27

nr 24 (460) 31.12.2024­16.01.2025

Z przedwojennej prasy

www.kuriergalicyjski.com

Humor

Z przedświątecznych wia-

domości miejskich mamy:

żydowski

Nadchodzą święta Boże-

go Narodzenia, poprzedzone

tradycyjnym wieczorem wi-

Różnice

gilijnym. W czasie, gdy siądą

wszyscy do stolu, część Bra-

Ksiądz i rabin z Monasterzysk lubili się

ci Technickiej nie mającej ro-

i często grywali razem w szachy. Któregoś

dziny, pozostanie w murach

wieczoru zgadali się o snach i postanowili

Uczelni, by tu przy skrom-

opowiedzieć sobie następnego dnia, co im

nie zastawionym stole kuchni

się w nocy wyśnilo.

technickiej spożyć wieczerzę

­ Śnilo mi się ­ powiada ksiądz ­ że bylem

wigilijną. Chcesz uprzyjemnić

w żydowskim raju. Bardzo tam bylo brud-

ten wieczór Braci Technickiej,

no i śmierdzialo, kręcila się tam masa ludzi

chcesz, by wieczerza byla wię-

w lachmanach. To bylo bardzo przykre.

cej suta, to pośpiesz z datkami,

­ A mnie się śnilo ­ rzekl rabin ­ że bylem

które w jakiejkolwiek formie

w chrześcijańskim raju. Pięknie tam bylo,

przyjmuje codziennie od godz.

pachnialy cudownie kwiaty, bujne drzewa

1 do 2 Sekretariat Tow. Bratniej

byly pelne owoców, lagodny wietrzyk na-

Pomocy na Politechnice.

wiewal balsamiczne powietrze... Tylko że

Tradycyjna loterja świą-

tam bylo pusto, ludzi w ogóle nie bylo...

teczna odbędzie się, jak co roku,

Pies z kotem

w niedzielę, w sali Sokola-Ma-

cierzy. Początek o godz. 4. Cel

U rabina w Peczeniżynie zjawia się para

szlachetny i bardzo popularny.

zdecydowana na natychmiastowe rozwiąza-

Chleb glodnym dzieciom i pomoc

nie swego związku. Wszelkie zabiegi rabina

dla Domu sierót N.P.M. ściągnie

w celu pogodzenia sklóconych malżonków

DZIECI LUBIĄ PREZENTY

niezawodnie tlumy publiczno-

kończą się niepowodzeniem. Wtem wzrok

ści. Loterja ta nie potrzebuje re-

sluchala. Żal mi tych mlodych

i pod jarzącemi od świeczek

Na zakończenie obowiązko-

rabina pada na wzruszającą scenę dziejącą

klamy, ma swoją ustaloną slawę;

dusz, które tak rzadko mają spo-

i świecidel galęziami Boże-

wy kącik poetycki od Henryka

się na podwórzu, gdzie w blogim spokoju kot

i w tym roku fanty spożywcze

sobność sluchania muzyki. Dla

go Drzewka i przy spożyciu

Zbierzchowskiego:

śpi oparty o brzuch psa. Rabin skinąl ręką na

ze wsi naplywają obficie, a więc

mlodzieży tutejszej nazwiska

tradycyjnego oplatka; ogar-

malżonków i pokazal im tę scenę.

Boże Narodzenie

do wygrania będzie drób, dzi-

kompozytorów, to ciemna karta.

nia nasze istoty jakaś blogość

­ Spójrzcie ­ powiada ­ oto odwiecznie

czyzna, ciasta, owoce, bakalie,

,,Kolo muzyczne" uprawia z po-

nadziemska, jakaś chęć czy-

wrogie stworzenia, których nieprzyjaźń

Choć w naszem życiu szarem, bez koloru

cukier, napoje etc., przytem or-

wodzeniem ,,dolce far niente",

nienia dobrze, jakieś pragnie-

weszla do ludowych przyslów. A jednak,

Zostaly tylko zgryzoty i lament.

kiestra wojskowa, piwo i bufet

zapewne czeka na ustalenie się

nie sprowadzenia Królestwa

przy dobrej chęci, znalazly sposób na zgod-

Wilijnego wspomnienie wieczoru,

wyborny i ceny bajecznie niz-

zasad muzyki ćwierćtonowej.

Bożego na ziemię... Królestw

ne wspólżycie... Weźcie więc z tych stwo-

W duszy każdego blyszczy tak jak djament,

kie, wstęp 70 groszy, cena losu

Dajcie mlodzieży pieśni!

milości, w którem nie byloby

rzeń przyklad i żyjcie nadal w zgodzie.

Bowiem w dzieciństwie tak się w pamięć

25 gr. Oto atrakcje zabawy nie-

lez, bólu, jęku krzywdy, krzyku

Tak... ­ mówi na to kandydatka na roz-

wdarlo,

W numerze świątecznym

dzielnej, na którą niech caly

nienawiści.

wódkę. ­ To, co szanowny rebe powiedzial,

Że ono jedno w sercu nie umarlo.

mamy artykul redakcyjny ,,Boże

Lwów się stawi!

A Boże Dziecię wsluchu-

brzmi bardzo ladnie i nawet przekonywa-

Narodzenie", autorstwa J. P. (red.

je się w dźwięk tkliwej kolę-

jąco. Ale niech no rebe spróbuje związać

Naprzód ten dlugi, niespokojny dzionek,

W rubryce ,,Z życia prowin-

Jana Plockiego).

dy, uśmiecha się radośnie ­

tego psa z kotem, to zaraz wszyscy zoba-

Szepty rodziców i jakieś namowy,

cji" czytamy:

Dobre,  ukochane  świę-

chwyta w swe drobne rączyny

czą, co z tego wyniknie...

Potem wigilja i w salonie dzwonek

Kolomyja: Z niwy szkolnej.

to...  Święto  wzejścia  cu-

te wszystkie drobne iskierki

I Boże drzewko w lunie kolorowej

Jak należy milować bliźniego

W tych dniach wizytowal tutej-

downej gwiazdy, która ob-

dobrych uczuć, promieniu-

I okrzyk dzieci dziki, wojowniczy

wieścila ludziom Narodziny

sze szkoly wizytator okręgowy

jących z dusz ludzkich i bawi

Znany przywódca chasydzki rabi

Na widok darów, paczek i slodyczy.

p. Piotrowicz i zastal wszyst-

Dzieciątka ­ Boga Czlowieka ­

się niemi po dziecięcemu, choć

Mojżesz z Sasowa opowiadal swojemu

co ludzkiem sercem objąl świat

ko w porządku i na odpowied-

blask mądrości wszechwie-

mlodszemu koledze rabiemu Cwi Hirszowi

Cóż się ziścilo z owych cudnych rojeń,

boską milością...

niem miejscu. Niektóre sily

dzącej w oczach Jego świeci

z Żydaczowa:

Gdy zasypialeś przy dźwiękach kolędy?

nauczycielskie  zredukowane

I snadź dlatego iskra tej bo-

świadomością przelotności tej

­ Tajniki prawdziwej milości bliźniego

Zgorzknialo serce, a kwiaty upojeń

mają wrócić do czynnej slużby.

skiej milości, jej choćby naj-

chwili, świadomością powro-

zawdzięczam rozmowie dwóch ruskich

Szalejem staly się z djabelskiej grzędy.

Czyżby byl to nowy, lepszy kurs

slabszy plomyczek, w dniu tym

tu szarego, burzliwego dnia

chlopów, której się przysluchiwalem.

Przez różne dzikie i nieczyste sprawki

w tutejszem szkolnictwie? Na-

zapala skrę w każdem sercu

codziennego...

­ Powiedz mi, przyjacielu Iwanie, czy

Życie potluklo nam wszystkie zabawki.

czlowieczem, zdaje się plonąć

uczycielstwo szkól powszech-

A jednak iskry dobrych ser-

ty mnie milujesz?

nawet w każdem stworzeniu,

nych, zgrupowane w ,,Ogni-

decznych uczuć, zebrane drob-

­ Bardzo cię miluję.

Lecz ile razy zaplonie już drzewko

sku" pracuje bardzo nad swoim

emanować lagodną dobrocią

nemi rączkami Dzieciny, nie

­ Czy wiesz, przyjacielu, co mnie boli?

I wigilijna noc śniegami prószy,

wyksztalceniem zawodowem,

z każdej rzeczy na ziemi...

zagasają lecz mnożą rok rocz-

­ Skąd mogę wiedzieć, co cię boli?

Wyczarowane kolędniczą śpiewką

Znikają gdzieś urazy, swa-

odbywa zebrania i omawia

nie te światla na firmamencie

­ Jeśli nie wiesz, co mi dolega, jak mo-

Cudne dzieciństwo zmartwychwstaje

wszystkie ważniejsze kwestje,

ry i przeciwności, wróg nawet

dusz naszych, które pozwalają

żesz powiedzieć, że mnie milujesz?"

w duszy.

bratem się staje, gdy zabrzmi

związane ze szkolnictwem. Nie

ludzkości dźwigać się z prze-

Rabi z Sasowa powiada do swego

I te wspomnienia najczystsze, najslodsze,

można tego niestety, powiedzieć

pieśń anielska: ,,Chwala Bogu

pastnych rozpaczy i mimo wy-

kolegi:

Dla których każdy ukradkiem lzę otrze.

o Tow. nauczycieli szkól wyż-

na niebiosach, a na ziemi pokój

kolejeń i manewrów, iść drogą

­ Rozumiesz, Hirsz, milować, naprawdę

Zostala zachowana oryginalna

ludziom dobrej woli". I przy bia-

szych, które od pewnego czasu

wzwyż, ku swemu boskiemu

milować, to znaczy wiedzieć, co drugiego

pisownia.

lo zasnutym stole wigilijnym,

nie daje znaku życia.

praźródlu.

boli!

Czortków: Wieczór pieśni.

Mistrz z Żydaczowa

Ubogi jak zwykle sezon mu-

zyczny, rozpocząl ten mily wie-

Dwaj chasydzi w Nowym Sączu rozma-

czór pieśni. Wykonawcy znani

wiali o cnotach i zaslugach ich mistrza rabie-

z występów we Lwowie. Wią-

go Chaima Halberstama. Jeden z nich zapytal:

zanka nazwisk na afiszu: Mo-

­ Dlaczego nasz mistrz przy każdej

niuszko, Gall, Friedmann, Bizet,

okazji o rabim z Ropczyc, którego byl

Puccini, Czajkowski. ­ Gdyby

uczniem, mówi: ,,ten święty ropczycki",

nie pewne braki, jak źle ogrza-

natomiast rabiego Hirsza z Żydaczowa,

na sala, rozstrojony fortepian,

u którego spędzil niewiele czasu, tytuluje

niezatkany otwór po wyję-

zawsze ,,mistrzem"?

ciu oslony szeptarza, można by

Podczas tej rozmowy do domu na-

mieć w rażenie, że jesteśmy

uki wszedl wspomniany rabi Chaim. Do-

w Europie.

wiedziawszy się, o czym jest rozmowa,

Publiczność,

zlożona

powiedzial:

w większej części z mlodzieży

­ W Żydaczowie bylem tylko dwa razy,

oczekiwala cierpliwie, patrząc

a jednak z ust mistrza dowiedzialem się

na strzępy brudnej kurtyny,

wszystkiego, o czym chcialem wiedzieć.

na której byl kiedyś podobno

Nie dowiedzialem się tego od rabiego rop-

wymalowany widok miasta.

czyckiego, którego uczniem bylem wiele

,,Punktualnie" wg. miejscowe-

lat. Niemożnością bylo jednak przyswoić

go zwyczaju, otwarly się wrota

sobie jego nauki, ponieważ nieprzerwanie

sezamu (po co opuszczać kur-

byl on tryskającym źródlem wiedzy. Dla-

tynę) i przemówila pieśń.

tego też nie nazywam go mistrzem...

Dusza się radowala na widok

OBYŚ ŻYL W CIEKAWYCH CZASACH,

mlodzieży, która w skupieniu

TAKA POWINNA BYĆ ZIMA NA BOŻE NARODZENIE

JANUSZ WASYLKOWSKI