiego środowiska
i publiczności gromadzącej się
prac konkursowych. Wybrane
sów i wywarla glębokie wra-
nagrodzonych i wyróżnionych
lwowskich artystów Wydzialu
prace zostaly zaprezentowane na
żenie na mlodych artystach.
prac ze slowem wstępu przygo-
licznie na wydarzeniach pro-
Grafiki i Sztuki Książki Insty-
ponowanych przez konsulat
dwutygodniowej wystawie we
Zwyciężczyni konkursu Ana-
towanym specjalnie przez profe-
tutu Technologii Poligraficznych
Lwowskim Muzeum Narodo-
stasia Poliszczuk oprócz nagród
sora Andrzeja Franaszka.
w ramach obchodów Światowe-
i Mediów Uniwersytetu Naro-
wym. Wystawa zakończyla się
ufundowanych przez konsulat,
Do światowych obchodów
go Roku Zbigniewa Herberta.
dowego ,,Politechnika Lwow-
25 października. Spośród wy-
zdobyla statuetkę popiersie
jubileuszowych wlączyl się Pol-
ska" (Akademia Drukarstwa),
różnionych prac jury wylonilo
Zbigniewa Herberta w wizjo-
ski Teatr Ludowy, 28 paździer-
ŹRÓDLO: KONSULAT GENERALNY RP
polegający na zilustrowaniu
dwunastu laureatów i nagrodzilo
nerskim wykonaniu znanego
nika przywolując na deskach
WE LWOWIE
