8

nr 1 (461) 17­30.01.2025

Wydarzenia

www.kuriergalicyjski.com

Centrum Edukacji Transgranicznej w Nahaczowie

Kolejną inicjatywę na

pograniczu polsko-

ukraińskim zrealizowaly

Stowarzyszenie

i Fundacja Humanitarna

Folkowisko z województwa

podkarpackiego. Tym razem

po stronie ukraińskiej

w obwodzie lwowskim,

w miejscowości Nahaczów kolo

Jaworowa, dzięki wsparciu

partnerów z Polski, Stanów

Zjednoczonych, Izraela

i Ukrainy powstalo Centrum

Jaworowa porozumieliśmy się, że razem ze

dla psychologów z różnych miejsc, ale

Edukacji Transgranicznej.

szpitalem jaworowskim przeprowadzimy

mamy nadzieję, że to miejsce będzie miej-

W uroczystym otwarciu

tutaj remont i będziemy wspólpracować

scem spotkań dla ludzi z calej Polski i z calej

uczestniczyli przedstawiciele

dalej, ucząc i edukując. W tej chwili będzie-

Ukrainy.

zarówno polskiej, jak

my przyjeżdżać tutaj jako wolontariusze,

Przychodnia z nowoczesnym wyposa-

i ukraińskiej spoleczności.

jako trenerzy z Polski, ale co jest ważne

żeniem dziala już prawie rok.

Centrum będzie organizować

oddajemy tę przestrzeń również lokalnej

­ Tutaj są bardzo dobre warunki ­

szkolenia dla nauczycieli

spoleczności. Już po Nowym roku zaczną tu

stwierdzila, pokazując pomieszczenia Olga

MARCIN POTROWSKI, WIERA SZERSZNIOWA, MAREK SKULIMOWSKI

i psychologów, a także zajęcia

pracować animatorzy stąd ­ mlodzi ludzie

Kandiak, pielęgniarka. ­ Jest doprowadzo-

dla lokalnej mlodzieży, w tym

z Nahaczowa, z którymi wspólnie będzie-

na woda i ogrzewanie. Gabinety są prze-

dzień dla wszystkich. Cieszę się, że może-

opinię. To jest owoc dzialań wspólnych.

kursy języka angielskiego

my prowadzić to Centrum. Więc będzie ono

stronne i dobrze oświetlone. Tam, gdzie

my tutaj być z delegacją gminy Lubaczów,

Ktoś się zapyta, dlaczego nie w Kijowie?

i polskiego. Na początku

lączone ­ polsko-ukraińskie. W tej chwili

wcześniej byla przychodnia, musieliśmy

która leży tuż za granicą polsko-ukraińską.

Dlaczego nie we Lwowie? Nie, wlaśnie tu,

stycznia br. wolontariusze

wlaścicielem budynku jest szpital w Jawo-

nosić wodę ze studni. Tutaj mamy dzien-

Budomierz-Hruszew to przejście, to miejsce

przy granicy, bo musi być tutaj. Ta grani-

zorganizowali tam ferie dla

rowie, ale trwają prace nad rejestracją Fun-

ny oddzial, do którego ludzie przychodzą

w sposób szczególny nas lączy. Mam na-

ca wciąż nas dzieli. Myślę, że już niedlugo

miejscowych dzieci.

dacji Folkowisko Ukraina i już niebawem

na zabiegi zalecone przez lekarza, takie

dzieję, że to miejsce nadal będzie dawalo

będzie nas dzielić. Nie będziemy musieli

mamy przejąć tę przestrzeń jako Fundacja

jak kroplówki czy zastrzyki. Prowadzimy

radość i szczęście najmlodszym. Że nadal

jeździć przez Hruszew-Budomierz, może bę-

Humanitarna Folkowisko. Będziemy nią

również szczepienia dla dzieci i doroslych.

będzie wiele powodów, by tutaj przychodzić

dzie droga przez Lipowiec prosto do Luba-

KONSTANTY CZAWAGA

zarządzać już po Nowym roku. To miejsce

Obslugujemy pięć wsi.

i cieszyć się z tego, co tu dzisiaj wspólnymi

czowa? Może. Tak jak jeździmy do Slowacji,

TEKST

jest tworzone glównie po to, by mogli tu

Uroczyste otwarcie Centrum Edukacji

silami zostalo przygotowane, zrobione

do Czech, do Niemiec. Życzymy wam tego,

KONSTANTY CZAWAGA

przyjeżdżać psycholodzy i pracować wspól-

Transgranicznej w dniu 8 grudnia 2024

i udostępnione dla wszystkich.

życzymy tego Ukrainie, żeby to się stalo jak

IHOR REWAGA

nie na warsztatach. Mamy grupę Natan

roku zgromadzilo mieszkańców Nahaczo-

Pawel Bakuneć, deputowany Rady

najszybciej.

ZDJĘCIA

z Izraela, która przylatuje do Polski (i do

wa i okolicznych miejscowości, również

Najwyższej Ukrainy pochodzi z Jaworowa,

W wywiadzie dla Kuriera Marek Skuli-

Nahaczów to największa wieś w rejo-

Ukrainy) raz w miesiącu i prowadzi warsz-

wielu zacnych gości z Ukrainy i z Polski.

gdzie 15 lat pracowal w Radzie Miejskiej.

mowski powiedzial:

nie jaworowskim, która liczy prawie 3 tyś.

taty dla psychologów z różnych terenów

Po wspólnej modlitwie o. Taras z cer-

­ Ta wspólpraca między mieszkańca-

­ Jest to część tych dużych dzialań, jak

mieszkańców i jest polożona blisko grani-

Ukrainy. Z Dnipra, z Charkowa, z Kijowa, ale

kwi prawoslawnej w Nahaczowie doko-

mi, między samorządami Polski i Ukrainy

się teraz mówi ­ pakietu pomocowego. Od

cy z Polską.

i ze Lwowa. Pracują z osobami wewnętrz-

nal poświęcenia pomieszczeń Centrum

tutaj na pograniczu trwa już wiele lat ­ za-

24 lutego 2022 roku byliśmy zaangażowani

Stowarzyszenie Folkowisko powstalo

nie przemieszczonymi albo z tymi, którzy

i w swoim przemówieniu powiedzial:

znaczyl. ­Zaczynala się od gry sportowej

w wiele projektów, w tym różnych szyb-

w listopadzie 2012 roku z inicjatywy osób

przeżyli straty w wyniku wojny. Ta wspólna

­ Kiedy przestal istnieć kolchoz, budy-

na granicy, a dzisiaj już mamy przejście

kich. I w burzy mózgów narodzil się pomysl

zaangażowanych w organizację Festiwalu

praca izraelskich, polskich, amerykańskich

nek ten dlugi czas byl nieużywany. Dzisiaj

Budomierz-Hruszów. Mamy nowy sprzęt

najpierw pomocy dla tej przychodni lekar-

Folkowisko w Gorajcu kolo Cieszanowa.

i ukraińskich psychologów daje wyjątkowe

bardzo dziękujemy dobrodziejom i wolon-

w lecznicach, w szpitalach.

skiej. Coś dolożyliśmy, jakieś środki i wspo-

Fundacja Folkowisko to wojenne dziec-

rezultaty. Środki na remont Centrum Eduka-

tariuszom, którzy uczynili coś dobrego dla

Najważniejsze, że ludzie zaczęli jeździć

mogliśmy, ale zostala druga polowa budyn-

ko Stowarzyszenia Animacji Kultury Po-

cji Transgranicznej pochodzą od zwyklych

naszej spoleczności. Przyszli i rozpoczęli

z Ukrainy do Polski, a przed wojną z Polski

ku. Co z tym zrobić? No i Marcin zastanowil

granicza Folkowisko. Wraz z pierwszym

ludzi. Od Polaków, od setek osób, które

tę ciężką pracę. Bo jak się mówi, oczy się

jeździli do Ukrainy. Że jeździla mlodzież,

się i doszedl do wniosku, że trzeba tam zro-

dniem pelnoskalowej inwazji rosyjskiej na

wplacily darowiznę na cele Stowarzysze-

boją, ale ręce zrobią wszystko. I wlasny-

jeździly samorządy, nauczyciele. Wracali

bić miejsce, które ma lączyć. No i powstalo

Ukrainę Stowarzyszenie, które w czasach

nia i Fundacji Folkowisko. I przyjechali.

mi rękoma doprowadziliście tę salę do tak

i mówili innym, jak jest ladnie, jak super

to Centrum. Oczywiście pomogliśmy Mar-

pokoju zajmowalo się tworzeniem Festi-

Przyjechali wolontariusze z calego świata.

pięknego stanu.

wygląda Europa i życie w Europie. Jak na-

cinowi Piotrowskiemu finansowo. Byl też

walu Folkowisko oraz animacją lokalnej

Ze Stanów, z Kanady, z Polski i wspólnie

Wieslaw Kapel, wójt gminy Lubaczów

rody pracują, wspólpracują, żyją w pokoju,

w Stanach Zjednoczonych. Zorganizowali-

spoleczności, przeobrazilo się w jedną

z mieszkańcami Nahaczowa, Jaworowa re-

wraz ze swoim zespolem przywieźli pre-

w przyjaźni i szacunku do siebie. Wioska

śmy spotkania, na których zbierano pienią-

z najaktywniejszych organizacji niosących

montowali tę przestrzeń. To jest ogromna

zenty, które pomogą w realizacji różnych

Nahaczów jest daleko od Kijowa. A przy-

dze, co pozwolilo mu na samym końcu, na

pomoc humanitarną Ukrainie. Domeną jest

praca rąk ludzkich, a pieniądze są od zwy-

pomyslów, projektów. Są to zabawki, ko-

byli dobrzy ludzie z Polski i utworzyli tutaj

finiszu dokończyć remont i wyposażyć cen-

natychmiastowa reakcja na zmieniają-

klych ludzi. Warto podkreślić że wsparly

lorowanki, kredki.

to Centrum. Teraz jest to już obraz Europy

trum. Cieszę się, że to się w końcu wydarzy-

ce się potrzeby szukających schronienia

nas dwie ważne Fundacje ­ Fundacja Ko-

­ Jest to efekt bardzo dobrej wspólpracy

na Ukrainie w Nahaczowie. Dziękuję naro-

lo. Bo nie chodzi o to, żeby tego typu miej-

przed wojną. Fundacja Folkowisko po-

ściuszkowska ze Stanów Zjednoczonych

pomiędzy ludźmi dobrej woli z Polski i Ukra-

dowi polskiemu.

sca byly we Lwowie, w Kijowie czy innych

wstala wlaśnie po to, żeby dostarczać

i organizacja Natan z Izraela, która dostar-

iny. Niech ten projekt się rozwija. Niech ten

Marek Skulimowski jest prezesem Fun-

dużych miastach, ale wlaśnie tutaj, gdzie

szybką, skuteczną i systematyczną pomoc

czyla wyposażenie. Nasze trenerki będą tu

projekt będzie przykladem, że można takie

dacji Kościuszkowskiej w USA, lecz w Na-

tak naprawdę najwięcej się dzieje. Bo tutaj

tam, gdzie jest ona najbardziej potrzebna.

prowadzily specjalne zajęcia, które poma-

rzeczy robić w różnych miejscach Ukrainy,

haczowie odbierają go jak swego.

jest niedaleko jedno przejście graniczne,

Marcin Piotrowski ze Stowarzyszenia

gają w rozwoju psychologicznym, w walce

ale też i Polski. Bardzo się cieszę z tego, że

­ Przyjechalem z Nowego Jorku, pocho-

drugie przejście graniczne. Większość osób

i Fundacji Humanitarnej Folkowisko, któ-

z traumami, ze strachem, z agresją. To jest

lączymy sily. Lączymy naszą energie, robi-

dzę z Lubaczowa ­ mówil. ­ Ale moje serce

stąd ileś razy w roku jest w Polsce. Polacy

ry byl glównym pomyslodawcą Centrum

specjalny program. Pracujemy już w tej for-

my wszystko, by ta wspólpraca mogla się

jest z wami nie tylko od pierwszego dnia

tu przyjeżdżają. Tu będzie najlatwiej tak na-

Edukacji Transgranicznej w Nahaczowie,

mie na przyklad w Mościskach. To jest pro-

rozwijać dla dobra najmlodszych i dla dobra

wojny, lecz od pierwszej godziny wojny. Za-

prawdę, bo nawet ze Lwowa można będzie

w wywiadzie dla Kuriera powiedzial:

gram rekomendowany przez Ministerstwo

wszystkich, którzy żyją w tej miejscowości.

wsze wierzylem w to, że będzie możliwość

przyjechać. Musimy być wśród ludzi, któ-

­ Pomysl na Centrum Edukacji Trans-

Edukacji Ukrainy i jako jedni z pierwszych

Niech ta wspólpraca lączy nasze narody,

zbliżenia. Tak niefortunnie się stalo, że to

rych kiedyś granica rozdzielila. Widzimy, że

granicznej zrodzil się z potrzeby serca, z po-

wprowadzamy go na terytorium Ukrainy.

aby wspólnie dzialaly na rzecz pokoju po

wojna nas bardziej zbliżyla. Wierzę, iż jest

wioski tutaj są na pól podzielone, doslownie

trzeby wspólnoty i bycia razem. Bo mamy

Na razie zaczynamy stopniowo od pracy

obu stronach tej dla nas prawie już nieist-

to moment przelomowy dla nas wszyst-

dwa, trzy kilometry stąd. I wierzę, że doce-

takie Centrum otwarte po polskiej stronie,

z lokalna spolecznością, od kilku treningów

niejącej granicy. Moi drodzy, to wyjątkowy

kich, dla historii. Myślę, że podzielacie tę

lowo tej granicy nie będzie. Ukraina wejdzie

dokąd przyjeżdżają psycholodzy, pracow-

do Unii Europejskiej, będziemy normalnie

nicy spoleczni, także mlodzież. Chcieli-

jeździć. Nie marnujemy czasu. Wspieramy

śmy mieć takie samo bliźniacze miejsce po

wiele instytucji na Ukrainie. Na przyklad

stronie ukraińskiej. Swego rodzaju naszą

Miejskie Centrum Artystyczne przy ul.

ambasadę wolności, ambasadę spotkań.

Stefanyka 11 (naprzeciwko dawnego Osso-

Dlatego Centrum powstalo tuż przy samej

lineum) we Lwowie. Dostali od nas środki

granicy, przy przejściu granicznym, żeby

na wykończenie pomieszczenia jednego

bylo latwo tutaj dotrzeć. Żebyśmy mogli

z biur. Wiele muzeów wspieraliśmy. Chyba

się spotykać na ukraińskiej ziemi. Znaleźli-

ponad czterdzieści różnego rodzaju instytu-

śmy to miejsce trochę przypadkowo, bo jest

cji. We Lwowie mogę wymienić Narodowe

to najbliższa wieś od przejścia granicznego.

Muzeum im. Szeptyckiego, Archiwum Histo-

Większa wieś. I dowiedzieliśmy się, że tu

ryczne. W samym Lwowie chyba z dziesięć

jest budynek, który wymaga remontu i że

instytucji. Ta lista jest dluga. Po prostu gdy

w miejscowości nie ma ambulatorium, nie

ktokolwiek mial jakąś potrzebę, a my mo-

ma przychodni lekarskiej. Więc postano-

gliśmy pomoc w jakikolwiek sposób, oczy-

wiliśmy wyremontować jedno skrzydlo,

wiście finansowy bądź za pomocą zakupów

a później zobaczyliśmy potencjal drugiej

­ pomagaliśmy. Wiele szkól otrzymalo dużo

strony tego budynku, że mogloby tu po-

sprzętu. Jak widzieliśmy dzisiaj, również

wstać wlaśnie takie Centrum Edukacyj-

polska szkola w Mościskach. Tutaj w Na-

ne. Więc we wspólpracy z Miejską Radą

haczowie też wspieraliśmy szkolę. Marcin