21

nr 1 (461) 17­30.01.2025

Wspomnienia

www.kuriergalicyjski.com

­ Episkopat i Stolica Apostolska.

w którym pisal: ,,Przed wy-

Żadnych przedmiotów na stry-

Jeśli to stanowi w oczach czyn-

jazdem do Rzymu pragnąlbym

chu nie ma. Sufity są delikat-

ników państwowych przeszko-

chociaż zwięźle odpowiedzieć

ne i każde poruszenie jest sly-

dę do uznania jego bezpośred-

na list z dnia 8 października

szalne w pokoju. Przejścia do

nich kwalifikacji profesorskich

1976 roku z zalącznikami. Do-

sąsiednich strychów nie ma.

­ to trudno nie wyciągnąć stąd

wiedzialem się o rezygnacji

Na dachu jest tylko jeden wlaz

wniosków odnośnie rodzaju za-

dwóch pracowników nauko-

kominowy. Nie ma w ogóle

leżności, jakiego te czynniki do-

wych z ATK, stosunkowo nie-

środków przeciwpożarowych

magają się od pracowników na-

dawno. Ks. rektor ubolewal nad

w formie gaśnicy, skrzyni

uki katolickiej na ATK.

odejściem ks. profesora Maria-

z piaskiem, wodą, narzędzia-

Nie można się dziwić, że

na z Wydzialu. Myślę, że szcze-

mi pożarniczymi itp. Nad po-

w ks. Jaworskim dojrzal zamiar

rze. Sądzę, że losy ks. Maria-

mieszczeniami ks. Jaworskiego

rezygnacji, gdy sam na sobie

na na ATK przypominają losy

znajduje się otwór wejściowy

doświadczyl, że nie obiektyw-

ks. Kazimierza Romaniuka na

na poddasze, czyli bezpośred-

ne kwalifikacje, ani tym bar-

KUL, gdyż też nie może on do-

nio do elementów konstrukcyj-

dziej postawa zaangażowania

czekać się unadzwyczajnienia,

nych dachu".

w slużbę Kościola ­ ale zupel-

chociaż mlodsi pracownicy na-

Tenże ks. Satora jako agent TW

nie inne momenty, a zwlaszcza

ukowi już osiągnęli ten stopień.

,,Marecki" 18 lipca 1961 roku in-

postawa pewnego przystoso-

Te przygody wskazują na slusz-

struowal oficerów operacyjnych,

wania decyduje o promocjach

ność linii postępowania Rady

jak spenetrować mieszkanie

naukowych na uczelni. Myślę,

Naukowej Episkopatu, która

bpa K. Wojtyly i ks. Jaworskie-

że sprawa ma swój zasadniczy

dąży do usamodzielnienia pro-

go, deklarując im swoją pomoc.

aspekt moralny.

mocji katolickich naukowców".

Zachęcal do tego w okresie wa-

Trudno natomiast nie dziwić

Ta niemożność wyrażala się

kacji, uzasadniając propozycję

się temu, że ksiądz rektor ATK

w tym, że 13 października pod-

sprzyjającymi okolicznościa-

przedstawiony mu przez ks. Ja-

pisal rezygnację dla ks. prof.

mi: bp Wojtyla i ks. M. Jawor-

worskiego zamiar wycofania się

Mariana Jaworskiego z zajmo-

ski przebywali poza Krakowem,

z pracy na tej uczelni tak szybko

wanego stanowiska docenta

woźna p. Zofia Firlej codzien-

przyjąl ­ bez jakiejkolwiek kon-

na Wydziale Filozofii Chrze-

nie rano wychodzila do kościo-

sultacji z dziekanem Wydzialu

ścijańskiej Akademii Teolo-

la (byla nieobecna w budynku

Filozofii Chrześcijańskiej ATK

gii Katolickiej w Warszawie,

przez 40­50 min). Przeprowa-

­ jako już zgloszoną rezygna-

a minister nauki szkolnictwa

dzenie przeszukania, zdaniem

cję. Myślę ­ rozumując w tymże

wyższego i techniki prof. Ja-

agenta, nie bylo trudne. ,,Rano,

samym moralnym aspekcie ­ że

nusz Górka 30 listopada tegoż

po jej wyjściu na mszę św., trze-

ks. Jaworski zaslugiwal na to,

roku wystosowal pismo, w któ-

ba bylo zostawić klucz w zam-

ażeby w sprawie jego profesury

rym zwalnial ks. Jaworskiego

ku w drzwiach wejściowych do

podjąć bardziej stanowcze i bar-

z dniem 30 września 1976 roku

kamienicy, by, gdyby przypad-

W KAPLICY PAPIESKIEJ

dziej nieustępliwe kroki w sto-

(sic!). W ten sposób zakończyla

kiem woźna wrócila wcześniej,

sunku do wladz. Byloby to jakąś

się kilkuletnia praca ks. prof.

Bp Karol Wojtyla przez pe-

,,Marecki" (1961­1977) i ,,Tu-

nie zastala ich w mieszkaniu bi-

satysfakcją dla zaslugującego

Mariana Jaworskiego na ATK

wien czas mieszkal w Krakowie

kan" (1977­1980).

skupa. Samo wejście do pokojów

na tę promocję naukowca. Oba-

w Warszawie, która miala swój

w mieszkaniu przy ul. Kanoni-

Temuż ks. Mieczyslawowi

zajmowanych przez Wojtylę nie

wiam się natomiast, że tak latwe

final na skutek bliskiej wspól-

czej 19, a od 16 stycznia 1959

Satorze 30 listopada 1960 roku

stanowilo problemu, byly zawsze

wycofanie się, ponieważ perso-

pracy ks. Mariana Jaworskiego

roku przeniósl się do kamienicy

polecono: (1) rozpoznać miesz-

otwarte".

na non grata, nie umacnia pozy-

z kard. Karolem Wojtylą.

obok ­ na Kanoniczej 21, gdzie

kania figuranta [bpa Karola

Wedlug raportu 29 lipca 1961

cji Kościola na uczelni, utwier-

Również przyjaźń z kardy-

jego bezpośrednim sąsiadem na

Wojtyly]; (2) w drodze syste-

w godzinach wieczornych bp

dza wladze w przekonaniu, że

nalem oraz pelnione funkcje

piętrze byl ks. Marian Jawor-

matycznego zacieśniania kon-

Wojtyla planuje wyjechać na

mogą bez oporu rozprawiać się

w Kościele, sprawily, że ks. Ja-

ski, zaś na II piętrze mieszkal

taktów z ks. Jaworskim ustalić,

urlop wypoczynkowy, na teren

z niewygodnymi sobie ludźmi.

worski stal się obiektem zain-

ks. Mieczyslaw Satora, który

jakie byly jego zainteresowa-

województwa bialostockiego.

Piszę o tym także dlatego,

teresowania Urzędu Bezpie-

w latach 1947­1980 byl tajnym

nia osobiste oraz (3) ustalić, czy

,,Ponieważ nie ma w Krakowie

że dotarlo do moich rąk pismo,

czeństwa. Wladze prowadząc

wspólpracownikiem komuni-

możliwym będzie wyprowa-

ks. Jaworskiego (wspólloka-

jakie Rada Wydzialu Filozo-

inwigilację bpa Karola Woj-

stycznej Slużby Bezpieczeń-

dzenie go na jakiś czas z miesz-

tora bpa Wojtyly), który rów-

fii ATK wniosla w sprawie ks.

tyly, szukaly sposobów roz-

stwa, dzialający kolejno pod

kania. Ponieważ bp K. Wojtyla,

nież spędza urlop, więc pozo-

Jaworskiego do księdza rek-

pracowania ich najbliższego

pseudonimem ,,Kolejarz" (1947­

ks. M. Jaworski i ks. M. Satora

stają w domu tylko dwie osoby,

tora, domagając się takiego

środowiska.

1950), ,,Dyrektor" (1950­1961),

mieszkali w jednym budynku

mianowicie: ,,Marecki" i woź-

jw. zalatwienia sprawy, aby

przy ul. Kanoniczej 21, poleco-

na Zofia Firley. Wejścia do po-

nie utracić wysoko cenionego

no informatorowi (ps. ,,Marec-

mieszczeń bpa Wojtyly można

specjalisty.

ki") dokladnie zbadać czynności

dokonać w czasie, gdy woźna

Myślę, że należy w tym

spelniane przez woźną, proce-

w następnym dniu, tj. w nie-

wszystkim wziąć jeszcze pod

dury wpuszczania gości do bu-

dzielę pójdzie do kościola. Do

uwagę dobro Krakowskiego

dynku, stopień zainteresowania

kościola woźna chodzi rano

Wydzialu Teologicznego, któ-

faktem przybycia do budynku

i przebywa 40­50 minut lącz-

rego ks. prof. Jaworski aktual-

gościa, sposób odnoszenia się

nie z drogą. W tym czasie w za-

nie jest dziekanem, i któremu

do ludzi, częstotliwość wycho-

sadzie nikt nie przychodzi do

jego pelna obecność w Krakowie

dzenia na miasto na zakupy, na

budynku bpa Wojtyly i wąt-

jest bardzo potrzebna. Wzgląd

nabożeństwo, aby zalatwić inne

pliwym jest, aby ks. Jaworski

na jego slabe zdrowie także sta-

sprawy; dokonać rozpoznania

zjawil się o tym czasie. Czas ten

najbardziej odpowiada do wej-

nowczo przemawia za zwolnie-

strychu budynku (czy istnie-

ścia". Informator podawal tak-

niem go z pracy w Warszawie.

je możliwość poruszania się po

że, że wejścia do mieszkania

Tym niemniej ks. Jaworski w li-

nim i przejścia z niego do są-

Wojtyly można dokonać w inne

ście do Waszej Eminencji wyra-

siednich budynków). Nieco na

dni, ,,jednak koniecznym bylo-

ża gotowość podporządkowania

wyrost polecono również ,,Ma-

by upewnić się, że ks. Jaworski

się Jego woli. Jeżeli Ksiądz Pry-

reckiemu" doprowadzić do re-

przebywa poza Krakowem".

mas uważa, że wzgląd na do-

montu mieszkania prywatne-

Również  zachowaly  się

bro nauki katolickiej w Polsce

go ,,Pedagoga", aby można bylo

,,Fragmenty doniesienia TW

albo też ­ co dla nas szczególnie

w trakcie prac zalożyć podsluch.

ps. ,,Doktór" z 11 kwietnia 1960

ważne ­ obecny etap, na któ-

Jeszcze w tym roku funkcjo-

roku dotyczące dzialalności

rym znajduje się sprawa Wy-

nariusz SB sporządzil slużbową

bpa Karola Wojtyly", którym

dzialu Krakowskiego (odwolu-

notatkę po spotkaniu z TW ps.

agent informowal: ,,Slysza-

ję się tutaj do listu z 21 lipca br.)

,,Marecki", dotyczącą możliwo-

lem, że [bp Wojtyla] wyjeżdża

przemawia za tym, aby ks. prof.

ści wejścia przez slużbistów do

czasem na rowerze za miasto

Jaworski odlożyl jeszcze na ja-

mieszkania bpa Karola Wojtyly

i towarzyszy mu w podróży ks.

kiś czas swoją rezygnację ­ bar-

przy ul. Kanoniczej 21 w Krako-

Jaworski, który razem z nim

dzo proszę wydać odpowiednie

wie. We wspomnianej notatce 2

mieszka". Pod pseudonimem

dyspozycje".

grudnia 1960 roku pisano: ,,We

TW ,,Doktor"/,,Doktór", później

Wydaje się, że pozycję kard.

wspomnianym budynku wej-

TW ,,Adaś" dzialal ks. Wlady-

Wojtyly podzielal również Pry-

ście na strych jest z korytarza

slaw Woczyński, a wlaściwie

mas Polski, jednak w już zaist-

na II piętrze. Jest tylko jedno

Wladyslaw Wolek ­ kaplan ar-

nialej sytuacji nie mógl cofnąć

wejście. Drzwi są drewnia-

chidiecezji lwowskiej, zawer-

wcześniej podjętych decyzji,

ne podobne jak drzwi wiejskie

bowany do slużb 25 września

jedynie 19 października 1976

ze starym zamkiem i klam-

LIST KARD. WOJTYLY DO PRYMASA POLSKI W SPRAWIE KS. PROF.

1953 roku.

roku skierowal do Krakowa list,

ką. Strych nie jest zamykany.

MARIANA JAWORSKIEGO