5

nr 1 (461) 17­30.01.2025

Wydarzenia

www.kuriergalicyjski.com

dyrektorem. Mial niewielkie grono

zawdzięcza początek prac renowa-

pracowników ­ siedem osób. Kom-

cyjnych. Nawiązal bardzo dobrą

puteryzacja jeszcze wtedy nie byla

wspólpracę z wladzami miasta. Adam

rozwinięta, ale z czasem zaczęly do-

zawsze mówil, że starych drzew się

lączać osoby również z Polski.

nie przesadza, że los nas związal

Po remontach zostala powiększona

z Drohobyczem i że mamy tu na ziemi

sala konferencyjna, w której może

naszych ojców pozostać.

się spotkać okolo 60 osób, są poko-

MARIUSZ OLBROMSKI

je gościnne, redakcja redagowanego

przez Adama Chlopka czasopisma

Na cmentarzu

,,Glos Nauczyciela" miala osobny po-

kój, to czasopismo rozchodzilo się po

Pamięci Adama Chlopka

calej Ukrainie, aż po Zaporoże i Ma-

riupol, gdzie ludzie chlonęli polską

Prześwit bramy nad ranem

literaturę, bo tam jej malo docieralo.

rośny cmentarz w ciszy

Bliżej granicy zawsze można bylo

Prześwit nazwisk i dat

więcej polskiego slowa drukowanego

wyblyskujących nagle

zdobyć.

na plytach z bezpamięci

Na początku redakcja mieścila się

u nas w domu. Dużo pomagalam

Aniolów pochylonych

mężowi na zasadach spolecznych,

wśród pierwszych promieni

pracuję zawodowo w zwyklej szko-

Pięknych Madonn z zadumie

le, nigdy nie pracowalam oficjalnie

w blasku czystym

z mężem. Ale powoli Adam zebral

sobie dość mocne grono wyksztal-

UCZESTNICY WYDARZENIA. BUDYNEK CENTRUM METODYCZNEGO NAUCZANIA JĘZYKA I KULTURY POLSKIEJ

Prześwit w ciszy naszych

conych pracowników, którzy pra-

spotkań Adamie i rozmów

cują w zakresie metodyki nauczania

biblioteki, przychodzą tu, by poroz-

św. do Stryja, do Sambora. W la-

Wyremontowany zostal dach, a na

w aurze twej gościnności

języka polskiego dla calej Ukrainy.

mawiać i zdobyć wiedzę.

tach 1987­1989, jeszcze w czasach

parterze z jego inicjatywy zostala

Powstalo ponad sto placówek, teraz

Związku Radzieckiego pisalo się do

utworzona wystawa-kaplica obra-

A. G Dzisiaj podczas mszy św.

Prześwit glosu i twarzy

z powodu wojny niektóre szkoly już

Moskwy w tej sprawie. Komunizm

zów Matki Bożej, jest ich tam chy-

ksiądz powiedzial, że warto

twojej której już tu nie ma

nie istnieją. Ale tu drzwi są zawsze

jeszcze żyl w ludziach gdy upadal,

ba 42 z różnych regionów Ukrainy

pozostawić po sobie ślad. Pan

otwarte.

ale już nie tak mocno. Adam byl za-

i Polski.

Adam byl zaangażowany nie

I czulej struny naszej mowy

W Chmielnickim jest dobra baza

wsze liderem. Udzielal się również

tylko w szkolnictwo, ale też

A. G. Czy Pan Adam mial nie-

którąś pięknie chronil

dla studiów podyplomowych dla

opiece nad starym drohobyckim

w życie Drohobycza.

zrealizowane marzenie?

Na nowo ziemie Ukrainne

doksztalcania  nauczycieli.  Na

cmentarzem. Zachęcal mlodzież do

nią wzbogacil i rozśpiewal

Drohobyckim Uniwersytecie Pe-

J. Ch. Za mlodych lat bardzo Ada-

porządkowania grobów. W spra-

Przede wszystkim chcial dużo spraw

dagogicznym też jest wydzial polo-

ma bolalo, że kościól w Drohobyczu

wie odnowienia dzwonnicy Adam

dokończyć. Marzyl o wyremontowa-

11.VII.2024

nistyki, studenci korzystają z naszej

jest zamknięty. Jeździliśmy na msze

wlasnymi silami szukal sponsorów.

niu calego kościola. Jemu Drohobycz

Fundacja Wolność i Demokracja przeprowadzi na Ukrainie ekshumacje

polskich ofiar zbrodni wojennych

kontakcie z przedstawiciela-

dokończenie ze strony 1

mi krewnych ofiar, zrzeszonych

w Stowarzyszeniu Puźniczan

­ Jesteśmy bardzo wdzięcz-

i Nowosiólczan.

ni za to wsparcie, bez niego nie

byloby tego sukcesu. To poka-

Walka o pamięć i godność

zuje, że starania o pamięć o po-

W wyniku prac poszuki-

leglych i pomordowanych Po-

wawczych w sierpniu 2023

lakach na Wschodzie toczą się

roku odnaleziono zbiorowy dól

ponad politycznymi podzialami.

ze szczątkami ofiar zbrodni wo-

Odbieramy ten fakt niezwykle

jennych. Prowadzenie ekshu-

pozytywnie. Wspólnie powin-

macji w tym miejscu wymagalo

niśmy walczyć o naszą tożsa-

oficjalnej zgody strony ukra-

mość, w tym dbać o pamięć ofiar

ińskiej. Zlożono odpowiednie

wojen i zbrodniczych ideologii ­

dokumenty.

mówi Lilia Luboniewicz, prezes

Mamy nadzieję, że prace zo-

Fundacji Wolność i Demokracja.

staną zakończone już latem tego

Jak podkreślają wladze Fun-

roku. Tak aby po osiemdziesię-

dacji, szczególnie istotne bylo za-

ciu latach nasi rodacy, ofiary po-

angażowanie Ministerstwa Kul-

twornych zbrodni, wreszcie mo-

tury i Dziedzictwa Narodowego

gly spocząć w pokoju. By zyskaly

oraz przedstawicieli Kancela-

należną im pamięć i szacunek ­

rii Premiera, którzy prowadzili

mówi wiceprezes Fundacji.

w porozumieniu z polskim Mi-

przedsiębiorstwem archeolo-

rozmowy ze stroną ukraińską.

dotyczących losów polskich

Ekshumacje, które będą pro-

gicznym ,,Wolyńskie Starożyt-

nisterstwem Kultury i Dzie-

Proces ten stanowil kontynu-

ofiar zbrodni wojennych na

wadzone w tym roku w Puź-

dzictwa Narodowego oraz In-

ację dzialań rozpoczętych jeszcze

ności". Zgodnie z procedurami to

Wschodzie ­ komentuje Maciej

nikach, to efekt wielu lat pracy

przez poprzednią ekipę rządzącą.

ten podmiot w oparciu o ukraiń-

stytutem Pamięci Narodowej.

Dancewicz, wiceprezes Fundacji

Fundacji Wolność i Demokracja.

Obie instytucje oddelegowaly

Gdyby inicjatywa nie zostala od-

skie przepisy zlożyl odpowied-

Wolność i Demokracja.

Organizacja od ponad dekady

swoich obserwatorów.

powiednio wsparta przez przed-

nie dokumenty do wladz obwo-

Skomplikowany proces

walczy o godne upamiętnienie

stawicieli najwyższych wladz

Dzialaniom

patronowaly

du tarnopolskiego, a następnie

Polaków poleglych lub pomordo-

także polskie placówki dyplo-

i urzędów RP, dziś nie byloby tego

Jak dokladnie wyglądala dro-

ukraińskiej Międzyresortowej

wanych w czasie drugiej wojny

wspólnego dla Polski sukcesu.

ga do doprowadzenia do ekshu-

Komisji ds. Upamiętnień Ofiar

matyczne na Ukrainie, w tym

światowej. Do najważniejszych

Wojen i Represji Politycznych.

Ambasada RP w Kijowie oraz

­ Dziękujemy wszystkim,

macji szczątków mieszkańców

osiągnięć Fundacji można za-

Konsulat Generalny w Lucku.

wsi Puźniki zamordowanych

Na podstawie przedstawio-

którzy mimo wielu przeszkód

liczyć doprowadzenie w latach

Podczas prac obecni byli rów-

i chwil zwątpienia w pocie czola

przez ukraińskich nacjonali-

nej dokumentacji strona ukra-

2014­2016 do odnalezienia,

nież przedstawiciele ukraińskiej

stów w nocy z 12 na 13 lutego

ińska pod koniec kwietnia 2023

dzialali na rzecz naszej wspólnej

ekshumacji i godnego pochówku

1945 roku? Warto wskazać klu-

roku wydala zgodę na prowa-

Międzyresortowej Komisji ds.

sprawy. A sam wiem najlepiej, że

ponad stu żolnierzy wojska pol-

dzenie wspólnych poszukiwań

Upamiętnienia Ofiar Wojen i Re-

czowe etapy tego procesu.

nieraz nie bylo latwo. Wiele trud-

skiego, którzy zginęli w walkach

presji Politycznych oraz przed-

Fundacja uzyskala wstęp-

w Puźnikach. W maju tamtego

nych rozmów, skomplikowanych

z Niemcami pod Lwowem we

roku rozpoczęly się dzialania

stawiciele obwodu tarnopolskie-

ną zgodę wladz ukraińskich

dzialań formalnych, trudności

wrześniu 1939 roku. Ekshuma-

go. W prace zaangażowani byli

na przeprowadzenie prac po-

ukraińskich archeologów i pol-

­ to byla nasza rzeczywistość

cje na Podolu będą pierwszymi

szukiwawczych  na  tere-

skich specjalistów z Pomorskie-

też czlonkowie Związku Har-

w ostatnich latach. Dziękuje-

od 2017 roku. Fundacja Wolność

go Uniwersytetu Medycznego ­

cerstwa Polskiego na Wolyniu,

nie wsi Puźniki na Podolu już

my tym wszystkim, którzy byli

i Demokracja będzie na bieżąco

a także Chorągiew ZHP z Lo-

w listopadzie 2022 roku. Na

Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar

po naszej stronie i towarzyszyli

informować o postępie prac.

początku 2023 roku Wolność

Totalitaryzmów. Prace prowa-

dzi. W trakcie prac badawczych

nam w tej drodze. Wierzymy, że

dzone w trudnych warunkach

Fundacja Wolność i Demokracja

i Demokracja doprowadzila do

ten moment będzie prawdziwym

ZARZĄD FUNDACJI WOLNOŚĆ

pozostawala również w ścislym

porozumienia z ukraińskim

terenowych byly realizowane

przelomem dla wszelkich badań

I DEMOKRACJA